To «πακέτο» εκχώρησης τραπεζικών δανείων σε distressed funds άνοιξε μέσα από την εκπλήρωση των προαπαιτούμενων και μαζί άνοιξε και η συζήτηση για τον ρόλο αυτών των funds για το αν σωστά τους αποδίδεται ο τίτλος «κοράκια», αν το μοντέλο αυτό -που στην παρούσα φάση αφορά μόνον μεγάλες επιχειρήσεις- πρέπει ή όχι να επεκταθεί και σε μικρομεσαίες εταιρείες. Είναι προφανές πως η αγορά βολιδοσκοπείται κυρίως για «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια, καθώς πολύ μικρό προβάλλει, προς το παρόν, το ενδιαφέρον για πακέτα στεγαστικών ή καταναλωτικών δανείων.
Σημαντικές ήταν οι επισημάνσεις του Κώστα Καραγιάννη, Operating Partner της Apollo της οποίας τα κεφάλαια υπό διαχείριση ανέρχονται στα 170 δισ. δολ. και η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο private equity fund παγκοσμίως. Οι επισημάνσεις που ακολουθούν πραγματοποιήθηκαν στο πρόσφατο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου.
«Έχουμε ενδιαφέρον να τοποθετήσουμε μακροπρόθεσμα κεφάλαια στην Ελλάδα και ελπίζουμε να μας δοθεί η ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε τη σημαντική τεχνογνωσία που διαθέτουμε στην αναδιάρθρωση και εξυγίανση βιώσιμων επιχειρήσεων χρησιμοποιώντας ως δίαυλο τις επενδύσεις σε NPL’s», υπογράμμισε ο Operating Partner της Apollo που θεωρεί το ζήτημα της διαχείρισης των κόκκινων δανείων τη μεγαλύτερη πρόκληση της οικονομίας. «Οι εισροές κεφαλαίων σε μη εξυπηρετούμενα θα είναι οι πρώτες εισροές που προσομοιάζουν σε άμεσες ξένες επενδύσεις και οι οποίες απαιτούνται για την επανεκκίνηση της οικονομίας, καθώς θα απελευθερώσουν τραπεζική ρευστότητα για να χρηματοδοτηθεί η οικονομία», σημείωσε.
«Θα βάλουμε νέα κεφάλαια»
«Σε αντίθεση με όσα γράφουν τα media για "κοράκια" και ξεπουλήματα δανείων εμείς ενδιαφερόμαστε να βάλουμε νέα κεφάλαια σε εκείνες τις μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις με μη εξυπηρετούμενα δάνεια που μπορούν να ορθοποδήσουν. Στην Ιρλανδία είχαμε δημοσιεύματα με τίτλο "Η Apollo σώζει 500 θέσεις εργασίας", είπε αναφερόμενος σε περίπτωση αναδιάρθρωσης επιχείρησης.(σ.σ. H Apollo είχε αγοράσει στην Ιρλανδία τα δάνεια ενός μεγάλου πολυκαταστήματος του Arntott’s προχώρησε σε αναδιάρθρωση, έσωσε 500 θέσεις εργασίας και αμέσως μετά προσέλαβε άλλους 100 εργαζόμενους). Αυτό θέλουμε να κάνουμε και στην Ελλάδα.
Οι τράπεζες πρέπει να πάψουν να ασχολούνται με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να ξαναγίνουν τράπεζες, να χρηματοδοτήσουν την οικονομία», συνέχισε, ενώ σημείωσε πως το μοντέλο που προωθείται είναι αυτό της συνδιαχείρισης των χαρτοφυλακίων των NPLs μαζί με τις τράπεζες μέσω κοινοπρακτικών σχημάτων. Ας πούμε πως μία τράπεζα σε μία εικονική πραγματικότητα διαθέτει 100 μονάδες καταθέσεων και αντίστοιχα 100 μονάδες επιχειρηματικών δανείων τα οποία εξυπηρετούνται κανονικά. Σε αυτήν την περίπτωση για έναν δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 10% η τράπεζα χρειάζεται να έχει 10 μονάδες ίδια κεφάλαια και τότε ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει είναι απολύτως σταθμισμένος.
Αν για κάποιο λόγο τα παραπάνω δάνεια πάψουν να εξυπηρετούνται τότε αυτόματα ο δείκτης στάθμισης κινδύνου ανεβαίνει στα 150% και τότε τα κεφάλαια που χρειάζεται μία τράπεζα ανέρχονται σε 15 μονάδες. Στην περίπτωση της Ελλάδας η στάθμιση του μεγάλου όγκου των κόκκινων δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών, αποτελεί συνεχή φραγμό στην απελευθέρωση κεφαλαίων τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη της οικονομίας. Αρα το θέμα πρέπει επειγόντως να λυθεί και η καρδιά του προβλήματος χτυπάει στις επιχειρηματικές χορηγήσεις που αντιμετωπίζουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα.Το θεσμικό πλαίσιο όπως αυτό καταρτίστηκε δίνει τη δυνατότητα να εξαγοραστούν κόκκινα δάνεια μόνον από μεγάλες επιχειρήσεις (50 εκατ. τζίρο και 250 απασχολούμενους) που πραγματικά είναι πολύ λίγες.
Κύκλοι της αγοράς σημειώνουν πως για να επιτύχει το μοντέλο θα πρέπει να επεκταθεί και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν και τον κύριο όγκο της ελληνικής οικονομίας. Παρ’ όλα αυτά η προκατάληψη τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς για τα distressed funds παραμένει ισχυρή και απαιτεί εμπράγματες εξελίξεις για μία διαφορετική αποτίμηση.
To ερώτημα «μαύρα κοράκια» ή «σωτήρες» τα distressed funds απασχολεί κυρίως πολιτικές θεωρίες, καθώς η πραγματικότητα έρχεται για να δώσει τις δικές της απαντήσεις επί του θέματος. Οσο σκληρή και αν εμφανίζεται η αλλαγή ιδιοκτησίας επιχειρήσεων, συχνά αποτελεί τον μόνον δόκιμο τρόπο για την εξυγίανσή τους και σίγουρα πάντως τον ενδεδειγμένο τρόπο για τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας να λύσουν το καυτό πρόβλημα των κόκκινων δανείων ώστε να διοχετεύσουν χρήμα στην οικονομία και να μη βρεθούν και άλλες επιχειρήσεις στη θέση των προηγούμενων. Στη χώρα μας την αγορά διερευνούν προς την παραπάνω κατεύθυνση η Lone Star, η Carveal, η Sankaty που εξειδικεύονται στην εξαγορά χαρτοφυλακίου κόκκινων δανείων, ενώ σταδιακά αναμένεται να κάνουν την εμφάνισή τους και άλλες τέτοιες εξειδικευμένες εταιρείες.
Στην Αθήνα βρίσκονται μεγάλες εταιρείες
Τους έχουν ονομάσει «κοράκια» ή «γύπες» των αγορών (vulture funds). Είναι αλήθεια ή μήπως πρόκειται για χαρακτηρισμούς που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα; To αν είναι «αρπακτικά» φαίνεται και από τη δράση τους σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία αλλά και στην Ανατολική Ευρώπη. Πρόσφατη έρευνα της Deloitte αναφέρει ότι τα funds αγοράζουν πολύ φθηνά και πουλάνε σε υψηλότερες τιμές αποκομίζοντας κέρδη σε σύντομο διάστημα.
Στη Ρουμανία πουλήθηκαν στο 6% έως 10% της ονομαστικής αξίας τους και στην Ουγγαρία τα «κόκκινα» καταναλωτικά που πουλήθηκαν στο 12%-15% της αξίας τους. Στην Τσεχία και τη Σλοβακία πουλήθηκαν έναντι 19%-21%, ενώ στην Πολωνία, τα καταναλωτικά δάνεια πουλήθηκαν μεταξύ 11% και 14% της ονομαστικής και τα επιχειρηματικά δάνεια έναντι 6% με 10% της ονομαστικής αξίας τους. Για τα στεγαστικά η Deloitte δίνει τιμές μόνον για την ουγγρική αγορά και αυτές ήταν κατά μέσον όρο στο 53,5% της αξίας τους. Αν ένα fund αποκτήσει ένα δάνειο στα 30 σεντς του ευρώ και το πουλήσει 40 σέντς θα έχει 33% κέρδος. Στην Ελλάδα έχουν κατά καιρούς ακουστεί πολλά ονόματα ξένων εταιρειών που θέλουν να δραστηριοποιηθούν. Μεταξύ αυτών είναι η ισπανική Actua, η Apollo, η Sareb, η Altamira, Credit M, Spinnaker Capital, Invel Real Estate Partners, της Axia Ventures Group. Η Credit M παρέχει ήδη υπηρεσίες διαχείρισης δανειακών χαρτοφυλακίων καθώς διαχειρίζεται για λογαριασμό του Baupost, δάνεια ύψους 250 εκατ. ευρώ που αγόρασε το ξένο fund από την Citibank Ελλάδος.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ξεχωρίζουν επίσης τα funds της Deutsche Bank, Lone Star -στο κομμάτι των ακινήτων- οι Cerberus Capital Management, Oaktree Capital, Blackstone, Kohlberg Kravis Roberts & Co (KKR) και Fortress (στο κομμάτι των επιχειρηματικών χαρτοφυλακίων). Αλλά μεγάλα funds είναι: Oaktree Capital που διαχειρίζεται κεφάλαια συνολικού ύψους 80 δισ. δολαρίων, York Capital Management, που συνεργάζεται με τα funds Greylock Capital Management και Eaglevale Partners και είναι γνωστό από τις θέσεις του σε ελληνικά ομόλογα, το Paulson Fund με έδρα τη Νέα Υόρκη και με πλούσιο χαρτοφυλάκιο επενδύσεων σε τραπεζικές μετοχές, το Valde Capital Investment, το αμερικανικό Marathon Asset Management, το Fortress Investment Group που είχε ενδιαφερθεί για την αγορά των στεγαστικών δανείων της Citibank, το Dromeus Capital, το κολοσσιαίο Apollo Global Management με κεφάλαια άνω των 164 δισ. δολαρίων, καθώς και η Baubost και η Strategic.