Έως το καλοκαίρι ο νέος Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων
Με την αναθεώρηση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) που αναμένεται ως το καλοκαίρι «ξεκλειδώνει» η διαδικασία προκήρυξης του νέου προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ' Οίκον», το οποίο θα ενισχύει νοικοκυριά για την εφαρμογή λύσεων εξοικονόμησης ενέργειας, όπως εκσυγχρονισμό των συστημάτων θέρμανσης, τοποθέτηση θερμομόνωσης, αντικατάσταση κουφωμάτων κ.α.
Η αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ, όπως ανέφερε πρόσφατα μιλώντας σε σχετικό συνέδριο ο γενικός γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Μιχάλης Βερροιόπουλος, αποτελεί προϋπόθεση για την προκήρυξη προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων και θα περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές που ενδιαφέρουν τόσο τους μηχανικούς όσο και τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Συγκεκριμένα:
- Οι ελάχιστες απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων θα καθορίζονται με περισσότερη λεπτομέρεια ώστε να επιτυγχάνεται ο πιο αποδοτικός συνδυασμός κόστους παρεμβάσεων και εξοικονόμησης ενέργειας. Όπως είναι γνωστό οι ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης εφαρμόζονται υποχρεωτικά στα νέα κτίρια και στα υφιστάμενα εφόσον ανακαινίζονται ριζικά. Για τον καθορισμό των νέων ελάχιστων απαιτήσεων εκπονούνται μελέτες στις οποίες εξετάζονται διάφορα σενάρια μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας (π.χ. θερμομόνωση, αντικατάσταση λέβητα, κουφωμάτων κλπ), προκειμένου να προκύψει ο βέλτιστος συνδυασμός κόστους - ενεργειακής απόδοσης. Για την ανάλυση των σεναρίων έχουν καθοριστεί τυπικά κτίρια, όπου εκτός από την παράμετρο της κλιματικής ζώνης στην οποία βρίσκεται το κτίριο (ο ισχύων κανονισμός προβλέπει ήδη τέσσερις κλιματικές ζώνες), λαμβάνεται υπόψη και η χρήση του κτιρίου (κατοικία, πολυκατοικία, γραφείο), αλλά και το έτος κατασκευής (με διαστήματα έως το 1955, 1955-1980, 1980-2000, 2000-2010 και νεώτερα του 2010). Έτσι για κάθε κατηγορία κτιρίου π.χ. για τις κατοικίες προκύπτουν υποκατηγορίες τυπικών κτιρίων (ανά κλιματική ζώνη και έτος κατασκευής) και αντίστοιχα για κάθε μία από τις υποκατηγορίες αυτές εξετάζονται διαφορετικά σενάρια εργασιών εξοικονόμησης ενέργειας.
- Η νομοθεσία προβλέπει ότι τα νέα κτίρια που θα κατασκευάζονται και τα υφιστάμενα που θα ανακαινίζονται ριζικά από το 2021, δηλαδή μετά από 5 χρόνια, πρέπει να έχουν σχεδόν μηδενική κατανάλωση. Ο ΚΕΝΑΚ θα συγκεκριμενοποιήσει την απαίτηση αυτή για την οποία εξετάζονται αρκετές εναλλακτικές, όπως η υποχρεωτική χρήση ανανεώσιμων πηγών, ή υλικών με συγκεκριμένες, αυστηρές προδιαγραφές, η θέσπιση ανώτατου ορίου ενεργειακής απόδοσης κ.α.
- Η τεχνολογική εξέλιξη στα δομικά υλικά από το 2010, οπότε θεσπίστηκε ο ΚΕΝΑΚ, είναι ευνόητο να οδηγήσει σε αυστηροποίηση των κριτηρίων κατάταξης των κτιρίων στις ενεργειακές βαθμίδες. Θα είναι δηλαδή πιο δύσκολο για ένα κτίριο να καταταγεί στην κατηγορία "Α" σε σχέση με το παρελθόν. Όπως τονίζουν αρμόδια στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η προοπτική αυτή τεκμαίρεται λογικά από τη βελτίωση των υλικών δόμησης αλλά δεν βασίζεται - ακόμη - σε συγκεκριμένες μελέτες, οι οποίες είναι υπό εκπόνηση.
- Δεν αναμένονται σημαντικές αλλαγές ως προς τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης που θα εξακολουθήσουν να εκδίδονται κατά την πώληση ή νέα μίσθωση κτιρίου. Εξετάζονται όμως βελτιώσεις στη μορφή του πιστοποιητικού στην προσπάθεια να αποτελεί ένα πραγματικά χρήσιμο εργαλείο για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων και την κτηματαγορά.
Με την ολοκλήρωση του ΚΕΝΑΚ ή τουλάχιστον του τμήματος του κανονισμού που θα αφορά τις κατοικίες ανοίγει ο δρόμος για την προκήρυξη του νέου προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας στα σπίτια, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ, συνολικού ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ. Το νέο πρόγραμμα σύμφωνα με τα αρμόδια στελέχη του ΥΠΕΝ θα είναι λιγότερο γραφειοκρατικό, σχεδιάζεται με τρόπο ώστε όλα τα δικαιολογητικά (που θα είναι λιγότερα) να υποβάλλονται ηλεκτρονικά, ενώ το ύψος των ενισχύσεων (δάνεια και επιδοτήσεις) θα εξαρτάται από το εισόδημα του νοικοκυριού και τον προϋπολογισμό των εργασιών που θέλει να εκτελέσει.
Οι ΑΕΕΑΠ καραδοκούν για να αρπάξουν τα ακίνητα των υπερχρεωμένων για ένα κομμάτι ψωμί. Η ΠΑΝΓΑΙΑ αλλά και η Grivalia οι οποίες ήδη έχουν αποκτήσει ακίνητα του Δημοσίου σε τιμές που προκάλεσαν εισαγγελική έρευνα προετοιμάζουν το επόμενο κτύπημα που θα αφορά στα ακίνητα των "κόκκινων δανείων". Και αυτό θα γίνει είτε απευθείας απο τις τράπεζες είτε κατόπιν "συνεννοήσεως" με τους ασφυκτιούντες ιδιοκτήτες.Μάλιστα στελέχη τους δεν το κρύβουν καθώς σε δηλώσεις τους σε ΜΜΕ (εφημερίδα Καθημερινή) δηλώνουν: "Οι κάτοχοι επαγγελματικών ακινήτων που είναι εκτεθειμένοι σε δανεισμό αποτελούν βασικούς υποψηφίους ώστε να συνεργαστούν με μια ΑΕΕΑΠ, προκειμένου να εκχωρήσουν σε εκείνη το ακίνητό τους και να έρθουν έτσι ευκολότερα σε διακανονισμό με την τράπεζά τους. Η τελευταία θα είναι σαφώς περισσότερο πρόθυμη να συναινέσει σε κάτι τέτοιο και να προχωρήσει σε κάποια ρύθμιση, γνωρίζοντας ότι ο δανειολήπτης έχει ήδη προσυμφωνήσει να πωλήσει το ακίνητό του και μάλιστα σε τιμή υψηλότερη από εκείνη που θα μπορούσε να βρει η ίδια η τράπεζα μέσω κάποιου πλειστηριασμού ή πώλησης σε ξένο fund. Τέτοιου είδους αγορές, αλλά και γενικότερα εντονότερη δραστηριότητα στην αγορά ακινήτων, θα πρέπει να αναμένεται κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, εφόσον έχει ολοκληρωθεί θετικά η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, εξέλιξη που θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία, καθώς αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά και τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος. " Αυτό το αλισβερίσι της απελπισίας και της απόγνωσης θα συμβάλλει ώστε οι αναλυτές ( οι ίδιοι οπου παίρνουν δουλειές απο τις ΑΕΕΑΠ) να προβλέπουν ότι φέτος η επενδυτική δραστηριότητα στην ελληνική αγορά από την πλευρά των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ), θα είναι μεγαλύτερη. Η διευθέτηση των «κόκκινων» δανείων και συγκεκριμένα όσων μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν ως ενέχυρο ακίνητα, και δη επαγγελματικά (π.χ. κτίρια γραφείων, καταστήματα, αποθήκες), αναμένεται να δημιουργήσουν ευκαιρίες, με τις εταιρείες να αναμένεται να έρθουν σε επαφή με τους επενδυτές που θα αποκτήσουν τέτοιου είδους χαρτοφυλάκια από τις τράπεζες, προκειμένου να αγοράσουν κάποια από τα ενεχυριασμένα ακίνητα.Οι κάτοχοι επαγγελματικών ακινήτων που είναι εκτεθειμένοι σε δανεισμό αποτελούν βασικούς υποψηφίους ώστε να συνεργαστούν με μια ΑΕΕΑΠ, προκειμένου να εκχωρήσουν σε εκείνη το ακίνητό τους και να έρθουν έτσι ευκολότερα σε διακανονισμό με την τράπεζά τους. Η τελευταία θα είναι σαφώς περισσότερο πρόθυμη να συναινέσει σε κάτι τέτοιο και να προχωρήσει σε κάποια ρύθμιση, γνωρίζοντας ότι ο δανειολήπτης έχει ήδη προσυμφωνήσει να πωλήσει το ακίνητό του και μάλιστα σε τιμή υψηλότερη από εκείνη που θα μπορούσε να βρει η ίδια η τράπεζα μέσω κάποιου πλειστηριασμού ή πώλησης σε ξένο fund. Οπως αναφέρει σχετική έκθεση της Savills Hellas, εφόσον σταθεροποιηθεί ακόμα περισσότερο το ελληνικό πολιτικό σκηνικό, ιδίως με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια θα εντατικοποιήσουν τις κινήσεις τους για την απόκτηση μεγάλων χαρτοφυλακίων από δάνεια με ενέχυρο ακίνητα που θα προσφερθούν στην αγορά από τις συστημικές τράπεζες. Παράλληλα, προβλέπεται μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις στον κλάδο της φιλοξενίας και των ξενοδοχειακών ακινήτων γενικότερα, καθώς πρόκειται για τον τομέα με τις καλύτερες επιδόσεις στην Ελλάδα.
Στο στόχαστρο των φορολογικών αρχών αναμένεται να βρεθούν σύντομα όσοι ιδιοκτήτες έχουν σπεύσει να αποκρύψουν μέρος ή ακόμα και το σύνολο της ακίνητης περιουσίας τους, προκειμένου να αποφύγουν την καταβολή ΕΝΦΙΑ και τεκμηρίων διαβίωσης. Οπως προκύπτει από το προσχέδιο του κειμένου της συμφωνίας για την πρώτη αξιολόγηση του μνημονίου, που υπεγράφη τον προηγούμενο Ιούλιο, περιλαμβάνεται η πρόβλεψη για τη δημιουργία ειδικού προγράμματος διασταυρώσεων μεταξύ του κτηματολογίου και της εφαρμογής περιουσιολογίου Ε9 του υπουργείου Οικονομικών. Επί της ουσίας θα γίνονται διασταυρώσεις μεταξύ των στοιχείων κτηματογράφησης και των στοιχείων των δηλώσεων ακινήτων Ε9. Αναφορικά με τα ακίνητα που κατέχουν Ελληνες στο εξωτερικό, το οικονομικό επιτελείο θα στείλει αίτημα σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., ώστε να δώσουν στοιχεία για τα ακίνητα που αγοράστηκαν τα τελευταία χρόνια. Στο μεταξύ , η υπερφορολόγηση των ιδιοκτητών συνεχίζεται. Κυβέρνηση και δανειστές συμφώνησαν στο θέμα της φορολογίας των εισοδημάτων απο ενοίκια.Οσοι έχουν εισοδήματα από ενοίκια θα φορολογηθούν με συντελεστή 15% για ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ από 11% σήμερα, ενώ όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα από 12.001 ευρώ έως 35.000 ευρώ θα φορολογηθούν με 35%. Ετήσια εισοδήματα από ενοίκια 35.001 ευρώ και άνω θα φορολογηθούν με συντελεστή 45%. Συμφωνία υπάρχει και στο αφορολόγητο.Η έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ που αντιστοιχεί σε έμμεσο αφορολόγητο 9.550 ευρώ μειώνεται στις 2.000 ευρώ (δηλαδή αφορολόγητο 9.100 ευρώ) και διατηρείται στο ακέραιο ώς το ύψος εισοδήματος των 20.000 ευρώ. Από 20.000 ευρώ και άνω, η έκπτωση φόρου θα μειώνεται κατά 10 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ επιπλέον εισοδήματος και όχι κατά 100 ευρώ όπως ίσχυε για τα εισοδήματα του 2015.
Τρία συν ένα σενάρια, προκειμένου να μην επιβαρυνθούν με φόρους για ανείσπρακτα ενοίκια ιδιοκτήτες ακινήτων, μελετούν στο οικονομικό επιτελείο, όπως τουλάχιστον ανέφερε χθες στη Βουλή ο κ. Τρ. Αλεξιάδης. Συγκεκριμένα και με αφορμή σχετική ερώτηση της βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, Χαράς Κεφαλίδου, αναφορικά με τις επιπτώσεις στις υποθέσεις αυτές από τη συνεχιζόμενη αποχή των δικηγόρων, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών αφού σημείωσε πως υπάρχει επικοινωνία με τους δικηγορικούς συλλόγους, είπε: «Εάν δεν λυθεί το θέμα, οι λύσεις που έχουμε είναι τρεις: Η πρώτη είναι να δοθεί άδεια από τους δικηγορικούς συλλόγους, οργανωμένα όμως, στους δικηγόρους να λάβουν ειδική άδεια για τις συγκεκριμένες ενέργειες για τους πολίτες. Η μία λύση είναι αυτή. Η δεύτερη είναι να παρατείνουμε τις φορολογικές δηλώσεις όταν έχουμε αυτήν την περίπτωση, δηλαδή ανείσπρακτα ενοίκια, για όσο χρόνο χρειαστεί, για να καλυφθεί το όλο πρόβλημα. Αυτό είναι κάτι που εξετάζουμε. Η τρίτη λύση που έχουμε μπροστά μας είναι να δεχτούμε τις φορολογικές δηλώσεις τώρα στις περιπτώσεις που έχουν ανείσπρακτα ενοίκια, τροποποιώντας τη σχετική διάταξη και να μας φέρουν τα σχετικά έγγραφα μετά, όταν λήξει η αποχή». Σχολιάζοντας, η ερωτώσα βουλευτής είπε πως θα μπορούσε να εξεταστεί και το ενδεχόμενο να γίνουν αποδεκτές οι φορολογικές δηλώσεις των εν λόγω ιδιοκτητών, με την επισύναψη υπεύθυνης δήλωσης αναφορικά με το ποσό των ανείσπρακτων ενοικίων, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι σε διαφορετική περίπτωση, «θα πρέπει η κυβέρνηση να μας εξηγήσει αν θα μπει στη διαδικασία να τιμωρήσει τελικά τους ανθρώπους αυτούς, επειδή κάποιοι δικηγόροι διεκδικούν τα δικά τους αιτήματα και βρίσκονται σε μία αποχή διαρκή, καλώντας όλους αυτούς τους ιδιοκτήτες να πληρώσουν άδικα φόρους για ανύπαρκτα εισοδήματα».
Την τελευταία δεκαετία, ο οικοδομικός όγκος εμφάνισε σωρευτική υποχώρηση 89%. Με αρνητικό πρόσημο άρχισε το 2016 για την οικοδομή, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας μειώθηκε 5,2% τον Ιανουάριο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2015. Ειδικότερα, οι εκδοθείσες άδειες της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας στο σύνολο της χώρας, ανήλθαν σε 691 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 144,3 χιλιάδες m2 επιφάνειας και 639,9 χιλιάδες m3 όγκου. Παρουσίασαν μείωση κατά 18,9% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 14,8% στην επιφάνεια και κατά 5,2% στον όγκο. Η εξέλιξη αυτή επηρεάζει το σύνολο των κλάδων που συνδέονται με την οικοδομή. Για παράδειγμα η αγορά ηλεκτρολογικών υλικών βιώνει την χειρότερη κρίση στην ιστορία της.Εκτιμάται ότι απο το 2008 η σωρευτική πτώση της δραστηριότητας του κλάδου υπερβαίνει το 50% και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι αυτή η αρνητική δυναμική θα ανατραπεί τουλάχιστον στο εγγύς χρονικό διάστημα. Σε όλα αυτά, θα πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι οι οι εταιρείες υφίστανται ανταγωνιστικές πιέσεις από τις εισαγωγές φθηνών ανώνυμων προϊόντων χαμηλού κόστους από ασιατικές χώρες. Τα τελευταία, αν και πολλές φορές φέρουν την ένδειξη CE, δεν τηρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας αντίστοιχων ευρωπαϊκών προϊόντων, γεγονός που τα καθιστά επικίνδυνα στη χρήση τους.
