Διευκρινίσεις για τον τρόπο που πρέπει να συμπληρωθεί το έντυπο Ε9 φέτος και τι πρέπει να προσέξουν οι υπόχρεοι ιδιοκτήτες ακινήτων, έδωσε ο οικονομολόγος και φοροτεχνικός κ. Απόστολος Αλωνιάτης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, επειδή η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων λήγει στις 30 Μαΐου 2014, επισημαίνονται ορισμένα θέματα που αφορούν το οικονομικό έτος 2014, δηλαδή την κατάσταση των ακινήτων την 1η Ιανουαρίου 2014 (αλλαγές στα ακίνητα και δικαιώματα μέσα στην χρήση 2013).
Υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση έχουν όσοι είχαν μεταβολές στην περιουσιακή τους κατάσταση εντός του έτους 2013, οι οποίες υπάρχουν και την 1η Ιανουαρίου 2014.
Επιπλέον, λόγω της κατάργησης του ΦΑΠ και της θέσπισης του ΕΝ.Φ.Ι.Α., για να αποφευχθεί η πιθανότητα εσφαλμένου υπολογισμού του φόρου αυτού, υποχρέωση υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων έχουν και:
• Τα νομικά πρόσωπα, εφόσον τα ακίνητά τους εντάσσονται σε κάποια κατηγορία απαλλαγών. Η ίδια υποχρέωση υφίσταται και για τα φυσικά πρόσωπα, εφόσον έχουν ακίνητα τα οποία απαλλάσσονται του φόρου ή προβλέπεται μείωση αυτού. Με τις δηλώσεις αυτές θα χρεωθεί μειωμένος ΕΝΦΙΑ και δεν θα ταλαιπωρηθούν οι φορολογούμενοι με τροποποιήσεις.
• Όσοι έχουν ακίνητα που έχουν τακτοποιηθεί ή νομιμοποιηθεί ή ημιυπαιθρίους χώρους,μόνο στις περιπτώσεις που δεν έχουν αναγραφεί σε προηγούμενες δηλώσεις Ε9.
• Όποιος έχει ακίνητο σε πολυκατοικία, η οποία διαθέτει κοινόχρηστη πισίνα ή κλειστούς (υπόγειους κυρίως) κοινόχρηστους χώρους αποθηκών ή θέσεων στάθμευσης, για να τους αναγράψει στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. Τονίζεται πως η δήλωση αυτή, καλύπτει τις περιπτώσεις που αυτά είναι παρακολουθήματα και συνεπώς υπάρχει αποκλειστική χρήση κοινόχρηστου χώρου.
• Ο εργολάβος, για να αναγράψει το εργολαβικό του αντάλλαγμα, εφόσον έχουν παρέλθει 4 χρόνια από την έναρξη ανέγερσης της οικοδομής ή έχουν χρησιμοποιηθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο από αυτόν τα ακίνητα πριν την παρέλευση της τετραετίας. Ο οικοπεδούχος, για να διαγράψει το εργολαβικό αντάλλαγμα, κατά τα ανωτέρω.
• Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, ο οποίος κατέχει το ακίνητο χωρίς τη συναίνεση του φορέα.
• Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει στην ΕΤΑΔ ΑΕ και στην «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.», ο οποίος κατέχει το ακίνητο με τη συναίνεση των εταιρειών αυτών.
• Οι Ο.Τ.Α. για τα ακίνητα τα οποία έχουν δεσμεύσει και έχει προσδιορισθεί η αποζημίωση, για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εκκρεμεί η καταβολή της σχετικής αποζημίωσης. (Ο κύριος του δεσμευμένου από Ο.Τ.Α. ακινήτου εξακολουθεί να είναι υπόχρεος να δηλώνει το ακίνητο).
Δήλωση τακτοποιημένων αυθαιρέτων
Όσοι δεν είχαν αλλαγές στα ακίνητα τους ή στα δικαιώματα επί των ακινήτων, αλλά έχουν τακτοποιήσει τους ημιυπαίθριους, θα πρέπει να μπουν μέχρι την 30η Μαΐου 2014, και να δηλώσουν αυτούς τους τακτοποιούμενους ημιυπαίθριους χώρους, όπως έχουν κάνει στο Ε1.
Μέχρι τώρα το υπουργείο δεν έχει λάβει μέριμνα για την σωστή εφαρμογή του ν.4178/2013, του νόμου για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, μιας και δεν υπάρχει διαχωρισμός στην αναγραφή των τακτοποιημένων χώρων ώστε να εφαρμοστεί η έκπτωση του 50% στον ΕΝ.Φ.Ι.Α.
Τα τετραγωνικά που έχουν τακτοποιηθεί με τον ν.4178/2013 αυτά μπορούν να αναγράφονται στις παρατηρήσεις ώστε ο φορολογούμενος να κινήσει την διαδικασία αμφισβήτησης του φόρου που θα του καταλογιστεί, σε περίπτωση που το υπουργείο δεν υπολογίσει την συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα του ακίνητου.
Θυμίζουμε ότι με βάση τον νόμο 4178/08.08.2013, άρθρο 24 παράγραφοι 8 και 9.
«8. Για τις αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης προ τις 28.7.2011, που εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων με βάση τις διατάξεις του παρόντος νόμου ή εξαιρέθηκαν της επιβολής κυρώσεων με βάση τις διατάξεις του ν. 4014/2011 (Α΄209),δεν οφείλονται αναδρομικά βεβαιωμένες ασφαλιστικές εισφορές (ΙΚΑ κ.λπ.) και οποιοσδήποτε φόρος, καθώς και οποιασδήποτε μορφής πρόστιμα και τέλη, όπως το τέλος ακίνητης περιουσίας, καθαριότητας, φωτισμού και δυνητικά ανταποδοτικά τέλη. Τυχόν ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη και πρόστιμα δεν αναζητούνται. Η αλλαγή χρήσης δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του τέλους του άρθρου 24 του ν. 2130/1993 (Α΄ 62), καθώς και των τελών του ν. 25/1975 (Α΄ 74) και του άρθρου 25 του ν. 1828/1989 (Α΄ 2), όπως ισχύουν και δεν επιβάλλονται αναδρομικά διαφορές που προκύπτουν ως προς το ύψος των τελών, οι οποίες προέρχονται από την αλλαγή χρήσης.
9. Για τη χρήση κατοικίας κατά τον υπολογισμό της αξίας για την επιβολή οποιουδήποτε φόρου (φόρος μεταβίβασης, κληρονομιών, ακίνητης περιουσίας, ΤΑΠ, προσδιορισμός τεκμηρίου διαβίωσης) για όλους τους χώρους τόσο σε υπόγειες στάθμες όσο και στους εσωτερικούς εξώστες, και τις σοφίτες, εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής 50%.».
Συμπλήρωση της δήλωσης στοιχείων ακινήτων για το φορολογικό έτος 2014 (αλλαγές στην χρήση 2014).
Στην πρώτη σελίδα του εντύπου εφόσον ο υπόχρεος είναι νομικό πρόσωπο, πρέπει να αναγραφεί το είδος (κερδοσκοπικό ή μη κερδοσκοπικό ν.π.) και η κατηγορία (π.χ. νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, OTA, Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία κ.λπ.). Το είδος και η κατηγορία του νομικού προσώπου, καθώς και τα στοιχεία του νόμιμου εκπροσώπου συμπληρώνονται αυτόματα μετά την αναγραφή του Α.Φ.Μ. του νομικού προσώπου. Αν τα στοιχεία δεν είναι ορθά, για να υποβληθεί η δήλωση απαιτείται η διόρθωση αυτών στο μητρώο.
Στον Πίνακα 1 στο εσωτερικό του εντύπου:
ΣΤΗΛΗ 9: (Κατηγορία ακινήτων) Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 41: Οικόπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών δημόσιας χρήσης.
ΚΩΔ 42: Οικόπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης.
ΚΩΔ43: Λωρίδες γης που βρίσκονται σιδηροτροχιές.
ΚΩΔ 44: Οικόπεδο έδρασης πύργων και γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
ΚΩΔ 45: Οικόπεδο εντός βιομηχανικής περιοχής.
ΚΩΔ46: Οικόπεδο εντός βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής.
ΚΩΔ 47: Οικόπεδο εντός επιχειρηματικού πάρκου.
ΚΩΔ.51: Ειδικό κτίριο γεωργικής χρήσης.
ΚΩΔ 52: Ειδικό κτίριο κτηνοτροφικής χρήσης
ΣΤΗΛΕΣ 15 & 19: (Είδος δικαιώματος) Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 4: Δικαίωμα επιφανείας.
ΚΩΔ 5: Πλήρης κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβασης.
ΚΩΔ 6: Ψιλή κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβασης.
ΚΩΔ 7: Επικαρπία από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβασης.
ΚΩΔ 8: Δικαίωμα ακινήτου το οποίο έχει παραληφθεί πριν τη σύνταξη του οριστικού παραχωρητηρίου από το Δημόσιο ή τον Ο.Ε.Κ. ή Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Δ.Δ.
ΚΩΔ 9: Νομή επίδικου ακινήτου.
ΚΩΔ 10: Δικαίωμα εργολάβου (εργολαβικό αντάλλαγμα) σε ακίνητο εφόσον έχουν παρέλθει τέσσερα (4) έτη από την έναρξη των οικοδομικών εργασιών ή
το ακίνητο έχει χρησιμοποιηθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο από τον εργολάβο πριν την παρέλευση των τεσσάρων ετών.
ΚΩΔ 11: Κατοχή ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεση του φορέα.
ΚΩΔ 12: Κατοχή ακινήτου, πλην του Δημοσίου, που ανήκει στην "ΕΤΑΔ A.E." και στην "Παράκτιο Αττικό Μέτωπο A.E." με τη συναίνεση των Εταιρειών αυτών.
ΚΩΔ 13: Δεσμευμένο ακίνητο από O.T.A. για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση.
ΣΤΗΛΗ 32: (Ειδική κατηγορία ακινήτου- νέα στήλη). Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 1 : Ακίνητο με ολική απαγόρευση χρήσης.
ΚΩΔ 2: Ακίνητο εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού με μερική απαγόρευση χρήσης.
ΚΩΔ 3: Κτίσμα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού με μερική απαγόρευση χρήσης.
ΚΩΔ 4: Ακίνητο για το οποίο έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευσή του και δεν έχει εκδοθεί η σχετική πράξη της Διοίκησης.
ΚΩΔ 5: Έχει ορισθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή με οριστική διοικητική πράξη αποζημίωση, για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος ή δέσμευση κάθε είδους και έχει παρέλθει ένα έτος από την έκδοσή της χωρίς να καταβληθεί η αποζημίωση.
ΚΩΔ 6: Χαρακτηρισμένο κτίριο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
ΚΩΔ 7: Χαρακτηρισμένο κτίριο ως έργο τέχνης.
ΚΩΔ8: Κενό κτίσμα.
ΣΤΗΛΗ 33: (Χρήση ακινήτου - νέα στήλη). Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 1: Ιδιοχρησιμοποίηση.
ΚΩΔ 2: Ιδιοχρησιμοποίηση αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού.
ΚΩΔ 3: Ιδιοχρησιμοποίηση για εκπλήρωση λατρευτικού, θρησκευτικού και κοινωφελούς έργου.
ΚΩΔ 4: Ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτου για την παραγωγή ή την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας.
ΚΩΔ 5: Παραχωρημένο ακίνητο του Δημοσίου με σύμβαση που έχει κυρωθεί με νόμο.
ΚΩΔ 6: Δωρεάν παραχωρημένο ακίνητο στο Δημόσιο.
ΚΩΔ 7: Πρεσβεία ή Προξενείο.
ΚΩΔ 8: Ακίνητο ξένου κράτους για εγκατάσταση πρεσβευτή ή προξένου & διπλωματικών αντιπροσώπων.
Στον Πίνακα 2 στο εσωτερικό του εντύπου:
ΣΤΗΛΗ 29: ( Είδος χρήσης - νέα στήλη) Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 1 : Γήπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών δημόσιας χρήσης.
ΚΩΔ 2: Γήπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης.
ΚΩΔ 3: Λωρίδες γης που βρίσκονται σιδηροτροχιές.
ΚΩΔ 4: Γήπεδο έδρασης πύργων & γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
ΚΩΔ 5: Γήπεδο εντός βιομηχανικής περιοχής.
ΚΩΔ 6: Γήπεδο εντός βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής
ΚΩΔ 7: Γήπεδο εντός επιχειρηματικού πάρκου.
ΣΤΗΛΗ 18: (Είδος δικαιώματος). Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 4: Δικαίωμα επιφανείας.
ΚΩΔ 5: Πλήρης κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβασης.
ΚΩΔ 6: Ψιλή κυριότητα από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβασης.
ΚΩΔ 7: Επικαρπία από προσύμφωνο αγοράς με αυτοσύμβασης.
ΚΩΔ 8: Δικαίωμα ακινήτου το οποίο έχει παραληφθεί πριν τη σύνταξη του οριστικού παραχωρητηρίου από το Δημόσιο ή τον O.E.K. ή O.T.A. ή Ν.Π.Δ.Δ.
ΚΩΔ 9: Νομή επίδικου ακινήτου.
ΚΩΔ 10: Δικαίωμα εργολάβου (εργολαβικό αντάλλαγμα) σε ακίνητο εφόσον έχουν παρέλθει τέσσερα (4) έτη από την έναρξη των οικοδομικών εργασιών ή . το ακίνητο έχει χρησιμοποιηθεί καθ' οιονδήποτε τρόπο από τον εργολάβο πριν την παρέλευση των τεσσάρων ετών.
ΚΩΔ 11: Κατοχή ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεση του φορέα.
ΚΩΔ 12: Κατοχή ακινήτου, πλην του Δημοσίου, που ανήκει στην "ΕΤΑΔ A.E." και στην "Παράκτιο Αττικό Μέτωπο A.E." με τη συναίνεση των Εταιρειών αυτών.
ΚΩΔ 13: Δεσμευμένο ακίνητο από O.T.A. για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση.
ΣΤΗΛΗ 26: (Ειδική κατηγορία ακινήτου - νέα στήλη). Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 1: Γήπεδο με ολική απαγόρευση χρήσης.
ΚΩΔ 2: Γήπεδο με μερική απαγόρευση χρήσης.
ΚΩΔ 3: Γήπεδο για το οποίο έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευσή του και δεν έχει εκδοθεί η σχετική πράξη της Διοίκησης.
ΚΩΔ 4: Έχει ορισθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή με οριστική διοικητική πράξη αποζημίωση, για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος ή δέσμευση κάθε είδους και έχει παρέλθει ένα έτος από την έκδοσή της χωρίς να καταβληθεί η αποζημίωση.
ΣΤΗΛΗ 28: (Κατηγορία χρήσης - νέα στήλη). Προστίθενται οι κατηγορίες:
ΚΩΔ 1: Ιδιοχρησιμοποίηση.
ΚΩΔ 2: Ιδιοχρησιμοποίηση αποκλειστικά για την εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού και κοινωφελούς σκοπού.
ΚΩΔ 3: Ιδιοχρησιμοποίηση για εκπλήρωση λατρευτικού, θρησκευτικού και κοινωφελούς έργου.
ΚΩΔ 4: Ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτου για την παραγωγή ή την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας.
ΚΩΔ 5: Παραχωρημένο ακίνητο του Δημοσίου με σύμβαση που έχει κυρωθεί με νόμο.
ΚΩΔ 6: Δωρεάν παραχωρημένο ακίνητο στο Δημόσιο.
ΚΩΔ 7: Πρεσβεία ή Προξενείο.
ΚΩΔ 8: Ακίνητο ξένου κράτους για εγκατάσταση πρεσβευτή ή προξένου & διπλωματικών αντιπροσώπων.
Επισημαίνεται οτι στο έντυπο Ε9 δεν απεικονίζονται στοιχεία που μειώνουν την πραγματική ή αντικειμενική αξία του ακινήτου και κατ' επέκταση τον φόρο που πληρώνεται από τους φορολογούμενους.
Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρεται ότι στο έντυπο δεν αποτυπώνονται παράμετροι όπως:
Αν το διαμέρισμα έχει κεντρική θέρμανση ή όχι. Με βάση το αντικειμενικό σύστημα, στις κατοικίες χωρίς καλοριφέρ υπάρχει «έκπτωση» 5% σε σχέση με αντίστοιχες κατοικίες οι οποίες έχουν σύστημα θέρμανσης, κεντρικό ή αυτόνομο.
Αν στην πολυκατοικία υπάρχει ανελκυστήρας ή όχι. Κανονικά, διαμέρισμα 3ου ορόφου σε πολυκατοικία χωρίς ανελκυστήρα υπάρχει έκπτωση κατά 10% σε σχέση με διαμέρισμα 3ου ορόφου σε πολυκατοικία με ανελκυστήρα.
Πρόχειρες κατασκευές φτιαγμένες από πλίθρες ή καλάμια έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τα κανονικά σύγχρονα διαμερίσματα. Οι εκπτώσεις για τον τρόπο κατασκευής χάνονται. Στα ακίνητα με στέγες από λαμαρίνα παρέχεται έκπτωση 20% σε σχέση με αυτά που διαθέτουν ταράτσα ή κεραμοσκεπή. Τα πέτρινα κτίσματα χωρίς σκελετό παρέχεται έκπτωση 5%, ενώ σε ακίνητα με τοιχοποιίες από ευτελή υλικά παρέχεται έκπτωση από την φορολογητέα αξία του ακινήτου κατά 20% επιπλέον.
Δεν υπάρχουν οι εκπτώσεις στον τρόπο υπολογισμού της φορολογητέας αξίας ακινήτων που βρίσκονται στο στάδιο της ανέγερσης, γεγονός που δημιουργεί πολλές αδικίες. Μονοκατοικία που βρίσκεται στα θεμέλια, φορολογείται το ίδιο με μονοκατοικία που έχει σχεδόν ολοκληρωθεί.
