Με προσωπική εντολή του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά και μετά τη θύελλα αντιδράσεων που έχουν προκαλέσει όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και στους κόλπους της κυβέρνησης τα κραυγαλέα λάθη και οι αδικίες του ΕΝΦΙΑ, το υπουργείο Οικονομικών δρομολογεί αλλαγές και βελτιωτικές κινήσεις.
Μετά το σοκ που υπέστησαν χιλιάδες φορολογούμενοι παραλαμβάνοντας τα εκκαθαριστικά-φωτιά του ΕΝΦΙΑ με οικόπεδα εκτός αντικειμενικού συστήματος, με εντολή του πρωθυπουργού, όπως ανέφερε χθες στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελης, ο φόρος θα υπολογιστεί με βάση τις περσινές αξίες. Όπως όλα δείχνουν θα αξιοποιηθεί περσινή απόφαση του Γ. Μαυραγάνη με την οποία ορίστηκαν ειδικές τιμές σε 475 περιοχές, ενώ ανοικτό είναι το ενδεχόμενο η πρώτη δόση να πληρωθεί τελικά τον Σεπτέμβριο και όχι τον Αύγουστο και ίσως η τελευταία να καταβληθεί τελικά τον Φεβρουάριο.
Οι ειδικές τιμές ανά τετρ. μέτρο οικοπέδου ξεκινούν από τα 2,2 ευρώ στον Δήμο Φιλιατών Θεσπρωτίας και φθάνουν τα 3.000 ευρώ σε Βούλα και Παλαιό Φάληρο.
Oι τιμές είχαν υπολογιστεί με βάση την κατώτερη τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο οικοπέδου του δήμου ή της κοινότητας. Παρ' όλα αυτά είχαν προκύψει και σημαντικές αποκλίσεις τιμών μεταξύ γειτονικών δήμων.
Για παράδειγμα, στον Δήμο Δάφνης η ειδική «αντικειμενική τιμή» για τον προσδιορισμό του ΦΑΠ ορίστηκε στα 1.600 ευρώ το τετραγωνικό και είναι υπερδιπλάσια σε σχέση με τον Αγιο Δημήτριο (700€) και αρκετά υψηλότερη ακόμη και από την Εκάλη (1.320€).
Στη Θεσσαλονίκη, τα πιο «ακριβά» οικόπεδα βρίσκονται στο Πανόραμα (700 ευρώ) και στο κέντρο της πόλης (650 ευρώ).
Στον νομό Πειραιώς η χαμηλότερη τιμή είναι 7 ευρώ στα Αντικύθηρα και η υψηλότερη φθάνει τα 747 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο στη Νίκαια.
Η κυβέρνηση πάντως εξακολουθεί να είναι σε δύσκολη θέση καθώς ο χρόνος δεν είναι με το μέρος της. Η Βουλή κλείνει σήμερσ κσι θα ανοίξει στις 26 Αυγούστου οπότε οι όποιες αλλαγές θα ψηφιστούν αμέσως μετά. Οπότε θεωρείται δεδομενη μια νομοθετική ρύθμιση η οποία θα επεκτείνει την πληρωμή των δόσεων μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015, δηλαδή να ξεκινήσουν οι πληρωμές στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Τα λάθη με τον ΕΝΦΙΑ που εξόργισαν χιλιάδες ιδιοκτήτες ήταν τόσο εξόφθαλμα που μετέτρεψαν μέσα σε μια νύχτα σε... κροίσους κατόχους απλών οικοπέδων. Σύμφωνα με το Εθνος, πολλοί από αυτούς μετατράπηκαν από την εφορία σε Κροίσους ιδιοκτήτες με αμύθητης αξίας αγροτεμάχια, χωράφια και βοσκότοπους σε ορεινά χωριά, λόγγους και απόκρημνες πλαγιές και ακατοίκητα.
Ο κ. Γιώργος Αποστόλου δεν πίστευε ποτέ ότι το παλαιό και ακατοίκητο σήμερα σπίτι της γιαγιάς στο Κορφοβούνι της Αρτας, καθώς και το ξερό οικόπεδο 6,5 στρεμμάτων που κληρονόμησε στο ίδιο χωριό θα τον έκαναν εκατομμυριούχο στα... χαρτιά. Βάσει του εκκαθαριστικού που του στάλθηκε, τα δύο αυτά ακίνητα έχουν συνολική αντικειμενική αξία κοντά στις 900.000 ευρώ και ο ΕΝΦΙΑ που καλείται να πληρώσει μαζί με ένα ακίνητο στα Γιάννενα είναι 5.500 ευρώ.
«Το οικόπεδο βρίσκεται σε λόγγο, ουσιαστικά είναι ένας γκρεμός. Δεν μπορεί να αξιοποιηθεί», λέει και προσθέτει: «Επειδή βρίσκεται εντός σχεδίου και το Κορφοβούνι έχει ενταχθεί με τον Καλλικράτη στον Δήμο Αρτας, το υπολόγισαν ότι έχει αντικειμενική αξία 618.000 ευρώ, δηλαδή όσο κοστίζει ένα οικόπεδο στην κεντρική πλατεία της Αρτας».
Ο ίδιος είδε το παλιό σπίτι της γιαγιάς -73 τ.μ., άδειο, ακατοίκητο και χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα- να κοστίζει άλλες 270.000 ευρώ, μαζί με το οικόπεδο των 2,5 στρεμμάτων στο οποίο είναι κτισμένο. Αντίθετα, ένα οικόπεδο 566 τ.μ. μέσα στην πόλη των Ιωαννίνων, που κατέχει, υπολογίστηκε ότι έχει αντικειμενική αξία μόλις 34.000 ευρώ.
Ο κ. Απόστολος Πασχάλης, συνταξιούχος, που ζει στη Θεσσαλονίκη, είδε να φορολογείται βάσει αντικειμενικής αξίας 38.000 ευρώ ένα βραχώδες τμήμα γης 930 τ.μ. που έχει στην ιδιοκτησία του στους πρόποδες βουνού στο χωριό Πολυνέρι Θεσπρωτίας. «Αυτός που υπολόγισε την αντικειμενική, ας μου δώσει 5.000 ευρώ και το χαρίζω», λέει στο «Εθνος» και προσθέτει: «Εκεί πηγαίνουν μόνο αγριογούρουνα. Για να φτάσει κανείς πρέπει να έχει 4Χ4 και να το αφήσει 250 μέτρα μακριά για να συνεχίσει περπατώντας».
Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν σχεδόν στο σύνολό τους οι 750 κάτοικοι του ημιορεινού χωριού, που ανήκε στον πρώην Δήμο Βλαχερνών, ο οποίος εντάχτηκε στη συνέχεια στον Δήμο Αρτας. «Είναι το μοναδικό θέμα συζήτησης αυτές τις μέρες. Ο κόσμος ανησυχεί. Απ' ό,τι άκουσα πήραν τον υψηλότερο συντελεστή του δήμου και υπολόγισαν όλα τα ακίνητα με βάση αυτόν», είπε ο πρόεδρος του Δημοτικού Διαμερίσματος Κορφοβουνίου, Δημήτρης Κέφης.
Σύμφωνα με τη βουλευτή Αρτας του ΣΥΡΙΖΑ Ολγα Γεροβασίλη, όλα τα οικόπεδα του νομού, ορεινά, ημιορεινά και παραθαλάσσια, με μοναδιαία αξία 95,2 ευρώ/τ.μ., εντάχτηκαν στη Νο 9 Φορολογική Ζώνη και φορολογήθηκαν με 150 ευρώ το στρέμμα. «Ξερικά, άγονα και τυφλά χωράφια που βρίσκονται σε ακτίνα 800 μ. από την εκκλησία του χωριού, άρα εντός οικισμού, χαρακτηρίζονται οικόπεδα και επιβαρύνονται με ΕΝΦΙΑ 150 ευρώ το στρέμμα, δημιουργώντας πλασματική αξία της περιουσίας των πολιτών», επισημαίνει σε ανακοίνωσή της.
Σε πολλές αγροτικές περιοχές τα λογιστικά γραφεία έχουν κατακλυστεί από ιδιοκτήτες που διαμαρτύρονται για τη μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ αντικειμενικής και πραγματικής αξίας των ακινήτων τους που ξεπερνά ακόμα και το 1.000%. «Στα Καλυβάκια και στον Μάρκο Καρδίτσας υπολογίζονται αντικειμενικές αξίες των οικοπέδων στα 20.000 ευρώ ανά στρέμμα. Κάποιος θα ήταν πολύ χαρούμενος αν κατάφερνε να πουλήσει σήμερα με 2.000 ευρώ/στρέμμα», λέει ο κ. Ελ. Κατής, φοροτεχνικός στον Παλαμά Καρδίτσας.
Ο κ. Νίκος Παπανικολάου είδε ένα τμήμα γης 7 στρεμμάτων που διατηρεί στα Μεγάλα Καλύβια Τρικάλων, να φορολογείται με ΕΝΦΙΑ, βάσει αντικειμενικής τιμής 815.568 ευρώ, 8 φορές μεγαλύτερης από την αξία των 98.670 ευρώ που υπολογίστηκε στον ΦΑΠ έναν χρόνο νωρίτερα. Ο φόρος που καλείται να πληρώσει είναι 3.410 ευρώ. Αντίστοιχα, στην ορεινή Πολυνέρη Τρικάλων, παλιό μικρό σπίτι 30 τ.μ., που κτίστηκε το 1930 σε οικόπεδο 1.500 τ.μ., υπολογίστηκε ότι έχει αντικειμενική αξία 168.062 ευρώ και ο ιδιοκτήτης του καλείται να πληρώσει ΕΝΦΙΑ 500 ευρώ.
«Σε χωριά και άλλες περιοχές όπου δεν υπάρχουν αντικειμενικές αξίες, υπολόγισαν τις αξίες των ακινήτων με βάση τις υψηλότερες τιμές του νομού» ο βουλευτής Πέλλας Ιορδάνης Τζαμτζής. «Χρεώνουν τεράστιες αντικειμενικές αξίες σε σπίτια που βρίσκονται σε ακατοίκητα χωριά. Αλλού φορολογούν με υψηλούς συντελεστές βοηθητικούς χώρους και στάνες κτηνοτρόφων. Ενας εργάτης μου είπε πως του ήρθε 300 ευρώ φόρος για 3 στρέμματα χωράφι».
Ιδιοκτήτης οικοπέδου εντός οικισμού που δεν πλήρωσε για το 2013 ούτε ένα ευρώ, καλείται τώρα να πληρώσει ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικό φόρο καθώς το σύστημα υπολόγισε την αξία του σε 800.000 ευρ
Τα παραδείγματα είναι χαρακτηριστικά.
Κορφοβούνι Αρτας
Ενα παλιό και ακατοίκητο σπίτι και ένα ξερό οικόπεδο 6,5 στρεμμάτων αποφασίστηκε ότι έχουν αντικειμενική αξία 900.000 ευρώ. Μαζί με ένα ακίνητο στα Γιάννενα ο φορολογούμενος κλήθηκε να πληρώσει 5.500 ευρώ.
Ειδικά το οικόπεδο το οποίο είναι σε έναν λόγγο, το υπολόγισαν επειδή το Κορφοβούνι έχει ενταχθεί με τον Καλλικράτη στον Δήμο Αρτας υπολόγισαν ότι έχει εντικειμενική αξία 618.000 ευρώ δηλαδή όσο ένα οικόπεδο στην κεντρική πλατεία της Άρτας!
Πολυνέρι Θεσπρωτίας
Ενα βραχώδες οικόπεδο 930 τ.μ. που έχει κάτοικος της Θεσσαλονίκης όπου για να φτάσει κανείς θέλει τζιπ και να περπατήσει και άλλα 250 μέτρα, του φορολογήθηκε με αντικειμενική αξία 38.000 ευρώ. Ο ιδιοκτητης είπε: «Ας μου δώσουν 5.000 και τους το χαρίζω».
Κεντρικά Τζουμέρκα
Φορολογούμενος στα κεντρικά Τζουμέρκα με ένα σπίτι 120 τ.μ του 1946, εντός αγροτεμαχίου 3,5 στρεμμάτων και μια αποθήκη 20 τ.μ. σε αγροτεμάχιο 1,5 στρέμματος. Σύμφωνα με το εκκαθαριστικό η αξία των παραπάνω ακινήτων αποτιμάται σε 464.000 ευρώ, αφού το σπίτι με το αγροτεμάχιο αξίζει 314.000 ευρώ και η αποθήκη με το αγροτεμάχιο αποτιμάται σε 150.000 ευρώ. Ετσι ο συνολικός λογαρισμός για τον ΕΝΦΙΑ βγήκε στα 1.300 ευρώ.
Πύργος Ηλείας
Φορολογούμενος πήρε ό,τι χάπια υπήρχαν στο σπίτι όταν είδε να του ζητούν φόρο 11.098,72 ευρώ!
Αυτό γιατί, έχει οικόπεδο 7,8 στρεμμάτων που αποτιμήθηκε 1.300.000 ευρώ. μαζί με δυο κτίσματα 200 και 72 τ.μ. η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας υπολογίστηκε από την εφορία σε 1.539.388,74 ευρω.
Κεντρικά Τζουμέρκα
Ζευγάρι, καλείται να πληρώσει συνολικό φόρο 7.311,51 ευρώ. Χρεώθηκαν στην σύζυγο 3.573,70 και στην σύζυγο 3.737,81 ευρώ. Τι έχουν; Από κοινού με ποσοστό 50% οικόπεδοα 12,5 στρεμμάτων και μια κατοικία 76 τ.μ. ενω η σύζυγος έχει επιπλέον ένα οικόπεδο 5,5, στρεμμάτων. Η αξία της ακίνητης περιουσίας υπολολίστηκε σε 819.369,55 ευρώ και 850.591,35 αντίστοιχα.
Άδικες επιβαρύνσεις έχουν καταγραφεί και για την επικαρπία και την ψιλή κυριότητα. Αν και ο νόμος ορίζει πως ο φόρος επιμερίζεται στον επικαρπωτή και στον έχοντα την ψιλή κυριότητα, σε πολλές περιπτώσεις ο φόρος έχει χρεωθεί διπλός.
Φουσκωμένοι ήταν οι λογαριασμοί και για ιδιοκτήτες ημιτελών κτισμάτων τα οποία χαρακτηρίζονται ως αποπερατωμένα, με αποτέλεσμα ο συντελεστής του φόρου να υπολογίζεται όπως στις κατοικίες και να μην λαμβάνεται υπόψη στο τελικό ποσό του φόρου η έκπτωση του 60% που προβλέπει ο νόμος γι' αυτή την κατηγορία. Για παράδειγμα, φορολογούμενος με ημιτελές κτίσμα 75 τ.μ σε νησί με χαμηλή τιμή ζώνης 750 ευρώ το τ.μ. καλείται να πληρώσει φόρο 400 ευρώ, ενώ κανονικά το ποσό θα έπρεπε να είναι 100 ευρώ. Λογιστές έλεγαν ότι σε πολλές περιπτώσεις ημετελών έχουν γίνει λάθη στη δήλωση Ε9 από φορολογούμενους, οι οποίοι δεν ενημερώθηκαν για τα ψιλά γράμματα του νόμου και συμπλήρωσαν τη στήλη 99 για το ημιτελές αλλά δεν συμπλήρωσαν και τον κωδικό 8 ότι είναι κενό.
«Δόση αυθαιρεσίας»
Όπως παραδέχθηκε χθες στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελης, ο ΕΝΦΙΑ έχει μια δόση αυθαιρεσίας, σημειώνοντας πως είναι φόρος ο οποίος δεν βασίζεται στην ικανότητα να πληρώσεις, δηλαδή στο εισόδημά σου. Βασίζεται μόνο στο τι έχεις, όχι στο τι εισόδημα έχεις. «Εκεί πρέπει να το προσέξουμε», είπε ο υπουργός, υποστηρίζοντας πως πρόκειται για μια μεγάλη αλλαγή που έγινε σε πολύ μεγάλη έκταση για πρώτη φορά και «θα υπάρχουν λάθη». «Για 4.000 οικισμούς στην Ελλάδα δεν υπήρχαν αντικειμενικές αξίες και βρέθηκε μία φόρμουλα για το πώς θα βρεθεί η αντικειμενική αξία. Αυτό πρέπει να το θεραπεύσουμε και μάλιστα σύντομα», δήλωσε ο υπουργός.
Με τις διορθωτικές κινήσεις που προωθεί το υπουργείο Οικονομικών στόχος είναι αφενός να περιοριστεί η μεγάλη δυσαρέσκεια που έχει προκληθεί σε χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες της επαρχίας, που βρέθηκαν αντιμέτωποι με την υποχρέωση πληρωμής υπέρογκων φόρων. Αφετέρου επιδιώκεται να περιοριστούν οι αντιδράσεις από πράσινους αλλά και γαλάζιους βουλευτές που σήκωσαν τους τόνους, φοβούμενοι το πολιτικό κόστος στις περιφέρειες που εκλέγονται. Αξίζει να σημειωθεί πως χθες είκοσι επτά βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας υπέβαλαν ερώτηση στον υπουργό Οικονομικών, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτες τις χρεώσεις για την πλειοψηφία των πολιτών». Οι βουλευτές με επικεφαλής τον Ι. Τζαμτζή ζητούσαν να αλλάξει ο υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ, να μειωθεί ο φόρος ακινήτων για τους πολίτες, να απαλλαγούν από την καταβολή του όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν έχουν κανένα έσοδο από την εκμετάλλευσή τους, να διορθωθούν τα λάθη και να αναβληθεί η καταβολή της πρώτης δόσης. Ειδικά για το τελευταίο στο τραπέζι έχει πέσει και πρόταση του ΠΑΣΟΚ που κατατέθηκε από τον Φ. Σαχινίδη προς τον υπουργό Οικονομικών και προβλέπει την παράταση της πληρωμής της πρώτης δόσης από τα τέλη Αυγούστου, που ισχύει σήμερα, στα τέλη Σεπτεμβρίου.
