Η μέση περίοδος αναμονής έως τη διάθεση των προσφερόμενων προς πώληση κατοικιών (από την ημέρα που τέθηκαν προς πώληση) εκτιμάται ότι έφθασε στο ένα έτος στους πρώτους μήνες του 2014, έναντι πέντε μήνες το 2009 (εκτιμήσεις υπηρεσιών της Τραπέζης της Ελλάδος). Επίσης, εκτιμάται τώρα ότι η έκπτωση επί της αρχικής τιμής ήταν κατά μέσο όρο περί 25% στο πρώτο εξάμηνο του 2014, έναντι 12,6% που υπολογίσθηκε το 2009. Κατά συνέπεια, ο αριθμός των συναλλαγών επί των οικιστικών ακινήτων, που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος, μειώθηκε σημαντικά και κατέληξε σε ακόμα πιο χαμηλό επίπεδο στο δεύτερο τρίμηνο του 2014 στις 3.003 συναλλαγές, από 4.008 το πρώτο τρίμηνο του 2014, έναντι 5.121 το δεύτερο τρίμηνο του 2013.
Επισημαίνεται ότι ο αριθμός των συναλλαγών στα οικιστικά ακίνητα μειώθηκε από το υψηλό των 148,1 χιλ. το 2007, στις 30,9 χιλ. το 2012 και 23,8 χιλ. το 2013 και οδεύοντας προς τις 15 χιλ. το 2014.
Νέες ημερομηνίες ισχύουν πλέον για τον ΕΝΦΙΑ.Πιο αναλυτικά:
-η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ θα πρέπει να πληρωθεί το αργότερο έως τις 30 Σεπτεμβρίου. Στο τέλος κάθε επόμενου μήνα θα πρέπει να καταβάλλεται μια δόση έως και το τέλος Φεβρουαρίου. Έτσι ο φόρος θα εξοφληθεί σε έξι ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
-έως τις 15 Σεπτεμβρίου πρόκειται να εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ για περισσότερους από 600.000 φορολογούμενους οι οποίοι έχουν οικόπεδα εντός οικισμού αλλά εκτός αντικειμενικού συστήματος.
-μετά τις 15 Σεπτεμβρίου πρόκειται να ανοίξει η ηλεκτρονική εφαρμογή του Ε9 προκειμένου να υποβάλλουν διορθωτικές και τροποποιητικές δηλώσεις όσοι έχουν κάνει λάθη καθώς και όσοι απέκτησαν ή πούλησαν κάποιο ακίνητο εντός του 2014. Αφού υποβάλουν το διορθωτικό ή τροποποιητικό Ε9 τότε θα πρέπει να περιμένουν τη νέα εκκαθάριση προκειμένου πληρώσουν το φόρο που τους αναλογεί βάσει των τροποποιήσεων. Πρόθεση της γενικής γραμματείας Δημοσίων Εσόδων είναι να μην καλούνται όλοι οι φορολογούμενοι για την προσκόμιση δικαιολογητικών όταν με την τροποποιητική δήλωση μειώνεται ο οφειλόμενος φόρος. Μελετάται να καλούνται δειγματοληπτικά μόνο όσοι προχωρούν σε μείωση του οφειλόμενο φόρου κατά ένα σημαντικό ποσό όπως είναι για παράδειγμα άνω των 500 ευρώ.
-μετά τις 15 Σεπτεμβρίου πρόκειται να δοθεί στη δημοσιότητα αναλυτικός οδηγός του υπουργείου Οικονομικών με τα κυριότερα λάθη που έκαναν οι φορολογούμενοι στην συμπλήρωση του Ε9. Ο οδηγός θα εκδοθεί προκειμένου να διευκολυνθούν οι φορολογούμενοι στην υποβολή των διορθωτικών και τροποποιητικών δηλώσεων Ε9
Χθες, κατατέθηκε στη Βουλή η τροπολογία που προβλέπει παράταση μέχρι 30 Σεπτεμβρίου για την καταβολή της πρώτης δόσης του Ενιαίου Φόρους Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Στην τροπολογία ορίζεται ότι μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου δεν καθίστανται ληξιπρόθεσμες οι οφειλές για τον ΕΝΦΙΑ ούτε λαμβάνονται υπόψη για την έκδοση φορολογικής ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής.
Οι επίσημες έρευνες της Eurostat δείχνουν ότι πλέον η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τη μέση, στη 16η θέση, μεταξύ 30 ευρωπαϊκών χωρών, στην ιδιοκατοίκηση.
Συγκεκριμένα, οι Ελληνες σε ποσοστό 60% έχουν ιδιόκτητη κατοικία χωρίς να έχουν στεγαστικό δάνειο ή υποθήκη.
Ποσοστό 15% κατοικεί σε ιδιόκτητο ακίνητο, το οποίο απέκτησε με στεγαστικό δάνειο και υποθήκη, ενώ συνολικά 75% κατοικεί στην Ελλάδα σε ιδιόκτητη κατοικία.
Τα ποσοστά όμως ιδιοκατοίκησης είναι πολύ μεγαλύτερα στις πρώην ανατολικές χώρες: Ρουμανία, Κροατία, Λιθουανία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Νορβηγία, Λετονία, Βουλγαρία, Εσθονία, Νορβηγία, Τσεχία, αλλά και στην Ισπανία, Ισλανδία, Σλοβενία και Μάλτα.
Το συμπέρασμα από τα ανωτέρω στοιχεία είναι ένα, δεν είμαστε οι πλούσιοι ιδιοκτήτες της γηραιάς ηπείρου και ως εκ τούτου και η φορολογική αντιμετώπιση πρέπει να είναι η ανάλογη.
Αν δε ληφθεί υπόψη ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο έχουν εκτιναχθεί στα 68 δισ. ευρώ, καθώς κάθε μήνα προστίθεται και ένα δισ. από τις αρχές του έτους, αφού οι φορολογούμενοι αδυνατούν να πληρώσουν τους φόρους που τους αναλογούν για εισόδημα και ακίνητα, μπορεί εύκολα να εξαχθεί το συμπέρασμα ποια πρέπει να είναι η… στροφή της κυβέρνησης.
«Ανθρακες» αποδείχθηκαν οι μέχρι τώρα υποσχέσεις για λύση στο ακανθώδες ζήτημα της φορολόγησης των κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων με έκπτωση 25%-30%.
Οι ανακοινώσεις που έκανε χθες ο υπουργός Οικονομικών για τον ΕΝΦΙΑ δεν περιελάμβαναν κάποιο μέτρο για τα συγκεκριμένα ακίνητα προκαλώντας νέα… αναταραχή στους ιδιοκτήτες.
Ωστόσο, ο κ. Χαρδούβελης άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο βελτιώσεων στο μέλλον. «Στο μέλλον θα υπάρξουν νέες βελτιώσεις όσο η βάση γίνεται πληρέστερη και αντιπροσωπευτικότερη, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση των μη ηλεκτροδοτούμενων ανοίκιαστων κτισμάτων», ανέφερε η χθεσινή ανακοίνωση.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το ζήτημα θα τεθεί στην τρόικα και μόνο αν πει αυτή το «ναι» και δεν είναι υψηλό το δημοσιονομικό κόστος θα υπάρξει έκπτωση για τα κενά διαμερίσματα, καταστήματα και γραφεία. Όμως, λένε οι ίδιες πληροφορίες ότι η κυβέρνηση μέτρησε το δημοσιονομικό αποτέλεσμα και το έβγαλε πάνω από 100 εκατ. Για το λόγο αυτό αποφάσισε να μην πάει σε διορθώσεις φέτος αλλά να το κάνει από το 2015, εκτός κι αν συμφωνήσει η τρόικα.
Κατά τα λοιπά, δεν υπήρξαν εκπλήξεις. Οι δόσεις θα είναι οριστικά έξι μέχρι τον Φεβρουάριο.
Για οικόπεδα εντός οικισμών αλλά εκτός Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου, τόσο του κυρίου όσο και του συμπληρωματικού, η ευνοϊκότερη αξία για το φορολογούμενο, μεταξύ της αξίας που ίσχυε για τον υπολογισμό του ΦΑΠ και αυτής που χρησιμοποιήθηκε για την πρώτη εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ. Επομένως θα προκύψει μικρότερος φόρος που μπορεί να ξεπερνά το 50%.
Καταργείται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση απαλλαγής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα η ύπαρξη ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας. Ακόμη κι αν χρωστούν δηλαδή θα παίρνουν την έκπτωση ή απαλλαγή οι δικαιούχοι (άνεργοι, ανάπηροι κ.λπ.). Η διαδικασία θα γίνει ηλεκτρονικά ώστε να μην υπάρξει ταλαιπωρία και τέλος απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ για το 2014, πέραν των σεισμοπλήκτων ακινήτων, το σύνολο των ακινήτων της Κεφαλονιάς.
Κατά τα λοιπά ο κ. Χαρδούβελης είπε ότι οι διορθώσεις θα ευνοήσουν 2 εκατ. φορολογούμενους.
Χαμένοι... στα λάθη των εκκαθαριστικών σημειωμάτων του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων.
Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται να καταθέσει τις επόμενες ημέρες στη Βουλή μια νέα νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα «σβήνονται» τα λάθη και οι αδικίες που εντοπίστηκαν στα εκκαθαριστικά του νέου φόρου ακινήτων αλλά και οι υπέρογκοι φόροι που επιβλήθηκαν σε περίπου 600.000 φορολογουμένους που κατέχουν οικόπεδα σε 4.000 οικισμούς που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος.
Με τις αλλαγές που αποφάσισε η κυβέρνηση αναμένεται να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ περισσότεροι οικονομικά αδύναμοι πολίτες, στους οποίους περιλαμβάνονται και πάρα πολλοί τρίτεκνοι, πολύτεκνοι και ανάπηροι με πολύ χαμηλά εισοδήματα. Οι απαλλαγές και οι εκπτώσεις από τον ΕΝΦΙΑ θα χορηγούνται με διαδικασίες-εξπρές και χωρίς την προϋπόθεση φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας.
Ουσιαστικά, τα μόνα κριτήρια που θα λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση των απαλλαγών θα είναι το ύψος του οικογενειακού εισοδήματος, το οποίο δεν πρέπει να υπερβαίνει τα συγκεκριμένα εισοδηματικά όρια που έχουν τεθεί, καθώς και το άθροισμα των τετραγωνικών μέτρων των κτισμάτων, το οποίο δεν πρέπει να ξεπερνά το προβλεπόμενο όριο των 150 τ.μ. Τα δεδομένα αυτά υπάρχουν ήδη καταγεγραμμένα στο μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών, οπότε στις περισσότερες περιπτώσεις δικαιούχων ο υπολογισμός των απαλλαγών θα γίνεται αυτόματα από το σύστημά του χωρίς να απαιτείται η υποβολή αιτήσεων και δικαιολογητικών από τους δικαιούχους.
Μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου αναμένεται να αναρτηθούν στο Taxisnet τα νέα εκκαθαριστικά σημειώματα για την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ σε έξι μηνιαίες δόσεις, εκ των οποίων η πρώτη θα πρέπει να καταβληθεί μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ αμέσως μετά θα ανοίξει η ηλεκτρονική εφαρμογή του Ε9 για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων, ώστε όσες περιπτώσεις υπέρογκων χρεώσεων οφείλονται σε λάθη και παραλείψεις των ίδιων των φορολογουμένων κατά τη συμπλήρωση του Ε9 να καταστεί δυνατό να διορθωθούν.
1. Έχω στην κατοχή μου μόνο ένα διαμέρισμα στο Χαλάνδρι και με βάση το αρχικό εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ θα πρέπει να πληρώσω 520 ευρώ φόρο σε πέντε δόσεις (104 ευρώ τον μήνα). Θα γίνει νέα εκκαθάριση του φόρου;
Όχι. Το ποσό του φόρου δεν θα αλλάξει. Θα χρειαστεί όμως να τυπώσετε το καινούργιο εκκαθαριστικό σημείωμα όταν θα αναρτηθεί στον λογαριασμό σας στο Taxisnet, καθώς οι μηνιαίες δόσεις εξόφλησης του φόρου αντί για πέντε θα γίνουν έξι (86,66 ευρώ τον μήνα) με ημερομηνία εξόφλησης της πρώτης δόσης στις 30 Σεπτεμβρίου. Στην κατηγορία αυτή, υπολογίζεται ότι ανήκουν περισσότεροι από οκτώ στους δέκα ιδιοκτήτες ακινήτων.
2. Έχω ήδη πληρώσει την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ. Πώς θα πληρωθεί το υπόλοιπο ποσό;
Θα πρέπει να περιμένετε το νέο εκκαθαριστικό στο οποίο θα αναγράφεται ο αριθμός των υπόλοιπων δόσεων, το ποσό της μηνιαίας δόσης και οι ημερομηνίες εξόφλησης των δόσεων.
3. Στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ διαπίστωσα ότι για ένα οικόπεδο που έχω στην Κέρκυρα, το οποίο βρίσκεται εντός οικισμού αλλά εκτός συστήματος αντικειμενικών αξιών ενώ το 2013 εκτιμήθηκε έναντι 130.000 ευρώ προκειμένου να προσδιοριστεί ο ΦΑΠ του 2013, φέτος με τις τιμές του ΕΝΦΙΑ η φορολογητέα αξία του εκτινάχθηκε στις 450.000 ευρώ, με αποτέλεσμα ο φόρος που καλούμαι να πληρώσω να είναι υπέρογκος. Τι θα πρέπει να κάνω;
Τίποτα. Θα πρέπει να περιμένετε να εκδοθεί το νέο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ. Τις διορθώσεις θα κάνει το υπουργείο Οικονομικών με βάση τις νέες ρυθμίσεις που θα περιλαμβάνει η νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί στη Βουλή. Η νέα διάταξη θα τροποποιεί τον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ σε όσες περιπτώσεις διαπιστώθηκαν αδικίες και λάθη. Με βάση τις νέες αυτές ρυθμίσεις θα γίνει επανυπολογισμός του φόρου για όλες αυτές τις περιπτώσεις, ώστε να προκύψουν νέες μειωμένες επιβαρύνσεις. Όπως έχει ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών, για τα οικόπεδα που βρίσκονται σε 4.000 οικισμούς της χώρας όπου δεν ισχύει το σύστημα των αντικειμενικών τιμών και όπου ελήφθησαν υπόψη εξωπραγματικές αντικειμενικές τιμές όμορων περιοχών, με συνέπεια ο φόρος να εκτοξευθεί στα ύψη, οι φορολογητέες αξίες των ακινήτων θα επανυπολογισθούν με βάση τις σημαντικά πιο χαμηλές τιμές που χρησιμοποιήθηκαν πέρυσι για τον υπολογισμό του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας. Εξαιρέσεις από τον κανόνα αυτό, θα ισχύουν για τις περιπτώσεις όπου ο φετινός προσδιορισμός ήταν μικρότερος. Σε κάθε περίπτωση θα ισχύσει ο μικρότερος προσδιορισμός της αξίας γης ανάμεσα στις περσινές και στις φετινές τιμές, ώστε να υπάρξει το μεγαλύτερο όφελος για τον φορολογούμενο. Με τη ρύθμιση αυτή, αναμένεται να «ξεφουσκώσει» το ποσό του εκκαθαριστικού του ΕΝΦΙΑ για περίπου 600.000 ιδιοκτήτες ακινήτων.
4. Πώς μπορώ να εντοπίσω, σε πρώτη φάση, πού οφείλεται η χρέωσή μου με υπέρογκο ποσό ΕΝΦΙΑ για την ακίνητη περιουσία μου;
Καταρχήν, πρέπει να εξετάσετε προσεκτικά τις φορολογητέες αξίες των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων σας που αναγράφονται στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ και να τις συγκρίνετε με την αξία των ακινήτων που αναγράφουν τα εκκαθαριστικά του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) για τα έτη 2011, 2012 και 2013, τα οποία επίσης έχουν αναρτηθεί στον λογαριασμό σας στο Taxisnet. Αν φέτος η αξία των ακινήτων σας είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση με πέρυσι τότε έχετε ήδη εντοπίσει έναν από τους λόγους για τον οποίο χρεωθήκατε επιπλέον ποσά. Στα αγροτεμάχια, επειδή η φορολογητέα αξία τους αναγράφεται μόνο στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ κι όχι και στα εκκαθαριστικά του ΦΑΠ, η αναζήτηση των αιτιών για τυχόν υπέρογκες χρεώσεις θα πρέπει να εστιαστεί στο εάν η αναγραφόμενη αξία «βγάζει μάτι» ότι δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική τιμή της περιοχής που ανήκει το ακίνητο.
5. Έχω ετήσιο εισόδημα 6.000 ευρώ και έχω ένα μόνο διαμέρισμα επιφάνειας 70 τετραγωνικών μέτρων στο όνομά του. Με βάση το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ θα πρέπει να πληρώσω 223,30 ευρώ φόρο. Προβλέπεται μείωση του φόρου;
Eπειδή το εισόδημά είναι μικρότερο των 9.000 ευρώ και η επιφάνεια του ακινήτου μικρότερη των 150 τ.μ. προβλέπεται έκπτωση φόρου 50%. Με το καινούργιο εκκαθαριστικό ο φόρος θα είναι μειωμένος κατά 50% δηλαδή 111,65 ευρώ.
Συνηθισμένα λάθη
6. Πώς θα εντοπίσω τυχόν άλλα λάθη μου ή παραλείψεις μου στη συμπλήρωση του Ε9 που πιθανόν έχουν γίνει αιτία για να χρεωθώ με σημαντικά υψηλό ποσό ΕΝΦΙΑ.;
Θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας ότι καθορίστηκαν κι άλλοι δυσμενείς για τους φορολογούμενους κανόνες υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ σε περιπτώσεις λαθών και ελλείψεων στη συμπλήρωση του Ε9. Ελέγξτε λοιπόν εάν υπάγεστε σε μία ή περισσότερες από τις παρακάτω περιπτώσεις:
• Μη αναγραφή ή αναγραφή λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό.
• Μη αναγραφή ή αναγραφή λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας 100%.
• Μη συμπλήρωση του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωση ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο.
• Σε περίπτωση κατά την οποία το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων.
• Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος.
• Σε περίπτωση εμπράγματου δικαιώματος με επικαρπωτή νομικό πρόσωπο, θα αποδίδεται η σταθερή τιμή 0,80 για επικαρπία, ανεξάρτητα από το δηλωθέν έτος γέννησης επικαρπωτή στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.
Μετά τις 15 Σεπτ εμβρίου οι διορθώσεις λαθών και παραλείψεων στο Ε9
7. Διαπίστωσα λάθη στην εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ λόγω λανθασμένης αναγραφής κάποιων στοιχείων των ακινήτων μου στο Ε9, με αποτέλεσμα να καλούμαι να πληρώσω περισσότερο φόρο. Πώς θα τα διορθώσω;
Θα δοθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής διορθωτικών δηλώσεων Ε9, μέσω της επαναλειτουργίας της σχετικής εφαρμογής στο σύστημα Τaxisnet ώστε όσες περιπτώσεις υπέρογκων χρεώσεων οφείλονται σε λάθη και παραλείψεις των ίδιων των φορολογουμένων κατά τη συμπλήρωση του Ε9 να καταστεί δυνατό να διορθωθούν. Η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή των διορθωτικών δηλώσεων Ε9 θα τεθεί σε λειτουργία μετά τις 15 Σεπτεμβρίου. Το χρονικό περιθώριο που έχουν οι φορολογούμενοι να διορθώσουν τα Ε9 τους είναι μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Ωστόσο θα πρέπει να σπεύσουν για την υποβολή τους πριν από το τέλος Σεπτεμβρίου, που λήγει η προθεσμία για την εξόφληση της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, ώστε να μειώσουν το τελικό ποσό του φόρου που οφείλουν πριν από την εκπνοή της προθεσμίας αυτής.
8. Πότε θα αναρτηθούν στο Τaxisnet τα νέα εκκαθαριστικά και τα νέα ειδοποιητήρια και σε πόσες, τελικά, μηνιαίες δόσεις θα πρέπει να εξοφληθεί ο νέος φόρος;
Μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, στους λογαριασμούς που έχουν οι φορολογούμενοι στο Τaxisnet θα αναρτηθούν νέα εκκαθαριστικά σημειώματα ΕΝΦΙΑ. Για όσους δεν έχουν προβλήματα με υπέρογκες χρεώσεις, τα εκκαθαριστικά θα είναι ίδια με τα αρχικά, όσον αφορά στα στοιχεία των δηλωθέντων ακινήτων, στις φορολογητέες αξίες τους, στα επιμέρους ποσά και στο τελικό ποσό του ΕΝΦΙΑ που πρέπει να πληρωθεί. Για όσους έχουν χρεωθεί υπέρογκα ποσά με υπαιτιότητα του υπουργείου Οικονομικών (λόγω λαθών στο σύστημα υπολογισμού που εφαρμόστηκε) τα νέα εκκαθαριστικά θα αναγράφουν σημαντικά μειωμένα ποσά φορολογητέων αξιών για όλα ή για ορισμένα ακίνητά τους, καθώς επίσης και σημαντικά χαμηλότερα ποσά ΕΝΦΙΑ καθώς θα έχουν ληφθεί υπόψη οι βελτιωτικές αλλαγές που θα έχουν επέλθει στο σύστημα υπολογισμού του φόρου, με βάση τις νομοθετικές ρυθμίσεις που θα έχει φέρει στη Βουλή η κυβέρνηση. Για όσους έχουν επιβαρυνθεί υπέρμετρα λόγω δικών τους λαθών ή παραλείψεων στη συμπλήρωση του Ε9, τα νέα εκκαθαριστικά θα είναι ίδια με τα αρχικά. Οι φορολογούμενοι θα κληθούν εκ των υστέρων να υποβάλουν διορθωτικές δηλώσεις Ε9 ώστε να επανεκδοθούν τα νέα με τους μειωμένους φόρους. Επιπλέον, μαζί με τα νέα εκκαθαριστικά θα εκδοθούν και νέα ειδοποιητήρια που θα αναγράφουν 6 μηνιαίες δόσεις και νέες προθεσμίες εξόφλησης των δόσεων, από τα τέλη Σεπτεμβρίου έως και τα τέλη Φεβρουαρίου.
Εκπτωση φόρου 60% για τα ημιτελή
9. Στο Ε9 των προηγούμενων ετών είχαν δηλώσει μια μονοκατοικία ότι είναι ημιτελής και σύμφωνα με τον νόμο θα έπρεπε να είχα έκπτωση φόρου 60%. Γιατί καλούμαι να πληρώσω το 100% του ΕΝΦΙΑ για το συγκεκριμένο ακίνητο. Τι θα πρέπει να κάνω τώρα;
Το πιο πιθανό είναι να μην έχετε επικαιροποιήσει τα στοιχεία του συγκεκριμένου ακινήτου σας στη φετινή δήλωση Ε9. Δηλαδή, θα έπρεπε να είχατε υποβάλει Ε9 έτους 2014 και να ξαναδηλώνατε στον πίνακα 1 του Ε9 όλα τα στοιχεία για το ημιτελές κτίσματα που έχετε προσθέτοντας στη νέα στήλη 32, που προστέθηκε στο φετινό έντυπο (ειδικά για τις ανάγκες του ΕΝΦΙΑ) τον κωδικό 8 που δηλώνει ότι το κτίσμα αυτό είναι «κενό».
Τώρα πλέον, για να διορθώσετε την παράλειψή σας αυτή, θα πρέπει να περιμένετε μέχρι να σας δοθεί η δυνατότητα να υποβάλετε διορθωτική δήλωση Ε9. Τότε θα σας δοθεί η ευκαιρία να ξαναδηλώσετε το ημιτελές κτίσμα σας με την προσθήκη του κωδικού 8 στη στήλη 32 προκειμένου να έχετε την έκπτωση 60% στον φόρο.
10. Είμαι ιδιοκτήτης ενός διαμερίσματος που βρίσκεται στον πρώτο όροφο πολυκατοικίας αλλά ξέχασα να δηλώσω τον όροφο στο Ε9. Στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ καλούμαι να πληρώσω φόρο 480 ευρώ. Πώς θα διορθώσω το λάθος για να περιοριστεί ο φόρος;
Το υπουργείο Οικονομικών κατά το υπολογισμό του φόρου συμπλήρωσε από μόνο του βάσει «παραδοχών» ότι το διαμέρισμα βρίσκεται στον 6ο όροφο, με αποτέλεσμα να προκύπτει μεγαλύτερο ποσό φόρου. Θα πρέπει να υποβάλετε τροποποιητική δήλωση και να δηλώσετε τον πραγματικό όροφο στον οποίο βρίσκεται το διαμέρισμα.
11. Για ποιον λόγο έχω χρεωθεί με υπέρογκο φόρο για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα το οποίο δήλωσα στο Ε9;
Η νομοθεσία για τον ΕΝΦΙΑ προβλέπει ότι σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται. Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται.
Σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ) τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία. Συνεπώς, αν έχετε αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, ελέγξτε εάν το γεγονός αυτό το έχετε διευκρινίσει στο Ε9.
Συγκεκριμένα, ελέγξτε εάν στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ, που έχει αναρτηθεί στον λογαριασμό σας στο Taxisnet, το συγκεκριμένο κτίσμα εμφανίζεται ως γεωργικό ή ως επαγγελματικό κτίσμα ή εάν εμφανίζεται να έχει δηλωθεί ως κατοικία.
Σε περίπτωση που εμφανίζεται να έχει δηλωθεί ως «κατοικία», αυτό σημαίνει ότι παραλείψατε να δηλώσετε σωστά το είδος του κτίσματος στο Ε9 που υποβάλατε, με αποτέλεσμα το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών να το έχει εκλάβει ως «κατοικία» και κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ να έχει πενταπλασιάσει τον φόρο του αγροτεμαχίου.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να περιμένετε για να αποκαταστήσετε την παράλειψή σας όταν θα σας επιτραπεί να υποβάλλετε διορθωτική δήλωση Ε9.
Δικαστικό «καμπανάκι» χτυπά για εκατοντάδες ιδιοκτήτες σπιτιών σε μεγάλες πόλεις αλλά και παραθεριστικών κατοικιών σε δημοφιλείς προορισμούς που ενοικιάζουν χωρίς να δηλώνουν τα έσοδα που αποκομίζουν.
Στην Ελλάδα κάθε χρόνο υπάρχουν χιλιάδες αγγελίες σε ιστοσελίδες για ενοικιάσεις εξοχικών και χιλιάδες πελάτες που δεν αποτυπώνονται σε κανένα επίσημο στοιχείο. Δεν δηλώνονται τα εισοδήματα των ιδιοκτητών, ενώ οι τουρίστες... εμφανίζονται ως συγγενείς ή φίλοι από το εξωτερικό.
Οι «μαύρες» βίλες δεν είναι οι μοναδικές που μπαίνουν στο στόχαστρο των εισαγγελικών αρχών, καθώς υπό έλεγχο βρίσκονται πλέον και τα διαμερίσματα που προσφέρουν σημαντικά έσοδα στους ιδιοκτήτες τους οι οποίοι τα μισθώνουν παράνομα μέσω Διαδικτύου.
O εμπνευστής της Airbnb
Ιστοσελίδες που κάνουν θραύση σε όλο τον κόσμο, όπως Airbnb, Tripping, Homeaway, Onefinestay, βρίσκονται ήδη υπό τον έλεγχο των εισαγγελέων στις ΗΠΑ, οι οποίοι τους ζητούν να καταθέσουν στοιχεία σχετικά με τα ακίνητα που ενοικιάζουν, αν δηλώνονται τα έσοδα στην Εφορία και αν υπάρχουν οι σχετικές άδειες ως τουριστικά καταλύματα. Μετά την εισαγγελική παρέμβαση στις ΗΠΑ, και οι επιτήδειοι στην Ελλάδα κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με τη δικαιοσύνη, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει αναθέσει στην Οικονομική Αστυνομία να ελέγχει το διακινούμενο «μαύρο» χρήμα.
1 δισ. ευρώ
Με τον παράνομο τζίρο από τις ενοικιάσεις εξοχικών στην Ελλάδα να ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ, οι φορείς του τουριστικού κλάδου πιέζουν για ελέγχους των ιστοσελίδων στις οποίες καταχωρίζονται ακίνητα προς ενοικίαση. Η παρέμβαση του εισαγγελέα της Νέας Υόρκης για την αμερικανική εταιρεία Airbnb, που έχει παρουσία και στην Ελλάδα, ανοίγει ξανά το θέμα των «μαύρων» ακινήτων και της τεράστιας απώλειας εσόδων για τους νόμιμους ξενοδόχους και τα κρατικά ταμεία. Το φαινόμενο της ενοικίασης κατοικιών ή ακόμη κι ενός δωματίου μέσα σε διαμέρισμα, έναντι χαμηλού τιμήματος αλλά χωρίς απόδειξη παροχής υπηρεσιών, έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις και στην Ελλάδα. Μέσω διεθνών ιστοσελίδων οι ιδιοκτήτες νοικιάζουν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μικρά εξοχικά, πολυτελείς βίλες, διαμερίσματα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ή ακόμη και δωμάτια ή έναν... καναπέ για τη φιλοξενία τουριστών.
Χωρίς αποδείξεις
Η επαφή ενοικιαστή και ενδιαφερόμενου γίνεται μέσω των συγκεκριμένων ιστότοπων, ενώ η πληρωμή γίνεται ηλεκτρονικά, μέσω PayPal και χωρίς να μπορεί ποτέ το κράτος να αποδείξει ότι υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή. Οπως λένε καλά γνωρίζοντες τον χώρο, παγκοσμίως ο «μαύρος» τζίρος ανέρχεται σε πολλά δισεκατομμύρια ευρώ.
Η διαδικασία ενοικίασης είναι απλή: Ο ιδιοκτήτης κάνει καταχώριση του εξοχικού του, του σπιτιού του ή ακόμη και μέρος του διαμερίσματός του στις συγκεκριμένες ιστοσελίδες. Αναφέρει τα βασικά χαρακτηριστικά του ενοικιαζόμενου χώρου, τη χρονική διάρκεια που θέλει να το ενοικιάσει καθώς και τις παροχές που προσφέρει. Η καταχώριση είναι δωρεάν. Με βάση το συνολικό ποσό της κράτησης, η προμήθεια μπορεί να είναι 3% και καλύπτει τα έξοδα συναλλαγής. Ο επισκέπτης πληρώνει προμήθεια από 6% έως 12%.
Η πληρωμή του ενοικίου γίνεται ηλεκτρονικά μέσω άμεσης κατάθεσης, PayPal, επιταγής ή τραπεζικού εμβάσματος αν και πληροφορίες αναφέρουν ότι σε πολλές περιπτώσεις η εξόφληση γίνεται με μετρητά κατά τη διάρκεια της διαμονής, ώστε να μην υπάρχουν στοιχεία συναλλαγής.
Στην Ισπανία
Πρόστιμο 30.000 στην... πηγή του κακού
Η τάση για ενοικίαση σπιτιών ή δωματίων μέσω ιστοσελίδων έχει λάβει παγκόσμιες διαστάσεις ενώ επεκτείνεται και σε άλλους κλάδους. Η ιστοσελίδα Airbnb που «σαρώνει» την αγορά κατοικίας, δημιουργήθηκε από τον Nέιθαν Μπλεκάρτσικ ο οποίος είναι πλέον από τους νεαρότερους δισεκατομμυριούχους του πλανήτη.
Η αξία της εταιρείας που προσφέρει υπηρεσίες σε περισσότερες από 40.000 πόλεις αποτιμάται σε πάνω από 10 δις δολάρια.
Ο ίδιος απορρίπτει τις κατηγορίες για φοροδιαφυγή λέγοντας ότι πρόκειται περί ανταλλακτικής οικονομίας που «χτυπά» τις υψηλές τιμές στα ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ωστόσο, οι εισαγγελικές αρχές μετά από έρευνα που έγινε ζητήθηκαν τα στοιχεία από τους «οικοδεσπότες» 15.000 σπιτιών που είχαν καταχωρηθεί στη Νέα Υόρκη.
Λουκέτο σε ξενοδοχεία
Οι αρχές έκλεισαν 2.000 «παράνομα» ξενοδοχεία που δεν εμφάνιζαν οικονομικά στοιχεία των συναλλαγών. Ανάλογη έρευνα έγινε πρόσφατα και στην Ισπανία και μάλιστα επιβλήθηκε πρόστιμο 30.000 ευρώ στην ιστοσελίδα ενώ στη Βαρκελώνη οι αρχές απείλησαν να κλείσουν την ιστοσελίδα.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Guardian, στην Airbnb απασχολούνται άτομα που κερδίζουν από 10 έως 90 χιλιάδες δολάρια επιπλέον εισόδημα από την ενοικίαση σπιτιών, ενώ για τα πιο δημοφιλή σπίτια στη Νέα Υόρκη απέφεραν έσοδα τουλάχιστον 400.000 δολαρίων. Η έρευνα αναφέρει ότι στην αμερικανική μεγαλούπολη το οικονομικό όφελος από τέτοιες ενοικιάσεις έφτασε τα 500 εκατ. δολ., στο Λονδίνο 300 εκατ. δολ. και στη Βαρκελώνη 150 εκατ. δολάρια.
Ούτε για δείγμα δεν εμφανίζεται αγοραστής στους πλειστηριασμούς που γίνονται σήμερα.
Μπορεί η συζήτηση να περιστρέφεται στο εάν η κατώτατη τιμή στην οποία θα βγαίνει, για πρώτη φορά, ένα ακίνητο στον πλειστηριασμό θα είναι στο 1/3 ή τα 2/3 της αντικειμενικής αξίας του, ωστόσο, σήμερα σπίτια και καταστήματα «βγαίνουν στο σφυρί» σε τιμές πολύ χαμηλότερες, ακόμη και κατά 70% της αντικειμενικής. Το αποτέλεσμα; Τις περισσότερες φορές παραμένουν στα αζήτητα, αφού κανείς δεν αγοράζει ένα ακίνητο που συνοδεύεται από υπερβολικούς φόρους.
Παρόλ’ αυτά, σύμφωνα με όσα αφήνουν από την κυβέρνηση να διαρρεύσουν, η ελληνική πλευρά επιδιώκει οι πλειστηριασμοί να γίνονται στα 2/3 της αντικειμενικής, ενώ δεν αποκλείεται και το σενάριο «παγώσει» η διαδικασία για ένα ακόμη χρόνο. Σύμφωνα με όσα ισχύουν σήμερα, από 1/1/2015 θα επιτρέπεται να «βγαίνουν στο σφυρί» η πρώτη κατοικία του οφειλέτη αξίας κάτω των 250.000 ευρώ.
Τα μυστικά των πλειστηριασμών
Το καθεστώς των πλειστηριασμών χαρακτηρίζεται από μεγάλη αδιαφάνεια, με λίγους και εκλεκτούς να «χτυπούν» τα ακίνητα που είναι προνομιακά.
Σήμερα, ο επισπεύδων (αυτός που προχωρά σε πλειστηριασμό) πληρώνει περίπου 3.000 ευρώ ποσό που αφορά έξοδα κατάσχεσης και διενέργειας του πλειστηριασμού. Εάν στον πρώτο πλειστηριασμό δεν εμφανιστεί πλειοδότης, για την επανάληψη της διαδικασίας απαιτούνται έξοδα της τάξης των 1.500 ευρώ, ενώ ύστερα από δύο αποτυχημένες προσπάθειες εκπλειστηρίασης η διαδικασία κηρύσσεται άγονη. Σε αυτή την περίπτωση ο επισπεύδοντας μπορεί να προσφύγει στη δικαιοσύνη με αίτημα την μείωση του τιμήματος πλειστηριασμού, κίνηση με κόστος της τάξης των 1.000 ευρώ.
Όταν ψηφιστεί το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που αφορά αλλαγές στον κώδικα πολιτικής δικονομίας, τα παραπάνω ποσά θα συρρικνωθούν δραματικά, σε μια προσπάθεια να δοθούν «κίνητρα» ώστε ολοένα και περισσότεροι να συμμετέχουν σε πλειστηριασμούς.
«Μαύρη τρύπα»
Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα παραμένει. Δηλαδή, τα ακίνητα θα παραμείνουν «στο ράφι», σε όποια τιμή και αν βγουν στο σφυρί με συνέπεια οι ισολογισμοί των τραπεζών να «γεμίσουν» με αδιάθετα ακίνητα.
Όπως γνωρίζει το zougla.gr, εκατοντάδες είναι οι περιπτώσεις ακινήτων που εκπλειστηριάζονται ανεπιτυχώς. Ενδεικτικά βγαίνουν στο σφυρί με τιμή πρώτης εκκίνησης:
-387,1 χιλιάδων ευρώ κατάστημα 150 τ.μ. στο Αιγάλεω
-170.000 ευρώ οικόπεδο 1830 τ.μ. με κτίσμα στη Βάρη
-500.000 ευρώ βίλα 280 τ.μ. σε οικόπεδο 470 τ.μ. με πισίνα 40 τ.μ. στη Βούλα
-110.000 ευρώ διαμέρισμα 90 τ.μ. με αποθήκη και παρκινγκ στο κέντρο της Γλυφάδας
-40.000 ευρώ οικόπεδο 740 τ.μ. στα Καλύβια
-470.000 ευρώ διαμέρισμα 153 τ.μ. με παρκινγκ και αποθήκη στη Φιλοθέη
Η προστασία της κυριας κατοικίας των οικονομικά ασθενέστερων από πλειστηριασμό για οφειλές κάθε είδους αποτελεί αδιαπραγμάτευτη θέση της κυβέρνησης, γεγονός που θα ξεκαθαρίσει και στις επαφές με την τρόικα, τονίστηκε στις συναντήσεις του υπουργού Ανάπτυξης Ν.Δένδια με βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.
Μάλιστα η κυβέρνηση δεν αποκλείει να προχωρήσει και μονομερώς σε νομοθετική ρύθμιση για το θέμα.
Σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση του ζητήματος των κόκκινων δανείων, επιχειρήσεων και νοικοκυριών, αυτή σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες θα γίνει σε δόσεις, με τη σχετική ρύθμιση για τα επιχειρηματικά να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο.
Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο με τους βασικούς όρους του νέου πλαισίου διευθέτησης των κόκκινων δανείων έχει αποσταλεί ήδη στην τρόικα πριν από τον Δεκαπενταύγουστο και αναμένεται να τεθεί στην διαπραγμάτευση με τους δανειστές, που ξεκινούν την Τρίτη, στην γαλλική πρωτεύουσα.
Ειδικότερα, όπως έγινε γνωστό από την αντιπροσωπεία του ΠΑΣΟΚ μετά την ολοκλήρωση της συνάντησής τους με τον υπουργό Ανάπτυξης, συμφωνήθηκε ότι «κοινή θέση του υπουργείου και των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση είναι η προστασία της κύριας κατοικίας από τους πλειστηριασμούς για κάθε είδους οφειλές».
Σύμφωνα με τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, η προστασία της κύριας κατοικίας των οικονομικά ασθενέστερων αποτελεί κόκκινη γραμμή της κυβέρνησης στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, χωρίς να αποκλείεται ακόμη και η μονομερής νομοθετική ρύθμιση από την ελληνική πλευρά.
Σε δοσεις η ρύθμιση των κόκκινων δανείων
Κατά τις υπάρχουσες πληροφορίες η ρύθμιση για τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια θα προηγηθεί της ρύθμισης, για τα στεγαστικά δάνεια και την προστασία από τους πλειστηριασμούς της κύριας κατοικίας.
Οι ίδιες πληροφορίες ανέφεραν ότι το πλαίσιο ρύθμισης κόκκινων επιχειρηματικών δανείων θα έχει διευθετηθεί μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ το πλαίσιο ρύθμισης των στεγαστικών δανείων αναμένεται ότι θα έχει διαμορφωθεί για να κατατεθεί στη Βουλή έως το τέλος Φθινοπώρου.
Τα σχέδια για την προστασία της α' κατοικίας
Βασικό σενάριο που εξετάζεται ώστε να αποφευχθούν μαζικοί πλειστηριασμοί είναι η παράταση της ισχύουσας μεταβατικής διάταξης που ορίζεται ότι προστατεύεται η κύρια κατοικία αντικειμενικής αξίας έως 200.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση το καθαρό οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνά τα 35.000 ευρώ, η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας να είναι μικρότερη ή ίση με 270.000 ευρώ και το σύνολο των καταθέσεων και των κινητών αξιών του οφειλέτη δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ.
Εξ άλλου σε ό,τι αφορά τον «νόμο Κατσέλη», στελέχη του ΠΑΣΟΚ σημείωναν ότι απαιτείται απλοποίηση των διαδικασιών, προκειμένου, όπως είπαν, να ξεμπλοκάρουν τα δικαστήρια.
Σύμφωνα με τα ίδια στελέχη αυτό μπορεί να γίνει μέσω της υποχρεωτικής εξωδικαστικής διευθέτησης και μέσω της αξιοποίησης του θεσμού της διαμεσολάβησης.
Από πλευράς ΠΑΣΟΚ, μετείχαν στην σύσκεψη ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Παναγιώτης Ρήγας, ο «τομεάρχης» Ανάπτυξης, Θάνος Μωραϊτης, ο υπεύθυνος παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου Χρήστος Πρωτόπαπας και ο εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Δημήτρης Καρύδης, ενώ, προφανώς υπό διττή ιδιότητα, μέρος στην συνάντηση πήρε και ο υφυπουργός Ανάπτυξης (βουλευτής του ΠΑΣΟΚ) Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.
Νωρίτερα το πρωί, ο Νίκος Δένδιας είχε συνάντηση, για το ίδιο θέμα, με αντιπροσωπεία βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας που μετέχουν στο Β΄ Θερινό Τμήμα της Βουλής, υπό τον Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, Αθανάσιο Μπούρα.
Συνάντηση Χαρδούβελη - Δένδια
Για το θέμα της προστασίας κύριας κατοικίας από πλειστηριασμούς συζήτησαν το απόγευμα ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης και υπουργός Ανάπτυξης Ν. Δένδιας.
Το ζήτημα θα τεθεί εγκαίρως, σχολίαζαν κύκλοι του υπουργείου Ανάπτυξης, καθώς υπάρχει ένα ολόκληρο νομικό θέμα που διερευνάται διεξοδικά.
Ξεπερνά κάθε προηγούμενο η υποχωρητικότητα της κυβέρνησης - Από το «κανένας δεν θα χάσει το σπίτι του» περάσαμε στο «δεν θα δεχθούμε πλειστηριασμούς κάτω του 1/3 της αντικειμενικής αξίας»
Ο μεγαλύτερος εφιάλτης από όλους επανέρχεται! Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Newsbomb το τελευταίο διάστημα οι δανειστές άρχισαν τις σφοδρές πιέσεις για να υπάρξει άρση της απαγόρευσης για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας .
Θυμίζουμε ότι στο τέλος του 2013 η κυβέρνηση είχε φέρει Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για την ανανέωση για ένα έτος - μέχρι το τέλος του 2014 - της προστασίας των ιδιοκτητών ακινήτων από πλειστηριασμούς στην πρώτη κατοικία.
Όμως, εξαντλώντας το έτος, η τρόικα δεν φαίνεται να το έχει ξεχάσει! Πλέον, άρχισε και πάλι τις πιέσεις για άρση της προστασίας για τους πλειστηριασμούς ακινήτων στην πρώτη κατοικία, που μάλιστα θα πρέπει να γίνονται τιμή ακόμη και στο 1/3 της αντικειμενικής αξίας.
Η κυβέρνηση μπροστά στον ..ξεχασμένο (;) πονοκέφαλο τρέχει και δεν φτάνει τις τελευταίες ώρες. Λέγεται μάλιστα, ότι ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της ευρείας σύσκεψης με Υπουργούς που θα βρεθούν την επόμενη εβδομάδα στο Παρίσι, έδωσε εντολή για άμεση εξεύρεση λύσης.
Το απίστευτο της ιστορίας είναι πως η υποχωρητικότητα της κυβέρνησης ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Από τις τρανές διαβεβαιώσεις ότι κανένας Έλληνας δεν θα χάσει το σπίτι του, περάσαμε στο ότι δεν θα αφήσουμε να βγούνε στο σφυρί για το 1/3 της αντικειμενικής τους αξίας.
Το πρόβλημα για την κυβέρνηση δεν είναι μόνο στο χρονοδιάγραμμα, αλλά και στις αντιδράσεις των βουλευτών, που πέρυσι είχαν ξεσηκωθεί για το ίδιο θέμα, αναγκάζοντας την τρόικα σε προσωρινή υπαναχώρηση, αφήνοντας το οικονομικό επιτελείο σε – φαινομενικά – μονομερείς ενέργειες. Τότε επί της ουσίας, απλά έδωσε μια περίοδο χάριτος 12 μηνών.
Δεν αποκλείεται το ζήτημα με τα ακίνητα να αποτελέσει το μεγάλο «αγκάθι» των επόμενων εβδομάδων, αφού το ύψος της πρώτης τιμής ενός πλειστηριασμού αποτελούν μνημονιακή δέσμευση για την αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου και περιλαμβάνεται στα 600 προαπαιτούμενα. Μέχρι στιγμής εκκρεμεί σχεδόν το 20% αυτών, δηλαδή πάνω από 120!
Οι σκέψεις
Η τρόικα αναφέρει ότι με τις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες, οι περισσότεροι πλειστηριασμοί ακινήτων κηρύσσονται άγονοι. Επειδή όμως αντικειμενικές... δεν υπάρχουν και θα μας έρθουν το 2017, τότε πρέπει να βρεθούν εναλλακτικές επιλογές.
Η τρόικα μάλιστα, φέρεται να πιέζει για πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών χωρίς εξαιρέσεις.
Το σχέδιο που επεξεργάζονται πλέον στο Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει ότι θα αλλάξουν οι τιμές που ξεκινούν οι πλειστηριασμοί, ενώ θα πρέπει να βρεθεί η «φόρμουλα» για την προστασία των ασθενέστερων, όσων δηλαδή αποδεδειγμένα έχουν πληγεί σημαντικά από την οικονομική κρίση. Οι προϋποθέσεις για αυτή την προστασία δεν είναι ακόμα έτοιμα και αναμένονται το επόμενο χρονικό διάστημα.
«Είναι απόφαση και όχι διάθεση να αναχαιτισθεί το αίτημα της τρόικας για πλειστηριασμούς στο 1/3 της αντικειμενικής αξίας», δήλωσε υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Δικαιοσύνης, όπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο, μετά την συνάντηση του Γκίκα Χαρδούβελη με το υπουργό Δικαιοσύνης, Χαράλαμπο Αθανασίου, ενόψει των διαπραγματεύσεων με το κλιμάκιο των δανειστών στο Παρίσι.
Ποιοι προστατεύονται μέχρι και σήμερα από πλειστηριασμούς
Όσοι έχουν κύρια κατοικία με αντικειμενική αξία έως και 200.000 ευρώ.
Όσοι έχουν ετήσιο οικογενειακό καθαρό εισόδημα μέχρι 35.000 ευρώ.
Όσοι έχουν συνολικά κινητή και ακίνητη περιουσία μικρότερη ή ίση των 270.000 ευρώ. Από αυτή, το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ. Εξαιρείται το αυτοκίνητο.
“Φρένο” στις απαιτήσεις τη τρόικα για πλειστηριασμούς ακινήτων στο ένα τρίτο της αντικειμενικής τους αξίας βάζει η κυβέρνηση, με υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Δικαιοσύνης να υπογραμμίζει νωρίτερα, πως “είναι απόφαση και όχι διάθεση να αναχαιτισθεί το αίτημα της τρόικας για πλειστηριασμούς στο 1/3 της αντικειμενικής αξίας”.
Πληροφορίες, επίσης, αναφέρουν ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει σε νέο «πάγωμα» των πλειστηριασμών για ένα ακόμη χρόνο. Δηλαδή να μην υπάρξει απελευθέρωση από την 1η Ιανουαρίου του 2015. Ενα αίτημα που θα τεθεί υπό διαπραγμάτευση με την τρόικα.
Είχε προηγηθεί συνάντηση του υπουργού Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου με τον υπουργό Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελη στο υπουργείο Οικονομικών, ενόψει των κρίσιμων διαπραγματεύσεων με την τρόικα που ξεκινούν την ερχόμενη Τρίτη στο Παρίσι. Στο πλαίσιο αυτό εξετάστηκε στη σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών και η ατζέντα του υπουργείου Δικαιοσύνης με την κυβέρνηση να εμφανίζεται αποφασισμένη να μην υποχωρήσει στο αίτημα της τρόικα για πλειστηριασμούς ακινήτων από το 2015 και μετά στο ένα τρίτο της αντικειμενικής τους αξίας. Ο ίδιος κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου Δικαιοσύνης υποστήριξε ότι «θα προχωρήσει η εντολή του πρωθυπουργού για να διαφυλαχθούν οι αδύναμοι δανειολήπτες».
Το πέτυχαν πολύ απλά: τσάκισαν την κύρια πρωτογενή “βαριά βιομηχανική παραγωγή” της χώρας, την οικοδομή, με τραγική υπερφορολόγηση η οποία έκανε την επένδυση στα προϊόντα αυτής της βαριάς βιομηχανίας μας, τα ακίνητα, ασύμφορη. Και έτσι η κύρια ελληνική βαριά βιομηχανία απεβίωσε. Εκ σχεδιασμού.
Η οικοδομή, με τα 150 επαγγέλματα, με τους μοναδικά παγκοσμίως εξειδικευμένους εργάτες και υπεργολάβους στο ελληνικό γεωγραφικό ανάγλυφο, με ολόκληρους μεταποιητικούς κλάδους όπως η τσιμεντοβιομηχανία και τα ηλεκτρολογικά και υδραυλικά υλικά, τριτογενείς κλάδους όπως οι αρχιτέκτονες, η μελετητές μηχανικοί, οι μεσίτες, οι συμβολαιογράφοι, οι ασανσεριτζήδες, έχασε το 90% της οικονομικής της δραστηριότητας από το 2009 ως σήμερα, μειώνοντας το ΑΕΠ κατά 13 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες!
Οι δε αξίες των προϊόντων της οικοδομής, των οικοδομημάτων, υποχώρησαν κατά 50% περίπου, από τα 800-1.000 δις ευρώ αξία το 2009, στα 450 δις αξία το 2014. Χάσαμε δηλαδή από την ιδιωτική περιουσία των πολιτών της χώρας, περισότερο από μίαμιση φορά το ποσόν του συνολικού δημοσίου χρέους των 320 δις! Προς τί; Ποιο το ώφελος αυτής της καταστροφής αξιών; Ωφελήθηκε κανείς από αυτήν την καταστροφή;
Η οικοδομή και τα περιφερειακά αυτής επαγγέλματα, απορρόφησαν το 12% από το 23% της συνολικής εσωτερικής υποτίμησης, μέσω εξοντωτικών χαρατσιών και φόρων που ουσιαστικά τιμωρούν την επένδυση σε αυτόν τον τομέα.
Μεγάλο μέρος των εξειδικευμένων εργατοτεχνιτών της πέτρας, του μπετόν, του τούβλου, των εκσκαφών, των μονώσεων, των επιχρισμάτων, των υδραυλικών, των ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, των δρόμων, των ηλεκτροσυγκολήσεων, των σχεδιαστών και τεχνιτών επίπλων κουζίνας και ειδών υγιεινής (μπάνιου, όχι βιολογικής καλλιέργειας), βιομηχανίες ολόκληρες με αλουμινένια κουφώματα διεθνούς ποιότητας και αξιοπιστίας, και δεκάδων άλλων κλάδων, αντιμετωπίστηκαν αλαζονικά και υπεροπτικά από τους καθεστωτικούς πολιτικούς και τους αδαείς τροϊκανούς, ως να ήσαν Ανειδίκευτοι, και τους είπαν ότι θα πρέπει να αλλάξουνε δουλειά αλλιώς θα μείνουν για πάντα άνεργοι.
Δούρειος ίππος που θα επιτρέψει στα "κοράκια" και στις εταιρίες ακινήτων να αποκτήσουν τα ακίνητα φιλέτα των κόκκινων δανείων είναι η πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η μεταβίβαση του ακινήτου σε άλλο ίδρυμα ή κρατική εταιρεία διαχείρισης ακινήτων. Ανάλογες επιπτώσεις θα έχουν και οι ρυθμίσεις για την δυνατότητα πώλησης των δανείων.
Στο "φουλ" εργάζονται οι μηχανές της κυβέρνησης προκειμένου να φέρει σύντομα τις "σκληρές" ρυθμίσεις για τα 77 δισ. ευρώ "κόκκινα δάνεια" νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ήδη χθες η Επιτροπή Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος ενέκρινε τον Κώδικα Δεοντολογίας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών, όπως προβλέπεται από τον Ν. 4224/2013, ο οποίος θα δημοσιευθεί εντός των ημερών (ίσως και μέσα στην εβδομάδα) στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
1. Για τις επιχειρήσεις, εκτός από τα συμβατικά μέτρα, όπως παράταση διάρκειας, περίοδος χάριτος, μείωση των τοκοχρεωλυτικών δόσεων, περιλαμβάνονται τα εξής:
* Συμφωνία ανταλλαγής χρέους με μετοχές της επιχείρησης. Εν ολίγοις η τράπεζα να αποκτά μετοχές της επιχείρησης και στη συνέχεια ίσως και όλη την επιχείρηση αν το χρέος είναι πολύ μεγαλύτερο από την αξία των μετοχών! Διαφαίνεται η προσπάθεια του τραπεζικού κατεστημένου να αποκτήσει όχι μόνο τα ιδιωτικά ακίνητα, αλλά και τα επιχειρηματικά.
* Μεταξύ των ενδεικτικών ρυθμίσεων που παρουσιάζονται είναι η λειτουργική αναδιάρθρωση με αλλαγή της διοίκησης της επιχείρησης όταν οι τράπεζες θεωρούν την επιχείρηση βιώσιμη υπό προϋποθέσεις, αλλά η υφιστάμενη διοίκηση δεν συνεργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση.
2. Για τα δάνεια των φυσικών προσώπων προβλέπονται:
* Εθελοντική παράδοση του ενυπόθηκου ακινήτου: Ο δανειολήπτης, ο οποίος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στους όρους αποπληρωμής ενυπόθηκου δανείου, παραχωρεί εθελοντικά την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα.
* Μετατροπή σε Χρηματοδοτική Μίσθωση: Ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα υπογράφοντας σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία του εξασφαλίζει τη δυνατότητα μίσθωσης και χρήσης για ορισμένη ελάχιστη χρονική περίοδο (συνήθως πέντε έτη). Δηλαδή νοικιάζει το σπίτι του!
* Μεταβίβαση του ακινήτου σε άλλο ίδρυμα ή κρατική εταιρεία διαχείρισης ακινήτων. Φαίνεται ότι υποκρύπτεται η κατεύθυνση πώλησης των δανείων σε διάφορες εταιρείες που ασχολούνται με το Real Estate.
* Μεταβίβαση / πώληση του δανείου / αναπροσαρμοσμένου υπολοίπου: Η μεταβίβαση του δανείου σε άλλο ίδρυμα, πιστωτή ή χρηματοδοτικό σχήμα.
* Ανταλλαγή με στεγαστικό δάνειο μικρότερης αξίας: Ο δανειολήπτης που έχει υποθηκευμένη την κύρια κατοικία του ή την επαγγελματική του στέγη μπορεί να την πουλήσει αγοράζοντας νέα χαμηλότερης αξίας.
"Ταπί και ρέστο"… άφησαν για την Περιφέρεια Κρήτης το πρόγραμμα "Εξοικονομώ κατ΄ οίκον" με αποτέλεσμα εκατοντάδες Κρητικοί που έχουν υποβάλλει τα δικαιολογητικά της στις τράπεζες και στη συνέχεια στο αρμόδιο Υπουργείο ΠΕΚΑ, να περιμένουν εδώ και 1,5 χρόνο τη χρηματοδότηση που τους έχει εγκριθεί, αλλά μέχρι σήμερα το χρώμα του χρήματος δεν το έχουν δει ακόμα.
Αξίζει να επισημανθεί ότι το "Εξοικονομώ κατ΄ οίκον" χρηματοδοτείται με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και είναι από τα σημαντικότερα προγράμματα καθώς χρηματοδοτεί τα νοικοκυριά από 35% έως 60%, ανάλογα τα εισοδήματα, για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών.
Επισημαίνεται εδώ και καιρό ολόκληρη η Περιφέρεια Κρήτης είναι αποκλεισμένη από το πρόγραμμα, με αποτέλεσμα εκατοντάδες νοικοκυριά πάνω από 1,5 χρόνο να έχουν εγκλωβιστεί και να περιμένουν, άγνωστο μέχρι πότε, να πάρουν την χρηματοδότηση τους προκειμένου να ξεκινήσουν τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης στις κατοικίες τους. Την ίδια ώρα έχουν πληρώσει από της τσέπη τους οι δικαιούχοι, ένα "κολλαριστό" 500άρι (ευρώ) στον ενεργειακό επιθεωρητή που βεβαιώνει ότι η κατοικία χρήζει ενεργειακής αναβάθμισης, καθώς μόνο με αυτό το πιστοποιητικό ο αιτούμενος πολίτης μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα…
Ξέμεινε από κονδύλια…
Το περίεργο είναι ότι επικοινωνώντας με το αρμόδιο τμήμα του ΥΠΕΚΑ η αρμόδια για το πρόγραμμα υπάλληλος μας είπε, ότι προς το παρόν το "Κατ΄ οίκον εξοικονομώ" έχει "παγώσει" για την Κρήτη, ενώ δεν υπάρχει μέχρι στιγμής καμία εκτίμηση για το πότε θα ξανά "τρέξει"!
Αποτέλεσμα οι εκατοντάδες αιτούντες, στο νησί να έχουν μείνει αμανάτι, να μην γνωρίζουν το παραμικρό για το τι θα γίνει με τα χρήματα που δικαιούνται, ενώ και ο προγραμματισμός που έχουν κάνει για την ενεργειακή αναβάθμιση του σπιτιού τους να πηγαίνει στη κυριολεξία στο … βρόντο. Το χειρότερο είναι ότι η … συντεταγμένη Πολιτεία, δηλαδή το υπουργείο δεν γνωρίζει ούτε το ίδιο πότε θα ξανά ανοίξει το πρόγραμμα για το νησί μας, την ώρα που ο Αντώνης Σαμαράς συνεχώς δίνει υποσχέσεις για ταχείς ρυθμούς απορρόφησης των Ευρωπαϊκών κονδυλίων ώστε να έλθει η … πολυπόθητη ανάπτυξη στη χώρα.
Στην απολύτως δικαιολογημένη κριτική που-από πολλές πλευρές-ασκείται για το απίστευτο φιάσκο με τους υπολογισμούς στον ΕΝΦΙΑ, δεν μπορεί να μην λαμβάνεται υπόψη μια από τις βασικές γενεσιουργές αιτίες της -κατά τα άλλα- ασυγχώρητης αστοχίας του φορολογικού μηχανισμού, που έχει να κάνει με την χρόνια παθογένεια της έλλειψης Κτηματολογίου:
Λίγο πριν συμπληρωθούν δύο αιώνες από τη συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους, η Ελλάδα εξακολουθεί να συνιστά μια ευρωπαϊκή-και μάλλον όχι μόνο-παραδοξότητα, αφού είναι η μοναδική που δεν έχει καταφέρει να καταγράψει αξιόπιστα τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα που υπάρχουν στο έδαφός της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αναπτυξιακή της προοπτική και την αντίστοιχη προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Από τη Δύση, στην οποία η καπιταλιστική ανάπτυξη ξεκίνησε όταν ψηφίστηκαν οι πρώτοι νόμοι για τις περιφράξεις στην προβιομηχανική Αγγλία, ως την Ανατολή, που βίωσε την ουτοπία της κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας, δεν υπάρχει άλλη χώρα που να λειτουργεί χωρίς Κτηματολόγιο.
Πρόσφατα, έλληνας τεχνικός που εργάστηκε σε εταιρία η οποία τοποθετούσε κεραίες κινητής τηλεφωνίας στη γειτονική Βουλγαρία μου περιέγραφε πως οι τοπικές δημόσιες υπηρεσίες, κάνοντας χρήση του συστήματος δορυφορικής παρακολούθησης,GoogleEarth, παρακολουθούσαν και υποδείκνυαν -δένδρο προς δένδρο!- με ακρίβεια τις απομακρυσμένες εκτάσεις στις οποίες θα γίνονταν οι απαιτούμενες εγκαταστάσεις.
Όλα αυτά θεωρούνται αδιανόητα για τη χώρα μας, η οποία μπορεί να είναι κατά πολύ πλουσιότερη από τη Βουλγαρία, ωστόσο, μικρά και μεγάλα συμφέροντα (κατασκευαστές, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, μεσίτες, υποθηκοφύλακες, υπάλληλοι πολεοδομίας και αρκετοί άλλοι) που επωφελούνταν επί δεκαετίες από το απίστευτο μαύρο χρήμα που κυκλοφορούσε -και εν μέρει κυκλοφορεί ακόμη- γύρω από την οικοδόμηση, όπως και από τις καταπατήσεις δημόσιας γης, δεν την αφήνουν να εκσυγχρονιστεί.
Για αντίστοιχους λόγους,άλλωστε, οι επανειλημμένες εξαγγελίες για κατάρτιση σύγχρονου Κτηματολογίου ναυαγούν χρόνια τώρα, μετατρεπόμενες σε χοάνη στην οποία χωνεύτηκαν κατά το παρελθόν τεράστια ποσά από κοινοτικές επιδοτήσεις που κατασπαταλήθηκαν, καθιστώντας τη χώρα υπόλογη έναντι των εταίρων της.
Κάπως έτσι, βρισκόμαστε στο 2014 χωρίς μέχρι στιγμής ούτε σε μια περιοχή της χώρας, πλην των Δωδεκανήσων, που ενσωματώθηκαν τελευταία στην ελληνική επικράτεια, να έχουν καταγραφεί τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα Ελλήνων και αλλοδαπών σε ένα online σύστημα, ώστε να μπορούν να ελεγχθούν.
Γι΄ αυτό και με τον ΕΝΦΙΑ ή χωρίς τον ΕΝΦΙΑ, όσο δεν υπάρχει ολοκληρωμένοΚτηματολόγιο, δεν μπορεί να υπάρξει στοιχειωδώς δίκαιη φορολόγηση, αφού είναι αδύνατο να υπολογιστεί η πραγματική ακίνητη περιουσία και, πολύ περισσότερο, να διακριθεί η μεγάλη από την μικρή, τη μεσαία ή τη μεγάλη συσσώρευση πλούτου στον τομέα των ακινήτων.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να επιβάλλεται οριζόντια, επί της ουσίας, φορολογία επί των ακινήτων και να επιβαρύνονται σχεδόν ισοδύναμα βοσκότοποι σε χωριά, που κάποιοι τα διατηρούν στην κατοχή τους για συναισθηματικούς λόγους, παρόλο που δεν τους αποδίδουν κανένα εισόδημα, με πανάκριβα αστικά ακίνητα τα οποία αποκτώνται για επενδυτικούς σκοπούς και με την προσδοκία της υπεραξίας.
Αν μια μόνον μερίδα από τους εκατοντάδες χιλιάδες νέους ανέργους που επιδοτούνται από τον ΟΑΕΔ σε προγράμματα δήθεν "κοινωφελούς εργασίας", κατευθυνόταν με ένα οργανωμένο σχέδιο στις υπηρεσίες κτηματογράφησης, το πρόβλημα θα μπορούσε να επιλυθεί μέσα σε μερικούς μήνες.
Με τον τρόπο αυτό, η χώρα θα μπορούσε να κάνει μια νέα αρχή τόσο για προς την ανάπτυξή της όσο και προς την δίκαιη φορολόγηση του πλούτου. Αλλά πού και ποιος να οργανώσει ένα τέτοιο σχέδιο και να έρθει σε σύγκρουση με όσους βολεύονται από το σημερινό χάος; Γιατί μπορεί να μην είναι οι περισσότεροι, είναι, όμως, οι ισχυρότεροι.
Το δρόμο για την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών ακινήτων υπό προϋποθέσεις και για συγκεκριμένους δανειολήπτες, ανοίγει ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών που ενέκρινε η ΤτΕ.
H απελευθέρωση θα ξεκινήσει από τις αρχές του 2015 και σύμφωνα με το βασικό σενάριο, θα γίνεται στα 2/3 της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων.
Ωστόσο, σύμφωνα με την ΤτΕ, με τον Κώδικα προβλέπονται τα βήματα, οι προθεσμίες και το ελάχιστο περιεχόμενο ενημέρωσης που οφείλουν να παρέχουν οι τράπεζες στους δανειολήπτες και αντίστροφα. Οι διαδικασίες αυτές είναι μάλιστα πιο απαιτητικές για τις περιπτώσεις δανειοληπτών, των οποίων ο αποχαρακτηρισμός ως συνεργάσιμων μπορεί να έχει ως συνέπεια τον εκπλειστηριασμό της κατοικίας που οι ίδιοι διαμένουν.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν ένας δανειολήπτης κρύβει εισοδήματα και άλλα περιουσιακά στοιχεία και δεν πληρώνει τις δόσεις θα… χάνει το σπίτι του.
Ο Κώδικας, που δεν είναι υποχρεωτικός για τις τράπεζες προβλέπει μεταξύ άλλων τα εξής:
• O πρώτος άξονας είναι ο «συνεργάσιμος δανειολήπτης». Eίναι εκείνος που δεν κρύβει στοιχεία από τις τράπεζες, π.χ. έσοδα, περιουσιακά στοιχεία. Πρόκειται για τον δανειολήπτη που θα πληρώνει με συνέπεια τις νέες του δόσεις κι αν αλλάξουν τα οικονομικά του δεδομένα θα ενημερώνει τις τράπεζες. Mε τον ορισμό αυτό η κάθε τράπεζα δεν μπορεί να χαρακτηρίζει με αδιαφανή κριτήρια κάποιο δανειολήπτη ως μη συνεργάσιμο και να απορρίπτει a priori σχέδια αναδιάρθρωσης χρεών.
• O δεύτερος άξονας είναι οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης. Σύμφωνα με αυτές θα καθορίζονται οι ρυθμίσεις πληρωμών αλλά και το μοντέλο ρύθμισης των δανείων. Έτσι, για έναν ενήλικα οι μηνιαίες δαπάνες διαβίωσης κυμαίνονται από 537 μέχρι 682 ευρώ. Για ένα ζευγάρι τα έξοδα που δικαιολογούνται ξεκινούν από 906 και φτάνουν μέχρι τα 1.160 ευρώ. Σε μία οικογένεια με δύο παιδιά οι εύλογες δαπάνες διαμορφώνονται από τα 1.347 ευρώ μέχρι τα 1.720 ευρώ. Για δύο ενήλικες με ένα παιδί τα έξοδα είναι από 1.126 μέχρι 1.440 ευρώ.
• O τρίτος άξονας είναι ο κώδικας δεοντολογίας τραπεζών μέσα στον οποίο υπάρχουν και τα μοντέλα διευθέτησης των οφειλών. Aυτά είναι οι βραχυπρόθεσμες λύσεις με διάρκεια ρύθμισης τα πέντε χρόνια (π.χ. πληρωμή μόνο τόκων, περίοδος χάριτος, αναβολή πληρωμής δόσεων), οι μακροπρόθεσμες λύσεις για διευθέτηση σε περίοδο άνω των πέντε ετών (π.χ. μόνιμη μείωση του επιτοκίου, παράταση της διάρκειας αποπληρωμής, λειτουργική αναδιάρθρωση επιχειρήσεων) και λύσεις οριστικής διευθέτησης (π.χ. εθελοντική παράδοση ενυπόθηκου ακινήτου, μετατροπή σε χρηματοδοτική μίσθωση, μεταβίβαση του δανείου σε άλλη τράπεζα).
Eπίσης, βάσει του κώδικα δεοντολογίας, η τράπεζα θα πρέπει να παρέχει τυποποιημένη κατάσταση οικονομικής πληροφόρησης, στην οποία ο οφειλέτης θα δηλώνει στοιχεία για τις δαπάνες διαβίωσης του νοικοκυριού, τα οποία θα συσχετίζονται με τις προσδιορισμένες εύλογες δαπάνες διαβίωσης.
Σχέδιο που θα προβλέπει ακόμη και την επιδότηση των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων, επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι έχει πέσει πρόταση για τη χορήγηση ενός είδους «μηνιαίας» δόσης για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε νοικοκυριά που πήραν δάνεια για πρώτη κατοικία και αδυνατούν να τα αποπληρώσουν είτε λόγω ανεργίας είτε λόγω δραματικής μείωσης των εισοδημάτων τους.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να πείσει την τρόικα ότι είναι η μόνη λύση ώστε να μην υπάρξει μαζικό κύμα πλειστηριασμών από το 2015 όταν θα υπάρξει απελευθέρωση του καθεστώτος. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι αναζητείται η χρηματοδοτική πηγή που μπορεί να είναι είτε από τον προϋπολογισμό είτε από κονδύλια του ΕΣΠΑ, όπως και στην περίπτωση των επιχειρηματικών δανείων.
Η πρόταση προβλέπει τη διασφάλιση της καταβολής ενός μέρους της δόσης τους από το νέο πρόγραμμα ώσπου να καταφέρουν να αυξήσουν τα εισοδήματά τους χωρίς να χάνουν την κυριότητά τους σπιτιού τους.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι κατά τη χθεσινή σύσκεψη στο Μαξίμου για την προετοιμασία της ελληνικής αποστολής που θα πάει στο Παρίσι για την τρόικα, ο Αντ. Σαμαράς ζήτησε από τους Χ. Αθανασίου και Ν. Δένδια νομοθετική ρύθμιση για την προστασία της πρώτης κατοικίας των οικονομικά ασθενέστερων δανειοληπτών ή «κοινωνικά ευαίσθητων». Υπουργοί της κυβέρνησης έθεσαν το θέμα των πλειστηριασμών και της κοινωνικής αναταραχής που θα προκληθεί με την απελευθέρωση από τις αρχές του νέου έτους.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η νομοθετική ρύθμιση θα προσανατολίζεται στην προστασία της πρώτης κατοικίας των οικονομικά αδύναμων και όσων αποδεδειγμένα δεν έχουν να πληρώσουν τα χρέη τους σε τράπεζες και Δημόσιο.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να αποσαφηνιστούν οι όροι και προϋποθέσεις για την ένταξη των κοινωνικά ασθενέστερων σε καθεστώς προστασίας από τους πλειστηριασμούς. Στο ίδιο θέμα, μάλιστα αναφέρθηκε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Ο κ. Βενιζέλος στη συνομιλία που είχε με δημοσιογράφους τόνισε πως η πρώτη κατοικία των φτωχών και των μεσαίων οικογενειών θα προστατευθεί από τους πλειστηριασμούς.
Την «καυτή πατάτα» των πλειστηριασμών ακινήτων, καλείται να διαχειριστεί από τώρα η κυβέρνηση καθώς στο τέλος του έτους λήγει ο χρόνος προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Η τρόικα πιέζει εδώ και μήνες για μαζικό ξεπούλημα ακινήτων σε τιμή ακόμη και στο 1/3 της αντικειμενικής του αξίας, ωστόσο, οι σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις που θα προκληθούν οδηγούν την κυβέρνηση στην απόρριψη ενός τέτοιου ενδεχόμενου.
Το υπουργείο Οικονομικών μελετά το σενάριο του εκπλειστηριασμού ακινήτων στα 2/3 της τιμής τους και για το λόγο αυτό προτίθεται να φέρει σχετική διάταξη.
Ωστόσο, επειδή το θέμα «καίει» χιλιάδες πολίτες που βρίσκονται στο… κόκκινο, η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει πρώτα σε συζητήσεις με τους αρμόδιους φορείς, τους ιδιοκτήτες ακινήτων, τους εκπροσώπους των τραπεζών αλλά και να προχωρήσει σε ενημέρωση των βουλευτών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ ώστε να μην υπάρξουν αντιδράσεις. Ο φόβος είναι μήπως δημιουργηθεί πρόβλημα ανάλογο με αυτό του ΕΝΦΙΑ που έχει προκαλέσει σοβαρούς κυβερνητικούς τριγμούς.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Νέων, οι αλλαγές αυτές αναμένεται να περιληφθούν στον νέο Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Κάθε απόφαση θα σχετίζεται πάντως και με τις ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια όπου θα δοθεί η ευκαιρία σε χιλιάδες δανειολήπτες να κάνουν ευνοϊκές ρυθμίσεις προκειμένου να μη χάσουν τα σπίτια τους. Το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθεί το σχέδιο που θα συνδέεεται με τις ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης και με το πόσα χρήματα μπορούν να διαθέσουν οι δανειολήπτες για την εξυπηρέτηση των δανείων τους.
Πάντως, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, οι μεσίτες και οι λοιποί φορείς της κτηματαγοράς ζητούν άμεση μείωση των αντικειμενικών αξιών, τουλάχιστον σε περιοχές όπου οι εμπορικές τιμές έχουν καταρρεύσει. Ομως, σύμφωνα με το Μνημόνιο, αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών θα υπάρξει το 2017.
Με την απόφαση για πλειστηριασμούς ακινήτων στα 2/3 της αντικειμενικής αξίας η κυβέρνηση εκτιμά ότι μπορεί να βρει τη χρυσή τομή καθώς πλέον οι τιμές είναι υψηλότερες ακόμη και πάνω από 50% από αυτές που θα μπορούσε να «πιάσει» ο αγοραστής αν έβγαινε να πουλήσει στην αγορά. Για παράδειγμα, ακίνητο αντικειμενικής αξίας 100.000 ευρώ πωλείται 60.000 ευρώ, επομένως ο εκπλειστηριασμός του στα επίπεδα των 66.000 ευρώ (τα 2/3) θα ήταν εύλογος και δεν θα προκαλούσε αντιδράσεις. Αλλωστε, η κτηματαγορά βρίσκεται ακόμη σε καθοδική πορεία, οι τιμές έχουν υποχωρήσει κατά μέσο όρο πάνω από 40% τα τελευταία χρόνια, οπότε δύσκολα μπορεί να βρουν οι ιδιοκτήτες τιμές σαν κι αυτές που ίσχυαν πριν από την κρίση. Η αγορά έχει «ξεφουσκώσει», ειδικά για ακίνητα που έχουν κτιστεί προ του 1985.
Νέα επίθεση στο οικονομικό επιτελείο, με αφορμή τον ΕΝΦΙΑ και τις αλλαγές που αποφασίστηκαν, εξαπολύουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Η ΠΟΜΙΔΑ κάνει λόγο για καταλήστευση και εμπαιγμό σε ότι αφορά τους κενούς χώρους. Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση αναφέρει:
«Έκδηλη είναι η οργή και αγανάκτηση των ιδιοκτητών κυρίως αστικών ακινήτων της χώρας όχι μόνον για την καταλήστευσή τους από τον ΕΝΦΙΑ, αλλά και για το σημερινό εμπαιγμό τους στο αίτημά τους για μειωμένη φορολογική επιβάρυνση στα κενά ακίνητα. Η ΠΟΜΙΔΑ έχει καταθέσει στην κυβέρνηση και τους βουλευτές των αστικών περιοχών της χώρας τροπολογία με την οποία ζητά την καθιέρωση του ελλείποντος από το νόμο περί ΕΝΦΙΑ «Συντελεστή Κενών Κτισμάτων» (Σ.Κ.Κ.) για τα κενά κτίσματα των φυσικών προσώπων, με συντελεστή 0.50 για τα έτη από το 2015 και μετά, και με συντελεστή 0,75 ειδικά για το τρέχον έτος 2014.
Με θλίψη της είδε να εξαγγέλλονται σήμερα ρυθμίσεις που, παρότι είναι δίκαιες και αναγκαίες, αγνοούν και πάλι πλήρως και κατά περιφρονητικό τρόπο τους κατόχους αστικών ακινήτων που μόνον αυτοί διπλοφορολογούνται και ιδιαίτερα όσους συμβαίνει να διαθέτουν κτίσματα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα, συχνά επί πολλά έτη, και που αυταπόδεικτα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ληστρικές χρεώσεις του ΕΝΦΙΑ. Προφάσεις και δικαιολογίες για τεχνική αδυναμία του συστήματος της ΓΓΠΣ να διαχωρίσει τα κενά από τα λοιπά ακίνητα υποτιμούν τη νοημοσύνη των πολιτών, τη στιγμή που υπάρχουν και οι δηλώσεις των κενών ακινήτων στο Ε9 του 2014 (στήλη 32, κωδικός 8 «Κενά ακίνητα»), και το διασυνδεδεμένο ηλεκτρονικό αρχείο της ΔΕΗ. Εν πάση περιπτώσει είναι ευθύνη της Πολιτείας να λύσει τα όποια υπαρκτά ή μη προβλήματα αντί να οδηγεί -εν γνώσει των κρατούντων- χιλιάδες φορολογούμενους σε οικονομικό στραγγαλισμό, στις κατασχέσεις ακινήτων και ακόμη και στη φυλακή για χρέη προς το Δημόσιο!
Εν όψει των επίσημων ανακοινώσεων για τις προωθούμενες νέες αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ, η ΠΟΜΙΔΑ απευθύνει και πάλι έκκληση αλλά και προειδοποίηση προς την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα που την στηρίζουν, και ειδικότερα προς τους βουλευτές των αστικών περιοχών της χώρας, ότι θα ήταν τραγικό σφάλμα τους, καταστρεπτικό για τους φορολογούμενους αλλά και για τα ίδια τα δημόσια έσοδα, να μας αγνοήσουν και πάλι, και να ψηφίσουν ρυθμίσεις οι οποίες δεν θα ικανοποιούν το βασικό και αυτονόητο αίτημά μας που είναι η άμεση έκπτωση φόρου για τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα.
Η ΠΟΜΙΔΑ αναμένει έστω την ύστατη στιγμή την θετική ανταπόκριση του Πρωθυπουργού, του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, του Υπουργού Οικονομικών, αλλά και, επί τέλους, κάποιο έμπρακτο ανθρώπινο ενδιαφέρον των βουλευτών των αστικών κέντρων όλης της χώρας για την τύχη των ψηφοφόρων τους...»
«Παράθυρο» για έκπτωση φόρου στα κενά - ξενοίκιαστα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα άνοιξε χθες ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης, ο οποίος με δήλωσή του υποσχέθηκε νέες διορθώσεις στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, αλλά και σταδιακή μείωση των επιβαρύνσεων του φόρου, ο οποίος στο μέλλον θα αποτελεί το βασικό έσοδο της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η έκπτωση φόρου 20% -30% στα ξενοίκιαστα ακίνητα θα τεθεί στην τρόικα στις διαπραγματεύσεις της επόμενης εβδομάδας, υπό την προϋπόθεση όμως ότι το δημοσιονομικό κόστος κινείται στα επίπεδα των 50 εκατ. ευρώ. Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν χθες ότι αν το κόστος μιας τέτοιας ευνοϊκής ρύθμισης υπερβαίνει κατά πολύ τα 100 εκατ. ευρώ είναι αδύνατον να εφαρμοστεί φέτος, καθώς ανατρέπει πλήρως τις προβλέψεις για τα έσοδα που μπορούν να εισπραχθούν από τον νέο φόρο ακινήτων.
Ήδη η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων προσπαθεί μέσω των στοιχείων των δηλώσεων Ε2 και Ε9 να εντοπίσει πόσα και ποια κτίσματα είναι κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα, προκειμένου να προσδιορίσει το δημοσιονομικό κόστος που θα προκύψει από μια ρύθμιση που θα προβλέπει την παροχή έκπτωσης φόρου για τα συγκεκριμένα ακίνητα.
Σήμερα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή τροπολογία που θα ορίζει την εξόφληση του ΕΝΦΙΑ σε έξι μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη δόση να καταβάλλεται μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, ενώ η νέα νομοθετική ρύθμιση με τις υπόλοιπες διορθώσεις στον ΕΝΦΙΑ θα κατατεθεί τις επόμενες ημέρες.
Εσοδο των ΟΤΑ
Πάντως, χθες ο υπουργός Οικονομικών ανακοινώνοντας τις βελτιωτικές παρεμβάσεις στη νομοθεσία για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ, υποσχέθηκε περαιτέρω μειώσεις στις φορολογικές επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες ακινήτων στο μέλλον. «Στο μέλλον θα υπάρξουν νέες βελτιώσεις όσο η βάση γίνεται πληρέστερη και αντιπροσωπευτικότερη, όπως, για παράδειγμα, στην περίπτωση των μη ηλεκτροδοτούμενων ανοίκιαστων κτισμάτων», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Χαρδούβελης. Παράλληλα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο υπουργός, θα επιδιωχθεί «ο ΕΝΦΙΑ να γίνει πλήρως ανταποδοτικός, δηλαδή να αποτελεί το βασικό έσοδο της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης». Επομένως η είσπραξή του θα μεταφερθεί στο μέλλον στους δήμους όλης της χώρας.
Βάσει των όσων διευκρίνισε ο κ. Χαρδούβελης, οι βασικότερες βελτιωτικές παρεμβάσεις στον ΕΝΦΙΑ που θα ισχύσουν από φέτος αφορούν στα εξής:
1 Μείωση των φορολογητέων αξιών για χιλιάδες οικόπεδα που βρίσκονται σε περιοχές εντός ορίων οικισμών και εκτός συστήματος αντικειμενικών τιμών. Για οικόπεδα εντός οικισμών αλλά εκτός συστήματος Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου, τόσο του κυρίου όσο και του συμπληρωματικού, η ευνοϊκότερη αξία για το φορολογούμενο, μεταξύ της αξίας που ίσχυε για τον υπολογισμό του ΦΑΠ και αυτής που χρησιμοποιήθηκε για την πρώτη εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ. Με αυτό τον τρόπο, εξασφαλίζεται ότι δεν θα υπολογιστεί φόρος με μεγαλύτερη αξία σε σχέση με το προηγούμενο φορολογικό έτος αλλά στις περιπτώσεις που παρουσιάστηκαν προβλήματα, όπως αυτές ορισμένων οικισμών, η αξία που θα ληφθεί υπόψη θα είναι η ευνοϊκότερη για το φορολογούμενο.
2 Αύξηση του αριθμού των μηνιαίων δόσεων εξόφλησης του ΕΝΦΙΑ σε έξι, η πρώτη εκ των οποίων θα πρέπει να καταβληθεί μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2014 και η τελευταία μέχρι το τέλος του μηνός Φεβρουαρίου 2015.
3 Κατάργηση των προϋποθέσεων φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για την μερική ή ολική απαλλαγή των οικονομικά αδύναμων φορολογουμένων από την υποχρέωση καταβολής του ΕΝΦΙΑ και αυτοματοποίηση της διαδικασίας χορήγησης των συγκεκριμένων απαλλαγών. Η προϋπόθεση περί μη ύπαρξης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, που είχε τεθεί για τη χορήγηση των απαλλαγών θα καταργηθεί πλήρως. Οι δε απαλλαγές θα αναγνωρίζονται στους δικαιούχους με ηλεκτρονικές διαδικασίες-εξπρές, ώστε οι ίδιοι να μη χρειαστεί να εμπλακούν στα γρανάζια της γραφειοκρατίας του υπουργείου Οικονομικών, δηλαδή να μην απαιτηθεί να υποβάλουν αιτήσεις και δικαιολογητικά.
4 Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ όλων των ακινήτων της Κεφαλλονιάς. Απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ για το 2014, πέραν των σεισμοπλήκτων ακινήτων, το σύνολο των ακινήτων της Κεφαλλονιάς.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις δηλώσεις του υπουργού, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της νέας εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων θα εκδώσει απλό και χρηστικό οδηγό ορθής συμπλήρωσης του Ε9, επισημαίνοντας στους φορολογούμενους συνήθη σφάλματα τα οποία έχουν διαπιστωθεί. Σε περίπτωση διαπίστωσης αστοχιών του συστήματος, αυτές θα διορθωθούν πριν την έκτη και τελευταία δόση. Σημειώνεται ότι μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου θα εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ και αμέσως μετά θα ανοίξει το ηλεκτρονικό σύστημα για την υποβολής τροποιητικών δηλώσεων Ε9.
Όσον αφορά στα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με την εφαρμογή του νόμου ο κ. Χαρδούβελης εξηγεί ότι: «Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων περιουσίας εφαρμόζεται στην Ελλάδα για πρώτη φορά. Η χώρα μας παρουσιάζει πολύ υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης, αλλά παράλληλα δεν είχε Κτηματολόγιο, στερείτο οργανωμένης σύγχρονης κτηματαγοράς και κυρίως δεν υπήρχε φορολογική βάση για τα ακίνητα αφού όσα στοιχεία υπήρχαν ήταν αποσπασματικά και ελλιπή, αφού άλλα καταγράφονταν στα στοιχεία της Φορολογικής Διοίκησης (Ε9 και Ε2) και άλλα από τους ΟΤΑ και τη ΔΕΗ. Μέσα σε σύντομο χρόνο έγιναν πολλά».
«Υπήρξαν, όμως, αστοχίες στην εφαρμογή του νόμου για τον ΕΝΦΙΑ», παραδέχθηκε ο υπουργός, ορισμένες από τις οποίες, μόλις τις εντόπισε, επιχείρησε να τις αντιμετωπίσει άμεσα, όπως τόνισε χαρακτηριστικά. Διευκρίνισε δε ότι «η παρέμβαση που έγινε τον Ιούνιο (η τροπολογία η οποία βελτίωσε σημαντικά προς όφελος των ιδιοκτητών ακινήτων τον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ) αφορούσε περίπου 2.000.000 φορολογουμένους πολίτες».
Οι βελτιώσεις στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων
Διόρθωση λαθών για τα οικόπεδα που βρίσκονται σε 4.000 οικισμούς της χώρας όπου δεν ισχύει το σύστημα των αντικειμενικών τιμών. Για τον υπολογισμό του φόρου θα λαμβάνεται υπόψη η ευνοϊκότερη αξία για το φορολογούμενο, μεταξύ της αξίας που ίσχυε για τον υπολογισμό του ΦΑΠ και αυτής που χρησιμοποιήθηκε για την πρώτη εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ.
Σε έξι μηνιαίες δόσεις η εξόφληση του ΕΝΦΙΑ. Η πρώτη θα πρέπει να καταβληθεί μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2014 και η τελευταία μέχρι το τέλος του μηνός Φεβρουαρίου 2015.
Κατάργηση φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας για τη μερική ή ολική απαλλαγή των οικονομικά αδύναμων φορολογουμένων από την υποχρέωση καταβολής του ΕΝΦΙΑ και αυτοματοποίηση της διαδικασίας χορήγησης των συγκεκριμένων απαλλαγών.
Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ όλων των ακινήτων της Κεφαλλονιάς για το 2014.
Επισημάνσεις
«Υπήρξαν αστοχίες στην εφαρμογή του νόμου για τον ΕΝΦΙΑ», παραδέχθηκε ο υπουργός, «ορισμένες από τις οποίες, μόλις τις εντόπισε, επιχείρησε να τις αντιμετωπίσει άμεσα», όπως τόνισε χαρακτηριστικά.
Διευκρίνισε ότι «η παρέμβαση που έγινε τον Ιούνιο (η τροπολογία η οποία βελτίωσε σημαντικά προς όφελος των ιδιοκτητών ακινήτων τον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ) αφορούσε περίπου 2.000.000 φορολογουμένους πολίτες».
Ασπίδα προστασίας στην ακίνητη περιουσία των ασθενέστερων ομάδων του πληθυσμού, ενόψει της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών, ζήτησε ο πρωθυπουργός από τους αρμόδιους υπουργούς.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Αντ. Σαμαράς ζήτησε να ετοιμαστεί νομοθετική πρωτοβουλία από τους υπουργούς Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κ. Αθανασίου και Δένδια η οποία θα προστατεύει την πρώτη κατοικία των μη εχόντων από τον κίνδυνο να εκπλειστηριαστεί.
Η εντολή Σαμαρά δόθηκε κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής σύσκεψης στο Μαξίμου για την προετοιμασία της ελληνικής αποστολής που θα μεταβεί στο Παρίσι. Υπουργοί της κυβέρνησης έθεσαν το θέμα των πλειστηριασμών και της κοινωνικής αναταραχής που θα προκληθεί με την απελευθέρωση από τις αρχές του νέου έτους. Ελέχθη μάλιστα ότι η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει «λαϊκή οργή» και κύμα αρνητικών δημοσιευμάτων, λίγο καιρό μάλιστα πριν την προσπάθεια για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η νομοθετική ρύθμιση θα προσανατολίζεται στην προστασία της πρώτης κατοικίας των οικονομικά αδύναμων και όσων αποδεδειγμένα δεν έχουν να πληρώσουν τα χρέη τους σε τράπεζες και Δημόσιο.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να αποσαφηνιστούν οι όροι και προϋποθέσεις για την ένταξη των κοινωνικά ασθενέστερων σε καθεστώς προστασίας από τους πλειστηριασμούς. Στο ίδιο θέμα, μάλιστα αναφέρθηκε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Ο κ. Βενιζέλος στη συνομιλία που είχε με δημοσιογράφους τόνισε πως η πρώτη κατοικία των φτωχών και των μεσαίων οικογενειών θα προστατευθεί από τους πλειστηριασμούς.
Εν τω μεταξύ, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, τον καλύτερο δυνατό συντονισμό όλων των αρμοδίων υπουργών ζήτησε ο πρωθυπουργός κατά τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου εν όψει των επαφών με την τρόικα στο Παρίσι στις 2 Σεπτεμβρίου, έτσι ώστε, όπως τόνισε, να υπάρξουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τη χώρα.
Ο Αντώνης Σαμαράς στην παρέμβασή του επικαλέστηκε, μάλιστα, το νέο σημερινό ράλι των ελληνικών ομολόγων θέλοντας να τονίσει τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας και το κλίμα που επικρατεί για τη χώρα μας στις διεθνείς αγορές.
Στη σύσκεψη, στην οποία συμμετείχε ο Ευάγγελος Βενιζέλος και οι υπουργοί της κυβέρνησης που θα μεταβούν στη γαλλική πρωτεύουσα, πραγματοποιήθηκε καταγραφή των δράσεων που έχουν υλοποιηθεί μέχρι τώρα και όπως διαπιστώθηκε περίπου το 80% των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει έχει ήδη υλοποιηθεί. Το επόμενο διάστημα μάλιστα ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης θα έχει κατ' ιδίαν επαφές με τους υπουργούς έτσι ώστε να καθοριστούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Όπως επεσήμανε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, η νέα αξιολόγηση του ελληνικού οικονομικού προγράμματος που θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο θα πρέπει να σηματοδοτήσει την αλλαγή στάσης της χώρας και την οριστική έξοδο από την κρίση. «Αυτό πρέπει να το καταλάβουν όλοι εντός και εκτός Ελλάδος» είπε χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά τις απολύσεις στο δημόσιο τομέα και συγκεκριμένα για τον τομέα ευθύνης του υπουργού Παιδείας κ. Λοβέρδου ο κ. Βενιζέλος, διευκρίνισε πως πρέπει να μελετηθεί η σχετική έκθεση αξιολόγησης και μετά να ληφθούν αποφάσεις. Επανέλαβε πάντως ότι το μήνυμα της κυβέρνησης στους δημοσίους υπαλλήλους θα πρέπει να είναι το αίσθημα της ασφάλειας και να μην τελούν υπό το φόβο της απόλυσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Βενιζέλος κατά την τοποθέτησή του ξεκαθάρισε πως δεν υπάρχει κανένα θέμα αλλαγής του ασφαλιστικού και του υφιστάμενου πλαισίου των εργασιακών σχέσεων.
Μεγάλη ανατροπή στην επαγγελματική στέγη φέρνει η πτώση των ενοικίων. Στο κέντρο της Αθήνας και στην άλλοτε «βασίλισσα» της κτηματαγοράς, λεωφόρο Κηφισίας, υπάρχουν άδεια κτίρια και στην κυριολεξία οι ιδιοκτήτες τους τα ενοικιάζουν όσο - όσο, ακόμη κι όταν πρόκειται για σύγχρονους γραφειακούς χώρους υψηλής ποιότητας.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της εταιρείας Colliers International, στην Αθήνα καταγράφηκε η μεγαλύτερη υποχώρηση ενοικίων μέσα στο εξάμηνο. Η πτώση έφτασε το 15,8% σε σύγκριση με πέρυσι τον Ιούνιο και δείχνει πλέον να σταθεροποιείται στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και πολλά χρόνια. Άλλη έρευνα της εταιρείας Danos/BNP Paribas κάνει λόγο για συνθήκες ισορροπίας, ωστόσο, τα κενά γραφεία προβληματίζουν καθώς τα «λουκέτα» σε επιχειρήσεις αυξάνονται, ενώ οι συγχωνεύσεις τραπεζών οδηγούν σε κλείσιμο υποκαταστημάτων.
Η ουσία είναι ότι όλο και περισσότερες εταιρείες μετακινούνται σε φθηνότερα και καλύτερα κτίρια, εκμεταλλευόμενες τα χαμηλά ενοίκια σε όλο το Λεκανοπέδιο.
Όπως αναφέρει η μελέτη της Colliers, οι τιμές μίσθωσης στα πρώτης κατηγορίας γραφεία επί της Βασιλίσσης Σοφίας κινούνται στα επίπεδα των 16 ευρώ/τ.μ. τον μήνα όταν προ κρίσης είχαν αγγίξει και τα 40 ευρώ/τ.μ. Πάντως, φαίνεται ότι στη συγκεκριμένη κατηγορία η αγορά έχει πιάσει «πάτο» και δείχνει τάσεις αναστροφής, αφού σε άλλη περίπτωση σύγχρονα κτίρια θα έχουν απαξιωθεί πλήρως. Γενικότερα στο επιχειρηματικό κέντρο της Αθήνας τα νοίκια κινούνται γύρω στα 11 ευρώ/τ.μ.
Η έκθεση της Colliers αναφέρει ότι οι τιμές σε αρκετές από τις πόλεις του ευρωπαϊκού νότου, όπως η Μαδρίτη ή η Λισαβόνα, παρουσιάζουν πλέον εμφανή σημάδια ανάκαμψης, σηματοδοτώντας και το τέλος της πτώσης στα ενοίκια που έχει ξεκινήσει από το 2009. Αυτό μπορεί να σημαίνει κι ότι οι επιχειρήσεις έχουν αναθαρρήσει και δεν βλέπουν οικονομικό κραχ των χωρών του Νότου, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Η Colliers εξετάζει συνολικά 54 αγορές γραφείων (εκ των οποίων οι 23 είναι οι πιο σημαντικές) ανά την Ευρώπη και συνολικά διαπιστώνει ότι από το σύνολο των πόλεων οι 29 φέτος είχαν σταθερά ενοίκια στους γραφειακούς τους χώρους σε σύγκριση με πέρυσι (από 32 την προηγούμενη χρονιά), οι 17 σημείωσαν αυξήσεις (από 9 πέρυσι), ενώ 8 πόλεις -μεταξύ αυτών και η Αθήνα- είχαν μειωμένες τιμές (από 13 το 2013).
Τη μεγαλύτερη αύξηση πανευρωπαϊκά σημείωσε η Στουτγάρδη με άνοδο στις τιμές των γραφείων της κατά 23,2% και τις τιμές στα 25 ευρώ (για τα καλύτερα γραφεία), επιβεβαιώνοντας το ανοδικό ράλι των τιμών των ακινήτων στη Γερμανία. Ακολουθεί η Σόφια με αύξηση κατά 8,3% στα 13 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα στο τέλος του πρώτου εξαμήνου επίσης για τους ακριβότερους χώρους. Η έρευνα της εταιρείας Δανός & Συνεργάτες/BNP Paribas αναφέρει ότι στις περιοχές υψηλής προβολής οι τιμές μίσθωσης έχουν σταθεροποιηθεί στα επίπεδα των 8-14 ευρώ/τ.μ. Στη Β. Σοφίας τα ενοίκια, αναφέρουν οι αναλυτές, μόλις που ξεπερνούν τα 18 ευρώ/τ.μ., στη Λ. Κηφισίας κινούνται μεταξύ 8-14 ευρώ/τ.μ., ενώ στο Σύνταγμα είναι γύρω στα 16 ευρώ/τ.μ. τον μήνα. Οι αναλυτές τονίζουν ότι σε μεγάλες λεωφόρους, όπως η Συγγρού, καταγράφεται μικρή μείωση της δραστηριότητας και ως εκ τούτου μικρή είναι η μείωση και στα επίπεδα των τιμών, ενώ σε άλλες επιχειρηματικές περιοχές έχουν υλοποιηθεί ορισμένες συναλλαγές.
«Η επιχειρηματική δραστηριότητα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, πάνω από 1.000 επιχειρήσεις είναι σε πτώχευση, ενώ το γεγονός ότι οι τράπεζες συγχωνεύονται οδηγεί σε αύξηση του αριθμού των κενών χώρων γραφείων. Από την άλλη πλευρά, η ζήτηση αρχίζει να αναδύεται, δεδομένου ότι πολλές επιχειρήσεις θέλουν να εκμεταλλευτούν τις ιστορικά χαμηλές τιμές», τονίζεται στη μελέτη.
Μετακομίσεις
Τα ιστορικά χαμηλά ενοίκια αλλά και τις τιμές πώλησης εκμεταλλεύονται όλο και περισσότερες επιχειρήσεις και φορείς που φεύγουν από ακριβά ή παλαιά κτίρια και μετακομίζουν σε πιο σύγχρονα γραφεία με χαμηλότερο κόστος.
Στο πλαίσιο αυτό πρόσφατα μετακόμισε ο πρέσβης της Βενεζουέλας στο «κόκκινο σπίτι» του διάσημου τραγουδιστή Δημήτρη Μητροπάνου στο Ψυχικό. Επίσης, η πρεσβεία του Καναδά πουλάει ένα εξαώροφο κτίριο 1.411 τ.μ. που έχει στο Κολωνάκι και μετακομίζει σε ιδιόκτητο κτίριο επί της Λ. Εθνικής Αντιστάσεως στο Χαλάνδρι, εκεί όπου βρίσκεται και η γερμανική πρεσβεία. Πρόσφατα έφυγε από το κέντρο της Αθήνας, για πιο ασφαλές και πιο καλό κτίριο, και η πρεσβεία της Χιλής. Μετακόμισε από τη Λ. Βασιλίσσης Σοφίας στην Κηφισιά 6.
Στις συμφωνίες που ξεχωρίζουν είναι η αγορά του κτιρίου της BNP Paribas στη Λ. Βασιλίσσης Σοφίας αντί 10,3 εκατ. ευρώ από το αργεντίνικο fund Grupo Dolphin/Pampa Energia. Το τίμημα ήταν γύρω στα 2.000 ευρώ/τ.μ., όταν προ κρίσης τα γραφεία πωλούνταν πάνω από 3.000 ευρώ/τ.μ.
Ο ίδιος επενδυτής από την Αργεντινή, Μαρσέλο Μιντλίν, αγόρασε και το κτίριο οκτώ ορόφων της Παντεχνικής.
Τα βασικότερα deals που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς πραγματοποιήθηκαν στη Λεωφόρο Κηφισίας και αφορούν την εκμίσθωση γραφείων 2.500 τ.μ. από την Corallia, 1.250 τ.μ. από τη φαρμακευτική εταιρεία Takeda και 3.000 τ.μ. από τη ναυτιλιακή Cardiff Marine.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΧΑΜΗΛΑ
Πόσο μισθώνονται σήμερα τα κτίρια
Όπως αναφέρεται στη μελέτη της εταιρείας Δανός, τα μισθώματα διαμορφώνονται ανά τ.μ. σε: 19 ευρώ στη Βασιλίσσης Σοφίας, 15 ευρώ στη Λεωφ. Κηφισίας, 15 ευρώ στη Λεωφ. Μεσογείων, 14 ευρώ στη Λεωφ. Συγγρού, 12 ευρώ στην Αττική Οδό, 13 ευρώ στην Εθνική Οδό και 17 ευρώ στο Σύνταγμα. Πρόκειται για ιστορικά χαμηλά και για τη μεγάλη ευκαιρία των επιχειρηματιών να ενοικιάσουν νέα κτίρια. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια η ενοικίαση γραφείων ξεκινούσε από 15 ευρώ/τ.μ. και έφτανε μέχρι τα 40 ευρώ/τ.μ. για τα top κτίρια.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι υπάρχει έντονη ανησυχία για το απόθεμα των κενών επαγγελματικών χώρων στην Αττική. Το συνολικό απόθεμα κτιριακών χώρων υπολογίζεται σε 1,8 εκατ. τετραγωνικά μέτρα, με το περίπου 46% του συνολικού αποθέματος αυτού να είναι συγκεντρωμένο στο βόρειο τμήμα του λεκανοπεδίου της Αττικής, ενώ το 20% βρίσκεται στα νότια προάστια και μόλις το 17% εντοπίζεται στο κέντρο της Αθήνας.
Βαριές καμπάνες χτυπούν για 800 χιλιάδες ιδιοκτήτες αυτοκινήτων που κυκλοφορούν ανασφάλιστα στους ελληνικούς δρόμους. Σύντομα το υπουργείο Οικονομικών θα τους στείλει ειδοποιητήρια με τα οποία θα τους γνωστοποιεί ότι επιβαρύνονται με πρόστιμα τα οποία αν δεν πληρώσουν, μαζί φυσικά με τα ασφάλιστρα τότε θα τους επιβληθούν βαρύτατες κυρώσεις
Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι θα πληρώνουν για το ανασφάλιστο όχημα παράβολο των 250 ευρώ, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζουν και διοικητικές κυρώσεις όπως: Η αφαίρεση των πινακίδων, της άδειας ικανότητας του οδηγού και της άδειας κυκλοφορίας για 10 ημέρες, η αφαίρεση των πινακίδων και της άδειας κυκλοφορίας για δύο χρόνια σε περίπτωση ατυχήματος ή για τρία χρόνια σε περίπτωση υποτροπής και χρηματικό πρόστιμο υπέρ του Επικουρικού Κεφαλαίου 500 ευρώ για τα επιβατικά και 250 ευρώ για τα δίκυκλα.
Επιπλέον προβλέπονται ποινικές κυρώσεις με φυλάκιση από 2 μήνες.
Πρόσφατα ο πρόεδρος της Επιτροπής Αυτοκινήτων της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, Δημήτριος Ζορμπάς, ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου ότι τα ανασφάλιστα οχήματα έχουν μειωθεί με αφορμή τη νέα νομοθεσία και δεν ξεπερνούν τις 600.000, αν και κάποια στιγμή στο παρελθόν οι εκτιμήσεις ανέβαζαν τα ανασφάλιστα οχήματα ακόμη και στο 1,5 εκατομμύριο. Η Αστυνομία κάνει 500.000 ελέγχους το μήνα και βρίσκεται ένα 14% ανασφάλιστο, είπε ο ίδιος.
Περίπου 300.000 άνθρωποι με το προηγούμενο καθεστώς γυρνούσαν από εταιρεία σε εταιρεία, χωρίς να πληρώνουν εκμεταλλευόμενοι τα παραθυράκια της νομοθεσίας επιβαρύνοντας το κοινωνικό σύνολο. Ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος κ. Σαρρηγεωργίου είπε ότι τα ασφάλιστρα έχουν πέσει 25% τα τελευταία δύο χρόνια και η τάση είναι περαιτέρω πτωτική.
Με το νέο νόμο 4261/2014 (άρθρο 169) επέρχονται οι εξής σημαντικές αλλαγές:
Η σύμβαση της υποχρεωτικής ασφάλισης του αυτοκινήτου καθίσταται ρητά σύμβαση ορισμένης διάρκειας, γεγονός που σημαίνει ότι η ασφάλιση ισχύει για όσο χρονικό διάστημα ορίζεται με ακρίβεια στο ασφαλιστήριο και επομένως ότι έχει συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα έναρξης και συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα λήξης.
Ανανέωση της ασφαλιστικής σύμβασης ή σύναψη νέας ασφάλισης επιτρέπεται μόνον αφού προηγηθεί η καταβολή από τον ασφαλισμένο του αντίστοιχου ασφαλίστρου. Για τον λόγο αυτό, ο Νόμος απαγορεύει στις ασφαλιστικές εταιρίες να παραδίδουν ασφαλιστήρια συμβόλαια, εάν προηγουμένως δεν έχουν εισπράξει το ασφάλιστρο που αναλογεί στην παρεχόμενη κάλυψη.
Το ασφαλιστήριο, είναι από εδώ και στο εξής το έγγραφο με το οποίο θα αποδεικνύεται η σύναψη της ασφάλισης. Το γνωστό αυτοκόλλητο σήμα ασφάλισης καταργήθηκε και δεν αποτελεί πλέον αποδεικτικό της ασφάλισής σας.
Σε περίπτωση που έχει καταβάλει ο καταναλωτής το ασφάλιστρο, αλλά δεν έχει ακόμα παραλάβει το ασφαλιστήριο, ο Νόμος προβλέπει ότι, μέχρι να το παραλάβει, η σύναψη της ασφάλισης θα αποδεικνύεται για τις πέντε πρώτες ημέρες της κάλυψης από την απόδειξη πληρωμής του οφειλόμενου ασφαλίστρου. Επομένως, στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να έχει πάντα μαζί του την απόδειξη πληρωμής του ασφαλίστρου καθώς και το έγγραφο της ασφαλιστικής εταιρίας που σχετίζεται με τη σύναψη της ασφάλισης του οχήματος έναντι του συγκεκριμένου ασφαλίστρου. Ενδεικτικά το έγγραφο αυτό το οποίο πρέπει να συνοδεύει την απόδειξη της πληρωμής του ασφαλίστρου, μπορεί να είναι η ειδοποίηση πληρωμής.
Πάνω από τη μισή αξία τους έχουν χάσει τα ακίνητα στην Eλλάδα και κυρίως στην Aττική κατά τη διάρκεια της κρίσης, δηλαδή την περίοδο 2009-2013.
H πτώση των τιμών, σύμφωνα με την Tράπεζα της Eλλάδος, έχει ξεπεράσει από την αρχή της κρίσης το 40%, δηλαδή κατά μέσο όρο τα ακίνητα έχασαν 4 στα 10 ευρώ από την αξία τους, ενώ μόνο το 2013 αποτέλεσε για την κτηματαγορά μια από τις χειρότερες χρονιές καθώς η πτώση στις τιμές έκλεισε πάνω από 10%. Ωστόσο, οι κτηματομεσίτες εκτιμούν ότι η υποχώρηση είναι πολύ μεγαλύτερη και σε ορισμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου προσεγγίζει το 55%-60%. Πρόκειται κυρίως για γειτονιές οι οποίες διαθέτουν χιλιάδες απούλητα σπίτια και οι εργολάβοι οικοδομών έχουν βρεθεί σε οικονομική δυσπραγία με αποτέλεσμα να πουλάνε όσο όσο.
Σε επίπεδο τιμών παρατηρείται μια συνεχής υποχώρηση σε όλες τις περιοχές της χώρας, η οποία κυμάνθηκε το 2013 από 5% έως 15% και αναμένεται άλλο ένα 5%-10% και φέτος. Tο κύριο χαρακτηριστικό των αγοραπωλησιών που καταλήγουν σε συμφωνία είναι ότι πάνω από τις μισές κλείνονται σε τιμές κάτω από τις αντικειμενικές αξίες. Kυρίως παλαιά διαμερίσματα, καταστήματα και οικόπεδα σε αστικές περιοχές, αλλά και κατοικίες αξίας άνω των 5 εκατ. ευρώ σε πανάκριβες περιοχές. H απαξίωση της ακίνητης περιουσίας έφτασε σε τέτοια επίπεδα μετά από μια επταετία συνεχούς κρίσης, που πωλούνται σπίτια ακόμη και στα επίπεδα των 5.000 ευρώ. Παράλληλα, επτά στα δέκα ακίνητα πωλούνται σε τιμές κάτω από την αντικειμενική τους αξία.
H υπέρμετρη φορολόγηση των ακινήτων θεωρείται από το σύνολο των εταιρειών ακινήτων και των συμβούλων ως η βασική αιτία κατάρρευσης της κτηματαγοράς.
Εκτός από τον ΕΝΦΙΑ, από φέτος έχει μειωθεί σημαντικά και ο Φόρος Μεταβίβασης, ο οποίος επιβάλλεται πλέον με συντελεστή 3% αντί για 10% (και 8% για τα πρώτα 20.000 ευρώ της αξίας του ακινήτου) που ίσχυε στο παρελθόν. Επίσης, έχει ξεκινήσει η επιβολή Φόρου Υπεραξίας, που καταβάλλεται από τον πωλητή, ενώ επανήλθε και το «πόθεν έσχες» για την απόκτηση ακινήτων. Αυτές είναι και οι σημαντικότερες μεταβολές του τρέχοντος έτους. Στο πλαίσιο αυτό, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων δημοσίευσε πρόσφατα έναν χρήσιμο οδηγό για τους φορολογουμένους, δίνοντας έμφαση στις μεταβολές που ισχύουν αναφορικά με τη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων. Πρόκειται για σημαντικά στοιχεία που οφείλει να γνωρίζει ο κάθε ενδιαφερόμενος αγοραστής ακινήτων. Ακολουθεί μια σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων:
– Ποιο είναι το αντικείμενο του Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων (ΦΜΑ) και ποιος ο υπόχρεος για την καταβολή του φόρου;
– Σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου με αντάλλαγμα και σύσταση εμπραγμάτου σε ακίνητο δικαιώματος καθώς και σε μεταβίβαση πλοίου με ελληνική σημαία επιβάλλεται φόρος στην αξία αυτών και υπόχρεος για την καταβολή του είναι ο αγοραστής.
– Ποια είναι η αρμόδια ΔΟΥ για την υποβολή της δήλωσης;
– Για κάθε μεταβίβαση ακινήτου οι συμβαλλόμενοι υποχρεούνται πριν από τη σύνταξη του συμβολαίου να υποβάλουν κοινή δήλωση ΦΜΑ στη ΔΟΥ στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται το ακίνητο.
– Ποια είναι η διαδικασία υποβολής της δήλωσης και καταβολής του ΦΜΑ;
– Η δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίγραφα, ένα εκ των οποίων κρατείται από τον υπάλληλο της ΔΟΥ και το δεύτερο, αφού βεβαιωθεί για την ακρίβεια της αντιγραφής, παραδίδεται στον συμβαλλόμενο. Η καταβολή του φόρου πραγματοποιείται σε πιστωτικά ιδρύματα ή στα ΕΛΤΑ με τη χρήση κωδικού πληρωμής και αποδεικνύεται από αποδεικτικό καταβολής που εκδίδεται από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.
– Πώς καταβάλλεται ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων;
– Στις περιοχές όπου εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης ΦΜΑ, ο φορολογούμενος υποχρεούται να αναγράφει σε αυτή την αντικειμενική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, βάσει της οποίας καταβάλει εφάπαξ τον φόρο που αναλογεί. Σε περίπτωση που το τίμημα είναι μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας, ο φόρος υπολογίζεται επί του τιμήματος.
Στις υπόλοιπες περιοχές που δεν εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης, ο φορολογούμενος καταβάλει εξολοκλήρου τον φόρο που αναλογεί με βάση την αξία που δήλωσε. Κατά την υποβολή της δήλωσης και μέσα σε προθεσμία δύο (2) ημερών, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ προσδιορίζει προσωρινά την αγοραία αξία του ακινήτου και ο αγοραστής έχει πλέον το δικαίωμα μέσα σε δίμηνη ανατρεπτική προθεσμία από την ημερομηνία παραλαβής της δήλωσης να υποβάλει συμπληρωματική δήλωση σύμφωνα με την ορισθείσα προσωρινή αξία και να καταβάλει χωρίς πρόστιμο το μισό του αναλογούντος φόρου και το υπόλοιπο μισό τον επόμενο της βεβαίωσης μήνα. Σε περίπτωση που δεν υποβάλει την πιο πάνω συμπληρωματική δήλωση, ενεργείται έλεγχος από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ για τον προσδιορισμό της αξίας, χωρίς να τον δεσμεύει πλέον η προεκτίμηση, και στη συνέχεια εκδίδεται πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου.
Κατά της οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, ο φορολογούμενος έχει δικαίωμα να υποβάλει εντός τριάντα ημερών από την κοινοποίησή της ενδικοφανή προσφυγή με αίτημα την επανεξέταση της πράξης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και, μετά την έκδοση της σχετικής απόφασης, ο φορολογούμενος μπορεί να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια.
– Ποιοι είναι οι συντελεστές για τον υπολογισμό του ΦΜΑ;
– O φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται σε 3% επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου ή του εμπραγμάτου επί του ακινήτου δικαιώματος. Ο ανωτέρω συντελεστής εφαρμόζεται σε μεταβιβάσεις ακινήτων, οι οποίες διενεργούνται από 1/1/2014 και μετά. Ο ΦΜΑ που προκύπτει κατά τα προεκτεθέντα μειώνεται στο μισό ή στο ένα τέταρτο ανάλογα με τη νομική μορφή της πραγματοποιούμενης μεταβίβασης ή την ιδιότητα των συμβαλλομένων προσώπων. Οι κυριότερες κατηγορίες είναι οι ακόλουθες:
• ΦΜΑ μειωμένος στο τέταρτο.
Οι περιπτώσεις που ο ΦΜΑ μειώνεται στο τέταρτο είναι η αυτούσια διανομή ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων, η διάλυση Ο.Ε., Ε.Ε. και ΕΠΕ και η μεταβίβαση των ακινήτων της εταιρείας στα μέλη της κατά τον λόγο της εταιρικής τους μερίδας, καθώς και η απόληψη ακινήτων της εταιρείας από εταίρους που αποχωρούν από αυτήν.
• ΦΜΑ μειωμένος στο μισό.
Οι περιπτώσεις που ο ΦΜΑ μειώνεται στο μισό είναι η ανταλλαγή ακινήτων ίσης αξίας, η υποχρεωτική ανταλλαγή οικοπέδων, η συγχώνευση Α.Ε. και συνεταιρισμών, η αναγκαστική απαλλοτρίωση για δημόσια ωφέλεια, καθώς και η συνένωση οικοπέδων.
Πότε ο αγοραστής απαλλάσσεται από την καταβολή του ΦΜΑ
Παράλληλα με τις παραπάνω διατάξεις, εξακολουθεί να ισχύει και η απαλλαγή από τον ΦΜΑ για τους αγοραστές πρώτης κατοικίας.
- Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή πρώτης κατοικίας;
• Ο αγοραστής ή η σύζυγός του ή τα ανήλικα παιδιά του να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οικήσεως σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες, και βρίσκονται σε δημοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Ακόμη, για την απαλλαγή απαιτείται το αγοραζόμενο οικόπεδο ή το γήπεδο στο οποίο βρίσκεται η αγοραζόμενη οικία ή το διαμέρισμα να είναι οικοδομήσιμο και εντός του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου του δήμου και μεταξύ αγοραστή και πωλητή να μην υπάρχει συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας πρώτου βαθμού. Οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της απαλλαγής θα πρέπει να συντρέχουν στο όνομα του αγοραστή.
• Θεωρείται ότι καλύπτονται οι στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή και της οικογένειάς του, αν το συνολικό εμβαδόν της καθαρής επιφάνειας (της επιφάνειας χωρίς τους κοινόχρηστους χώρους) κατοικιών που υφίστανται ή υπάρχει η δυνατότητα βάσει των πολεοδομικών διατάξεων να αναγερθούν είναι: 70 τ.μ., προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και 25 τ.μ. για το τρίτο και τα επόμενα τέκνα. Κατ’ εξαίρεση, οι στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% αυξάνονται από 70 τ.μ. σε 90 τ.μ. (άρθρο 16 παρ. 14 ν. 3522 /2006).
• Η απαλλαγή παρέχεται με τον όρο ότι το ακίνητο θα παραμείνει στην κυριότητα του αγοραστή για τουλάχιστον μία πενταετία.
- Ποια είναι η έκταση της παρεχόμενης απαλλαγής; Παρέχεται απαλλαγή για τους βοηθητικούς χώρους;
Με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 3842/2010 επήλθαν μεταβολές στο αντικείμενο της απαλλαγής ως ακολούθως: Καταργήθηκε η χορήγηση απαλλαγής για αγορά κατοικίας με εμβαδόν έως 200 τ.μ. ή οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί κατοικία με εμβαδόν έως 200 τ.μ., ανεξάρτητα από την αξία τους, και παρέχεται απαλλαγή, η οποία συνδέεται με την οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου και το είδος του αγοραζόμενου ακινήτου ως εξής:
• Για αγορά κατοικίας: από άγαμο μέχρι του ποσού των 200.000 ευρώ, από άγαμο που παρουσιάζει αναπηρία τουλάχιστον 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 250.000 ευρώ, από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 250.000 ευρώ, ενώ από έγγαμο που παρουσιάζει αναπηρία τουλάχιστον 67% από διανοητική στέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 275.000 ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται σε αγορές πρώτης κατοικίας, η φορολογική υποχρέωση των οποίων γεννιέται από τις 23-4-2010 και μετά.
Επτά μεγάλα λάθη στον υπολογισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων συνθλίβουν τους ιδιοκτήτες. Σύμφωνα λοιπόν με όσα αποκαλύφθηκαν μετά την ανάρτηση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ στο TAXIS, τα σημαντικότερα προβλήματα που οδήγησαν στον «παραφουσκωμένο» φόρο είναι τα εξής:
1. Στην πλειονότητα των 4.000 οικισμών από 457 περιοχές της χώρας οι οποίες δεν έχουν ενταχθεί στο σύστημα Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων (ΑΠΑΑ), ο νόμος προέβλεπε ότι ο φόρος θα υπολογιστεί με βάση τις τιμές όμορων περιοχών που ήταν πολύ υψηλότερες από τις τιμές που ελήφθησαν υπόψη πέρυσι για τον υπολογισμό του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) των ετών 2011-2013.
Έτσι, βρέθηκαν ιδιοκτήτες να βλέπουν τις αντικειμενικές αξίες των οικοπέδων τους να έχουν δεκαπλασιαστεί. Πλέον οι συγκεκριμένοι ιδιοκτήτες θα περιμένουν τη νομοθετική ρύθμιση που προβλέπεται να καταθέσει η κυβέρνηση μετά τις 26 Αυγούστου, ώστε να δουν τις διορθώσεις που θα γίνουν και να υπολογίσουν το νέο φόρο που θα αναγράφεται στα εκκαθαριστικά τα οποία θα αναρτηθούν στο TAXIS, ως τις 15 Σεπτεμβρίου.
2. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο φόρος σε αυτούς τους 4.000 οικισμούς (αλλά και σε κάποιες περιοχές εκτός αυτών), έγινε ακόμα πιο βαρύς, εξαιτίας τους λάθους στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Συγκεκριμένα, ο νόμος ανέφερε ότι στα οικόπεδα στα οποία δεν έχει προσδιοριστεί Συντελεστής Αξιοποίησης Οικοπέδου (ΣΑΟ), χρησιμοποιείται ο μικρότερος ΣΑΟ που ισχύει στον νομό, τον οικισμό ή την περιφέρεια. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις δεν εφαρμόστηκε η συγκεκριμένη πρόβλεψη.
3. Έστω και αν ο νόμος προβλέπει έκπτωση 60% στον τελικό φόρο για τα ημιτελή ακίνητα, το υπουργείο Οικονομικών δεν έλαβε υπόψη στη συγκεκριμένη ρύθμιση, με αποτέλεσμα χιλιάδες ιδιοκτήτες ημιτελών οικοδομών, να χρωστούν ΕΝΦΙΑ σαν να έχουν ένα έτοιμο ακίνητο.
4. Σε αρκετές περιπτώσεις συνιδιοκτησίας οικοπέδων εντός οικισμού, δεν μοιράστηκε σωστά ο φόρος σε καθέναν από τους συνιδιοκτήτες, με αποτέλεσμα να βρεθούν ιδιοκτήτες οι οποίοι κλήθηκαν να πληρώσουν το 150% του φόρου.
5. Παρότι ο νόμος προβλέπει κατηγορίες που απαλλάσσονται, υπό προϋποθέσεις, κατά 50% έως 100% από τον ΕΝΦΙΑ (νοικοκυριά με οικονομική αδυναμία, τρίτεκνοι-πολύτεκνοι, ανάπηροι), 8 μήνες μετά την ψήφισή του δεν έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση και όσοι εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες έλαβαν εκκαθαριστικά σημειώματα με καταλογισμό του 100% του φόρου.
6. Ο προγραμματισμός του υπουργείου Οικονομικών ήταν οριακός, καθώς τα εκκαθαριστικά εκδόθηκαν σχεδόν μόλις έκλεισε η διαδικασία υποβολής του Ε9. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα λάθη και παραλείψεις στη συμπλήρωση των δηλώσεων Ε9 οι φορολογούμενοι να τα πληρώσουν πρώτα ακριβά και μετά τις 15 Σεπτεμβρίου να ανοίξει και πάλι η εφαρμογή για τις διορθώσεις του Ε9. Μάλιστα, το υπουργείο Οικονομικών σε όλες τις περιπτώσεις που υπήρχαν κενά στη συμπλήρωση του Ε9, υπολόγισε το φόρο με βάση το δυσμενέστερο συντελεστή. Για παράδειγμα όσοι δεν συμπλήρωσαν τον όροφο του διαμερίσματός τους, θεωρήθηκε ότι βρίσκονται στον 6ο όροφο, ενώ όσοι δεν δήλωσαν ποσοστό συνιδιοκτησίας φορολογήθηκαν για το 100% του ακινήτου.
7. Ακόμα και οι σεισμόπληκτοι (π.χ. στην Κεφαλονιά) βρέθηκαν να χρωστούν ΕΝΦΙΑ για τα κατεστραμμένα ακίνητα τους, έστω και αν δικαιούνται πλήρη απαλλαγή .Και σε αυτή την περίπτωση το υπουργείο Οικονομικών έσπευσε «κατόπιν εορτής» να διευκρινίσει ότι οι ιδιοκτήτες σεισμόπληκτου ακινήτου θα πρέπει να αγνοήσουν το εκκαθαριστικό.
