Συνέντευξη στον Χρήστο Κολώνα
Δεν θα μείνει απροστάτευτη η οικογενειακή κατοικία, διαβεβαιώνει ο υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Δένδιας, ο οποίος με συνέντευξή του στην «Η» προαναγγέλλει νομοθετική παρέμβαση για την απαγόρευση των πλειστηριασμών, βάζοντας, ωστόσο, κριτήρια θα αποτρέπουν την κατάχρηση της διάταξης από τους «μπαταξήδες».
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια υποστηρίζει ότι προωθείται «λύση δημοσιονομικά ουδέτερη η οποία επίσης δεν επηρεάζει την κεφαλαιακή επάρκεια», ενώ προαναγγέλλει νέο Πτωχευτικό Δίκαιο για εμπόρους και επιχειρηματίες αλλά και τέτοιο πλαίσιο για φυσικά πρόσωπα. Τονίζει ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε τράπεζες και Δημόσιο ανέρχονται σε 107 δισ. ευρώ.
Ο υπουργός Ανάπτυξης μετά το νομοσχέδιο για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια, όπως σημειώνει, θα ανοίξει τη συζήτηση και για αντίστοιχη ρύθμιση των στεγαστικών δανείων.
Αναφορικά με τα σχόλια περί ασυνεννοησίας και αστοχίας υπουργών, ο κ. Δένδιας τονίζει πως «δεν βοηθά το κυβερνητικό έργο τέτοιου είδους συζήτηση», υπενθυμίζει ότι ο ίδιος άνοιξε το θέμα της ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων και αποδίδει τις όποιες καθυστερήσεις στη διαπραγματευτική τακτική της τρόικας, που εντάσσει το θέμα στο ευρύτερο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων.
Ένα από τα θέματα που χειρίζεστε είναι η αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων. Ποιο είναι το μέγεθός του; Πόσες από τις οφειλές των επιχειρήσεων αφορούν καθυστερούμενα δάνεια και πόσες ληξιπρόθεσμες δόσεις σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία; Και πόσα είναι τα «κόκκινα» δάνεια των νοικοκυριών;
Υπολογίζουμε το συνολικό μέγεθος του ιδιωτικού χρέους (εξυπηρετούμενο και μη) προς τις τράπεζες στα 215 δισ. ευρώ. Το μη εξυπηρετούμενο χρέος προς τις τράπεζες ανέρχεται στα 86 δισ. (50 δισ. επιχειρηματικά και 36 δισ. ιδιωτών). Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο ανέρχονται στα 21 δισ. ευρώ και προς τα ασφαλιστικά ταμεία στα 12 δισ. ευρώ. Όλα αυτά χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι προσαυξήσεις.
Τι προβλέπει το σχέδιο για τη ρύθμιση χρεών των επιχειρήσεων στις τράπεζες; Σε συνδυασμό με τις ρυθμίσεις για τα ληξιπρόθεσμα χρέη στο Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στα δημοσιονομικά αλλά και στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών;
Έχει γίνει μία συστηματική εργασία και έχει εκπονηθεί ένα σχέδιο ολιστικής αντιμετώπισης, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία με τελικό στόχο το jump start των επιχειρήσεων που είναι βιώσιμες. Οφείλω να διευκρινίσω ότι η νομοθετική ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη σε Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία υπάγεται στην αρμοδιότητα των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας αντίστοιχα. Η λύση που προωθούμε είναι δημοσιονομικά ουδέτερη και δεν επηρεάζει την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, οι οποίες άλλωστε θα έχουν τη δυνατότητα να εισπράξουν μεγάλο ποσοστό οφειλών από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, οι οποίες προηγουμένως θα ήταν αδύνατο να εισπραχθούν.
Υπήρξαν κάποια σχόλια τις τελευταίες ημέρες σε δημοσιεύματα για ασυνεννοησία και αστοχίες υπουργών...
Δεν ξέρω ποια βασιμότητα έχουν και από πού προέρχονται. Σίγουρα δεν βοηθά το κυβερνητικό έργο στο σύνολό του να γίνεται τέτοιου είδους συζήτηση, η οποία μάλιστα στερείται πραγματικής βάσης. Όλοι στο ίδιο σκάφος βρισκόμαστε. Αυτό που θέλω να υπενθυμίσω είναι ότι το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων δεν υπήρχε καν στην ατζέντα των συγκεκριμένων συζητήσεων μέχρι το καλοκαίρι του 2014, όταν για πρώτη φορά το θέσαμε σαν κυβέρνηση μετά από εισήγησή μου στον πρωθυπουργό. Η μνημονιακή υποχρέωση ήταν μόνο η δημιουργία ενός εξωδικαστικού μηχανισμού. Όμως, ήταν φανερό ότι η ελληνική οικονομία έφερε σαν βάρος, στην προσπάθειά της να ξεφύγει από την κρίση, τον τεράστιο όγκο των «κόκκινων» δανείων. Πρόκειται για ένα τεράστιο ζήτημα -είναι η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση ιδιωτικού χρέους που έγινε ποτέ- που από εκεί που έμοιαζε αδύνατο ή «επικίνδυνο» ακόμη και να ανακινηθεί, είμαστε σε τελική φάση. Η τρόικα έχει επανειλημμένα τοποθετηθεί θετικά και οι επιμέρους παρατηρήσεις της έχουν ενσωματωθεί. Το χρονοδιάγραμμα όμως των τελικών εγκρίσεων της τρόικας συνδυάζεται με το ευρύτερο πλαίσιο και δεν είναι θέμα μόνο του υπουργείου Ανάπτυξης.
Θα υπάρξουν αλλαγές στα όρια διαχωρισμού μικρών και μεγάλων οφειλετών για την υπαγωγή στις διατάξεις ρύθμισης των οφειλών;
Υπάρχουν διαχωρισμοί μεταξύ «μικρών» και «μεγάλων» οφειλετών, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς ορισμούς. Θεωρούμε ότι δεν είναι χρήσιμο, αλλά κυρίως δεν είναι δίκαιο, να υπάγονται σε μία γενική διάταξη, κάτω από τους ίδιους ακριβώς όρους οι πάντες. Όπως γνωρίζετε, όμως, το ΥΠΑΑΝ δεν έχει ακόμα επισήμως δώσει στη δημοσιότητα την τελική του πρόταση για τα όρια υπαγωγής στις διάφορες ρυθμίσεις του νόμου. Έχουν αναφερθεί κατά καιρούς διάφοροι αριθμοί, πρόθεσή μας είναι να δώσουμε σε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις και σε περισσότερους επιχειρηματίες τη δυνατότητα να αναδιαρθρώσουν το χρέος τους, υπό όρους βιωσιμότητας.
Από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών και καθυστερούμενων δανείων των επιχειρήσεων πόσα χρωστούν οι μικρές και πόσα οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις;
Συνολικά τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια υπερβαίνουν τα 40 δισ. ευρώ. Με βάση εκτιμήσεις, υπολογίζουμε ότι 13 δισ. αφορούν σε μικρές επιχειρήσεις και τα υπόλοιπα σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Ετοιμάζετε και το Πτωχευτικό Δίκαιο των νοικοκυριών. Τι θα προβλέπει;
Για πρώτη φορά θα θεσμοθετηθεί στην Ελλάδα Πτωχευτικό Δίκαιο για τα φυσικά πρόσωπα, σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης. Βεβαίως θα υπάρχει και νέο Πτωχευτικό Δίκαιο για τους εμπόρους και τις επιχειρήσεις. Δεν βρισκόμαστε ακόμη στο τελικό στάδιο της σύνταξης του νομοσχεδίου, αλλά επιθυμούμε να μην καθυστερήσει, ώστε το συντομότερο δυνατόν να υπάρξει ένα συνολικό πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους από την πολιτεία. Με το νομοσχέδιο αυτό θα παρέχεται η δυνατότητα και στο φυσικό πρόσωπο να προσφεύγει στις προστατευτικές του διατάξεις έναντι των πιστωτών του.
Τελικά η κυβέρνηση θα κατεβάσει ένα ενιαίο νομοσχέδιο για την αναδιάρθρωση των χρεών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων; Πότε θα είναι έτοιμα τα πλαίσια;
Δεν θα είναι ενιαίο το νομοσχέδιο, καθώς πρόκειται για διαφορετικές περιπτώσεις. Αρκετά στοιχεία όμως στη φιλοσοφία τους και στην προσέγγιση του προβλήματος θα είναι παρόμοια. Κρίθηκε σκόπιμο να προηγηθεί η αναδιάρθρωση των επιχειρηματικών δανείων, ώστε καταρχήν να μη χαθεί χρόνος για την πραγματική οικονομία και να υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη ανάσχεση της ανεργίας. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ουσιαστικά είναι αλληλένδετα τα δύο ζητήματα, καθώς γενεσιουργός αιτία και των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων είναι τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπισαν οι επιχειρήσεις και συνεπακόλουθα οι εργαζόμενοι σε αυτές. Πρέπει ακόμη να ληφθεί υπόψη ότι σημαντικός αριθμός των μικρομεσαίων επιχειρηματιών έχει προσημειώσει το σπίτι του, προκειμένου να λάβει επιχειρηματικό δάνειο.
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις για τα στεγαστικά δάνεια θα αφορούν τα καθυστερούμενα ποσά και τι θα προβλέπεται για τους δανειολήπτες; Διαγραφές οφειλών και ρυθμίσεις;
Η ακριβής διαμόρφωση των προτάσεών μας δεν έχει γίνει ακόμα, καθώς θα πρέπει να κατατεθεί πρώτα η νομοθετική ρύθμιση για τα επιχειρηματικά δάνεια. Αμέσως μετά θα συζητήσουμε και για αυτό το τεράστιο ζήτημα.
Έχετε αναγγείλει την προστασία της κύριας κατοικίας των φυσικών προσώπων από πλειστηριασμούς με μόνιμο τρόπο. Θα μπουν όρια ως προς την αξία ή την περιουσιακή κατάσταση του ιδιοκτήτη της; Πότε θα είναι έτοιμη η νομοθετική παρέμβαση;
Ορθό είναι να υπάρξουν, με δίκαιο και σωστό τρόπο, κριτήρια που θα αποτρέπουν την καταχρηστική εφαρμογή από τυχόν «μπαταξήδες», οι οποίοι στην πραγματικότητα δεν αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα. Άλλωστε ακόμη και η υπάρχουσα διάταξη - υπερεκτιμημένη ως προς την πραγματική χρησιμότητά της, αφού ελάχιστοι την έχουν χρησιμοποιήσει - για τους πλειστηριασμούς θέτει οικονομικά κριτήρια και όρια. Αυτό που μπορώ να σας διαβεβαιώσω από τώρα είναι ότι δεν θα μείνει απροστάτευτη η οικογενειακή κατοικία.
Επιδότηση δανείων από το ΕΣΠΑ για τους συνεπείς
Δεν θα πρέπει όμως να επιβραβευτούν και οι συνεπείς επιχειρήσεις ως προς την πληρωμή των δανείων; Τι σκοπεύετε να κάνετε;
Φυσικά και θα πρέπει να επιβραβευτούν οι συνεπείς επιχειρήσεις, όχι μόνο για οικονομικούς λόγους αλλά και για λόγους ηθικής τάξης. Κατανοούμε άλλωστε απολύτως τι σημαίνει να επιτυγχάνεις σε δυσμενές περιβάλλον να είσαι συνεπής στις υποχρεώσεις σου. Όπως κατανοούμε τι σημαίνει να επιβαρύνεσαι ως Έλληνας επιχειρηματίας με επιπλέον επιτόκιο, συγκριτικά με ανταγωνιστική επιχείρηση του εξωτερικού, λόγω των οικονομικών συνθηκών στη χώρα μας. Για τον ίδιο λόγο έχουμε ξεκινήσει μία μεγάλη προσπάθεια στο εσωτερικό της Ε.Ε. ώστε να αλλάξει ο υπάρχων κανονισμός και να μπορέσουν να επιδοτηθούν και τα υφιστάμενα δάνεια από το ΕΣΠΑ. Βρισκόμαστε σε καλό σημείο, χάρη στις συμμαχίες που έχουμε δημιουργήσει, αποσπώντας τη συναίνεση μεταξύ άλλων του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας κ. Σόιμπλε, του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομίας της ίδιας χώρας κ. Γκάμπριελ, του υπουργού Οικονομίας της Γαλλίας κ. Σαπέν, του νέου Επιτρόπου Οικονομικών της Ε.Ε. κ. Μοσκοβισί, του επικεφαλής του ΕΛΚ στο Ευρωκοινοβούλιο κ. Βέμπερ κ.ά. σχετικά με την αλλαγή του ευρωπαϊκού κανονισμού.
