Στα 800 εκατ. ευρώ, ποσόν τετραπλάσιο σε σχέση με πέρυσι, εκτιμάται ότι θα ανέλθουν το 2015 οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων από τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν φέτος τα 300 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, οι τιμές των ακινήτων προβλέπεται να εισέλθουν σε τροχιά ανάπτυξης από το 2016, αφότου σταθεροποιηθούν το 2015, επιστρέφοντας σε θετικό έδαφος, μετά την αθροιστική πτώση τους κατά 38%-40% από το 2007 μέχρι σήμερα.
Τις εκτιμήσεις αυτές, που βασίζονται στις προβλέψεις των οικονομικών αναλυτών της Eurobank, διατύπωσε απόψε, στη Θεσσαλονίκη, ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Household Lending, Αναστάσιος Πανούσης, μιλώντας σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Τράπεζα, από κοινού με τον Σύλλογο Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων.
Αναφερόμενος ειδικά στις εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων, ο κ.Πανούσης επισήμανε ότι τα προβλεπόμενα 800 εκατ. ευρώ για το 2015 μπορεί να παραμένουν χαμηλό ποσόν, σε σχέση με τα 15 δισ. ευρώ του 2007, αλλά δεν παύουν να είναι υπερδιπλάσια σε σχέση με τα προβλεπόμενα για φέτος και πολλαπλάσια σε σύγκριση με τα 200 εκατ. του 2013.
Επικαλούμενος στατιστικά στοιχεία για την κατάσταση τής αγοράς στεγαστικής πίστης στην ΕΕ, ο κ.Πανούσης επισήμανε ότι τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων ως ποσοστό επί του ΑΕΠ ανέρχονται στην Ελλάδα στο 39%, έναντι μέσου όρου 40% στην ευρωζώνη, γεγονός που δείχνει ότι τα περιθώρια ανάπτυξης στη χώρα μας παραμένουν μεγάλα, παρά την πτώση του ΑΕΠ.
Ο ίδιος επισήμανε ότι το 2013 μόλις το 17% των συναλλαγών αγοραπωλησίας ακινήτων έγινε με συμμετοχή τραπεζικού δανεισμού, έναντι ποσοστού 82% μόλις τέσσερα-πέντε χρόνια πριν, κάτι που αποτυπώνει τη δυναμική που μπορεί να αποκτήσει στα επόμενα έτη η στεγαστική πίστη.
Εν αναμονή των εξελίξεων, πάντως, οι αριθμοί που αφορούν τα συμβόλαια αγοραπωλησιών ακινήτων αποτυπώνουν τη συνεχή συρρίκνωση της αγοράς, αφού από 39.808 το 2008, μειώθηκαν σε 12.343 το 2013 και σε 1.457 στο πρώτο τρίμηνο του 2014
Τι ακίνητα ζητούν, τι δάνεια παίρνουν
Παρουσιάζοντας τις αλλαγές που έχει επιφέρει στη ¨συμπεριφορά¨ των υποψήφιων δανειοληπτών η οικονομική κρίση, ο κ.Πανούσης σημείωσε ότι η στροφή σε παλαιότερα, μικρότερα και χαμηλότερης αξίας ακίνητα συνεχίζεται. Παράλληλα, υπάρχει έντονη κινητικότητα στον χώρο της εξοχικής κατοικίας, ενώ τόσο το μέσο ύψος των δανείων, όσο και η διάρκειά τους έχουν μειωθεί: το μεν πρώτο ¨προσγειώθηκε¨ σε περίπου 68.000 ευρώ έναντι 125.000 το 2007-2008, η δε δεύτερη έχει συρρικνωθεί το πολύ στα 30 έτη, ενώ τα δάνεια σαραντακονταετούς διάρκειας έχουν σχεδόν εκλείψει
Σύμφωνα με τον κ.Πανούση, από τη μία πλευρά η αγορά δέχεται θετικές επιρροές (όπως η πτώση των τιμών που δημιουργεί επενδυτικές ευκαιρίες, η αποκλιμάκωση των επιτοκίων στα δάνεια και η επαναφορά της στεγαστικής πίστης στις προτεραιότητες των τραπεζών) και από την άλλη αρνητικές πιέσεις (πχ, ασταθές οικονομικό περιβάλλον, υψηλή φορολογία και κακή καταναλωτική ψυχολογία, που μεταφράζεται σε απροθυμία ανάληψης οποιουδήποτε ρίσκου).
Κατά τον κ.Πανούση, προκειμένου η αγορά να αναπτυχθεί, προς όφελος και της ελληνικής οικονομίας, χρειάζεται η μείωση της υπέρμετρης φορολογίας, η θέσπιση κινήτρων για απόκτηση πρώτης κατοικίας, πχ, για νέα ζευγάρια και ενεργοποίηση της αγοράς εξοχικής κατοικίας και η περαιτέρω στήριξη προγραμμάτων π.χ ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών.
Οι ξένοι επενδυτές ψάχνουν ακόμη και για αιολικά πάρκα
“Όλη η Ελλάδα ζητείται”: χρησιμοποιώντας τη φράση αυτή, ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης, Άγγελος Πασαλίδης, υπογράμμισε το έντονο αγοραστικό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται πλέον για την ελληνική αγορά ακινήτων από το εξωτερικό, όχι μόνο σε παραδοσιακούς τομείς, όπως οι εξοχικές κατοικίες ή τα ξενοδοχεία, αλλά και “για οτιδήποτε έχει να κάνει με την Ελλάδα”: θαλάσσιες εκτάσεις, πηγές, ιχθυοκαλλιέργειες, ακόμη και αιολικά πάρκα.
“Μπορεί να ακούγεται παράδοξο, αλλά είναι αλήθεια. Η ζήτηση για επενδύσεις σε ακίνητα είναι τεράστια, αλλά δυστυχώς πολλές φορές μας βρίσκει απροετοίμαστους. Πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε σωστά το χαρτοφυλάκιό μας. Σήμερα τα προβλήματα διώχνουν τους επενδυτές”, σημείωσε ο κ.Πασαλίδης, επισημαίνοντας ότι προκειμένου να αξιοποιηθεί αυτή η έντονη δυναμική επιβάλλεται να υπάρξει ένα “εθνικό πρότζεκτ real estate” - όπως το χαρακτήρισε- πάνω στο οποίο θα εργάζονται από κοινού οι Έλληνες μεσίτες, νομικοί και μηχανικοί
Ως μεγάλο πρόβλημα ανέφερε ενδεικτικά το σύστημα των αντικειμενικών αξιών, το οποίο έχει φτάσει να λειτουργεί ασφυκτικά για τους ιδιοκτήτες ακινήτων και για τους υποψήφιους αγοραστές. “Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη για έναν ζωντανό μηχανισμό υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών”, είπε.
Βαλκάνιοι ζητούν μαγαζιά επί της Τσιμισκή, ενώ ξένοι μεσίτες άρχισαν να δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα
Πρόσθεσε ότι ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, υπάρχει ραγδαία αύξηση της ζήτησης, “από τη στιγμή που οι Βαλκάνιοι γείτονές μας επέλεξαν να κατηφορίσουν επενδυτικά προς τον Νότο”. Όπως είπε, υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση, πχ, για ξενοδοχεία στη Χαλκιδική και την Πιερία, από την οποία επωφελείται και η επιχειρηματική κοινότητα της Θεσσαλονίκης.
“Για πρώτη φορά, επιχειρηματίες από την Τουρκία, το Ισραήλ, τη Σερβία και τη Ρωσία εκφράζουν τόσο ενδιαφέρον για την αγορά της Θεσσαλονίκης. Ζητούν πχ, μαγαζιά επί της οδού Τσιμισκή”, είπε και πρόσθεσε ότι ειδικά για την πόλη πρέπει να δούμε μπροστά,¨ τις μεταβολές που θα προκύψουν στο μέλλον¨ και να σχεδιάσουμε εκ των προτέρων με βάση αυτές.
Την ευκαιρία στην αγορά ακινήτων της Ελλάδας, τη βλέπουν ήδη και οι επαγγελματίες άλλων χωρών. “Συνάδελφοι του εξωτερικού έχουν ήδη αρχίσει να εγκαθιδρύονται εδώ, βλέποντας τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία και ακολουθώντας επιθετική πολιτική”, κατέληξε.
