Διευκρινίσεις σχετικά με το ηλεκτρονικό μισθωτήριο συμβόλαιο, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης και την καταχώρηση τους μέσω του taxis δίνει με έγγραφό του προς το ΤΕΕ / Τμήμα Ανατολικής Μακεδονίας, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων του υπουργείο Οικονομικών.
Συγκεκριμένα, στο έγγραφό της, με θέμα "Δηλώσεις πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας και Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης" και απαντώντας στην επιστολή του ΤΕΕ/ΤΑΚ με ημερομηνία 13/08/2014, πληροφορεί για τα ακόλουθα::
"1. Η υποχρέωση έκδοσης του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης προβλέπεται από τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 6 του ν.3661/2008, για την διαχείριση των οποίων αρμόδιο είναι το ΥΠΕΚΑ. Κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων αυτών εκδόθηκε η αριθμ. Δ6/Β/οικ. 5825/30.3.2010 (ΦΕΚ Β' 407) Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, στην οποία ορίζεται (παρ. 3 αριθμ. 14)ότι σε κάθε μίσθωση ακινήτου, ο αριθμός πρωτοκόλλου του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης πρέπει να αναγράφεται στο ιδιωτικό ή συμβολαιογραφικό μισθωτήριο έγγραφο. Η φορολογική αρχή δε θεωρεί μισθωτήρια έγγραφα, αν δεν προσκομίζεται ενώπιόν της ισχύον Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης.
2. Οι διατάξεις του άρθρου 77 του ν. 2238/1994, με τις οποίες ορίζονταν η υποχρέωση θεώρησης των μισθωτηρίων από τις Δ.Ο.Υ, έπαψαν να ισχύουν από 1/1/2014, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ 11 του άρθρου 26 του ν. 4223/2013.
3. Κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 15 του ν.4174/2013 εκδόθηκε η ΠΟΛ.1013/7.1.2014 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, με την οποία ορίζεται, η υποχρέωση υποβολής των πληροφοριακών στοιχειών μίσθωσης ακίνητης περιουσίας, ανεξάρτητα αν πρόκειται για γραπτή ή προφορική συμφωνία μίσθωσης. Οι δηλώσεις των πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης υποβάλλονται από 1/1/2014 και μετά με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτυακής εφαρμογής της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης στο διαδικτυακό τόποwww.gsis.gr, προκειμένου εκ των υστέρων να διενεργηθούν διασταυρώσεις για φορολογικούς σκοπούς. Στην απόφαση αυτή ορίζεται ότι, κατά την συμπλήρωση της ηλεκτρονικής φόρμας υποβολής των πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης, η αναγραφή των στοιχείων του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης είναι προαιρετική (παρ. 1 αριθμ. 3).
4. Η απόφαση αυτή ορίζει την υποχρέωση παροχής αυτομάτως πληροφοριών σχετικά με οικονομικές συναλλαγές φορολογούμενων και σε καμιά περίπτωση δεν καταργεί την υποχρεωτική έκδοση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης κτιρίων.
Σε διορθώσεις στα στοιχεία των ακινήτων τους θα πρέπει να προχωρήσουν τις επόμενες ημέρες περισσότεροι από 600.000 φορολογούμενοι, προκειμένου να δουν έκπτωση στα εκκαθαριστικά σημειώματα του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Πρόκειται κυρίως για φορολογούμενους οι οποίοι καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2013 είχαν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα κτίσματα. Σωρεία λαθών που εντοπίστηκαν στο έντυπο Ε9 (δήλωση στοιχείων ακινήτων) αλλά και Ε2 (αναλυτική κατάσταση για μισθώματα ακινήτων) που είχαν συμπληρώσει και υποβάλει ηλεκτρονικά οι φορολογούμενοι δεν επέτρεψε στις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών να υπολογίσουν την έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ που προβλέπεται για τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων υπολόγιζε ότι η έκπτωση 20% θα αφορούσε περίπου 700.000 φορολογούμενους με εμπράγματα δικαιώματα σε κενά και χωρίς ρεύμα ακίνητα, από τη νέα εκκαθάριση προέκυψε ότι η μείωση χορηγήθηκε μόνο σε 78.399 ιδιοκτήτες. Το πιο συνηθισμένο λάθος που έκαναν οι ιδιοκτήτες αυτοί ήταν ότι «ξέχασαν» να συμπληρώσουν στο έντυπο Ε9 στην στήλη 32 τον κωδικό 8 που αφορά τα κενά κτίσματα ή να αναγράψουν στο Ε9 τον αριθμό παροχής ρεύματος προκειμένου να καταστεί δυνατή η διασταύρωση με το αρχείο ΔΕΔΔΗΕ.
Ετσι όσοι φορολογούμενοι δικαιούνται την έκπτωση η οποία δεν «πέρασε» στα νέα εκκαθαριστικά θα πρέπει από την επόμενη εβδομάδα, που αναμένεται να ανοίξει η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων και μέχρι το τέλος Νοεμβρίου (ή και αργότερα καθώς εξετάζεται να υπάρξει παράταση στην προθεσμία για τη διόρθωση των λαθών που έχουν γίνει στο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο), να διορθώσουν τα στοιχεία των ακινήτων τους έτσι ώστε η έκπτωση να αποδοθεί στην επόμενη εκκαθάριση, η οποία προγραμματίζεται για τον Δεκέμβριο. Εν τω μεταξύ, το προσεχές διάστημα αναμένεται να κατατεθεί διάταξη στη Βουλή με την οποία θα ρυθμιστούν τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με φορολογούμενους που έλαβαν το 2013 αποζημίωση απόλυσης ή κοινωνικά επιδόματα, με αποτελέσματα να χάσουν την έκπτωση 50% ή την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ. Από τον πρώτο κύκλο εκκαθαρίσεων για τη χορήγηση εκπτώσεων στον ΕΝΦΙΑ προέκυψε ότι 1.456.955 ιδιοκτήτες είχαν μείωση συνολικού ύψους 98,28 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα:
• 1.296.801 φορολογούμενοι, που αντιστοιχούν σε 1.097.309 οικογένειες, έτυχαν μείωσης κατά 50% επί του ΕΝΦΙΑ και το ποσό μείωσης ανήλθε σε 82.98 εκατ. ευρώ.
• 80.805 φορολογούμενοι, που αντιστοιχούν σε 50.623 οικογένειες, είχαν πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ και το ποσό μείωσης ανήλθε σε 10,36 εκατ. ευρώ.
• Μείωση 20% χορηγήθηκε σε 110.170 μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα (εμπράγματα δικαιώματα) κατηγορίας 1, 2 ή 3 (διαμέρισμα, μονοκατοικία, επαγγελματική στέγη). Το συνολικό ποσό της μείωσης ανέρχεται σε 4,68 εκατ. ευρώ και αφορά σε 78.399 ιδιοκτήτες.
• Χορηγήθηκε μείωση σε οικοπεδούχους όπου η τιμή οικοπέδου τροποποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2014.
Περίπου 1,4 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν επιτέλους να δουν τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ που ανέβηκαν στο taxis ωστόσο, το αλαλούμ συνεχίζεται καθώς δύο μέρες πριν λήξει η διορία πληρωμής πολλοί δικαιούχοι εκπτώσεων ίσως αναγκαστούν να πληρώσουν όλο το ποσό επειδή δεν έχουν γίνει οι διορθώσεις.
Όσοι δεν δουν και σήμερα τις διορθώσεις στα παλαιά εκκαθαριστικά που είναι ακόμη αναρτημένα στο Taxisnet, θα αναγκαστούν να βρουν χρήματα για να κανονίσουν στο ακέραιο τον ΕΝΦΙΑ μέσα σε 48 ώρες, έως μεθαύριο Παρασκευή, με τα παλαιά ποσά και χωρίς εκπτώσεις.
Όσοι δικαιούνται την έκπτωση φόρου του 50% ή του 100% επειδή πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, θα βρουν στο εκκαθαριστικό τους ένα σημείωμα το οποίο αναφέρει - όπως προβλέπει και η σχετική απόφαση της ΓΓΔΕ- τα εξής:
«Η Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων, έχοντας λάβει υπόψη τα ακόλουθα:
Α) το συνολικό ύψος του φορολογητέου οικογενειακού εισοδήματος οικονομικού έτους 2014
Β) τη συνολική επιφάνεια των κτισμάτων της 1ης Ιανουαρίου 2014
Γ) το συνολικό ύψος της αξίας της ακίνητης περιουσίας έτους 2014
Δ) τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων σύμφωνα με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2014 (σ.σ την σχετική ένδειξη θα βλέπουν όσοι έχουν εξαρτώμενα τέκνα)
Ε) το ποσοστό αναπηρίας (σ.σ τη σχετική ένδειξη θα βλέπουν όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα αναπηρίας)
Αποφασίζει ότι για τον τους:___________________________ (θα αναφέρονται τα ονοματεπώνυμα και οι ΑΦΜ) παρέχεται μείωση 50% ή 100% επί του ΕΝΦΙΑ έτους 2014»
Βλέποντας αυτό το σημείωμα, οι ενδιαφερόμενοι θα κατανοήσουν ότι το ποσό του φόρου που τους αναλογεί έχει μειωθεί κατά 50% ή κατά 100% ανάλογα με την περίπτωση.
Έκπτωση φόρου 50% δικαιούνται όσοι πληρούν ταυτόχρονα τα ακόλουθα κριτήρια:
· Το οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνάει τις 9000 ευρώ για τον άγαμο ενώ προστίθενται 1000 ευρώ για κάθε παιδί
· Η αξία των ακινήτων να μην υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ για τον άγαμο, τα 150.000 ευρώ για τον παντρεμένο και τις 200.000 ευρώ για τον παντρεμένο με δύο παιδιά
· Η επιφάνεια των κτισμάτων να μην ξεπερνά τα 150 τετραγωνικά μέτρα
Έκπτωση φόρου 100% δικαιούνται όσοι πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια:
· Το οικογενειακό εισόδημα να μην ξεπερνά τα 12.000 ευρώ
· Δεν υπάρχει περιουσιακό κριτήριο
· Η επιφάνεια των ακινήτων να μην ξεπερνά τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
· Ο φορολογούμενος είναι ή πολύτεκνος ή άτομο με αναπηρία με ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 80%
Ο φόρος εμφανίζεται μειωμένος στο σύνολο του ποσού και όχι ανά δικαίωμα. Επίσης, έχουν γίνει οι απαραίτητες προσαρμογές στο ύψος των δόσεων.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι προβλήματα έχουν χιλιάδες εκκαθαριστικά εξαιτίας λαθών των ιδιοκτητών με αποτέλεσμα οι αρμόδιες υπηρεσίες να μην μπορούν να εντοπίσουν τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα. Οπως αναφέρουν τα στελέχη της ΓΓΔΕ το έντυπο Ε2 δεν είναι κωδικοποιημένο, με αποτέλεσμα να μην είναι διακριτό ποια ακίνητα είναι κενά. Συγκεκριμένα, τα προβλήματα που έχουν εντοπίσει σχετίζονται με:
• Λανθασμένη αναγραφή του κενού διαμερίσματος. Για παράδειγμα αντί να αναγραφεί «κενό», ορισμένοι γράφουν «κενό όπως και πέρυσι».
• Ορθογραφικά λάθη από τα οποία δεν διαπιστώνεται εάν το ακίνητο είναι κενό.
• Δεν έχει δηλωθεί ο αριθμός παροχής της ΔΕΗ.
Στις ακριβότερες περιοχές του λεκανοπεδίου Αττικής καταγράφονται και οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ειδικότερα, σε περιοχές όπως η Εκάλη και το Κολωνάκι έχουν καταγραφεί οι μεγαλύτερες απώλειες μέχρι σήμερα, με ποσοστό της τάξεως του 45% και 38% αντίστοιχα, καθώς όχι μόνο η ζήτηση υπέστη καθίζηση, αλλά επιπλέον οι εν λόγω περιοχές έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά από τη φορολογία.Επιχειρώντας μια σύγκριση με τις τιμές που πωλούνταν οι κατοικίες στις ίδιες περιοχές κατά το 2008, προκύπτει ότι κατά μέσον όρο η πτώση διαμορφώνεται σε περίπου 30%. Ασφαλώς, σε κάθε περιοχή υπάρχουν και περιπτώσεις πολύ μεγαλύτερων μειώσεων, καθώς κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, πολλοί πωλητές υποχρεώθηκαν να αποδεχθούν τιμές ακόμα χαμηλότερες, λόγω της ανάγκης τους να αντλήσουν ρευστότητα.Ενα ακόμα βασικό συμπέρασμα είναι ότι όσες περιοχές έχουν υψηλές αντικειμενικές τιμές, δηλαδή έχουν και μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, μέσω του ΕΝΦΙΑ (και παλαιότερα του Ειδικού Τέλους Ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ), είναι και οι πλέον ευάλωτες, καθώς οι ενδιαφερόμενοι συνυπολογίζουν πλέον και το λειτουργικό κόστος της μελλοντικής τους κατοικίας.
Δώρο σε «ημέτερους», τράπεζες, κατασκευαστικές και εταιρείες αξιοποίησης ακινήτων που κατέχουν ακίνητα «φιλέτα» κάνει η κυβέρνηση τον φόρο μεταβίβασης με την τροπολογία-μίνι φορολογικό που κατέθεσε την περασμένη Τρίτη στη Βουλή, ενώ 48 ώρες μετά εγκύκλιος της Γενική Γραμματείας Εσόδων στερεί από χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων την έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ. Ειδικότερα, με την τροπολογία απαλλάσσονται «από τον φόρο μεταβίβασης το σύνολο ακινήτων που ανήκουν σε μετατρεπόμενες επιχειρήσεις κατασκευής ή εκμετάλλευσης ακινήτων». Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ εκτιμούν ότι η διάταξη αφορά τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, οι οποίες βρέθηκαν με ένα ογκώδες χαρτοφυλάκιο ακινήτων-φιλέτων που κατείχαν οι τράπεζες που απορρόφησαν. Κι ενώ θα έπρεπε να τα χρησιμοποιήσουν για τις δικές τους ανάγκες για τουλάχιστον πέντε χρόνια –όπως προβλέπει ο νόμος 1297 του 1972– ώστε να «γλιτώσουν» από τον φόρο μεταβίβασης, τώρα το υπουργείο Οικονομικών έρχεται να τους απαλλάξει από την υποχρέωση αυτή. Σε αυτό το χαρτοφυλάκιο θα προσθέσουν στο μέλλον και άλλα «φιλέτα» από τις διαδικασίες των πλειστηριασμών και της διαχείρισης των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων. Σε κάθε περίπτωση, ο νόμος της χούντας προέβλεπε την απαλλαγή του φόρου μεταβίβασης καθώς τα ακίνητα αυτά ήταν υποστηρικτικά της δραστηριότητας της επιχείρησης, στη συγκεκριμένη περίπτωση της τραπεζικής. Αυτό που επιχειρείται με την τροπολογία είναι να μη φορολογηθεί η μεταβίβαση ακινήτων, τα οποία θα αποτελούν αντικείμενο επιχειρηματικής δράσης. Υπάρχει εξάλλου η υπόνοια ότι με τη ρύθμιση αυτή διευκολύνεται η μεταβίβαση τραπεζικών ακίνητων με τη μέθοδο των συγχωνευόμενων ή μετατρεπόμενων εταιρειών σε ξένα funds. Αυτό που είναι εξοργιστικό είναι ότι στην ειδική έκθεση που συνοδεύει την τροπολογία αναφέρεται ότι με τη χορήγηση της υφιστάμενης απαλλαγής από τον φόρο ακινήτων που ανήκουν σε μετατρεπόμενες επιχειρήσεις κατασκευής ή εκμετάλλευσης ακινήτων, επέρχεται ετήσια απώλεια εσόδων, η οποία «δεν μπορεί να προσδιοριστεί ούτε να εκτιμηθεί, γιατί εξαρτάται από μεταβλητούς παράγοντες», αλλά θα αναπληρωθεί με άλλες πηγές εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού.
Σε 2,8 δισ. ευρώ (1,7% του ΑΕΠ) προβλέπεται να διαμορφωθούν κατά το τρέχον έτος οι επενδύσεις σε οικοδομές, σημειώνοντας νέα πτώση της τάξεως του 22% σε σχέση με το 2013. Πρόκειται για το χαμηλότερο μέγεθος των τελευταίων ετών και αποτελεί ένδειξη των λίαν αρνητικών συνθηκών που εξακολουθούν να επικρατούν στην αγορά ακινήτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2007, δηλαδή στο αποκορύφωμα της αγοράς, οι επενδύσεις σε κατοικίες είχαν ανέλθει σε 26,1 δισ. ευρώ, ή 12,4% του ΑΕΠ, προτού υποχωρήσουν το 2008 στο 8,2% του ΑΕΠ ή 17,3 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με σχετική αναφορά της Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων της τράπεζας, το φετινό μέγεθος των 2,8 δισ. ευρώ θα μπορούσε να ήταν ακόμα χειρότερο, αν συνεχιζόταν ο ρυθμός της πτώσης που είχε καταγραφεί κατά τους πρώτους μήνες του 2014. Υπενθυμίζεται ότι κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο οι επενδύσεις σε κατοικίες υποχώρησαν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 42%, εξέλιξη που συνέβαλε αρνητικά στο ΑΕΠ κατά 1,1%. Ωστόσο, στην πορεία του έτους, και ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, φαίνεται πως υπήρξε μικρή βελτίωση των επενδύσεων, με αποτέλεσμα να αναθεωρηθεί η πρόβλεψη για το σύνολο του έτους. Μάλιστα, σύμφωνα με τους αναλυτές της Alpha Bank, το 2015 αναμένεται να σηματοδοτήσει την πρώτη αύξηση των επενδύσεων σε κατοικίες από την έναρξη της οικονομικής κρίσης και μετά. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ετήσια αύξηση που πιθανώς να ξεπερνάει το 10%, με το σχετικό μέγεθος να ανέρχεται σε 3,2 δισ. ευρώ (1,9% του ΑΕΠ). Ηδη άλλωστε, εξαιρούμενων των επενδύσεων σε κατοικίες, κατά το πρώτο εξάμηνο οι επενδύσεις σε κατασκευές γενικότερα ενισχύθηκαν, έστω και οριακά, κατά 0,6%.
Ο νόμος το προέβλεπε ξεκάθαρα, πρέπει να εφαρμοστεί το άρθρο 7:
Το γιατί δεν έχει ακόμη εξοπλιστεί το σύστημα με τις προ 28.07.2011 αεροφωτογραφίες είναι ένα αναπάντητο ερώτημα.
Τί προβλέπει ο 4178 στο άρθρο 7 - Απόδειξη χρόνου κατασκευής αυθαιρέτων κατασκευών
O νόμος στο άρθρο 7 αναφέρει "2. Στο πληροφοριακό σύστημα, με μέριμνα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εισάγονται εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι (6) μηνών από την δημοσίευση του παρόντος για όλη την Επικράτεια αεροφωτογραφίες της 28.7.2011. Από τις σχετικές αεροφωτογραφίες αποδεικνύεται ο χρόνος της αυθαίρετης κατασκευής".
Στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι τώρα δεν υπάρχει η τεκμηρίωση αυτή. Η τεκμηρίωση είναι πολλές φορές απαραίτητη, ιδίως για τις τρανταχτές περιπτώσεις αυθαιρεσιών. Επίσης από το αρμόδιο helpdesk του ΥΠΕΚΑ δεν παρέχεται κάποια πληροφορία ως προς το πότε η παροχή αυτή θα είναι διαθέσιμη για το πληροφοριακό σύστημα. Ούτε από το ΤΕΕ (πληροφορίες για τη χρήση του πληροφοριακού συστήματος) γνωρίζουν την απάντηση.
Αναρτήσεις Αρχείων
Είναι όμως κατάλληλος χρόνος οι υπαγωγές να κλείνουν και να μη μένουν εκρεμμότητες.
Σε ό,τι αφορά την ανάρτηση αρχείων "Δημόσια Εγγραφα / Αεροφωτογραφίες" αν δενυπάρχουν δημόσια έγγραφα που να βοηθούν την απόδειξη, οι αεροφωτογραφίες θα έλυναν ίσως το πρόβλημα. Σε περιπτώσεις δηλώσεων έχουν ήδη ως τεκμήριο χρησιμοποιηθεί φωτογραφίες από google maps 2011, όπου στη φωτογραφία αναγράφεται και χρόνος λήψης της (έχει απαντηθεί ως έρώτημα ότι τέτοιο στοιχείο γίνεται δεκτό). Επίσης η ΓΥΣ έχει βοηθήσει πολλές περιπτώσεις, παρέχοντας όμως έναπολύ βαρύ αρχείο (250-300 Mbytes) που δεν είναι αναρτητέο σε αυτή την έκταση, ούτεεύκολα επεξεργάσιμο από συμβατικής ισχύος υπολογιστή.
Σε κάποιο από τα νέα βιβλία επί του Ν.4178/13 εκτός από τις προσθήκες επί του άρθρου 7 διατυπώθηκε η άποψη ότι και με υπεύθυνη δήλωση του Ιδιοκτήτη και του Μηχανικού για το χρόνο κατασκευής το ζήτημα επιλύεται. Η διατύπωση αυτή δεν είναι πολύ ορθή. Δεν προκύπτει από τις εγκυκλίους που έχουν προσθέσει στοιχεία στο άρθρο 7 (όπως είναι η εγκύκλιος 3, παρατήρηση 26: "Η υπαγωγή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης χώρου στο ν.4178/13 είναι δυνατή ακόμη και αν δεν έχει υποβληθεί έγγραφο φο ρολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής, αλλά στην περίπτωση αυτή για τον υπολογισμό του προστίμου θεωρείται ως χρόνος αλλαγής χρήσης η 1.1.2004").
Στην περίπτωση λοιπόν υπέρβασης εκτός νομίμου περιγράμματος για το χρόνο κατασκευής οι αεροφωτογραφίες είναι απόλυτα αναγκαίο τεκμήριο. Πολύ ελαστικότερα τα πράγματα στο εσωτερικό χώρων, πόσο μάλλον με τις ερωταπαντήσεις που επίσημα ανάρτησε το ΥΠΕΚΑ, που δεν θεωρούν τη διαφορετική διαμερισμάτωση διακεκριμένης ιδιοκτησίας(βλέπε προσθήκες στο άρθρο 23) ως αυθαιρεσία.
Προφανώς το ΥΠΕΚΑ σε συνεργασία με το ΤΕΕ δεν έχουν βρει την οριστική λύση για το ζήτημα. Καλό είναι να την δώσουν σε χρήση το ταχύτερο δυνατό. Και να υπάρχει ένα εύλογο χρονικό περιθώριο, τουλάχιστο διμήνου, για τον χρήστη να συμπληρώσει τα στοιχεία που του λείπουν.
Φρένο στην αυθαίρετη ερμηνεία των πολεοδομιών και των δήμων για τις χρήσεις γης βάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Για τον λόγο αυτόν επιχειρείται η δημιουργία ξεκάθαρου πλαισίου - με το τι επιτρέπεται και τι όχι σε μια περιοχή - με τη διασύνδεση online εφοριών και πολεοδομιών.
Τις επόμενες ημέρες, με υπουργική απόφαση που προωθεί ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς, αντιστοιχίζονται - για πρώτη φορά στην Ελλάδα - οι 10.470 Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας (ΚΑΔ) του υπουργείου Οικονομικών με τις 18 νέες κατηγορίες χρήσεων γης που χρησιμοποιούν οι πολεοδομίες όπως προβλέπονται από τον νέο νόμο για τη Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση. Αυτό γίνεται, όπως εξηγούν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, προκειμένου να πάψουν οι αυθαίρετες ερμηνείες από τις υπηρεσίες σχετικά με το τι επιτρέπεται και τι όχι σε κάθε περιοχή.
«Τα τελευταία 25-30 χρόνια έχουν εκδοθεί πολλά ειδικά διατάγματα για διάφορες περιοχές, κυρίως της Αττικής, με συνέπεια ειδικά για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος να μπαίνουν φραγμοί από τη διαφορετική ερμηνεία του νόμου μεταξύ υπηρεσιών - ακόμη και μεταξύ πολεοδομιών - αλλά και εξαιτίας τοπικών συμφερόντων» λένε στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Οι ίδιες πηγές φέρνουν ως παράδειγμα την περίπτωση της Βασιλίσσης Σοφίας. Σύμφωνα με τα όσα ίσχυαν έως τώρα, επιτρέπεται να λειτουργούν μόνο ζαχαροπλαστεία, ανθοπωλεία και νοσοκομεία. Ενα άλλο παράδειγμα, αποτελεί σύμφωνα με στελέχη του ΥΠΕΚΑ, και η περίπτωση του Θησείου όπου με ειδικό διάταγμα επιτρέπεται η λειτουργία μόνο παραδοσιακών καφενείων.
Ετσι, όπως λένε, σε ό,τι αφορά τη Βασιλίσσης Σοφίας ό,τι λειτουργεί ως επιχείρηση από το ισόγειο και πάνω είναι παράνομο, ενώ το Θησείο είναι γεμάτο καφετέριες και όχι παραδοσιακά καφενεία. «Τώρα με τη σύνδεση των ΚΑΔ με τις χρήσεις γης προσπαθούμε να εφαρμόσουμε την κοινή λογική: ένα εμπορικό κατάστημα όπου κι αν είναι δεν έχει σημασία αν πουλάει ρούχα ή παιχνίδια» συμπληρώνουν.
ΕΜΠΟΔΙΑ. Η προσπάθεια ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, δεν έχει πάντα επιτυχία. Ενδεικτική είναι, σύμφωνα με πηγές, η περίπτωση του Παλαιού Ψυχικού. Ενώ το σχέδιο νόμου που συζητήθηκε στη Βουλή το καλοκαίρι προέβλεπε τη λειτουργία μαγαζιών ακόμη και σε δήμους πολυτελείας, αρκεί τα οικόπεδα να έχουν πρόσβαση σε λεωφόρους, εντούτοις λόγω πιέσεων που ασκήθηκαν στη Βουλή τώρα επιτρέπονται μόνο γραφεία και πρεσβείες. Το ίδιο συνέβη, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, και στην περίπτωση της Λεωφόρου Βουλιαγμένης στο ύψος της Βούλας.
Ανθρωποι που γνωρίζουν καλά το θέμα λένε ότι μέχρι σήμερα για να πάρει κάποιος άδεια ώστε να ανοίξει για παράδειγμα ένα καφέ, αναζητούσε στον δήμο τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης. Στη συνέχεια, πριν το θέμα πάει στο Δημοτικό Συμβούλιο, έπρεπε να υπάρχει γνωμοδότηση από την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του δήμου. «Και εδώ παιζόταν όλο το παιχνίδι…» εξηγούν.
e-πολεοδομία. Ταυτόχρονα, όπως εξηγούν από το υπουργείο Περιβάλλοντος, σε ό,τι αφορά την εντός σχεδίου δόμηση, μέχρι το τέλος του 2015 θα έχουν καταγραφεί ηλεκτρονικά οι όροι δόμησης και οι χρήσεις γης για κάθε οικοδομικό τετράγωνο που υπάρχει σε σχέδιο πόλης.
Πώς θα γίνει αυτό; Μέσω της e-Πολεοδομίας. Ο ενδιαφερόμενος μέσω του ηλεκτρονικού του υπολογιστή θα έχει άμεση πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που τον αφορούν: τον συντελεστή δόμησης, τις χρήσεις γης, αν το κτίσμα είναι εντός σχεδίου κ.ά.
Το πρόγραμμα είναι σε εξέλιξη - έχει οριστεί ο ανάδοχος - και ήδη έχουν συλλεχθεί όλα τα στοιχεία που αφορούν τον Πειραιά και τα Γιάννινα. «Η εφαρμογή δεν θα τεθεί σε λειτουργία αποσπασματικά αλλά συνολικά τον επόμενο χρόνο» λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα.
ΤΑ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ. Για την εκτός σχεδίου δόμηση πλήρης εικόνα θα υπάρχει από το τέλος του 2020, με την ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης και της ηλεκτρονικής καταγραφής όλων των θεσμικών γραμμών: αιγιαλός, αρχαιολογικοί χώροι, προστατευόμενες περιοχές, οριοθέτηση αιγιαλού - παραλίας, οικισμοί προ του 1923 και κάτω από 2.000 κατοίκους κ.ά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, σε πρώτη φάση πρόσβαση στις πληροφορίες θα έχουν οι μηχανικοί, στη δεύτερη φάση οι ενδιαφερόμενοι πολίτες και στην τελική ανάπτυξη του σχεδίου θα μπορούν όσοι θέλουν να μπαίνουν μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή στην ειδική ψηφιακή πλατφόρμα του ΥΠΕΚΑ.
Χωροταξικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα
«Βάζουμε τέρμα στις ερμηνείες των υπηρεσιών και ολοκληρώνουμε τον χωροταξικό σχεδιασμό σε όλη τη χώρα στα επόμενα πεντέμισι χρόνια» επισημαίνει μεταξύ άλλων ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς. «Ο κάθε πολίτης, η κάθε επιχείρηση θα ξέρει από το σπίτι του και τον ηλεκτρονικό του υπολογιστή τι μπορεί να κάνει και πού. Ταυτόχρονα μειώνουμε το κόστος για το Δημόσιο και τον φόρτο εργασίας των υπαλλήλων».
Νέα ταλαιπωρία αναμένει εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σχετικά με την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Η Οδύσσεια συνεχίζεται για όσους δικαιούνται έκπτωσης αλλά είναι υποχρεωμένοι ακόμη και τώρα να πληρώσουν ολόκληρο το ποσό του φόρου.
Όπως αναφέρει το Mega, ούτε στην ανάρτηση των νέων εκκαθαριστικών που ξεκίνησε από χθες το βράδυ δεν θα δουν οι φορολογούμενοι τις πολυπόθητες εκπτώσεις ή την πλήρη απαλλαγή.
Αιτία είναι πως όσοι δικαιούνται έκπτωση εισέπραξαν μέσα στο 2013 προνοιακά επιδόματα ή αποζημίωση απόλυσης με αποτέλεσμα να πρέπει να περιμένουν την εκκαθάριση του Δεκεμβρίου, εφόσον η είσπραξη των επιδομάτων ή κάποιας αποζημίωσης οδήγησε σε υπέρβαση των εισοδηματικών ορίων. Όμως, επειδή ο νόμος συνυπολογίζει όλα τα επιδόματα και τα τεκμήρια, είναι πιθανό να χρειαστεί νέα νομοθετική ρύθμιση που θα διευθετεί το ζήτημα.
Από εκεί και πέρα, όσοι δεν έχουν λάβει την έκπτωση θα πρέπει να ξαναπάνε στην εφορία και να δηλώσουν ότι το υπερβάλλον ποσό αφορούσε σε αφορολόγητο επίδομα.Μέχρι τότε όμως, θα πληρώσουν το φουσκωμένο ΕΝΦΙΑ τόσο του Οκτωβρίου όσο και του Νοεμβρίου.
Έκπτωση 50% στο φόρο δικαιούνται όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα 9.000 ευρώ, ο οποίος προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τη σύζυγο και για κάθε προστατευόμενο τέκνο, με προϋπόθεση ότι η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων δεν ξεπερνά τα 150 τμ και η συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας τους δεν υπερβαίνει τις 85.000 ευρώ για άγαμο, τις 150.000 ευρώ για έγγαμο και τις 200.000 ευρώ για οικογένεια με παιδιά.
Τρίτεκνοι, πολύτεκνοι και ΑΜΕΑ άνω του 80% δικαιούνται πλήρους απαλλαγής, εφόσον έχουν ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τη σύζυγο και κάθε προστατευόμενο τέκνο και η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων δεν ξεπερνά τα 150 τμ, ενώ τα ακίνητα που παρέμεναν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα για ολόκληρο το 2013 δικαιούνται έκπτωση 20%.
Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν χιλιάδες λάθη στο έντυπο Ε2, με αποτέλεσμα πολλοί δικαιούχοι να μη δουν την έκπτωση στα εκκαθαριστικά τους. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση για νέα εκκαθάριση, με την υποβολή όλων των δικαιολογητικών στην εφορία ή να διορθώσουν σε νέα ηλεκτρονική δήλωση τον αριθμό παροχής ή να συμπληρώσουν την ένδειξη κενό.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι προβλήματα έχουν χιλιάδες εκκαθαριστικά εξαιτίας λαθών των ιδιοκτητών με αποτέλεσμα οι αρμόδιες υπηρεσίες να μην μπορούν να εντοπίσουν τα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα. Οπως αναφέρουν τα στελέχη της ΓΓΔΕ το έντυπο Ε2 δεν είναι κωδικοποιημένο, με αποτέλεσμα να μην είναι διακριτό ποια ακίνητα είναι κενά. Συγκεκριμένα, τα προβλήματα που έχουν εντοπίσει σχετίζονται με:
• Λανθασμένη αναγραφή του κενού διαμερίσματος. Για παράδειγμα αντί να αναγραφεί «κενό», ορισμένοι γράφουν «κενό όπως και πέρυσι».
• Ορθογραφικά λάθη από τα οποία δεν διαπιστώνεται εάν το ακίνητο είναι κενό.
• Δεν έχει δηλωθεί ο αριθμός παροχής της ΔΕΗ.
Ικανοποίηση στην κυβέρνηση φέρνει ο απολογισμός των 14 πρώτων μηνών εφαρμογής του προγράμματος “Άδειες Διαμονής Πολιτών Τρίτων χωρών για αγορά ακινήτων στην Ελλάδα” σύμφωνα με τα στοιχεία αντίστοιχης συγκριτικής έρευνας, η οποία παρουσιάστηκε σε εκδήλωση που πραγματοποίησε το Enterprise Greece΄
Όπως προκύπτει από την έρευνα, μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 2014 έχουν εκδοθεί 436 άδειες παραμονής, ενώ στη διαδικασία έκδοσης είναι άλλες 83.
Από τον Μάιο του 2014 έως σήμερα:
Εκδόθηκαν 210 άδειες για νέους ιδιοκτήτες και 182 άδειες για μέλη των οικογενειών τους. Αυτό μας δίνει μία αναλογία συμβολαίων προς εκδοθείσες άδειες 1: 1.86.
Εισπράχθηκαν €67 εκατ. (μέσος όρος €317.000 ανά κατοικία).
Ο Γενικός Γραμματέας Πληθυσμού και Κοινωνικής Συνοχής του Υπουργείου Εσωτερικών κ. Άγγελος Συρίγος, τόνισε: “Προχωρήσαμε σε σημαντικές παρεμβάσεις προκειμένου να συμβάλουμε στην επιτυχία του προγράμματος. Μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουμε προβεί σε περαιτέρω νομοθετικές βελτιώσεις με στόχο την ακόμη μεγαλύτερη αποδοτικότητά του”.
Σε ποιες αγορές και σε ποιους κλάδους θα κατευθυνθούν οι επενδυτές το 2015 καθώς και το ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τις αγορές ακινήτων παγκοσμίως εξετάζει η έρευνα της PWC και του Ινστιτούτου Urban Land.
Η εν λόγω έρευνα στοιχεία της οποίας παρουσιάστηκαν στο φετινό, 9ο RED Business Forum (διαβάστε αναλυτικά) αναφέρει ότι επενδυτές από τις ΗΠΑ προτίθενται να επενδύσουν τα κεφάλαια τους κατ’ αρχήν εντός των Ηνωμένων Πολιτειών (78%) και στη συνέχεια σε Ασία (45%) και Ευρώπη (42%), ενώ χαμηλή εξακολουθεί να είναι η πρόθεση των επενδυτών για αγορές ακινήτων στην Ευρώπη.
Η έρευνα με τίτλο «Emerging Trends in Real Estate» που μετρά 36 χρόνια, είναι μια από τις παλαιότερες για τον κλάδο των ακινήτων και χρήσης γης και περιλαμβάνει απαντήσεις από εκατοντάδες κορυφαίους αναλυτές του χώρου του real estate, συμπεριλαμβανομένων επενδυτών, developers, μεσιτών και συμβούλων.
Οπως αναφέρει η PWC οι 10 τάσεις που παρατηρούνται για το 2015 επιγραμματικά είναι:
1. Η 18-ωρη πόλη
2. Το "παιχνίδι" της ηλικίας
3. Οι βιομηχανικές αγορές παραμένουν σε σημείο καμπής
4. Η σχέση πάθους - μίσους των ακινήτων με την τεχνολογία
5. "Εvent risk" ήρθε για να μείνει
6. Μια "Δαρβινική" αγορά συνεχίζει να πιέζει τις εταιρίες
7. Ενας νέος "γορίλλας" 900 λιρών
8. Υποδομές: Ηρθε η ώρα για τις ΗΠΑ να το πάρουν στα σοβαρά?
9. Απομακρύνονται τα ακίνητα από το "τρενάκι του τρόμου"
10. Παρακολουθώντας στενά τις "φούσκες" - ανησυχεία για τις αναδυόμενες αγορές
"Μαγνήτης" για ανάπτυξη ακινήτων το Houston και το Austin στις ΗΠΑ
Σε ένα άλλο τμήμα της έρευνας που παρουσιάζει το πρακτορείο Bloomberg αναφέρεται ότι οι δυο πιο ελκυστικές περιοχές για ανάπτυξη έργων ακινήτων στις ΗΠΑ είναι το Χιούστον και το Ωστιν, ενώ η πόλη της Βόρειας Καλιφόρνια βρίσκεται στην τρίτη θέση έναντι της πρώτης θέσης που βρισκόταν στην ίδια έρευνα το περυσινό έτος. Επίσης οι Ντένιβερ και Ντάλλας προσφέρουν τις καλύτερες προοπτικές για τους επενδυτές για το 2015, ενώ για πρώτη φορά το Μανχάταν βρίσκεται εκτός της πρώτης δεκάδας καταλαμβάνοντας την 14η θέση.
Μερικές μη παράκτιες αγορές αντλούν περισσότερους επενδυτές ακινήτων εν μέρει επειδή προσφέρουν τις υψηλότερες αποδόσεις απ' ότι μέρη όπως το Σαν Φρανσίσκο και το Μανχάταν τα οποία ηγήθηκαν της ανάκαμψης από τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης στην αγορά του real estate. Οι μικρότερες πόλεις επίσης επωφελούνται από την αύξηση της απασχόλησης και την αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που μετακινούνται σε αστικά κέντρα. Το Χιούστον, όπου η ενεργειακή βιομηχανία αποτελεί την κινητήριο δύναμη της οικονομίας του, αναρριχήθηκε στην πρώτη θέση από τη δεύτερη θέση του περασμένου έτους, ενώ το Ωστιν, περιοχή όπου είναι το Πανεπιστήμιο του Τέξας ήταν πέρυσι στην 7η θέση.
Τόσο το Σαν Φρανσίσκο όσο και το Μανχάταν, πάντως, εξακολουθούν να παραμένουν σημαντικές τοποθεσίες για επενδύσεις, με την πολιτεία της Καλιφόρνια να υποχωρεί από το Νο1 κυρίως επειδή υπάρχουν και άλλες πολλές περιοχές των ΗΠΑ κατάλληλες για επενδύσεις. «Το Μανχάταν παραμένει ακριβό, όμως, οι συμμετέχοντες στην έρευνα αισθάνονται ότι υπάρχουν καλές επενδυτικές ευκαιρίες εκεί» αναφέρουν οι αναλυτές.
Περισσότερες από 1770 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από τον κλάδο των κατασκευών έβαλαν λουκέτο από το 2010 μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2014, ενώ πολύ λιγότερες (617) ξεκίνησαν σχετική δραστηριότητα: για κάθε μία επιχείρηση του κλάδου, που έκανε την εγγραφή της στα μητρώα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου θεσσαλονίκης (ΒΕΘ) στο εν λόγω διάστημα, τρεις ήταν αυτές που έκλεισαν. Αυτά προκύπτουν από στοιχεία, που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα ο φορέας. Όπως αναφέρει η διοίκηση του ΒΕΘ, η αγορά ακινήτων που έχει περιέλθει σε κατάσταση χειμέριας νάρκης λόγω της οικονομικής κρίσης, δεν φαίνεται να ανακάμπτει παρά το γεγονός ότι οι τιμές των κατοικιών, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, περιορίζονται συνεχώς. Ενδεικτικό είναι ότι στο διάστημα 2008-2014, οι τιμές των διαμερισμάτων στη Θεσσαλονίκη υποχώρησαν κατά 38,5% Σύμφωνα με το ΒΕΘ, η παροχή υπηρεσιών στον κλάδο είναι ο μεγάλος χαμένος. Η απροθυμία εισόδου σε επαγγέλματα που σχετίζονται με το χώρο της οικοδομής, όπως αυτή καταγράφεται στα στοιχεία του ΒΕΘ για το διάστημα Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου 2014, είναι πολύ έντονη. Μόλις 14 επιχειρήσεις ξεκίνησαν δραστηριότητα στον χώρο, έναντι 225, που αποχαιρέτισαν την ενεργό δράση. Κατηγοριοποιώντας τους κλάδους που είναι εγγεγραμμένοι στο ΒΕΘ οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών αναφορικά με την οικοδομή (ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, υδραυλικές εργασίες, εργασίες εγκαταστάσεων αερίου, θέρμανσης, αερισμού, τοποθέτησης θερμοσιφώνων, περιφράξεων και κιγκλιδωμάτων, χρωματισμοί και τοποθέτηση υαλοπινάκων κ.α.) αποτελούν τους μεγάλους χαμένους της οικοδομικής ανομβρίας. Πιο συγκεκριμένα στην προαναφερθείσα κατηγορία, κατά το εννεάμηνο του 2014 έκαναν έναρξη τρεις, ενώ αποχώρησαν από την ενεργό δράση 138. Την ίδια ώρα φυλλορροούν και οι επιχειρήσεις που σχετίζονται με τις αλουμινοκατασκευές (κατασκευή προκατασκευασμένων κτιρίων από μέταλλο, πορτών, παραθύρων, κλειδαριών, χρηματοκιβωτίων, μεταλλικών τζακιών κ.α. ) καθώς ξεκίνησαν δραστηριότητα 11, ενώ αποχαιρέτησαν την επαγγελματική δράση 60. Καμία εγγραφή δεν καταγράφηκε στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τα οικοδομικά υλικά (παραγωγή γύψου, ασβέστη, κεραμικών πλίνθων, ειδών από γυαλί, κοπή, μορφοποίηση και τελική επεξεργασία μαρμάρου κ.α.) ενώ 19 επιχειρήσεις διαγράφηκαν. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την κατασκευή κτιρίων (οικιστικών κτιρίων, κατασκευαστικές εργασίες (π.χ. προσθήκες), εργασίες διαμόρφωσης ή ανέγερσης). Στο εννεάμηνο του τρέχοντος έτους δεν υπήρξε καμία εγγραφή, ενώ σε διαγραφή προχώρησαν 8.
Σε ωρολογιακή βόμβα εξελίσσεται η οικονομική κρίση για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από το χώρο της οικοδομής, που τα τελευταία χρόνια αποτελεί έναν από τους πλέον λαβωμένους επαγγελματικούς κλάδους, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα το Βιοτεχνικό Επιμελητηρίο Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ).
Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2010 μέχρι και το εννεάμηνο του τρέχοντος έτους ρολά κατέβασαν 1.775 επιχειρήσεις- μέλη του ΒΕΘ που δραστηριοποιούνται γύρω από τον κατασκευαστικό κλάδο. Το ίδιο χρονικό διάστημα έναρξη στο μητρώο του Επιμελητηρίου έκαναν 617 επιχειρήσεις. Κατά συνέπεια το ισοζύγιο των εγγραφών – διαγραφών είναι 1 προς 3 επιχειρήσεις.
Η αγορά ακινήτων που έχει περιέλθει σε κατάσταση χειμέριας νάρκης, δεν φαίνεται να ανακάμπτει παρά το γεγονός ότι οι τιμές των κατοικιών, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, περιορίζονται συνεχώς. Ενδεικτικό είναι ότι στο διάστημα 2008-2014, οι τιμές των διαμερισμάτων στη Θεσσαλονίκη υποχώρησαν κατά 38,5%. Την ίδια ώρα το απόθεμα των νεόδμητων κατοικιών, σε επίπεδο επικράτειας, αγγίζει τον αριθμό - ρεκόρ των 250.000- 270.000.
Η παροχή υπηρεσιών ο μεγάλος χαμένος
Έντονη είναι η απροθυμία εισόδου σε επαγγέλματα που σχετίζονται με το χώρο της οικοδομής, όπως αυτή καταγράφεται στα στοιχεία του ΒΕΘ για το διάστημα Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου 2014. Πιο συγκεκριμένα μόλις 14 επιχειρήσεις αποφάσισαν να εισέλθουν στον εν λόγω χώρο, ενώ 225 έβαλαν λουκέτο.
Κατηγοριοποιώντας τους κλάδους που είναι εγγεγραμμένοι στο ΒΕΘ οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών αναφορικά με την οικοδομή (ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, υδραυλικές εργασίες, εργασίες εγκαταστάσεων αερίου, θέρμανσης, αερισμού, τοποθέτησης θερμοσιφώνων, περιφράξεων και κιγκλιδωμάτων, χρωματισμοί και τοποθέτηση υαλοπινάκων κ.α.) αποτελούν τους μεγάλους χαμένους της οικοδομικής ανομβρίας.
Πιο συγκεκριμένα στην προαναφερθείσα κατηγορία, κατά το εννεάμηνο του 2014 έκαναν έναρξη 3, ενώ αποχώρησαν από την ενεργό δράση 138.
Την ίδια ώρα φυλλοροούν και οι επιχειρήσεις που σχετίζονται με τις αλουμινοκατασκευές (κατασκευή προκατασκευασμένων κτιρίων από μέταλλο, πορτών, παραθύρων, κλειδαριών, χρηματοκιβωτίων, μεταλλικών τζακιών κ.α. ) καθώς ξεκίνησαν δραστηριότητα 11, ενώ αποχαιρέτησαν την επαγγελματική δράση 60.
Καμία εγγραφή δεν καταγράφηκε στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τα οικοδομικά υλικά (παραγωγή γύψου, ασβέστη, κεραμικών πλίνθων, ειδών από γυαλί, κοπή, μορφοποίηση και τελική επεξεργασία μαρμάρου κα.) ενώ 19 επιχειρήσεις διαγράφηκαν. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την κατασκευή κτιρίων (οικιστικών κτιρίων, κατασκευαστικές εργασίες (π.χ. προσθήκες), εργασίες διαμόρφωσης ή ανέγερσης). Στο εννεάμηνο του τρέχοντος έτους δεν υπήρξε καμία εγγραφή, ενώ σε διαγραφή προχώρησαν 8.
Περισσότερα τα λουκέτα το 2012
‘Μαύρη’ χρονιά αναφορικά με τον αριθμό των λουκέτων αποτελεί το 2012, καθώς 407 επιχειρήσεις έκλεισαν, ενώ 130 μπήκαν στο χώρο της κατασκευής. Την εν λόγω χρονιά στην παροχή υπηρεσιών - όπως αυτή αναφέρεται στην παραπάνω περιγραφή- 292 επιχειρήσεις έκλεισαν, ενώ 92 έκαναν έναρξη.
Στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με οικοδομικά υλικά προστέθηκαν 7 νέες επιχειρήσεις, ενώ 19 σταμάτησαν τη δραστηριότητα. Στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την κατασκευή κτιρίων έναρξη έκαναν 7, ενώ διεγράφησαν 6. Τέλος από το σύνολο των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις αλουμινοκατασκευές 90 διεγράφησαν, ενώ 24 μπήκαν στην επαγγελματική δράση.
Το 2013, 377 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον οικοδομικό χώρο αποφάσισαν να βγουν εκτός επαγγελματικού στίβου, ενώ έκαναν εγγραφή 102.
Το 2012, 394 επιχειρήσεις διαγράφησαν και 156 ξεκίνησαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, ενώ το 2011 η εικόνα ήταν λίγο πιο ισορροπημένη με 215 εγγραφές, έναντι 372 διαγραφών.
"Χωρίς αύριο μοιάζει να είναι ο χώρος της οικοδομής, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα" σχολιάζει ο πρόεδρος του ΒΕΘ, Παναγιώτης Παπαδόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι απαιτείται η κατάρτιση ενός νέου νόμου για τη φορολογία των ακινήτων, που θα βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία και δε θα καταστρέφει την κτηματαγορά.
«Η διαδικασία της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών που ισχύουν σήμερα θα πρέπει να προχωρήσει, καθώς υπερβαίνουν σημαντικά τις εμπορικές αξίες των ακινήτων, γεγονός που οδηγεί σε τεχνητή υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και σε περαιτέρω, μη ορθολογική πλέον, συμπίεση των πραγματικών αξιών τους», σημειώνει ο κ. Παπαδόπουλος επισημαίνοντας ότι «η φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης έχει επιτείνει την ύφεση στην αγορά ακινήτων και έχει αποθαρρύνει σημαντικά την παραγωγική διαδικασία. Η κυβέρνηση θα πρέπει να δει, επιτέλους, το ζήτημα της οικοδομής προς την αναπτυξιακή του κατεύθυνση και όχι μόνο με εισπρακτικά κριτήρια».
Την συμμετοχή εκπροσώπου του Δικηγορικού σώματος στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων που συγκροτήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών με αντικείμενο την "μελέτη και εκπόνηση συστήματος καθορισμού διοικητικών τιμών και τιμών ζώνης για τα ακίνητα της χώρας", ζητεί με επιστολή του προς τον υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Βασίλης Αλεξανδρής.
Οπως αναφέρει ο κ. Αλεξανδρής, η συγκεκριμένη επιτροπή υπό τον τίτλο "Επιτροπή Αξιών Ακινήτων" συγκροτήθηκε με απόφαση του κ. Χαρδούβελη στις 13 Αυγούστου 2014 αλλά "από την σύνθεση των μελών που συμμετέχουν στην επιτροπή αντιλαμβανόμαστε ότι ο νομικός κόσμος και ειδικά οι Δικηγόροι δεν εκπροσωπούνται σε αυτήν, αν και κατά τη γνώμη μας θα έπρεπε να έχουν συμμετοχή, αφού τίθενται σοβαρά νομικά ζητήματα". Ωστόσο τονίζεται στην επιστολήλ ότι δεν αμφισβητείται ότι οι οικονομολόγοι και οι καθηγητές Οικονομικών σχολών μπορούν να συνεισφέρουν σε μια τέτοια επιστημονική επιτροπή αλλά όμως "δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αγνοηθεί η νομική διάσταση του ζητήματος της αξίας των ακινήτων, αφού όποια μέθοδος υπολογισμού και αν επιλεγεί, θα πρέπει πάντα να γίνεται σεβαστό το δικαίωμα των φορολογουμένων να ανταποδείξουν την αξία των ακινήτων τους, με μια θεσμοθετημένη και αποτελεσματική διαδικασία, όπως επιβάλει το Σύνταγμα(άρθρο 20 παρ. 10, η διεθνής πρακτική άλλων νομοθεσιών για το ζήτημα αυτό αλλά, κυρίως, η συχνά αγνοημένη κοινή λογική".
"Με δεδομένο ότι αντιπροσωπεύουμε τον μεγαλύτερο Επιστημονικό Σύλλογο της χώρας σας υποβάλλουμε αίτημα να συμμετέχει και εκπρόσωπος του Δικηγορικού Σώματος στη συγκεκριμένη επιτροπή, ώστε με την εμπειρία μας στα γενικότερα νομικά ζητήματα που εγείρονται σχετικά με τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας ενός ακινήτου καθώς και στα διαδικαστικά δικαιώματα αποτελεσματικής άμυνας των φορολογουμένων σε περιπτώσεις μη πραγματικής φορολογητέας αξίας ακινήτων, αλλά και ως προς την αξιοποίηση των συμπερασμάτων από την εμπειρία άλλων νομοθεσιών σχετικά με τα ζητήματα διοικητικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων για φορολογικούς σκοπούς", υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ΔΣΑ.
"Ευκαιρίες με θέα τη θάλασσα", είναι ο τίτλος άρθρου στη γερμανική οικονομική εφημερίδα Handelsblatt, όπου μεταξύ άλλων γίνεται λόγος για την αύξηση των ξένων επενδύσεων σε εξοχικές κατοικίες στην Ελλάδα.
Το άρθρο ξεκινάει με την περίπτωση ενός Γερμανού συνταξιούχου, ο οποίος αγόρασε πριν από δυο μήνες ένα μικρό εξοχικό στο Σούνιο, πληρώνοντας μόλις 98.000 ευρώ για μια κατοικία 85 τ.μ. καθώς ο "Έλληνας προκάτοχος του χρειαζόταν επειγόντως χρήματα".
Σήμερα, η Ελλάδα όπως σημειώνεται, βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο καθώς παρατηρείται αύξηση των επισκεπτών καθώς μόνο από τον Ιανουάριο μέχρι τον Αύγουστο ήρθαν στη χώρα 15,3 εκατομμύρια επισκέπτες. Όπως φαίνεται σε όλο και περισσότερους αρέσει τόσο πολύ η Ελλάδα, που αποφασίζουν να ψάξουν για ένα εξοχικό..
Τέλος, η Handelsblatt επισημαίνει ότι όποιος επενδύσει σήμερα σε ακίνητα στην Ελλάδα, μπορεί να αγοράσει ένα εξοχικό σε σχετικά χαμηλή τιμή. Τα επόμενα χρόνια, όμως, σύμφωνα με εκπροσώπους του κλάδου, οι τιμές αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά.
Στον "αέρα" φαίνεται ότι βρίσκονται πολλά νοικοκυριά στην Ελλάδα αφού στα τέλη του έτους λήγει η αναστολή πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας και αντιθίσταται από ένα "δίκτυο κοινωνικής ασφάλειας με βάση εισοδηματικά κριτήρια υπέρ των κοινωνικά αδύναμων ιδιοκτητών κατοικιών" όπως προκύπτει από απάντηση του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Γίρκι Κατάϊνεν.
Σημειώνεται ότι η απάντηση δόθηκε σε ερώτηση που απηύθυνε ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης, για τα κόκκινα δάνεια, το ΤΧΣ, αλλά και για το ποια είναι η θέση της τρόικας, στις διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση, για την άρση αναστολής πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας οφειλετών.
Απαντώντας στο τελευταίο θέμα ο Επίτροπος Κατάϊνεν ανέφερε ότι οι ρυθμίσεις για αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας δεν θα παραταθούν μετά το τέλος του 2014, αφού σημειώνει ότι "στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, οι ελληνικές αρχές δεσμεύθηκαν να καταρτίσουν ένα συνεκτικό σχέδιο για τη δημιουργία δικτύου κοινωνικής ασφάλειας με βάση εισοδηματικά κριτήρια υπέρ των κοινωνικά αδύναμων ιδιοκτητών κατοικιών". Συγκεκριμένα, ο Επίτροπος τόνισε πως όσον αφορά στην αναστολή των δημοπρασιών για πρώτη κατοικία, "πρέπει να βρεθεί η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της ελαχιστοποίησης του ηθικού κινδύνου και την παροχή προστασίας για τα άτομα που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες".
Όπως εξήγησε, ο νόμος 4224/2013 που εγκρίθηκε στο πλαίσιο του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής καθιέρωσε ένα προσωρινό καθεστώς (αναστολή) όσον αφορά στις δημοπρασίες των οφειλετών για πρώτη κατοικία, το οποίο λήγει στο τέλος Δεκεμβρίου 2014.
"Στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής, οι ελληνικές αρχές δεσμεύτηκαν να καταρτίσουν ένα συνεκτικό σχέδιο για τη δημιουργία δικτύου κοινωνικής ασφάλειας με βάση εισοδηματικά κριτήρια υπέρ των κοινωνικά αδύναμων ιδιοκτητών κατοικιών", είπε ο Κατάϊνεν, αφήνοντας ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.
Την περιστολή της σπατάλης ενέργειας στα κτίρια μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων ζητούν να υποστηρίζει, κατά τη σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις Βρυξέλλες ο Έλληνας Πρωθυπουργός, όπως αναφέρουν σε κοινό τους υπόμνημα 27 φορείς τεχνικών, βιομηχανικών και άλλων κλάδων.
Όπως σημειώνουν κάνοντας αναφορά σε πρόσφατη μελέτη του Fraunhofer ISI, οι οικονομικά βέλτιστες δυνατότητες για τον καθορισμό ενός στόχου ενεργειακής απόδοσης για το 2030 ανέρχονται στο 40%, με τη μεγαλύτερη συνεισφορά να παρέχεται χάρη στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια. Επιπλέον υποστηρίζουν ότι η ανακαίνιση του κτιριακού μας αποθέματος θα φέρει πολλαπλά παράλληλα οφέλη.
Δείτε παρακάτω όλο το υπόμνημα:
"Αξιότιμε Κύριε πρωθυπουργέ,
Η χώρα βρίσκεται σε μια από τις πλέον κρίσιμες χρονικές συγκυρίες της σύγχρονης ιστορίας της, η οποία συμπίπτει με τις αντίστοιχες συγκυρίες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Είναι η χρονική περίοδος που η χώρα οφείλει να αξιολογήσει το επίπεδο ετοιμότητας της σε ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση, στην περίπτωση που οι εξωτερικές πηγές εφοδιασμού πρωτογενούς ενέργειας μειωθούν ή αποκοπούν τελείως για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στις 23 Οκτωβρίου 2014, στο Συμβούλιο των Ευρωπαίων Ηγετών, έχετε κληθεί να αποφασίσετε για τη δέσμη μέτρων που πρέπει να ληφθούν για το Κλίμα και την Ενέργεια μέχρι το 2030, η οποία θα καθοδηγεί όλες τις πολιτικές και τα μέτρα στον τομέα αυτόν για τις επόμενες δεκαετίες.
Οι υπογράφοντες την παρούσα επιστολή, εκπρόσωποι των κλάδων της αγοράς, πιστεύουμε ότι η αυξημένη ενεργειακή ασφάλεια δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς μια σημαντική εστίαση και προσπάθεια στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Ανησυχούμε συνεπώς ιδιαίτερα, ότι τα κράτη μέλη φαίνεται να υιοθετούν μια κλιματική και ενεργειακή δέσμη μέτρων, που αγνοεί αυτό το δυναμικό.
Μία φιλόδοξη δράση στον τομέα των κτιρίων, θα έχει θετικά αποτελέσματα σε πολλές σημαντικές πολιτικές προτεραιότητες, αρχής γενομένης στην ενεργειακή ασφάλεια. Μια ευρείας κλίμακας ριζική ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος σε όλη την Ε.Ε. θα μπορούσε να μειώσει δραστικά τις εισαγωγές ενέργειας, με πολύ χαμηλότερο κόστος από ό, τι άλλες λύσεις σχετικές με τον εφοδιασμό ενέργειας. Πράγματι, δεδομένου ότι ο κτιριακός τομέας είναι ο μεγαλύτερος “χρήστης” ορυκτών καυσίμων, για να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να ξεκινήσουμε με την περιστολή της σπατάλης ενέργειας στα κτίρια τα οποία στη χώρα μας ευθύνονται για το 60% της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων.
Επιπλέον, η ανακαίνιση του κτιριακού μας αποθέματος θα φέρει πολλαπλά παράλληλα οφέλη όπως:
•Την ενίσχυση της δημιουργίας τοπικών θέσεων εργασίας κα την δραματική περιστολή της ανεργίας,
•Τη μείωση της ενεργειακής φτώχειας και τη βελτίωση των δημόσιων εσόδων.
•Την εξυγίανση των ασφαλιστικών ταμείων μέσω της αύξησης των εσόδων τους.
•Την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας και της βιοτεχνίας.
•Την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην αγροτική παραγωγή και τυποποίηση των αγροτικών προϊόντων, δεδομένης της ποιοτικής τους υπεροχής.
•Επίσης, θα μειώσει σημαντικά τις δαπάνες στους προϋπολογισμούς δημόσιας υγείας, μέσω της αύξησης της άνεσης στους εσωτερικούς χώρους, που οδηγεί σε καλύτερη υγεία των ενοίκων.
Πρόσφατη μελέτη του Fraunhofer ISI δείχνει ότι οι οικονομικά βέλτιστες δυνατότητες για τον καθορισμό ενός στόχου ενεργειακής απόδοσης για το 2030 ανέρχονται στο 40%, με τη μεγαλύτερη συνεισφορά να παρέχεται χάρη στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια. Πιστεύουμε ότι το 40% είναι το φιλόδοξο επίπεδο που θα πρέπει να αναφέρεται στη δέσμη μέτρων για το 2030.
Κάθε στόχος που θα τεθεί χαμηλότερα, υποβαθμίζει τη σημασία των προσπαθειών που πρέπει να πραγματοποιηθούν στον κτιριακό τομέα και θα στείλει ένα αντιφατικό μήνυμα προς τον κατασκευαστικό κλάδο και τους επενδυτές.
Τεχνολογίες και λύσεις υπάρχουν για την ανάπτυξη ενός ισχυρού και φιλόδοξου προγράμματος ριζικής ανακαίνισης του υφιστάμενου κτιριακού δυναμικού. Το εξειδικευμένο τεχνικό δυναμικό είναι διαθέσιμο επίσης, και πολλοί νέοι εργαζόμενοι ελπίζουν πραγματικά ότι τέτοιες στρατηγικές θα τους δώσουν την ευκαιρία να λάβουν μέρος στην ενεργειακή μετάβαση των χωρών τους. Επιπλέον, η μεγαλύτερη χρηματοδότηση της Ε.Ε. θα είναι διαθέσιμη την περίοδο 2014-2020 μέσω των διαρθρωτικών ταμείων της Ε.Ε. και των ταμείων επενδύσεων, επιτρέποντας τη μόχλευση περισσότερων ιδιωτικών κεφαλαίων σε ένα πιο στοχευμένο και αποτελεσματικό τρόπο για την ενεργειακή αναβάθμιση.
Ως εκ τούτου, σας παροτρύνουμε να αναλάβετε ηγετικό ρόλο σε αυτό το θέμα και να λάβετε πλήρως υπόψη την τεράστια συμβολή που τα υφιστάμενα κτίρια μπορεί να φέρουν στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, των κλιματικών στόχων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Σας ζητάμε, να υποστηρίξετε μια φιλόδοξη δέσμη μέτρων για το 2030, όπου θα αποτελεί προτεραιότητα η ενεργειακή απόδοση με δεσμευτικό στόχο για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας τουλάχιστον 40%, και να διατυπώσετε, στα συμπεράσματα του προσεχούς Συμβουλίου των Ευρωπαίων Ηγετών ένα σαφή ρόλο για τα κτίρια ως την πρώτη επιλογή, όπου θα πραγματοποιηθεί η μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, σε συνδυασμό με τον απαράβατο όρο της παροχής σαφών και αποτελεσματικών φορολογικών και χρηματοδοτικών κινήτρων προς τους ιδιοκτήτες τους, ώστε να καταστεί πράγματι δυνατή η επίτευξή του .
Αδεια στο ΤΑΙΠΕΔ να προχωρά σε εξώσεις – εξπρές των καταπατητών δημοσίων ακινήτων, δίνει τροπολογία που κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Οπως αναφέρεται, επεκτείνεται η δυνατότητα του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.) να καταγγέλλει μισθώσεις ή παραχωρήσεις χρήσεις και ως προς τα ακίνητα επί των οποίων έχει δικαίωμα παραχώρησης της χρήσης, διαχείρισης και εκμετάλλευσης, με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (ισχύει για ακίνητα κυριότητάς του). Παράλληλα, περιγράφεται η διαδικασία και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες o Εισαγγελέας Πρωτοδικών διατάσσει την απόδοση του ακινήτου, καθώς και ποινή για κάθε ημέρα καθυστέρησης εκτέλεσης της απόφασης ή μελλοντικής αμφισβήτησης της κατοχής. Παρέχεται η δυνατότητα στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ A.E. να ανανεώνει ή να παρατείνει, με απόφασή του, συμβάσεις παροχής υπηρεσιών με την ολοκλήρωση της αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων που αφορούν".
Η σχετική διάταξη κρίθηκε απαραίτητη καθώς υπάρχει μεγάλος αριθμός των προς παραχώρηση διατηρητέων με το θεσμό της επιφάνειας στην περιοχή της Πλάκας αλλά αυτή την στιγμή κατειλημμένα, γεγονός το οποίο απομακρύνει τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Αντίστοιχα προβλήματα φυσικά έχουν προκύψει- και είναι γνωστά- και για άλλα δημόσια οικόπεδα και εκτάσεις που βρίσκονται υπό τη διαχείριση της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου.
Οι αγορές θα ανακάμψουν μόλις απαντηθεί το ερώτημα «μετά το μνημόνιο, τι;». Δεν θα αργήσουν οι αναβαθμίσεις από τους ξένους οίκους
Συνέντευξη στον Aνδρέα Πετσίνη και την Eλευθερία Aρλαπάνου
To σχέδιο για την επόμενη ημέρα, μετά το τέλος του Μνημονίου αποκαλύπτει, ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης. Τον Δεκέμβριο, εφόσον κλείσει θετικά η δύσκολη, επικείμενη αξιολόγηση από την τρόικα, «κλειδώνει» η συμφωνία που θα επαναπροσδιορίζει ριζικά, τη σχέση με τους Ευρωπαίους πιστωτές, ενώ το ΔΝΤ εκ των πραγμάτων περνά σε δεύτερο πλάνο.
Έτσι, μετά το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου, ξεκινά ουσιαστικά η συζήτηση για τη μεγάλη αναδιάρθρωση του χρέους και η οριστικοποίηση της νέας προληπτικής γραμμής πίστωσης. Θέλουμε ισχυρό απόθεμα, έχουμε τους πόρους του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δηλώνει. Δεσμεύεται για συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα σταδιακής μείωσης φορολογικών συντελεστών σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, από τις αρχές του 2015, μόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, ενώ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο οι αντικειμενικές αξίες να αναπροσαρμοστούν πριν από το 2017. Προειδοποιεί πως στον δρόμο προς την οικονομική αυτονομία, δεν επιτρέπονται επιλογές μεγάλου ρίσκου, μονομερείς ενέργειες και πολιτικές περιπέτειες. Δεν θεωρώ πως οι πρόωρες εκλογές έχουν κάτι να προσφέρουν στην οικονομία και στην εθνική προσπάθεια για τη μεγάλη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη, δηλώνει ο υπουργός Οικονομικών, ενώ εκτιμά πως δεν αργεί η σταδιακή αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου, εφόσον η νέα σχέση με τους πιστωτές αποτελέσει κοινή επιλογή, χωρίς μονομερείς ενέργειες.
Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα, που η κυβέρνηση επιθυμεί, για να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με την έξοδο από το Mνημόνιο, την ελάφρυνση του χρέους και την οριστικοποίηση της πιστωτικής γραμμής;
Tο τέλος του προγράμματος έρχεται στο τέλος του χρόνου, άρα οι συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη αφορούν και την επόμενη μέρα. Aφορούν τη νέα σχέση με τους δανειστές, με την Eυρώπη, η οποία ξεκινά με την έναρξη του 2015. Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση για το χρέος, θεωρώ ότι ουσιαστικά θα ξεκινήσει μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup στις 8 Δεκεμβρίου. Bεβαίως, με την προϋπόθεση ότι μέχρι τότε θα έχει κλείσει θετικά για εμάς η τελευταία αξιολόγηση.
Tο ΔNT θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα;
H αλλαγή σχέσης με το Διεθνές Nομισματικό Tαμείο θα προκύψει, εκ των πραγμάτων, με το τέλος του ευρωπαϊκού προγράμματος. Tο ΔNT θα είναι δίπλα μας, όπως κάνει σε όλες τις χώρες στις οποίες έχει προηγουμένως δανείσει χρήματα, όχι όμως με την ελεγκτική ιδιότητα που γνωρίζουμε έως τώρα.
O προεκλογικός κύκλος που ατύπως έχει ξεκινήσει, ασχέτως εάν τελικά οδηγήσει σε εκλογές, πόσο πιστεύετε ότι μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη, φέτος και το 2015; Ποιος είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος κατά την άποψή σας;
H πολιτική αστάθεια αποτελεί αρνητική βάση για την οικονομία και πολύ περισσότερο για την εθνική προσπάθεια στην τελική ευθεία της διαπραγμάτευσης. Προσωπικά, δε θεωρώ ότι οι πρόωρες εκλογές μπορούν κάτι να προσφέρουν γι΄ αυτό και δεν παύω να ζητώ συναίνεση στα μεγάλα θέματα.
Xρειαζόμαστε ανάπτυξη, χρειαζόμαστε επενδύσεις. Mια χώρα σε καθεστώς πολιτικής αβεβαιότητας και οικονομικής ανασφάλειας δε μπορεί να γίνει προορισμός για μεγάλους και μικρούς, ξένους και Eλληνες επενδυτές. O κίνδυνος, λοιπόν, είναι η Eλλάδα να μπει σε πολιτικές περιπέτειες και να χάσει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα το κεφάλαιο αξιοπιστίας που με πολύ κόπο προσπαθεί να κτίσει βήμα - βήμα.
Eσείς, προσωπικά, μιλάτε για μια συνετή έξοδο. Tι σημαίνει πρακτικά αυτό;
Mιλάω για μία συνετή και συμφωνημένη με τους δανειστές επόμενη ημέρα, μετά το τέλος του μνημονίου. Aυτό σημαίνει ότι η Eλλάδα μπορεί με τη στήριξη των εταίρων της να περάσει στην επόμενη φάση και τότε να δει το μέλλον από καλύτερη και πιο ισχυρή θέση.
O δρόμος προς την οικονομική αυτονομία της χώρας προϋποθέτει προσεκτικά και ασφαλή βήματα και όχι επιλογές μεγάλου ρίσκου. Θα πρέπει να μπορεί να στηρίζεται στα πόδια της και να δανείζεται συνετά και φθηνά -όπως γίνεται σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο.
Aυτό δεν αποτελεί απαίτηση κανενός «ξένου αφεντικού», αλλά ξεκάθαρο εθνικό στόχο. Eτσι μόνο θα σεβαστούμε τις θυσίες των Eλλήνων πολιτών τα τελευταία χρόνια και δεν θα φορτώσουμε με νέα βάρη τις επόμενες γενιές.
Σε πόσα δισ. ευρώ μεταφράζεται η προληπτική γραμμή πίστωσης; Ποια είναι η ελληνική πρόταση για τη χρήση του αποθέματος του TXΣ και τι ποσά πρέπει να αντλήσει η Eλλάδα από τις αγορές το 2015;
Στόχο της κυβέρνησης αποτελεί η ύπαρξη ενός ισχυρού αποθέματος, από το οποίο θα μπορούμε να αντλήσουμε πόρους σε ώρα ανάγκης. Eχουμε τους πόρους του Tαμείου Xρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. H αλλαγή χρήσης τους είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, καθώς θα χρειαστεί την έγκριση των Kοινοβουλίων ορισμένων χωρών-μελών. Eχει όμως μικρότερο βαθμό δυσκολίας για τη χώρα από ό,τι η εξεύρεση νέων πόρων από τους δανειστές μας.
Συνεχίζει η κυβέρνηση να επιθυμεί νέα έξοδο στις αγορές φέτος, με έκδοση νέου επταετούς ομολόγου, ή/και 18μηνου εντόκου γραμματίου;
O στόχος άντλησης κεφαλαίων από τις αγορές, η έξοδος στις αγορές με ικανοποιητικές για τη χώρα και την ελληνική οικονομία συνθήκες, είναι μονόδρομος. Oι αγορές, ακριβώς επειδή κινούνται προσπαθώντας να δουν τι θα συμβεί στο μέλλον, με βάση τις προσδοκίες τους και μόνο, υπεραντιδρούν. Aυτό συνέβη το τελευταίο διάστημα στην περίπτωση της Eλλάδας και σε άλλες χώρες. H υπεραντίδρασή τους, όμως, δεν μπορεί να ακυρώσει τα επιτεύγματα των τελευταίων ετών και τις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει. Eίμαι βέβαιος ότι μόλις απαντηθεί -και θα απαντηθεί- το ερώτημα «μετά το μνημόνιο τι;», τότε τα αίτια της όποιας αβεβαιότητας θα εκλείψουν και οι αγορές θα ανακάμψουν.
Πότε επιστρέφει, τελικά, στην Aθήνα η τρόικα; Eίναι ρεαλιστικό να αναμένουμε ότι θα κλείσει εγκαίρως η αξιολόγηση, σε αυτό το πολιτικό περιβάλλον;
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η αξιολόγηση θα κλείσει εγκαίρως, ώστε τα αποτελέσματά της να ληφθούν υπόψη και να συζητηθούν στη συνεδρίαση του Eurogroup τον Δεκέμβριο.
Eχετε εκτιμήσει πως δεν θα αργήσει η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας στα επίπεδα του BBB. Aπό πού αντλείτε αυτή την αισιοδοξία;
H νέα σχέση με τους δανειστές θα αποτελέσει κοινή επιλογή χωρίς μονομερείς ενέργειες. Όταν αυτό επιτευχθεί, τότε τα spreads θα μειωθούν απότομα και οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης θα αρχίσουν σταδιακά να βελτιώνουν τις αξιολογήσεις τους για την Eλλάδα. Aυτό πιστεύω ότι δε θα αργήσει.
Αναπτυξιακό πρόγραμμα
Οδικός χάρτης με τέσσερις σταθμούς
Eχετε ήδη μιλήσει για το ελληνικό πρόγραμμα που θα αντικαταστήσει το μνημόνιο. Tι θα περιλαμβάνει;
Tο πρόγραμμα που σχεδιάζουμε είναι ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα. Θα είναι συμβατό με την κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια όλων των χωρών-μελών για δημοσιονομική προσαρμογή και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά θα κάνει και ένα σημαντικό βήμα μπροστά.
Mε συγκεκριμένες δράσεις που θα μετρώνται, θα αξιολογούνται και με τεχνική βοήθεια που θα το επιταχύνει.
Eνα πρόγραμμα που θα δώσει έμφαση στην ενίσχυση της λειτουργίας των θεσμών και στη βελτίωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Όλες οι αναλύσεις και κυρίως οι πιο πρόσφατες από διεθνείς επιστήμονες ή επιστημονικές ομάδες με κύρος έχουν αναδείξει πόσο κρίσιμος είναι ο ρόλος των θεσμών και της εκπαίδευσης στην αναπτυξιακή διαδικασία. H ταχεία απονομή δικαιοσύνης, ο αποτελεσματικός δημόσιος τομέας, οι ανταγωνιστικές αγορές, η διαφάνεια, η μείωση της διαφθοράς, η κοινωνική αλληλεγγύη είναι στοιχεία που συμβάλλουν στην προσπάθειά μας να οδηγήσουμε την Eλλάδα στην κανονικότητα. Tην ευρωπαϊκή κανονικότητα.
Eίναι τα στοιχεία που θα μετατρέψουν την Eλλάδα μετά την κρίση σε χώρα που θα μπορεί να εξάγει, να επενδύει και να αμείβει σωστά και δίκαια τους πολίτες της και παράλληλα να μπορεί να εξασφαλίζει και να διατηρεί, στηριζόμενη στις δικές της δυνάμεις, αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο για τους πολλούς. Aυτό είναι το όραμά μας.
H εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων, η συνέχιση και ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων, η βελτίωση των οικονομικών δεικτών και η έξοδος στις αγορές είναι οι σταθμοί του οδικού χάρτη που πρέπει να ακολουθήσουμε για να φτάσουμε στην κατάλληλη θέση να το διεκδικήσουμε και να το πετύχουμε.
Μειώσεις φορολογικών συντελεστών από το 2015, αλλά με σύνεση
Πότε θα ξεκινήσει η σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις; Σκέφτεστε να ξεκινήσετε το 2015 με τη μείωση των συντελεστών για τα επιχειρηματικά κέρδη;
Tο πρώτο βήμα όσον αφορά την ελάφρυνση των φορολογικών βαρών ξεκινά με την τροπολογία για τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις που ψηφίστηκε χθες από το ελληνικό Kοινοβούλιο. H νέα ρύθμιση απευθύνεται ακριβώς στη συντριπτική πλειονότητα των οφειλετών, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους προς τη φορολογική διοίκηση και τα ασφαλιστικά ταμεία. Λαμβάνεται, μάλιστα, ιδιαίτερα μέριμνα για την κατάσταση των οικονομικά ασθενέστερων, στους οποίους δίνεται η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών τους μέχρι και σε 100 δόσεις, ενώ, σε αντίθεση και με παλαιότερες ρυθμίσεις, δεν υπάρχουν περιοριστικές προϋποθέσεις για την υπαγωγή στη ρύθμιση, ούτε εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.
H κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι από τις αρχές του 2015 και με ορίζοντα υλοποίησης μέχρι το 2018 θα προχωρήσει στον εξορθολογισμό των φορολογικών συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα και τις επιχειρήσεις. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο να γίνει χωρίς σημαντικές επιπτώσεις στα δημοσιονομικά πλεονάσματα των επόμενων ετών. Nομίζω ότι θα έχουμε περισσότερα να πούμε σχετικά με το χρονοδιάγραμμα για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών μετά την ολοκλήρωση της παρούσας αξιολόγησης.
Tι αλλαγές σχεδιάζετε για τη μείωση του ENΦIA το 2015 και υπάρχει ενδεχόμενο η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων να γίνει πριν από το 2017;
H κυβέρνηση προχώρησε πρόσφατα στη σύσταση επιτροπής υπό την προεδρία του γενικού γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας, με βασικό σκοπό την αναθεώρηση του τρόπου υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων ανά γεωγραφικές ζώνες, ώστε να αντανακλούν με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες της αγοράς. Aυτό είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, λόγω της κρίσης στην αγορά των ακινήτων. Ωστόσο, αν οι συνθήκες αρχίσουν σταδιακά να αλλάζουν προς το καλύτερο, τότε είναι πιθανό να φτάσουμε στον στόχο πριν από τα προβλεπόμενα.
Σε κάθε περίπτωση θα ήθελα να επισημάνω ότι όπως και στην περίπτωση της μείωσης των υπόλοιπων φορολογικών συντελεστών παραπάνω έτσι και στην περίπτωση του ENΦIA, η οποιαδήποτε μείωση θα πρέπει να επιτευχθεί έχοντας κατά νου τη διατηρησιμότητα του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Συνέντευξη στον Χρήστο Κολώνα
Δεν θα μείνει απροστάτευτη η οικογενειακή κατοικία, διαβεβαιώνει ο υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Δένδιας, ο οποίος με συνέντευξή του στην «Η» προαναγγέλλει νομοθετική παρέμβαση για την απαγόρευση των πλειστηριασμών, βάζοντας, ωστόσο, κριτήρια θα αποτρέπουν την κατάχρηση της διάταξης από τους «μπαταξήδες».
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια υποστηρίζει ότι προωθείται «λύση δημοσιονομικά ουδέτερη η οποία επίσης δεν επηρεάζει την κεφαλαιακή επάρκεια», ενώ προαναγγέλλει νέο Πτωχευτικό Δίκαιο για εμπόρους και επιχειρηματίες αλλά και τέτοιο πλαίσιο για φυσικά πρόσωπα. Τονίζει ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε τράπεζες και Δημόσιο ανέρχονται σε 107 δισ. ευρώ.
Ο υπουργός Ανάπτυξης μετά το νομοσχέδιο για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια, όπως σημειώνει, θα ανοίξει τη συζήτηση και για αντίστοιχη ρύθμιση των στεγαστικών δανείων.
Αναφορικά με τα σχόλια περί ασυνεννοησίας και αστοχίας υπουργών, ο κ. Δένδιας τονίζει πως «δεν βοηθά το κυβερνητικό έργο τέτοιου είδους συζήτηση», υπενθυμίζει ότι ο ίδιος άνοιξε το θέμα της ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων και αποδίδει τις όποιες καθυστερήσεις στη διαπραγματευτική τακτική της τρόικας, που εντάσσει το θέμα στο ευρύτερο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων.
Ένα από τα θέματα που χειρίζεστε είναι η αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων. Ποιο είναι το μέγεθός του; Πόσες από τις οφειλές των επιχειρήσεων αφορούν καθυστερούμενα δάνεια και πόσες ληξιπρόθεσμες δόσεις σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία; Και πόσα είναι τα «κόκκινα» δάνεια των νοικοκυριών;
Υπολογίζουμε το συνολικό μέγεθος του ιδιωτικού χρέους (εξυπηρετούμενο και μη) προς τις τράπεζες στα 215 δισ. ευρώ. Το μη εξυπηρετούμενο χρέος προς τις τράπεζες ανέρχεται στα 86 δισ. (50 δισ. επιχειρηματικά και 36 δισ. ιδιωτών). Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο ανέρχονται στα 21 δισ. ευρώ και προς τα ασφαλιστικά ταμεία στα 12 δισ. ευρώ. Όλα αυτά χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι προσαυξήσεις.
Τι προβλέπει το σχέδιο για τη ρύθμιση χρεών των επιχειρήσεων στις τράπεζες; Σε συνδυασμό με τις ρυθμίσεις για τα ληξιπρόθεσμα χρέη στο Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στα δημοσιονομικά αλλά και στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών;
Έχει γίνει μία συστηματική εργασία και έχει εκπονηθεί ένα σχέδιο ολιστικής αντιμετώπισης, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία με τελικό στόχο το jump start των επιχειρήσεων που είναι βιώσιμες. Οφείλω να διευκρινίσω ότι η νομοθετική ρύθμιση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη σε Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία υπάγεται στην αρμοδιότητα των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας αντίστοιχα. Η λύση που προωθούμε είναι δημοσιονομικά ουδέτερη και δεν επηρεάζει την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, οι οποίες άλλωστε θα έχουν τη δυνατότητα να εισπράξουν μεγάλο ποσοστό οφειλών από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, οι οποίες προηγουμένως θα ήταν αδύνατο να εισπραχθούν.
Υπήρξαν κάποια σχόλια τις τελευταίες ημέρες σε δημοσιεύματα για ασυνεννοησία και αστοχίες υπουργών...
Δεν ξέρω ποια βασιμότητα έχουν και από πού προέρχονται. Σίγουρα δεν βοηθά το κυβερνητικό έργο στο σύνολό του να γίνεται τέτοιου είδους συζήτηση, η οποία μάλιστα στερείται πραγματικής βάσης. Όλοι στο ίδιο σκάφος βρισκόμαστε. Αυτό που θέλω να υπενθυμίσω είναι ότι το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων δεν υπήρχε καν στην ατζέντα των συγκεκριμένων συζητήσεων μέχρι το καλοκαίρι του 2014, όταν για πρώτη φορά το θέσαμε σαν κυβέρνηση μετά από εισήγησή μου στον πρωθυπουργό. Η μνημονιακή υποχρέωση ήταν μόνο η δημιουργία ενός εξωδικαστικού μηχανισμού. Όμως, ήταν φανερό ότι η ελληνική οικονομία έφερε σαν βάρος, στην προσπάθειά της να ξεφύγει από την κρίση, τον τεράστιο όγκο των «κόκκινων» δανείων. Πρόκειται για ένα τεράστιο ζήτημα -είναι η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση ιδιωτικού χρέους που έγινε ποτέ- που από εκεί που έμοιαζε αδύνατο ή «επικίνδυνο» ακόμη και να ανακινηθεί, είμαστε σε τελική φάση. Η τρόικα έχει επανειλημμένα τοποθετηθεί θετικά και οι επιμέρους παρατηρήσεις της έχουν ενσωματωθεί. Το χρονοδιάγραμμα όμως των τελικών εγκρίσεων της τρόικας συνδυάζεται με το ευρύτερο πλαίσιο και δεν είναι θέμα μόνο του υπουργείου Ανάπτυξης.
Θα υπάρξουν αλλαγές στα όρια διαχωρισμού μικρών και μεγάλων οφειλετών για την υπαγωγή στις διατάξεις ρύθμισης των οφειλών;
Υπάρχουν διαχωρισμοί μεταξύ «μικρών» και «μεγάλων» οφειλετών, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς ορισμούς. Θεωρούμε ότι δεν είναι χρήσιμο, αλλά κυρίως δεν είναι δίκαιο, να υπάγονται σε μία γενική διάταξη, κάτω από τους ίδιους ακριβώς όρους οι πάντες. Όπως γνωρίζετε, όμως, το ΥΠΑΑΝ δεν έχει ακόμα επισήμως δώσει στη δημοσιότητα την τελική του πρόταση για τα όρια υπαγωγής στις διάφορες ρυθμίσεις του νόμου. Έχουν αναφερθεί κατά καιρούς διάφοροι αριθμοί, πρόθεσή μας είναι να δώσουμε σε όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις και σε περισσότερους επιχειρηματίες τη δυνατότητα να αναδιαρθρώσουν το χρέος τους, υπό όρους βιωσιμότητας.
Από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών και καθυστερούμενων δανείων των επιχειρήσεων πόσα χρωστούν οι μικρές και πόσα οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις;
Συνολικά τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια υπερβαίνουν τα 40 δισ. ευρώ. Με βάση εκτιμήσεις, υπολογίζουμε ότι 13 δισ. αφορούν σε μικρές επιχειρήσεις και τα υπόλοιπα σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Ετοιμάζετε και το Πτωχευτικό Δίκαιο των νοικοκυριών. Τι θα προβλέπει;
Για πρώτη φορά θα θεσμοθετηθεί στην Ελλάδα Πτωχευτικό Δίκαιο για τα φυσικά πρόσωπα, σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης. Βεβαίως θα υπάρχει και νέο Πτωχευτικό Δίκαιο για τους εμπόρους και τις επιχειρήσεις. Δεν βρισκόμαστε ακόμη στο τελικό στάδιο της σύνταξης του νομοσχεδίου, αλλά επιθυμούμε να μην καθυστερήσει, ώστε το συντομότερο δυνατόν να υπάρξει ένα συνολικό πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους από την πολιτεία. Με το νομοσχέδιο αυτό θα παρέχεται η δυνατότητα και στο φυσικό πρόσωπο να προσφεύγει στις προστατευτικές του διατάξεις έναντι των πιστωτών του.
Τελικά η κυβέρνηση θα κατεβάσει ένα ενιαίο νομοσχέδιο για την αναδιάρθρωση των χρεών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων; Πότε θα είναι έτοιμα τα πλαίσια;
Δεν θα είναι ενιαίο το νομοσχέδιο, καθώς πρόκειται για διαφορετικές περιπτώσεις. Αρκετά στοιχεία όμως στη φιλοσοφία τους και στην προσέγγιση του προβλήματος θα είναι παρόμοια. Κρίθηκε σκόπιμο να προηγηθεί η αναδιάρθρωση των επιχειρηματικών δανείων, ώστε καταρχήν να μη χαθεί χρόνος για την πραγματική οικονομία και να υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη ανάσχεση της ανεργίας. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ουσιαστικά είναι αλληλένδετα τα δύο ζητήματα, καθώς γενεσιουργός αιτία και των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων είναι τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπισαν οι επιχειρήσεις και συνεπακόλουθα οι εργαζόμενοι σε αυτές. Πρέπει ακόμη να ληφθεί υπόψη ότι σημαντικός αριθμός των μικρομεσαίων επιχειρηματιών έχει προσημειώσει το σπίτι του, προκειμένου να λάβει επιχειρηματικό δάνειο.
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις για τα στεγαστικά δάνεια θα αφορούν τα καθυστερούμενα ποσά και τι θα προβλέπεται για τους δανειολήπτες; Διαγραφές οφειλών και ρυθμίσεις;
Η ακριβής διαμόρφωση των προτάσεών μας δεν έχει γίνει ακόμα, καθώς θα πρέπει να κατατεθεί πρώτα η νομοθετική ρύθμιση για τα επιχειρηματικά δάνεια. Αμέσως μετά θα συζητήσουμε και για αυτό το τεράστιο ζήτημα.
Έχετε αναγγείλει την προστασία της κύριας κατοικίας των φυσικών προσώπων από πλειστηριασμούς με μόνιμο τρόπο. Θα μπουν όρια ως προς την αξία ή την περιουσιακή κατάσταση του ιδιοκτήτη της; Πότε θα είναι έτοιμη η νομοθετική παρέμβαση;
Ορθό είναι να υπάρξουν, με δίκαιο και σωστό τρόπο, κριτήρια που θα αποτρέπουν την καταχρηστική εφαρμογή από τυχόν «μπαταξήδες», οι οποίοι στην πραγματικότητα δεν αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα. Άλλωστε ακόμη και η υπάρχουσα διάταξη - υπερεκτιμημένη ως προς την πραγματική χρησιμότητά της, αφού ελάχιστοι την έχουν χρησιμοποιήσει - για τους πλειστηριασμούς θέτει οικονομικά κριτήρια και όρια. Αυτό που μπορώ να σας διαβεβαιώσω από τώρα είναι ότι δεν θα μείνει απροστάτευτη η οικογενειακή κατοικία.
Επιδότηση δανείων από το ΕΣΠΑ για τους συνεπείς
Δεν θα πρέπει όμως να επιβραβευτούν και οι συνεπείς επιχειρήσεις ως προς την πληρωμή των δανείων; Τι σκοπεύετε να κάνετε;
Φυσικά και θα πρέπει να επιβραβευτούν οι συνεπείς επιχειρήσεις, όχι μόνο για οικονομικούς λόγους αλλά και για λόγους ηθικής τάξης. Κατανοούμε άλλωστε απολύτως τι σημαίνει να επιτυγχάνεις σε δυσμενές περιβάλλον να είσαι συνεπής στις υποχρεώσεις σου. Όπως κατανοούμε τι σημαίνει να επιβαρύνεσαι ως Έλληνας επιχειρηματίας με επιπλέον επιτόκιο, συγκριτικά με ανταγωνιστική επιχείρηση του εξωτερικού, λόγω των οικονομικών συνθηκών στη χώρα μας. Για τον ίδιο λόγο έχουμε ξεκινήσει μία μεγάλη προσπάθεια στο εσωτερικό της Ε.Ε. ώστε να αλλάξει ο υπάρχων κανονισμός και να μπορέσουν να επιδοτηθούν και τα υφιστάμενα δάνεια από το ΕΣΠΑ. Βρισκόμαστε σε καλό σημείο, χάρη στις συμμαχίες που έχουμε δημιουργήσει, αποσπώντας τη συναίνεση μεταξύ άλλων του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας κ. Σόιμπλε, του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομίας της ίδιας χώρας κ. Γκάμπριελ, του υπουργού Οικονομίας της Γαλλίας κ. Σαπέν, του νέου Επιτρόπου Οικονομικών της Ε.Ε. κ. Μοσκοβισί, του επικεφαλής του ΕΛΚ στο Ευρωκοινοβούλιο κ. Βέμπερ κ.ά. σχετικά με την αλλαγή του ευρωπαϊκού κανονισμού.
Πωλούνται έως και στο 50% της αντικειμενικής τους αξίας, κι όμως παραμένουν στα αζήτητα. Ακίνητα ακόμη και στις αποκαλούμενες «καλές περιοχές» αναζητούν αγοραστές, με τις χαμηλές τιμές πώλησης να μην είναι ικανές να προσελκύσουν το ενδιαφέρον. Η πτώση των αγοραπωλησιών, εξάλλου, είναι της τάξεως του 92% σε σχέση με το 2011 και 85% σε σχέση με το 2012. Προ κρίσης οι αντικειμενικές αξίες ήταν χαμηλότερες ακόμη και πάνω από 200%, ενώ μετά τη ραγδαία πτώση των τιμών πώλησης ακινήτων υπάρχουν περιοχές, στις οποίες τα συμβόλαια κλείνονται με τιμές χαμηλότερες 40%-50% σε σχέση με τις τιμές που υπολογίζει η εφορία.Το αποτέλεσμα είναι η περιουσία των ιδιοκτητών, κυρίως σε παλαιά ακίνητα, να κοστίζει πολύ λιγότερο, σε σχέση με την αξία με την οποία η Πολιτεία υπολογίζει τους φόρους. Σε πολλές περιπτώσεις οι αντικειμενικές αξίες είναι πολύ υψηλότερες σε σχέση με τις εμπορικές τιμές, ειδικά όταν πρόκειται για ακίνητο παλαιότητας άνω των 17 ετών». Παρόμοια εικόνα επικρατεί και στην υπόλοιπη Ελλάδα, με τους ιδιοκτήτες -ως επί το πλείστον παλαιών ακινήτων- να έχουν ρίξει «πολύ νερό στο κρασί τους». Την ίδια στιγμή, στρεβλώσεις παρατηρούνται και στις αντικειμενικές τιμές των οικοπέδων, που χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για τον υπολογισμό του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας Φυσικών Προσώπων των ετών 2011, 2012 και 2013, καθώς και για τον ΕΝΦΙΑ.
Ο μηχανικός αλλά και ο ιδιοκτήτης θα έχουν κωδικό πρόσβασης στην νέα διαδικασία έκδοσης των οικοδομικών αδειών με ηλεκτρονικό τρόπο, προκειμένου -όπως αναφέρει ο Αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ Νίκος Ταγαράς, σε συνέντευξή του στη Ναυτεμπορική- ανά πάσα στιγμή, με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή τους, να γνωρίζουν και οι δύο πού βρίσκεται η διαδικασία.
Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός "Οργανώνουμε την ενημέρωση των πολεοδομιών, επιτόπου, για το νέο τρόπο έκδοσης των οικοδομικών αδειών με ηλεκτρονικό τρόπο". Τι σημαίνει αυτό; "Για τις άδειες δόμησης, για παράδειγμα, θα έχει κωδικό πρόσβασης ο μηχανικός, αλλά και ο ιδιοκτήτης, ο οποίος θα ξέρει, ανά πάσα στιγμή, με το πάτημα ενός κουμπιού στον υπολογιστή του, πού βρίσκεται η διαδικασία, ο φάκελος του. Δεν θα μπορεί, για παράδειγμα, κάποιος να κρατά ένα φάκελο για 20 μέρες χωρίς λόγο. Θα είναι αμέσως φανερό το ποιος φταίει, ο μηχανικός ή η υπηρεσία δόμησης" τόνισε ο κ. Ταγαράς.
Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Κατηγοριών Έργων Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών του 3ου τριμήνου 2014, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του 3ου τριμήνου 2013, σημείωσε μείωση 3,3%, έναντι μείωσης 1,1%, που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση των δεικτών του έτους 2013 προς το 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Ο δείκτης κατά το 3ο τρίμηνο 2014, σε σύγκριση με το δείκτη του 2ου τριμήνου 2014, σημείωσε μείωση 0,4%, έναντι μείωσης 0,6%, που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2013.
Ο μέσος δείκτης του δωδεκαμήνου Οκτωβρίου 2013 - Σεπτεμβρίου 2014, σε σύγκριση προς τον ίδιο δείκτη του δωδεκαμήνου Οκτωβρίου 2012 - Σεπτεμβρίου 2013, σημείωσε μείωση 3,0%, έναντι μείωσης 0,9%, που σημειώθηκε κατά τα αντίστοιχα προηγούμενα
δωδεκάμηνα.
Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Κόστους Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών του 3ου τριμήνου 2014, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του 3ου τριμήνου 2013, σημείωσε μείωση 3,2%, έναντι μείωσης 1,6%, που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση των δεικτών του έτους 2013
προς το 2012.
Ο δείκτης κατά το 3ο τρίμηνο 2014, σε σύγκριση με το δείκτη του 2ου τριμήνου 2014, σημείωσε μείωση 0,5%, έναντι μείωσης 0,6%, που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2013.
Ο μέσος δείκτης του δωδεκαμήνου Οκτωβρίου 2013 - Σεπτεμβρίου 2014, σε σύγκριση προς τον ίδιο δείκτη του δωδεκαμήνου Οκτωβρίου 2012 - Σεπτεμβρίου 2013, παρουσίασε μείωση 2,9%, έναντι μείωσης 1,0%, που σημειώθηκε κατά τα αντίστοιχα προηγούμενα
δωδεκάμηνα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο δείκτης τιμών κατηγοριών έργων κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών (δείκτης εκροών), εκφράζει τη μεταβολή των τιμών που καταβάλλονται στους κατασκευαστές- εργολήπτες των διαφόρων επιμέρους τμημάτων κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών κατά την ανάθεση κατασκευής των έργων.
Τέλος, ο δείκτης συνολικού κόστους κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών (δείκτης εισροών), εκφράζει την εξέλιξη του κόστους στο οποίο υποβάλλεται ο κατασκευαστής μιας τυποποιημένης κατασκευής (πολυκατοικίας) και υπολογίζεται βάσει των τιμών των υλικών και της αμοιβής εργασίας που καταβάλλει.
Λύση στο πρόβλημα 97.343 οικογενειών εργαζομένων, που έχουν λάβει στεγαστικά τραπεζικά δάνεια με επιδότηση επιτοκίου από τον πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και δυσκολεύονται να τα εξυπηρετήσουν, δίνει νομοθετική ρύθμιση, που αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή.
Τη σχετική διάταξη, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΜΠΕ, περιλαμβάνεται στο νόμο για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, υπογράφει ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης.
Με το νέο νόμο, οι δανειολήπτες θα έχουν τη δυνατότητα να πετύχουν τη χρονική επιμήκυνση των δανείων και καλύτερους όρους αποπληρωμής χωρίς να χάσουν την επιδότηση του επιτοκίου από τον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ).
Πρόκειται για στεγαστικά δάνεια δεκαπενταετούς διάρκειας, που χορηγήθηκαν από τράπεζες συμβεβλημένες με τον τέως ΟΕΚ με επιδότηση του επιτοκίου για τα πρώτα 9 έτη. Τα τελευταία δάνεια αυτού του προγράμματος αυτού, χορηγήθηκαν το 2011, ενώ από την κατάργηση, τον Φεβρουάριο του 2012, του ΟΕΚ οι υποχρεώσεις του Οργανισμού αναλήφθηκαν από τον ΟΑΕΔ.
Σκοπός της νέας ρύθμισης, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, είναι να διευκολυνθούν οι δανειολήπτες, που πήραν στεγαστικό δάνειο με επιδότηση από τον ΟΕΚ και αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην αποπληρωμή των δόσεων, λόγω της οικονομικής κρίσης.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στη ρύθμιση, είναι οι δανειολήπτες, κατά το χρόνο της υποβολής της αίτησης, να μην έχουν καθυστερούμενες δόσεις για περισσότερους από έξι μήνες. Σύμφωνα με την ίδια διάταξη, ο ΟΑΕΔ, δεν θα παρεμβάλλεται στη διαπραγμάτευση, του δανειολήπτη με την τράπεζα.
Μετά τη ρύθμιση, το ποσό επιδότησης, θα καταβάλλεται σε μικρότερο χρονικό διάστημα, χωρίς όμως να μεταβάλλεται το ύψος του, προκειμένου να μην αυξηθεί η δαπάνη για τον ΟΑΕΔ, λόγω της αύξησης των δόσεων αποπληρωμής των δανείων.
Δημοσιεύτηκε το βράδυ της Τετάρτης το ΦΕΚ που καθορίζει τις προϋποθέσεις που πρέπει να έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για να λάβουν την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ.
Πρόκειται για δύο αποφάσεις, εκ των οποίων η πρώτη αφορά στην έκπτωση που προβλέπεται για τους κενούς και μη ηλεκτροδοτούμενους χώρους και η δεύτερη αφορά στις εκπτώσεις προς ιδιοκτήτες οι οποίοι πληρούν συγκεκριμένα περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια.
Για τους μη ηλεκτροδοτούμενους χώρους η έκπτωση θα χορηγείται χωρίς να ζητηθούν δικαιολογητικά από τους φορολογούμενους.
Η απόφαση για την έκπωση στους μη ηλεκτροδοτούμενους χώρους προβλέπει ότι:
Η χορήγηση μείωσης του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε φυσικά πρόσωπα, θα πραγματοποιειθεί κεντρικά από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) του Υπουργείου Οικονομικών, σε δύο εκκαθαρίσεις, τους μήνες Οκτώβριο και Δεκέμβριο του έτους 2014.
«Στην περίπτωση στην οποία, κατά την εκκαθάριση του Δεκεμβρίου 2014, διαπιστωθεί ότι ο φορολογούμενος δεν δικαιούται τη χορηγηθείσα μείωση, λόγω της υποβολής ή της εκκαθάρισης φορολογικών δηλώσεων στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την πρώτη μέχρι τη νέα εκκαθάριση, με αποτέλεσμα να μην πληρούνται οι προϋποθέσεις, αυτή αίρεται με αιτιολογημένη απόφαση της Φορολογικής Διοίκησης, σύμφωνα με το συνημμένο στο παράρτημα υπόδειγμα, και εκδίδεται νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, ο οποίος καταβάλλεται σε ισόποσες δόσεις μέχρι και την 27/2/2015» αναφέρει η απόφαση.
Οι παροχές ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίες δεν ήταν ενεργές καθ' όλη τη διάρκεια του έτους 2013, λαμβάνονται από τα αρχεία του ΔΕΔΔΗΕ ανά περιφέρεια. Οι αριθμοί των παροχών του αρχείου του ΔΕΔΔΗΕ διασταυρώνονται με τους αριθμούς παροχής ηλεκτρικού ρεύματος οι οποίοι αναγράφονται στις εμπρόθεσμες δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (έντυπα Ε9) έτους 2014 και στις αναλυτικές καταστάσεις μισθωμάτων ακινήτων (έντυπα Ε2) οικονομικού έτους 2014.
• Η πληροφορία του κενού ακινήτου, καθ' όλη τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, λαμβάνεται από τις αναλυτικές καταστάσεις μισθωμάτων ακινήτων οικονομικού έτους 2014, οι οποίες έχουν υποβληθεί μέχρι και τη δεύτερη εκκαθάριση σύμφωνα με την παράγραφο 1 της παρούσας, από τους ιδιοκτήτες οι οποίοι έχουν το εμπράγματο δικαίωμα της πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας σε ακίνητα.
• Ο φορολογούμενος πρέπει να είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου 2014.
Σχετικά με τις εκπτώσεις σε όσους πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια προβλέπεται οτι:
1. Το συνολικό φορολογητέο εισόδημα προσδιορίζεται από το άθροισμα του καθαρού εισοδήματος, όπως προκύπτει από τα ποσά των κωδικών του Πίνακα 4 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2014, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος, των ποσών των κωδικών των περιπτώσεων 3 έως και 10 του Πίνακα 6 της δήλωσης και του ποσού της προστιθέμενης διαφοράς αντικειμενικής δαπάνης, όπου αυτή εφαρμόζεται.
2. Ως συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το άθροισμα του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος του συζύγου, της συζύγου και των ανήλικων εξαρτώμενων τέκνων, σε όσες περιπτώσεις ορίζεται από το νόμο ότι τα εισοδήματα των τέκνων συναθροίζονται με αυτά των γονέων, καθώς και του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν υποβάλει ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
3. Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα και ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων λαμβάνονται από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2014, οι οποίες έχουν υποβληθεί μέχρι και την δεύτερη εκκαθάριση σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 3 της παρούσας.
4. Ο φορολογούμενος πρέπει να είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου 2014.
5. Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων αποτελούμενη από το άθροισμα των κύριων και βοηθητικών χώρων των κατηγοριών ακινήτων 1 έως και 12 (εκτός 4, 41 έως και 47) αποπερατωμένων και ημιτελών καθώς και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, λαμβάνεται από τις εμπρόθεσμες δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2014 του φορολογουμένου, της συζύγου και των εξαρτώμενων τέκνων, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος επί των ακινήτων.
6. Το ποσοστό της αναπηρίας, λαμβάνεται από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2014, η οποία έχει υποβληθεί μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου 2014 ή από άλλα αρχεία, που είναι στη διάθεση του Υπουργείου Οικονομικών. Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει η πληροφορία στα αρχεία του Υπουργείου Οικονομικών, για τη χορήγηση έκπτωσης απαιτείται βεβαίωση από τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) για την πιστοποίηση και το ποσοστό της αναπηρίας. Επίσης δεκτές γίνονται αποφάσεις πιστοποίησης αναπηρίας, οι οποίες έχουν εκδοθεί πριν την 1/9/2011 από Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές των Νομαρχιών ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης ή τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές των Ενόπλων Δυνάμεων, την Ανώτατη Στρατιωτική Υγειονομική Επιτροπή, την Ανώτατη Ναυτική Υγειονομική Επιτροπή, την Ανώτατη Αεροπορική Υγειονομική Επιτροπή ή την Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας, εφόσον πρόκειται για επ' αόριστον κρίση ή άλλως μέχρι την ημερομηνία λήξης της ισχύος τους και εφόσον ισχύουν κατά την 1η Ιανουαρίου 2014.
Και για τη χορήγηση των εκπτώσεων σε ποσοστό 50% ή 100% θα γίνουν δύο εκκαθαρίσεις,
Στην περίπτωση στην οποία, κατά την εκκαθάριση του Δεκεμβρίου 2014, διαπιστωθεί ότι ο φορολογούμενος δεν δικαιούται τη χορηγηθείσα μείωση, λόγω της υποβολής ή της εκκαθάρισης φορολογικών δηλώσεων στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την πρώτη μέχρι
τη νέα εκκαθάριση, με αποτέλεσμα να μην πληρούνται οι προϋποθέσεις, αυτή αίρεται με αιτιολογημένη απόφαση της Φορολογικής Διοίκησης και εκδίδεται νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, ο οποίος καταβάλλεται σε ισόποσες δόσεις μέχρι και την 27/2/2015.
Στα χέρια των τοκογλύφων χιλιάδες ιδιοκτήτες που αναζητούν εναγωνίως ρευστό για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Προσφέρουν δάνεια με εγγύηση ακινήτων και με επιτόκια που φτάνουν μέχρι και 5% μηνιαίως. Τις περισσότερες φορές , το δάνειο που προσφερουν αντιπροσωπεύει το 30% της αξίας των ακινήτων και φυσικά οι όροι είναι σχεδόν τέτοιοι που οι δανειολήπτες είναι σε πλήρη αδυναμία να αναταποκριθούν στις απαιτήσεις των "δανειστών" τους. Στην πραγματικότητα , ακόμα και οι νομικές διέξοδοι που έχουν οι οφειλέτες είναι λεόντειοι με αποτέλεσμα να αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν τα νομικά όπλα τα οποία διαθέτουν. Αν και τα φαινόμενα αυτά δεν είναι άγνωστα στην αγορά το τελευταίο χρόνο έχουν πληθύνει καθώς οι εξοντωτικές ποινές για οφειλές προς το δημόσιο και τα ταμεία σε συνδυασμό με τον μπλόκο σε παράλληλες δραστηριότητες έχουν δημιουργήσει τεράστιες ομάδες απελπισμένων επαγγελματιών οι οποίοι ζητούν εναγωνίως ρευστό για να ...γλυτωσουν τα χειρότερα και έτσι γίνονται βορά των κυκλωμάτων. Μάλιστα δεν είναι λιγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ουσιαστικά βρισκόμαστε στην αρχή του φαινομένου καθώς όσο περνά ο καιρός τα φαινόμενα αυτα θα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. . Πολλοί επιτήδειοι την τελευταία διετία προσεγγίζουν απελπισμένους ιδιοκτήτες ακινήτων και τους προσφέρουν ρευστότητα με ενέχυρο κάποιο περιουσιακό στοιχείο. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και αγγελίες μέσω διαδικτύου που δίνουν δάνεια με επιτόκιο 3%, περίοδο χάριτος 2 μηνών και άλλα... μπόνους ακόμη και σε ανέργους.
«Ανάσα» στην κτηματαγορά με επιβολή του «πόθεν έσχες» στο συνολικό τίμημα που αναγράφεται στα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων και όχι στις εξωπραγματικές αντικειμενικές αξίες προβλέπει τροπολογία που κατατέθηκε χθες.
Ειδικότερα σε ότι αφορά το νέο καθεστώς στην αγορά ακινήτων προβλέπεται:
Σε κάθε περίπτωση απόκτησης ακινήτου, η δαπάνη αγοράς που λαμβάνεται υπόψη ως τεκμήριο για τον προσδιορισμό του εισοδήματος του αγοραστή δεν θα υπολογίζεται πλέον με βάση την αντικειμενική αξία αλλά με βάση την τιμή που αναγράφεται στο συμβόλαιο ακόμη κι αν αυτή είναι μικρότερη από την αντικειμενική. Συγκεκριμένα, ως τίμημα αγοράς του ακινήτου θα λαμβάνεται υπόψη το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης του αγοραστή όπως αυτό προκύπτει από το συμβόλαιο, δηλαδή το άθροισμα του δηλωθέντος τιμήματος, των φόρων και των λοιπών εξόδων που καταβλήθηκαν εκτός εάν από έλεγχο προκύπτει μεγαλύτερο ποσό, οπότε λαμβάνεται υπόψη το ποσό αυτό. Η διάταξη αυτή αναμένεται να μειώσει σημαντικά τα ποσά των τεκμηρίων αγοράς ακινήτων που θα καλούνται να καλύψουν οι φορολογούμενοι στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που θα υποβάλουν το 2015 και τα επόμενα έτη. Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζονται τα προβλήματα που υπάρχουν στην αγορά – μεταβίβαση ακινήτων στην περίπτωση που η πραγματική καταβαλλόμενη δαπάνη εκ μέρους του αγοραστή υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας.
Η επιβολή τεκμηρίου με βάση την αντικειμενική αξία είχε οδηγήσει σε πάγωμα των αγοραπωλησιών τους τελευταίους μήνες με τους μεσίτες να βρίσκονται σε κατάσταση νευρικής κρίσης καθώς αδυνατούν να ολοκληρώσουν συμβόλαια αν και υπάρχουν αγοραστές και έτοιμα deals. Χαρακτηριστικά είναι τα εξής παραδείγματα:
· 1. Εργοστάσιο το οποίο έχει αντικειμενική αξία 2,5 εκατ. ευρώ πωλείται 800.000 ευρώ, ο αγοραστής έχει βρεθεί, μπορεί η επιχείρηση να ξαναλειτουργήσει, ωστόσο, δεν έχει το εισόδημα για να καλύψει το πόθεν έσχες για 2,5 εκατ. ευρώ. Ετσι, η συμφωνία δεν μπορεί να ολοκληρωθεί.
· 2. Κατάστημα στην Ελευσίνα πωλείται μόλις 40.000 ευρώ ωστόσο η αντικειμενική αξία του είναι η διπλάσια και ο επενδυτής δεν προχωρά στην συμφωνία λόγω πόθεν έσχες.
· 3. Μεγάλο αγροτεμάχιο στην Οινόη 50 στρεμμάτων πωλείται 80.000 ευρώ ωστόσο η εφορία αναγνωρίζει την αντικειμενική αξία η οποία είναι 190.000 ευρώ.
· 4. Στο Καστρί, ημιτελής κατοικία πωλείται 200.000 ευρώ όμως έχει αντικειμενική αξία 350.000 ευρώ.
Ωστόσο, οι συμβαλλόμενοι δεν θα πρέπει να μένουν ήσυχοι καθώς θα πρέπει να δηλώνουν το πραγματικό τίμημα κι όχι χαμηλότερο, αφού έχει συμφωνηθεί μεταξύ αγοραστή και πωλητή. Θα λαμβάνονται υπόψη και οι υπόλοιπες δαπάνες, όπως ο φόρος που καταβλήθηκε και τα έξοδα μεταβίβασης του ακινήτου (έξοδα συμβολαιογράφου, μετεγγραφής κ.λπ.). Έτσι η εφορία θα δέχεται το ποσόν της συναλλαγής που θα αναγράφει ο αγοραστής στο συμβόλαιο αγοράς, όποιο και αν είναι αυτό, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την αντικειμενική αξία. Η νέα διάταξη μπορεί στην πράξη να καταργεί το «πόθεν έσχες», αφού η εφορία θα δέχεται το τίμημα που αναγράφεται στο συμβόλαιο αγοράς και όχι την αξία που υπολογίζεται σήμερα με βάση την υψηλότερη αντικειμενική αξία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι καταργείται το τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και κυρίως ότι δεν θα γίνεται έλεγχος σε κάθε «ύποπτη» συναλλαγή.
Όπως αναφέρει αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, η νέα ρύθμιση έρχεται να διευκολύνει τους αγοραστές ακινήτων και να δώσει «ανάσα» στην κτηματαγορά και όχι για να ανοίξει «παράθυρο» για παράτυπες συναλλαγές.
Αυτό σημαίνει ότι υποθέσεις αγοραπωλησίας ακινήτων με μεγάλη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής αξίας και της τιμής που αναγράφονται στο συμβόλαιο θα μπαίνουν αμέσως στο στόχαστρο των φοροελεγκτών και θα ερευνώνται ύποπτες συναλλαγές και εικονικές πωλήσεις ακινήτων που γίνονται κυρίως μεταξύ συγγενικών προσώπων για να γλιτώσουν φόρους ή τις κατασχέσεις, αν πρόκειται για οφειλέτες του Δημοσίου. Έτσι όλες οι αγοραπωλησίες ακινήτων με μεγάλη και αδικαιολόγητη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής αξίας και του τιμήματος που αναγράφεται στο συμβόλαιο θα ερευνώνται και ο έλεγχος θα επεκτείνεται στους πωλητές, τους αγοραστές, αλλά και τους συμβολαιογράφους. «Δεν μπορεί η αντικειμενική αξία του ακινήτου να ανέρχεται σε 100.000 ευρώ και στο συμβόλαιο να αναγράφεται τιμή πώλησης 10.000 ευρώ. Αυτές οι υποθέσεις θα ελέγχονται», σημειώνει ο ίδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών.
- Επιμηκύνεται ο χρόνος αποπληρωμής μετά από συμφωνία με τις τράπεζες
- Διατηρείται η επιδότηση επιτοκίου μέχρι και 9 χρόνια για όσους είναι συνεπείς
- Μένουν εκτός ρύθμισης όσοι χρωστούν δόσεις για πάνω από 6 μήνες
- Δείτε παραδείγματα
Ρύθμιση για 97.000 οφειλέτες τραπεζών που πήραν στεγαστικό δάνειο από τον πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας, ετοιμάζει το Υπουργείο Εργασίας.
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, το σχέδιο της απόφασης προβλέπει:
1.Επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής δανείων που χορηγήθηκαν από τράπεζες με επιδότηση του επιτοκίου αποκλειστικά από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας για όσους δικαιούχους είναι ενήμεροι στην καταβολή οφειλομένων.
2. Ο ΟΑΕΔ δεν παρεμβάλλεται στη διαπραγμάτευση του χρόνου αποπληρωμής μεταξύ δικαιούχων και τράπεζας, ενώ εξακολουθεί να καταβάλλει το προβλεπόμενο ποσό για την επιδότηση του επιτοκίου, μέχρι τη συμπλήρωση των εννέα (9) ετών από την υπαγωγή του δικαιούχου στο πρόγραμμα δανειοδότησης.
3. Το συνολικά καταβληθησόμενο ποσό επιδότησης θα υπολογισθεί με βάση τον αρχικό χρόνο εξόφλησης (15ετία) και με το ισχύον κατά την κατάρτιση της νέας τροποποιητικής του χρόνου αποπληρωμής σύμβασης επιτόκιο της ΕΚΤ.
4. Οι οφειλέτες μπορούν να υποβάλουν τη σχετική αίτηση στο πιστωτικό ίδρυμα με το οποίο έχουν συμβληθεί, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία έξι (6) μηνών.
5. Με κοινή απόφαση των υπουργών Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Οικονομικών και Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, δύναται να παραταθεί η ανωτέρω προθεσμία.
Πόσο μειώνονται οι δόσεις - παραδείγματα
1. Δανειολήπτης με υπόλοιπο 125.138 ευρώ και επιδότηση επιτοκίου για τα επόμενα 5 έτη πληρώνει σήμερα 985 ευρώ. Με επιμήκυνση για 15 έτη η δόση πέφτει στα 380 ευρώ το μήνα.
2. Δανειολήπτης με υπόλοιπο 88.313 ευρώ και τρέχουσα δόση 1.000 ευρώ που έχει επιδότηση επιτοκίου για δυο ακόμη έτη. Με τη σχεδιαζόμενη ρύθμιση και με παράταση για άλλα 10-15 χρόνια, η μηνιαία δόση μπορεί να μειωθεί στα 300 ευρώ.
Από την ισχύ της υπουργικής απόφασης οι δανειολήπτες που δεν χρωστούν δόσεις πέραν των τελευταίων έξι μηνών, θα μπορούν με αίτησή τους στην τράπεζα από την οποία πήραν το δάνειο να ζητήσουν και να διαπραγματευτούν την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου υπογράφοντας όμως νέα σύμβαση. Όσοι έχουν υπερβεί το εξάμηνο θα έχουν μεν τη δυνατότητα επιμήκυνσης, αλλά χωρίς την επιδότηση του επιτοκίου.
