Οι εμπορικές τιμές αφορούν σε νεόδμητες κατοικίες. Τα παλαιότερα ακίνητα έχουν τιμές χαμηλότερες ακόμη και πάνω από 50% σε σχέση με τις αντικειμενικές.
Η διαδικασία αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών ξεκίνησε, αλλά οι φορολογούμενοι θα πρέπει να περιμένουν ακόμη δύο χρόνια για να εξισωθούν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων με τις εμπορικές και οι φόροι επί των ακινήτων να υπολογίζονται με βάση τις τιμές αγοράς και όχι τις εξωπραγματικές τιμές.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Χρυσόγονο, η διαδικασία για την επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στην Ελλάδα με σκοπό την ευθυγράμμιση όλων των αξιών των ακινήτων με τις τιμές της αγοράς έχει ήδη ξεκινήσει και διενεργείται από ομάδα με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας Αβραάμ Γούναρη.
Σύμφωνα με πληροφορίες το νέο αυτόματο σύστημα αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμο στα τέλη Ιανουαρίου 2016. Με βάση το σύστημα αυτό, η αναπροσαρμογή της αξίας των ακινήτων θα γίνεται αυτόματα χωρίς να απαιτείται η συνδρομή επιτροπών, προκειμένου να αποφανθούν για τις νέες τιμές σε κάθε ζώνη.
Το ηλεκτρονικό σύστημα θα αντλεί στοιχεία από όλη την Ελλάδα, που θα προέρχονται από φορείς όπως την Τράπεζα της Ελλάδος, τις κτηματικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών και τα υποθηκοφυλακεία. Στόχος είναι να δημιουργηθεί μία ενιαία πλατφόρμα την οποία θα χρησιμοποιούν πλέον όλοι οι φορείς του Δημοσίου (πολεοδομίες, Δήμοι, ΔΕΗ, Επιμελητήρια, Υπουργείο Οικονομικών κ.λπ.) Με βάση τις τιμές που θα υπολογίζονται αυτόματα από το ηλεκτρονικό σύστημα, θα προσδιορίζονται οι φόροι των ακινήτων, καθώς και τα τέλη που επιβάλλονται κατά περίπτωση. Θα δημιουργηθεί δηλαδή ένας μαθηματικός τύπος με βάση τον οποίο θα προκύπτουν οι τιμές ζώνης και το μόνο που θα αλλάζει είναι ο συντελεστής για τη φορολόγηση των ακινήτων, ανάλογα με τα έσοδα που θέλει να εισπράξει το Δημόσιο. Η επιτροπή που έχει συσταθεί υπό τον κ. Γούναρη αποτελεί το πρώτο βήμα για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, καθώς το χρονοδιάγραμμα στο οποίο έχει δεσμευτεί το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ακόμη τέσσερα βήματα:
Τον Ιανουάριο του 2015 θα συσταθεί μια άλλη ειδική μονάδα επίσης στη ΓΓΔΕ, η οποία θα προχωρήσει στη συλλογή στοιχείων από την αγορά για την προσαρμογή των τιμών ζώνης σε επίπεδα που αντανακλούν τις πραγματικές συνθήκες στην αγορά ακινήτων.
Τον Σεπτέμβριο του 2015 η δουλειά της ειδικής μονάδας θα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Οι τιμές ζώνης θα αντανακλούν τις πραγματικές συνθήκες με βάση στοιχεία από τις αγοραπωλησίες.
Τον Ιανουάριο του 2016 θα συσταθεί μία ακόμα επιτροπή -υπηρεσία αποτίμησης- και θα αρχίσει να καταγράφεται ένας δείκτης πραγματικών τιμών ακινήτων. Παράλληλα η Φορολογική Διοίκηση θα είναι σε θέση να διασταυρώνει πλήρως όλες τις δηλώσεις ακινήτων όλων των φορολογουμένων με την πραγματική περιουσιακή τους κατάσταση.
Τον Ιανουάριο του 2017 ευθυγραμμίζονται οι εμπορικές και οι αντικειμενικές αξίες.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ μεσοσταθμικά οι αντικειμενικές τιμές σήμερα είναι υψηλότερες κατά 15% - 20% από τις εμπορικές τιμές σε πανελλαδικό επίπεδο. Στις ακριβές περιοχές της χώρας οι εμπορικές αξίες σήμερα είναι πολύ χαμηλές και βρίσκονται στο μισό, ή ακόμα και στο 1/4 της αντικειμενικής τιμής
Η εξέλιξη των τιμών των ακινήτων στην περίοδο 1993-2014
Οι αντικειμενικές αξίες παραμένουν σήμερα στα παράλογα ύψη του 2007, όταν η αγορά των ακινήτων γνώριζε «ημέρες δόξας». Την περίοδο 1993 - 2007 υπήρξε έντονη αύξηση των τιμών των ακινήτων. Σύμφωνα με τον δείκτη τιμών της Τράπεζας της Ελλάδας, οι τιμές των ακινήτων στην περιοχή της Αθήνας αυξήθηκαν κατά 308%, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά 300% και στις άλλες αστικές περιοχές κατά 210,5%. Βασικός παράγοντας που συνέβαλε στην αύξηση των τιμών των ακινήτων ήταν η πτώση των επιτοκίων και της εύκολης πρόσβασης των ιδιωτών σε τραπεζικό δανεισμό.
Οι τιμές των ακινήτων κορυφώθηκαν κατά τη διάρκεια της διετίας 2007 ? 2008, με τη μεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται στο πρώτο εξάμηνο του 2008. Μετά ξεκίνησε η κατακόρυφη πτώση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ το 2009 οι τιμές των ακινήτων υποχώρησαν κατά 4,3%, το 2010 κατά 4,4%, το 2011 κατά 5,5%, το 2012 κατά 11,8%, το 2013 μειώθηκαν κατά 10,9%, ενώ και κατά το α' εξάμηνο του 2014 η πτώση έφθασε στο 3,1%.
Ετοιμο τον Ιανουάριο του 2016
Το νέο αυτόματο σύστημα αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών υπολογίζεται ότι θα είναι έτοιμο στα τέλη Ιανουαρίου 2016. Με βάση το σύστημα αυτό, η αναπροσαρμογή της αξίας των ακινήτων θα γίνεται αυτόματα χωρίς να απαιτείται η συνδρομή επιτροπών, προκειμένου να αποφανθούν για τις νέες τιμές σε κάθε ζώνη.
Φόροι ακινήτων
Με βάση τις τιμές που θα υπολογίζονται αυτόματα από το ηλεκτρονικό σύστημα, θα προσδιορίζονται οι φόροι των ακινήτων, καθώς και τα τέλη που επιβάλλονται κατά περίπτωση. Θα δημιουργηθεί δηλαδή ένας μαθηματικός τύπος με βάση τον οποίο θα προκύπτουν οι τιμές ζώνης και το μόνο που θα αλλάζει θα είναι ο συντελεστής για τη φορολόγηση των ακινήτων, ανάλογα με τα έσοδα που θέλει να εισπράξει το Δημόσιο.
