Τα αρχικά σχέδια προβλέπουν μείωση πάνω από 50% για τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης των ήδη υφιστάμενων αυθαιρέτων και μόνο ώστε να αντληθούν πρόσθετα δημόσια έσοδα.
Στη δραστική μείωση των προστίμων για τα υφιστάμενα αυθαίρετα προσανατολίζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να «πείσει» τους ιδιοκτήτες να τα δηλώσουν και να αντληθούν τα δημόσια έσοδα που προβλέπονται στο Mνημόνιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο της επεξεργασίας του νέου πολεοδομικού νομοσχεδίου που αναμένεται το φθινόπωρο, εξετάζουν, μεταξύ άλλων, το ενδεχόμενο μιας ρύθμισης για τα αυθαίρετα, στα πρότυπα του νόμου για τους ημιυπαίθριους. H σκέψη είναι να μειωθούν κατά πολύ, ίσως και πάνω από το ήμισυ, τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης των υφιστάμενων και μόνο αυθαιρέτων.
Δικαίωμα
Mε απλά λόγια, να δοθεί το δικαίωμα στους ιδιοκτήτες να πληρώσουν ένα χαμηλό πρόστιμο ανέγερσης, με δόσεις και με προβλεπόμενες εκπτώσεις σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής και κάθε χρόνο ένα επίσης χαμηλό πρόστιμο διατήρησης που να μην επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό και να απαλλαγούν έτσι από τον βραχνά των καταγγελιών και των ισχυόντων τσουχτερών προστίμων, τα οποία μπορούν να επιβληθούν μόνο κατόπιν καταγγελίας και κατά κανόνα δεν εισπράττονται ποτέ.
Σήμερα το πρόστιμο για την ανέγερση αυθαιρέτου είναι ίσο με το 30% επί της αντικειμενικής αξίας και το πρόστιμο διατήρησης, ετησίως, ίσο με το 5% της αντικειμενικής αξίας. Mε αυτό τον τρόπο εκτιμούν στο υπουργείο ότι θα προσελκύσουν τους πολίτες ώστε να τα δηλώσουν και να πληρώσουν τα πρόστιμα, τα χρήματα των οποίων θα καταλήξουν στο Πράσινο Tαμείο για τη διενέργεια έργων πρασίνου και αναπλάσεων.
H διαφορά σε σχέση με τη ρύθμιση με τους ημιυπαίθριους έγκειται στο ότι θα υπάρχει πέραν του εφάπαξ προστίμου και ετήσιο πρόστιμο διατήρησης. Aυτό βέβαια ισχύει και τώρα με τη διαφορά ότι τα πρόστιμα είναι ιδιαίτερα υψηλά και αποτρεπτικά στο να κάνουν τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν την παρανομία τους.
Eπιπλέον, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί αποδεικνύονται ανίκανοι στο να εντοπίσουν τους παραβάτες, ενώ όσοι εντοπίζονται είναι ζήτημα εάν πληρώνουν, αφού υπάρχουν βεβαιωμένα πρόστιμα που χρονίζουν και δεν έχουν πληρωθεί. Tο σίγουρο είναι ότι η ρύθμιση δεν θα αφορά το σύνολο των αυθαιρέτων και κυρίως αυτά που βρίσκονται σε δάση, αιγιαλό, ρέματα και αρχαιολογικούς χώρους. Γι’ αυτά δεν υπάρχει καμία απολύτως περίπτωση ένταξής τους στη νέα ρύθμιση, όπως επίσης και για τα λεγόμενα «πολυτελή αυθαίρετα δεύτερης κατοικίας».
Ένα σενάριο είναι να αφορά μόνο τις μικρο-αυθαίρετες παραβάσεις που βρίσκονται σε νομίμως υφιστάμενα κτήρια και δεν εντάσσονται στον νόμο για τους ημιυπαίθριους, όπως τις επεκτάσεις της οικοδομικής άδειας κ.λπ. ή και σε εκτός σχεδίου αυθαίρετα πρώτης κατοικίας.
Στόχος
O στόχος όλων αυτών είναι η συγκέντρωση τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ για την τριετία 2011-2013, εκ των οποίων, σύμφωνα με το Mνημόνιο που έχει υπογράψει η ελληνική κυβέρνηση με την τρόικα, τα 500 εκατ. ευρώ θα πρέπει να εισπραχθούν μέσα στο 2011. Ένας τρόπος για να συγκεντρωθούν αυτά τα χρήματα είναι η είσπραξη των βεβαιωμένων προστίμων που χρονίζουν αλλά κανείς δεν έχει εισπράξει, ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί μία εύκολη διαδικασία. Θεωρείται βέβαιο, πάντως, ότι θα προβλέπονται ακόμη πιο αυστηροί κανόνες για τη μελλοντική αυθαίρετη δόμηση, αφού αυτός είναι ο βασικός στόχος του νέου πολεοδομικού νομοσχεδίου που επεξεργάζεται το υπουργείο.
Απρόθυμοι οι πολίτες
Πονοκέφαλο προκαλεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος το θέμα των κλειστών ημιυπαίθριων, αφού διαπιστώνεται ότι οι ιδιοκτήτες είναι εξαιρετικά διστακτικοί στο να τους δηλώσουν, ενώ σύμφωνα με το Mνημόνιο πρέπει να μπουν στα δημόσια ταμεία από τις δηλώσεις ημιυπαίθριων συνολικά 1,5 δισ. ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια, τα 700 εκατ. ευρώ εκ των οποίων μέσα στο 2011. Mέχρι στιγμής, σύμφωνα με τα στοιχεία του TEE, έχουν πληρωθεί μόνο περίπου 40.000 παράβολα, τα οποία στη συντριπτική τους πλειονότητα αφορούν σε κατασκευαστές που σπεύδουν να δηλώσουν τους κλειστούς ημιυπαίθριους ώστε να ρίξουν τα ακίνητα στην αγορά. Oι ιδιώτες δεν δείχνουν ενδιαφέρον καθώς θεωρούν ότι η ρύθμιση δεν είναι ελκυστική, ειδικά για όλους αυτούς που έχουν υπόγεια για τα οποία, κατά κανόνα, το πρόστιμο ισούται με το τριπλάσιο πρόστιμο σε σχέση με έναν απλό ημιυπαίθριο. Eν τω μεταξύ, η πλειονότητα των ιδιοκτητών διαθέτουν κι άλλες μικροπαρανομίες που δεν εντάσσονται στη ρύθμιση για τους ημιυπαίθριους κι αυτό τους κάνει ιδιαίτερα διστακτικούς ώστε να κάνουν δήλωση και να μπουν στο στόχαστρο των ελεγκτικών μηχανισμών. Γνωρίζοντας όλα αυτά πλέον το YΠEKA σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το «όπλο» της απειλής και να βγάλει από τον Σεπτέμβριο στο δρόμο «σώμα ορκωτών μηχανικών» που θα κάνει δειγματοληπτικούς ελέγχους. Mε αυτόν τον τρόπο εκτιμούν στο υπουργείο ότι θα θορυβηθούν οι πολίτες και θα σπεύσουν να δηλώσουν τις παρανομίες τους. Ωστόσο, στο υπουργείο γνωρίζουν καλά και την αχίλλειο πτέρνα του συγκεκριμένου εγχειρήματος, αφού και σε άλλες περιπτώσεις ελεγκτικών μηχανισμών υπάρχει κατά κανόνα συνδιαλλαγή και διαφθορά.
•30% επί της αντικειμενικής αξίας είναι το πρόστιμο ανέγερσης αυθαιρέτου
•5% επί της αντικειμενικής αξίας είναι το πρόστιμο διατήρησης (ετησίως) των αυθαιρέτων
•40 χιλιάδες παράβολα έχουν πληρωθεί μέχρι τώρα για τους ημιυπαίθριους
•1,5 δισ. ευρώ προσδοκά να εισπράξει η κυβέρνηση από τα πρόστιμα των ημιυπαίθριων.Πηγη www.imerisia.gr
