Από 750 τετραγωνικά μέτρα έως 4 στρέμματα, που ισχύει μέχρι τώρα, αυξάνεται γενικώς και αδιακρίτως στα 10 στρέμματα η αρτιότητα των εκτός σχεδίου οικοπέδων σε όλες τις περιοχές της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας, του δικτύου «Natura 2000», η συνολική επιφάνεια των οποίων αθροίζεται σε περισσότερα από 4,2 εκατομμύρια εκτάρια και αντιστοιχεί στο ένα τρίτο της χερσαίας ελληνικής επικράτειας.
Ταυτοχρόνως, με το τελικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για την προστασία της βιοποικιλότητας έρχονται ανατροπές, αυστηροί περιορισμοί και απαγορεύσεις στη δόμηση των εκτός σχεδίου οικοπέδων σε αυτές τις περιοχές, για κύριες ή εξοχικές κατοικίες αλλά και βιομηχανικές, τουριστικές εκμεταλλεύσεις και ενεργειακές, γεωργικές, κτηνοτροφικές και κάθε είδους εγκαταστάσεις.
Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από δημόσια διαβούλευση στη διάρκεια της οποίας προκάλεσε παρεμβάσεις επιχειρηματιών, επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων, ενώ δέχθηκε «διασταυρούμενα πυρά» οικολόγων και κυνηγών, βρίσκεται στην τελική φάση διαμόρφωσής του.
Η αρμόδια υπουργός Τίνα Μπιρμπίλη παρουσιάζει τις επόμενες ημέρες το τελικό νομοσχέδιο στο υπουργικό συμβούλιο, για να ακολουθήσει η κατάθεση και η ψήφισή του από τη Βουλή. Για τους βασικούς τομείς δραστηριοτήτων που υπάρχουν ή αναπτύσσονται στις περιοχές του δικτύου προστασίας προβλέπονται:
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Απαγορεύσεις και περιορισμοί για κάθε είδους νέες βιομηχανικές μονάδες, μέσω αυστηρών διαδικασιών περιβαλλοντικών μελετών και αδειοδοτήσεων. Απαγορεύεται η εγκατάσταση ιδιαίτερα οχλουσών και επικίνδυνων βιομηχανικών εγκαταστάσεων, που εμπίπτουν στις διατάξεις της οδηγίας 96/82/ΕΚ (sevezo). Επίσης απαγορεύεται η εγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων υψηλής όχλησης. Για υφιστάμενες μονάδες των δύο αυτών κατηγοριών προβλέπεται ρυθμιστική απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος που θα θέτει αυστηρά κριτήρια συνέχισης της λειτουργίας τους και χρονοδιάγραμμα απομάκρυνσής τους.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΑΣΩΝ: Εφαρμόζεται κατά κανόνα φυσική, οικολογικά συμβατή δασοπονία. Τίθενται περιορισμοί στις μεθόδους συγκομιδής ξύλου και στη διάνοιξη των δασικών δρόμων. Απαγορεύονται δασικές επεμβάσεις σε περιοχές όπου ενδιαιτούν απειλούμενα φυτικά και ζωικά είδη.
ΓΕΩΡΓΙΑ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ: Στις περιοχές γεωργικού χαρακτήρα που έχουν ενταχθεί στο Δίκτυο δεν επιτρέπονται αλλαγές των μεθόδων καλλιέργειας, ιδίως στις ορεινές περιοχές. Στις περιοχές που περιβάλλουν τους υγροτόπους, η διαχείριση κατευθύνεται προς την προώθηση παραδοσιακών μεθόδων και βιολογικών καλλιεργειών. Σε αυτές τις καλλιέργειες θα θεωρείται μη συμβατή και θα απαγορεύεται η χρήση δραστικών φυτοφαρμάκων.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ: Επιτρέπεται μόνον η συμβατή ανάπτυξη ήπιων δραστηριοτήτων αναψυχής και οικοτουρισμού- αγροτουρισμού.
ΑΛΙΕΙΑ - ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ: Απαγορεύονται η ερασιτεχνική αλιεία και οι παράνομες μέθοδοι παράκτιας αλιείας (π.χ. η χρήση δυναμίτη), ενώ προβλέπεται εφαρμογή αυστηρής επιτήρησης των παράκτιων τόπων του Δικτύου. Η εγκατάσταση θαλάσσιων μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας θα εξετάζεται με κριτήριο τα οικολογικά χαρακτηριστικά κάθε τόπου.
ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΕΣ - ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: Απαγορεύεται η εγκατάστασή τους στις εκτάσεις που καταλαμβάνουν τύποι οικοτόπων και ενδιαιτήματα ειδών της Οδηγίας. Στις περιπτώσεις που ήδη λειτουργούν τέτοιες μονάδες, αφού οι δραστηριότητες αυτές εξαρτώνται απόλυτα από τους χώρους εύρεσης του προϊόντος, τίθενται αυστηροί περιβαλλοντικοί κανόνες.
ΚΥΝΗΓΙ: Προβλέπεται απαγόρευση της θήρας σε περιπτώσεις που απειλείται η διατάραξη των ειδών, χωρίς να προσδιορίζεται ρητά ότι η θήρα θεωρείται ως κατ’ αρχήν ασυμβίβαστη χρήση με τους σκοπούς του Δικτύου. Εμμέσως αλλά σαφώς οι περιοχές του Δικτύου εξαιρούνται ή περιορίζονται δραστικά από το πεδίο δράσης των κυνηγών.
Μεταβατική διάταξη πυροδοτεί κύμα οικοδομικών αδειών
Η ΓΕΝΙΚΗ αύξηση στα δέκα στρέμματα της αρτιότητας των εκτός σχεδίου οικοπέδων που βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου «Natura 2000» επηρεάζει άμεσα πολλές εκατοντάδες ιδιοκτησίες σε όλη τη χώρα, αφού τους αφαιρεί τη δυνατότητα μετά την ισχύ του νέου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος να προχωρήσουν σε νέες κατατμήσεις της αγροτικής και γεωργικής γης για τη μετατροπή τους σε οικιστική γη και νέες εκμεταλλεύσεις.
Οι βασικές ρυθμίσεις που αλλάζουν τα δεδομένα στην εκτός σχεδίου δόμηση προβλέπουν:
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ: Ασφαλείς πληροφορίες της «Ι» από αρμόδια πηγή του Υπουργείου Περιβάλλοντος αναφέρουν ότι στο νέο νομοσχέδιο θα υπάρξει μεταβατική διάταξη, η οποία θα καλύψει όσους ιδιοκτήτες πληρούν με τα σημερινά κριτήρια τα χαμηλότερα όρια αρτιότητας, εφόσον μέχρι την ισχύ του νέου νόμου έχουν εκδώσει οικοδομική άδεια ή έχουν υποβάλει σχετικό φάκελο για την έκδοση οικοδομικών αδειών.
ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΑΔΕΙΕΣ: Η μεταβατική ρύθμιση δεν αποκλείεται εν μέσω της οικονομικής κρίσης και της κατασκευαστικής ύφεσης να πυροδοτήσει ένα ισχυρό ρεύμα έκδοσης οικοδομικών αδειών και ανοικοδόμησης στις προστατευόμενες περιοχές, πριν ισχύσουν οι απαγορεύσεις του νέου νόμου, φέρνοντας αντίθετα αποτελέσματα στην προστασία του περιβάλλοντος. Παράλληλα αρμόδιοι παράγοντες τονίζουν ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη λειτουργία του κυκλώματος των Πολεοδομιών, ώστε να μην ανοίξει μετά την ισχύ του νέου νόμου ένας νέος κύκλος διαφθοράς, με ετεροχρονισμένα πρωτόκολλα έκδοσης οικοδομικών αδειών στις περιοχές προστασίας.
Η ΡΥΘΜΙΣΗ: Το νομοσχέδιο προβλέπει συγκεκριμένα ότι: «Στα γήπεδα που βρίσκονται εκτός των εγκεκριμένων σχεδίων πόλεως ή εκτός των ορίων των προ του 1923 νομίμως υφισταμένων οικισμών ή εκτός των ορίων των οικισμών με πληθυσμό μέχρι 2.000 κατοίκους, σε Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και Ζώνες Ειδικής Προστασίας, το ελάχιστο εμβαδόν για τη δόμηση καθορίζεται σε 10.000 τετραγωνικά μέτρα. Δεν εφαρμόζονται κανενός είδους σχετικές παρεκκλίσεις. Με πρόταση του υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να αυξηθεί με Προεδρικό Διάταγμα το ελάχιστο εμβαδόν».
Προκύπτει λοιπόν ότι η αρτιότητα των 4 στρεμμάτων, που κατά κανόνα ισχύει στη συντριπτική πλειοψηφία των εκτός σχεδίου περιοχών της χώρας αποκλειστικά και μόνον στις εκτάσεις οι οποίες είναι ενταγμένες στο δίκτυο «Natura 2000» αυξάνεται σε 10 στρέμματα. Στις ίδιες περιοχές, εάν ισχύουν ρυθμίσεις (προεδρικά διατάγματα χωροταξικού, πολεοδομικού σχεδιασμού, οριοθέτησης ζωνών προστασίας κ.λπ.), τα οποία προβλέπουν αρτιότητα μεγαλύτερη των 4 και μικρότερη των 10 στρεμμάτων, αυτές οι ρυθμίσεις παύουν να ισχύουν και καθιερώνεται η αρτιότητα των τουλάχιστον 10 στρεμμάτων. Κατάργηση παρεκκλίσεων:
Παράλληλα η νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος προβλέπει με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο ότι στις συγκεκριμένες περιοχές προστασίας καταργούνται και οι λεγόμενες «παρεκκλίσεις» της εκτός σχεδίου δόμησης. Οι παρεκκλίσεις έδιναν τη δυνατότητα κυρίως σε παρόδιους ιδιοκτήτες (εθνικών, επαρχιακών, κοινοτικών δρόμων) να εκδίδουν οικοδομική άδεια και να χτίζουν σε οικόπεδα μικρότερα των 4 στρεμμάτων έως 750 τετραγωνικών μέτρων, ανάλογα με τη χρονολογία που έγινε η κατάτμηση του οικοπέδου.
«ΠΑΡΑΘΥΡΑ» ΔΟΜΗΣΗΣ: Το νέο νομοσχέδιο δεν αφήνει «παράθυρο» να ευνοηθούν ιδιοκτησίες στις οποίες έχει επιβληθεί μέχρι τώρα μεγαλύτερο όριο αρτιότητας. Για παράδειγμα, να ισχύει αρτιότητα 20 στρεμμάτων όπως σε περιοχές της περιφέρειας Αττικής και να μειωθεί στα 10 στρέμματα. Σχετικά προβλέπεται ότι «ειδικότερες υφιστάμενες διατάξεις ρύθμισης του χώρου οι οποίες προβλέπουν μεγαλύτερα όρια αρτιότητας ή περιορίζουν τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης διατηρούνται σε ισχύ».
Κλείνουν και τα μελλοντικά «παράθυρα» να επανέλθουν μικρότερες αρτιότητες σε κάποιες από τις περιοχές, κυρίως από αυτοδιοικητικούς φορείς που δέχονται τις άμεσες πιέσεις των ιδιοκτητών και αναλαμβάνουν συνήθως σχετικές πρωτοβουλίες, αφού προβλέπεται ακόμη ότι: «Στα κάθε είδους σχέδια χρήσεων γης δεν επιτρέπεται ο καθορισμός ελάχιστου εμβαδού γηπέδου μικρότερου από το ως άνω προβλεπόμενο (σ.σ.: των 10.000 τετραγωνικών μέτρων) ούτε η επαναφορά σε ισχύ σχετικών παρεκκλίσεων κανενός είδους».
«Δεν καταργείται γενικώς η εκτός σχεδίου δόμηση ούτε μπορεί αυτό να γίνει με μια γενική ρύθμιση». Αυτό αναφέρουν αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΚΑ προς την «Ι» αναφορικά με το θόρυβο που έχει δημιουργηθεί με αφορμή προτάσεις και τοποθετήσεις που κατέθεσαν φορείς και πολίτες, κυρίως από τον οικολογικό χώρο. Στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου δεν θα υπάρχει σχετική ρύθμιση γενικής εφαρμογής. Οι περιορισμοί δόμησης και οι νέες αυξημένες αρτιότητες των γηπέδων που προβλέπει το νομοσχέδιο αφορούν αποκλειστικά τις περιοχές που είναι ήδη ενταγμένες στο δίκτυο «Natura 2000». Οι πληροφορίες μας αναφέρουν παράλληλα ότι ο γενικός περιορισμός με στόχο την τελική κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης απασχολεί την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ. Το θέμα θα αντιμετωπιστεί σταδιακά σε βάθος χρόνου, με νέο θεσμικό πλαίσιο.Πηγή www.isotimia.gr
