Δεδομένη θεωρείται πλέον η απελευθέρωση των πλειστηριασμών από την 1/1 του 2014, αφού σύμφωνα με τα όσα συμφωνήθηκαν στην συνάντηση της κυβέρνησης με την τρόικα και οι δύο πλευρές φαίνεται να πήραν αυτό που ήθελαν.
Η ελληνική πλευρά κατάφερε να αποφύγει την «οριζόντια» απελευθέρωση, αφού οι ευπαθείς ομάδες ενδέχεται να την γλυτώσουν υπό προϋποθέσεις και η τρόικα πήρε αυτό για το οποίο αρχικά πίεζε. Να βγει στο σφυρί και η πρώτη κατοικία για όσους έχουν και δεν πληρώνουν. To τελικό σχέδιο για την απελευθέρωση των πλειστηριασμών, αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα, καθώς όπως τόνιζαν κυβερνητικά στελέχη στο «fpress», «οι πολίτες θα πρέπει να μάθουν άμεσα τι μέλλει γενέσθαι για να λάβουν τα μέτρα τους. Όταν το μέτρο προστασίας ισχύει έως τις 31 Δεκεμβρίου, δεν μπορείς να τους ενημερώσεις τον Γενάρη.»
Όλα τα «κόκκινα δάνεια» στο κάδρο
Πάντως στις προηγούμενες συναντήσεις των δύο πλευρών είχε συμφωνηθεί παράλληλα με το πλαίσιο που θα διέπει τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας από τις αρχές του 2014, να βρεθεί μια νέα φόρμουλα ρύθμισης των κόκκινων δανείων συνολικότερα. Επιχειρηματικά, καταναλωτικά, στεγαστικά και όλων των άλλων κατηγοριών, τα οποία βρίσκονται σε σημαντική καθυστέρηση.
Για αυτά τα δάνεια έχει συσταθεί από τα μέσα Ιουλίου ομάδα εργασίας από τα υπουργεία Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης, την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών, την ΤτΕ και στην οποία θα συμμετείχαν και κοινωνικοί φορείς, προκειμένου να «στήσει» τον αποκαλούμενο «Μηχανισμό Γρήγορης Επίλυσης Καθυστερούμενων Οφειλών» με στόχο να αποφευχθούν οι μακροχρόνιες διενέξεις μεταξύ τραπεζών και δανειοληπτών που καταλήγουν σε πολλές περιπτώσεις στα δικαστήρια και παράλληλα η εξεύρεση βιώσιμης λύσης και για τις δύο πλευρές.
Η διαδικασία. Πως να "αμυνθείτε".
Οπως είπαμε μέχρι το τέλος του χρόνου, οι τράπεζες δεν έχουν το δικαίωμα να βγάλουν στο σφυρί την κύρια κατοικία σας καθώς όλοι οι πλειστηριασμοί έχουν παγώσει με νόμο. Αυτή βέβαια, είναι μια προσωρινή λύση. Ευκαιρία μόνιμης διάσωσης της κύριας κατοικίας δίνει ο περίφημος «νόμος Κατσέλη» ο οποίος δυστυχώς δεν απευθύνεται σε όλους
Ο νόμος Κατσέλη
Στο νόμο Κατσέλη, μπορούν να υπαχθούν άνεργοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, μικρέμποροι καθώς και έμποροι υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Υπαγωγή στο νόμο σημαίνει ότι ο δανειολήπτης διασφαλίζει την κύρια κατοικία του και την υπόλοιπη περιουσία του –αν έχει- μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση του. Οι οφειλές πάνε σε ρύθμιση, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα Ειρηνοδικεία έχουν αποφασίσει ακόμα και τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της οφειλής. Τα δάνεια που έχουν προσημείωση υποθήκης (πχ στεγαστικά) τοκίζονται με πολύ χαμηλό επιτόκιο και όχι με τα επιτόκια υπερημερίας. Τα καταναλωτικά δάνεια και οφειλές από πιστωτικές κάρτες που υπάγονται στο νόμο παύουν να τοκίζονται, μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση. Το δικαστήριο ορίζει το ύψος της δόσης, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη, ώστε το δάνειο να εξυπηρετείται κανονικά. Σύμφωνα με το νόμο ο δανειολήπτης πρέπει μέχρι να εκδοθεί απόφαση να καταβάλλει μηνιαίως τουλάχιστον το 10% της οφειλόμενης τελευταίας ενήμερης δόσης, το ποσό της οποίας δεν μπορεί να είναι μικρότερο από τα 40 ευρώ/μήνα. Αν ο δανειολήπτης είναι άνεργος ή εξαιρετικά χαμηλού εισοδήματος, έχει τη δυνατότητα να διεκδικήσει πολύ χαμηλές καταβολές έως και μηδενικές. Σημειώνουμε ότι ο νόμος 3869/2010 δεν αφορά μόνον στεγαστικά δάνεια, αλλά κάθε είδους δάνεια, ακόμα και επαγγελματικά.
Η ρύθμιση
Αλλη επιλογή είναι η υπαγωγή στις διατάξεις του Ν4161/2013 (ψηφίστηκε το καλοκαίρι) και αφορά το Πρόγραμμα Διευκόλυνσης για ενήμερους δανειολήπτες ενυπόθηκων δανείων. Στον συγκεκριμένο νόμο μπορούν να υπαχθούν άνεργοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες που παρέχουν υπηρεσίες σε έναν εργοδότη. Με τη διαφορά ότι υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια και προϋποθέσεις για να κάνει κάποιος χρήση του νόμου. Αν λοιπόν ένα νοικοκυριό έχει υποστεί μείωση στο εισόδημα του τουλάχιστον κατά 30% και το ετήσιο εισόδημα του δεν υπερβαίνει τις 25.000 ευρώ, μπορεί να κάνει χρήση των διατάξεων του νόμου. Ειδικότερα:
Κάθε καταναλωτής μπορεί να υπαχθεί στο Πρόγραμμα διευκόλυνσης μόνο μια φορά και για μέγιστη διάρκεια 48 μηνών (περίοδος χάριτος).
Στον οφειλέτη του οποίου η αίτηση γίνεται αποδεκτή παρέχεται η αιτηθείσα περίοδος χάριτος κατόπιν της υπογραφής της σύμβασης
Σε άνεργους με μηδενικό εισόδημα ή μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, παρέχεται επιπλέον η δυνατότητα μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων για συνολικό διάστημα μέχρι έξι (6) μήνες εντός της περιόδου χάριτος, το οποίο διάστημα δύναται να παρέχεται συνεχόμενο ή τμηματικά.
Η έσατη λύση της...καθυστέρησης
Μετά από πόσες απλήρωτες δόσεις ξεκινά η τράπεζα την διαδικασία;
Αν κάποιος δεν έχει πληρώσει 3 δόσεις λαμβάνει από την τράπεζα εξώδικο που τον καλεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και να εξοφλήσει το ποσό, για να μην καταγγελθεί η σύμβαση του δανείου και γίνει απαιτητό το σύνολο του ποσού του δανείου. Συνήθως οι τράπεζες δεν τραβάνε το σκοινί σε αυτό το στάδιο.
Αν δεν μπορώ να ανταποκριθώ τι γίνεται;
Αν δεν γίνει κανένας διακανονισμός για το οφειλόμενο ποσό των τριών δόσεων λόγω αδυναμίας και λήξει η περίοδος αποπληρωμής και της τέταρτης δόσης, τότε η τράπεζα καταγγέλλει τη σύμβαση, κάνει απαιτητό το σύνολο της οφειλή και στέλνει διαταγή πληρωμής στον οφειλέτη. Αυτό σημαίνει ότι η τράπεζα μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης.
Σε αυτό το στάδιο πως μπορώ να αμυνθώ;
Η τράπεζα έχει την δυνατότητα, τρεις εργάσιμες ημέρες μετά την επίδοση της σχετικής διαταγής, να προχωρήσει σε εκτέλεση της διαταγής. Δηλαδή σε κατάσχεση. Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η διαδικασία είναι να γίνει ανακοπή, εντός 15 ημερών από την επίδοση, και παράλληλα να κατατεθεί στο αρμόδιο δικαστήριο αίτηση αναστολής της εκτέλεσης με ασφαλιστικά μέτρα, έτσι ώστε έως ότου συζητηθεί η αίτηση να μην μπορεί η τράπεζα να προχωρήσει στην σχετική διαδικασία.
Αν γίνει δεκτή η αίτηση μου;
Θα αναμένετε την τακτική δικάσιμο η οποία θα οριστεί μετά από καιρό. Αρα τουλάχιστον έως τότε δεν κινδυνεύετε να χάσετε το σπίτι σας.
Αν δεν γίνει δεκτή η αίτηση ανακοπής τι κάνω;
Τότε προχωρά κανονικά η διαδικασία της κατάσχεσης και ο μόνος τρόπος που απομένει για να καθυστερήσετε την διαδικασία είναι η αίτηση ανακοπής 5 μέρες πριν τον πλειστηριασμό με αιτιολογία την αναπροσαρμογή του τιμήματος. Αν γίνει δεκτή έχετε εξασφαλίσει περίπου έξι μήνες καθυστέρησης.
Με την κατάσχεση μου παίρνουν το σπίτι και με βγάζουν έξω;
Με την κατάσχεση δεν σας βγάζουν έξω από το σπίτι σας, αλλά σας αφαιρούν το δικαίωμα πώλησης, μεταβίβασης στα παιδιά σας κλπ, έως ότου το ακίνητο βγει σε πλειστηριασμό.
Πότε βγαίνει το ακίνητο μου στον πλειστηριασμό αν δεν κινηθώ νομικά;
Σε 40 ημέρες από την επίδοση κατάσχεσης.
Θα χάσω και άλλα ακίνητα αν δεν φτάνουν τα λεφτά;
Αν οφείλετε στην τράπεζα π.χ. 200.000 ευρώ και το σπίτι σας εκποιηθεί για 150.000 ευρώ, τότε η τράπεζα μπορεί να διεκδικήσει το υπόλοιπο ποσό από άλλο περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να έχετε. Εξοχικό, γραφείο και άλλα.
Μετά από πόσες απλήρωτες δόσεις ξεκινά η τράπεζα την διαδικασία;
Αν κάποιος δεν έχει πληρώσει 3 δόσεις λαμβάνει από την τράπεζα εξώδικο που τον καλεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και να εξοφλήσει το ποσό, για να μην καταγγελθεί η σύμβαση του δανείου και γίνει απαιτητό το σύνολο του ποσού του δανείου. Συνήθως οι τράπεζες δεν τραβάνε το σκοινί σε αυτό το στάδιο.
Αν δεν μπορώ να ανταποκριθώ τι γίνεται;
Αν δεν γίνει κανένας διακανονισμός για το οφειλόμενο ποσό των τριών δόσεων λόγω αδυναμίας και λήξει η περίοδος αποπληρωμής και της τέταρτης δόσης, τότε η τράπεζα καταγγέλλει τη σύμβαση, κάνει απαιτητό το σύνολο της οφειλή και στέλνει διαταγή πληρωμής στον οφειλέτη. Αυτό σημαίνει ότι η τράπεζα μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης.
Σε αυτό το στάδιο πως μπορώ να αμυνθώ;
Η τράπεζα έχει την δυνατότητα, τρεις εργάσιμες ημέρες μετά την επίδοση της σχετικής διαταγής, να προχωρήσει σε εκτέλεση της διαταγής. Δηλαδή σε κατάσχεση. Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η διαδικασία είναι να γίνει ανακοπή, εντός 15 ημερών από την επίδοση, και παράλληλα να κατατεθεί στο αρμόδιο δικαστήριο αίτηση αναστολής της εκτέλεσης με ασφαλιστικά μέτρα, έτσι ώστε έως ότου συζητηθεί η αίτηση να μην μπορεί η τράπεζα να προχωρήσει στην σχετική διαδικασία.
Αν γίνει δεκτή η αίτηση μου;
Θα αναμένετε την τακτική δικάσιμο η οποία θα οριστεί μετά από καιρό. Αρα τουλάχιστον έως τότε δεν κινδυνεύετε να χάσετε το σπίτι σας.
Αν δεν γίνει δεκτή η αίτηση ανακοπής τι κάνω;
Τότε προχωρά κανονικά η διαδικασία της κατάσχεσης και ο μόνος τρόπος που απομένει για να καθυστερήσετε την διαδικασία είναι η αίτηση ανακοπής 5 μέρες πριν τον πλειστηριασμό με αιτιολογία την αναπροσαρμογή του τιμήματος. Αν γίνει δεκτή έχετε εξασφαλίσει περίπου έξι μήνες καθυστέρησης.
Με την κατάσχεση μου παίρνουν το σπίτι και με βγάζουν έξω;
Με την κατάσχεση δεν σας βγάζουν έξω από το σπίτι σας, αλλά σας αφαιρούν το δικαίωμα πώλησης, μεταβίβασης στα παιδιά σας κλπ, έως ότου το ακίνητο βγει σε πλειστηριασμό.
Πότε βγαίνει το ακίνητο μου στον πλειστηριασμό αν δεν κινηθώ νομικά;
Σε 40 ημέρες από την επίδοση κατάσχεσης.
Θα χάσω και άλλα ακίνητα αν δεν φτάνουν τα λεφτά;
Αν οφείλετε στην τράπεζα π.χ. 200.000 ευρώ και το σπίτι σας εκποιηθεί για 150.000 ευρώ, τότε η τράπεζα μπορεί να διεκδικήσει το υπόλοιπο ποσό από άλλο περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να έχετε. Εξοχικό, γραφείο και άλλα.
