Στη δημιουργία «Τράπεζας Γης» και την εφαρμογή του θεσμού της αγοράς δικαιωμάτων γης μέσω της οποίας θα επιχειρηθεί η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας Αλλά και να δοθεί οριστική λύση σε έναν μεγάλο αριθμό αυθαιρέτων, προσανατολίζεται, το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ειδικά για το θέμα των αυθαιρέτων στο υπουργείο εκτιμούν ότι μπορεί να δοθεί οριστική λύση σε περίπου 600.000 ιδιοκτησίες με πολεοδομικές παραβάσεις και να μπουν στα δημόσια ταμεία περίπου 9 δισ. ευρώ.
Ουσιαστικά, στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι μπορούν να επαναφέρουν, μερικώς τροποποιημένη, τη ρύθμιση που επιχείρησε η προηγούμενη ηγεσία να περάσει μαζί με την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, που θα έδινε το δικαίωμα για οριστική νομιμοποίηση σε όσους μπορούν να αγοράσουν το δικαίωμα συντελεστή δόμησης, ως άυλο τίτλο, από «τράπεζες γης» που θα δημιουργηθούν σε κάθε καλλικρατικό δήμο.
Η ρύθμιση τελικώς δεν είχε περάσει τότε, τώρα όμως εκτιμούν ότι τα δεδομένα το επιτρέπουν.Σε ό,τι αφορά τον σκόπελο του ΣτΕ, αυτός εκτιμάται ότι μπορεί να αποφευχθεί με το επιχείρημα της εξασφάλισης του περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Άλλωστε, όπως είπε και ο υπουργός Περιβάλοντος Ευάγγ. Λιβιεράτος σε πρόσφατη συνέντευξη του, το ΣτΕ δεν είναι απόλυτα αρνητικό σε ορισμένες διαδικασίες νομιμοποίησης, θυμίζοντας τους νόμους Τρίτση και Β. Παπανδρέου.
Τα τέσσερα σημεία
Με απλά λόγια, με τη θεσμοθέτηση της αγοράς δικαιωμάτων γης, θα μπορεί, μεταξύ άλλων:
1. Το κράτος να χαρακτηρίσει ως δημόσιες μεγάλες εκτός σχεδίου εκτάσεις. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε αυτές τις περιοχές ναι μεν δεν θα μπορούν να χτίσουν άλλα θα μπορούν να πουλήσουν ως άυλο τίτλο τον συντελεστή δόμησης σε κάποιον τρίτο.
2. Οι ιδιοκτήτες διατηρητέων να μπορούν να πωλήσουν τον υπόλοιπο συντελεστή δόμησης που διαθέτουν με την υποχρέωση να επενδύσουν στην ανακατασκευή των ακινήτων τους.
3. Να εμπλακούν ιδιώτες επενδυτές και να αναλάβουν την κατεδάφιση ολόκληρων παλιών και υποβαθμισμένων οικοδομικών τετραγώνων κατασκευάζοντας νέα κτίρια με εκτεταμένους ελεύθερους και πράσινους χώρους. Οι κάτοικοι θα μπορούν για ένα χρονικό διάστημα να μετακομίσουν με κόστος του επενδυτή σε άλλη περιοχή και μετά να επιστρέψουν στα νέα κτίρια των οποίων τις εμπορικές χρήσεις θα εκμεταλλεύεται ο ιδιώτης επενδυτής.
4. Θα μπορεί το κράτος να εντάξει όλη την αδόμητη ή μη δημόσια γη και να ανταλλάσσει τις εκτάσεις αυτές με άλλες για την κατασκευή έργων υποδομής, σχολείων, κοινόχρηστων χώρων, πάρκων κ.λπ. αποφεύγοντας έτσι το κόστος των απαλλοτριώσεων αφού θα πληρώνει ουσιαστικά με τον άυλο τίτλο του συντελεστή δόμησης.
Συντελεστής δόμησης
Αυτή τη στιγμή η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος επεξεργάζεται το σχέδιο και με στόχο όλη η ρύθμιση να έχει περιβαλλοντικό χαρακτήρα και να μην μπλοκαριστεί στο ΣτΕ που έχει παγώσει εδώ και χρόνια τη δυνατότητα μεταφοράς συντελεστή δόμησης απαιτώντας τη δημιουργία ειδικών ζωνών υποδοχής.
Το εργαλείο της «αγοράς δικαιωμάτων γης» που περιλαμβάνει και τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης ως άυλου τίτλου, καθώς και τη σύνδεσή τους με επιχειρησιακά και επενδυτικά προγράμματα μεικτής οικονομίας, εφαρμόζεται ευρέως στο εξωτερικό και θα είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται να υλοποιηθεί στην Ελλάδα.
