Στον αέρα κινδυνεύει να τιναχθεί ο προϋπολογισμός του 2010 αλλά και όλες οι προβλέψεις που περιλαμβάνει το Μνημόνιο με την Τρόικα για το 2011, εξαιτίας της κρίσης στην οικοδομή και την αγορά ακινήτων. Μέσα στο επόμενο έτος το Μνημόνιο έχει προϋπολογίσει έσοδα της τάξης τουλάχιστον του 1,5 δισ. ευρώ από την ακίνητη περιουσία.
Πρόκειται όμως για έσοδα που βρίσκονται στον «αέρα» εξαιτίας της μεγάλης κρίσης στην κτηματαγορά, της απροθυμίας των ιδιοκτητών να ρυθμίσουν τους ημιυπαίθριους χώρους αλλά και του θολού τοπίου που επικρατεί σε σχέση με τα αυθαίρετα. Ομως, εκτός από το 1,5 δισ. για την επόμενη χρονιά, στον αέρα είναι και τα φετινά έσοδα από τους ημιυπαίθριους, άλλα 600 εκατ. ευρώ δηλαδή, που προβλέπονται στο νέο αναθεωρημένο κείμενο του μνημονίου.
Αυτό το ποσό έχει υπολογίσει για το 2010 το οικονομικό επιτελείο ότι θα εισπράξει, καθώς, σύμφωνα και με το αναθεωρημένο Μνημόνιο, «η ρύθμιση για τους ημιυπαίθριους χώρους μπορεί να αποφέρει τουλάχιστον 800 εκατ. το χρόνο», ενώ συμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Περιβάλλοντος το ποσό αυτό μειώνεται στα 600 εκατ. λόγω περιορισμένων προσδοκιών.
Ομως, οι μόλις 64.000 αιτήσεις που είχαν κατατεθεί μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα σε όλες τις πολεοδομίες της χώρας, δεν έχουν αποφέρει περισσότερα από 18 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, μόλις τα 10 εκατ. έχουν μπει στα κρατικά ταμεία και τα υπόλοιπα 8 εκατ. στο λεγόμενο «πράσινο» ταμείο.
Επομένως, μέσα στους επόμενους 3,5 μήνες που διαρκεί η ρύθμιση Μπιρμπίλη για τους ημιυπαίθριους και τις άλλες παρανομίες στην οικοδομή, θα πρέπει να συγκεντρωθούν άλλα 590 εκατ. ευρώ (σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις), αλλιώς δημιουργείται μεγάλη «μαύρη τρύπα». Κι αν για το 2010 πέσουν έξω μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια (ανάλογα με το πόσοι τελικά θα σπεύσουν να κάνουν ρύθμιση και να πληρώσουν τα πρόστιμα), το 2011 μπορεί να σκάσει μεγαλύτερη «βόμβα» από τον κλάδο των ακινήτων.
Οι παράγοντες της αγοράς ακινήτων, πάντως, προειδοποιούν για δημοσιονομικό «Βατερλό», κυρίως από την πλευρά των εσόδων από ημιυπαίθριους αλλά και από τις αγοραπωλησίες, που έχουν παγώσει. Είναι χαρακτηριστικό ότι προβλέπουν πως η χρονιά θα κλείσει με συναλλαγές που θα κινηθούν γύρω στις 50.000, όταν πέρυσι ήταν περισσότερες από 90.000.
Σύμφωνα με το αναθεωρημένο κείμενο του Μνημονίου που δημοσιοποιήθηκε πριν από μερικές ημέρες, για την αγορά ακινήτων προβλέπονται τα εξής μέτρα τα οποία κρίνονται φυσικά απόλυτα απαραίτητα για τη δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας μέσω της αύξησης των εσόδων:
«Μονόδρομος» η μαζική ένταξη
1 «Κίνητρα για τη ρύθμιση των παραβιάσεων χρήσης γης οι οποίες θα αποφέρουν επιπλέον έσοδα 1,5 δισ. ευρώ από το 2011 μέχρι το 2013, από τα οποία τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ μέσα στο 2011». Πρόκειται για τα αυθαίρετα, τα οποία υπολογίζονται σε 1 εκατομμύριο σε όλη την Ελλάδα. Η είσπραξη αυτών των εσόδων προϋποθέτει ρύθμιση για την «τακτοποίησή» τους έναντι χαμηλού προστίμου, ανάλογου ίσως με αυτό για τους ημιυπαίθριους. Ή αλλιώς άγριο κυνηγητό για την είσπραξη πολύ μεγάλων προστίμων με την απειλή κατεδάφισης. Και πάλι, όμως, τα πάντα θα εξαρτηθούν από τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Σύμφωνα με την απόφαση 350 του 2009 του Συμβουλίου της Επικρατείας, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή καμία νομιμοποίηση αυθαιρέτων μετά το 1983, ούτε αυτά να εξαιρεθούν από την κατεδάφιση. Ο μόνος τρόπος που προκρίνεται πλέον είναι οι μαζικές εντάξεις στο σχέδιο πόλης ώστε εκ των υστέρων να βγουν οικοδομικές άδειες, αφού πρώτα οι ιδιοκτήτες πληρώσουν πρόστιμο. Μελετάται το ενδεχόμενο να μειωθούν σημαντικά τα πρόστιμα, ειδικά για οικοδομές μετά το 2004 καθώς είχαν εκτοξευτεί στα 2.000 ευρώ/τ.μ. με νόμο που είχε τότε ψηφιστεί. Μέχρι το τέλος του 2003 το πρόστιμο ήταν για όλη την Ελλάδα 60 ευρώ/τ.μ. Σε κάθε περίπτωση για να μπορέσουν να εισπραχθούν χρήματα από τα αυθαίρετα πρέπει άμεσα να κινηθούν οι διαδικασίες ένταξης στο σχέδιο, να στελεχωθούν οι 177 πολεοδομίες, πολλές εκ των οποίων υπολειτουργούν και φυσικά να συναινέσουν οι ιδιοκτήτες δηλώνοντάς το για να το σώσουν.
Αναπροσαρμογή προς... τα κάτω
2 «Διεύρυνση της φορολογικής βάσης ακίνητης περιουσίας αναπροσαρμόζοντας τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων με στόχο την αποκόμιση τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ επιπρόσθετα έσοδα». Να σημειωθεί ότι στο αρχικό κείμενο του Μνημονίου τα έσοδα ήταν 500 εκατ. ευρώ αλλά έγινε «έκπτωση» 100 εκατ. ευρώ εξαιτίας της παντελούς έλλειψης συναλλαγών. Το Μνημόνιο αναφέρει επίσης ότι για το 2012 θα συνεχιστεί η επέκταση της βάσης για τον φόρο ακίνητης περιουσίας με την αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών που θα αποδώσουν στα κρατικά ταμεία τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ. Η είσπραξη, ωστόσο, προϋποθέτει να γίνουν αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις με γονική παροχή, κληρονομιά κ.λπ. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ωστόσο, στην ήδη διαλυμένη αγορά, οι αντικειμενικές αξίες θα δώσουν τη χαριστική βολή. «Για ποια αύξηση των αντικειμενικών αξιών μιλάμε όταν, ειδικά στην επαγγελματική στέγη πρέπει να γίνουν μειώσεις», τονίζει ο πρόεδρος των Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Στράτος Παραδιάς και συνεχίζει: «Στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας με τα χιλιάδες απαξιωμένα καταστήματα θα πρέπει να γίνει μείωση τουλάχιστον 50% στις αντικειμενικές αξίες. Η αναπροσαρμογή των αξιών θα βάλει στην? κατάψυξη για τουλάχιστον τρία χρόνια την αγορά», αναφέρει ενώ μιλά και για χτύπημα στην κτηματαγορά από την αύξηση του ΦΠΑ.
«Χαράτσι» για τους ιδιοκτήτες
3 «Συλλογή τέλους από τους ημιυπαίθριους χώρους, τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ τον χρόνο», όπως λέει το μνημόνιο, ή 600 εκατ. όπως αναθεωρήθηκε τις τελευταίες ημέρες. Το εντυπωσιακό εδώ είναι ότι η κυβέρνηση, μέσα στο Μνημόνιο, αναφέρει ότι θα εισπράττει τόσα χρήματα τον χρόνο, όταν η ρύθμιση Μπιρμπίλη για τους ημιυπαίθριους ισχύει μέχρι 31/12/2010. Επομένως, το ίδιο το Μνημόνιο προβλέπει παράταση της ρύθμισης, πιθανότατα και ολόκληρη την επόμενη χρονιά. Κάτι μάλλον αναμενόμενο εξαιτίας και της χαμηλής προσέλευσης ιδιοκτητών ακινήτων. Αλλά, ακόμη κι αν υπάρξει μαζική προσέλευση το φθινόπωρο, πολύ δύσκολα η κυβέρνηση θα εισπράξει 800 εκατ. ευρώ. «Πρόβλημα είναι για εμάς η αύξηση των αντικειμενικών αξιών από 1/1/2011 σε σχέση με τη σίγουρη παράταση για τους ημιυπαίθριους» τονίζει ο πρόεδρος της Ενωσης Κατασκευαστών Κτιρίων, Δ. Καψιμάλης, και επισημαίνει: «Αν υπάρξει παράταση οι ιδιοκτήτες θα πληρώσουν τα πρόστιμα με τις νέες, αυξημένες αντικειμενικές αξίες; Τότε το χαράτσι θα είναι πολύ μεγάλο».
Με την αύξηση των αντικειμενικών
Χιλιάδες ιδιοκτήτες θα δουν την εφορία... στην πόρτα τους
Στην «τσιμπίδα» της εφορίας αναμένεται να πιαστούν από την επόμενη χρονιά χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων με περιουσία που βρίσκεται λίγο κάτω από τις 400.000 ευρώ, όριο που έχει οριστεί για την επιβολή Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας.
Η μεγάλη αύξηση των αντικειμενικών αξιών που αναμένεται από την 1η Ιανουαρίου και η δεύτερη δόση από το 2012 βάζει στο στόχαστρο της εφορίας ιδιοκτήτες που θα ξεπεράσουν τις 400.000 ευρώ αντικειμενική αξία. Με τον τρόπο αυτό θα προσπαθήσει η κυβέρνηση να κλείσει τις «μαύρες τρύπες» που ανοίγουν από την αδυναμία είσπραξης εσόδων από την αγορά ακινήτων.
Ετσι, ιδιοκτήτης που κατέχει ακίνητα αξίας 350.000 ευρώ με μια αύξηση μόλις 15% θα βρεθεί πάνω από το αφορολόγητο όριο και θα πληρώνει κάθε χρόνο φόρο.
Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης πρώτης κατοικίας στην Αθήνα αξίας 200.000 ευρώ, ενός εξοχικού αξίας 100.000 ευρώ κι ενός οικοπέδου αξίας 60.000 ευρώ, σήμερα δεν πληρώνει φόρο μεγάλης περιουσίας, αφού η συνολική αξία των ακινήτων ανέρχεται σε 360.000 ευρώ. Μια αύξηση 10% στις αντικειμενικές θα οδηγήσει πάνω από το αφορολόγητο όριο.
Αν, μάλιστα, η αναπροσαρμογή φτάσει το 50%, τότε για την εφορία η περιουσία του συγκεκριμένου φορολογούμενου «απογειώνεται», με αποτέλεσμα να πληρώνει ετήσιους φόρους πολλών εκατοντάδων ευρώ.
Πηγή www.imerisia.gr
