Σίγουρα, το 2011 δεν ξεκίνησε τόσο άσχημα, όσο πραγματικά τελείωσε. To ασανσέρ των πολιτικών εξελίξεων καθόρισε σημαντικά τη διάθεση των υποψήφιων επενδυτών.
Τελικά, οι έντονες διακυμάνσεις της ζήτησης και η διαρκής αβεβαιότητα για το αύριο, σημάδεψαν τη χρονιά που πέρασε. Μία χρονιά επενδυτικής δυστοκίας, αλλά και με μικρά διαλείμματα αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτό όμως είναι απόλυτα φυσιολογικό. Κάθε επενδυτής αναζητεί οικονομική σταθερότητα και εργασιακή ειρήνη στη χώρα.
Είναι προϋπόθεση για τις επενδύσεις. Οταν η κυβερνητική συνοχή ήταν σε αμφισβήτηση, όταν οι κρίσιμες ψηφοφορίες στη Βουλή διαδέχονταν η μία την άλλη και όλος ο ελληνικός λαός κρέμονταν κυριολεκτικά από τις τηλεοράσεις του, για να δει αν θα υπάρχει κυβέρνηση και κόμματα με συνοχή την επομένη ημέρα, πως είναι δυνατόν να καλλιεργηθεί γόνιμο έδαφος για επενδύσεις; To αποκορύφωμα της πολιτικής αβεβαιότητας το ζήσαμε στο τελευταίο τρίμηνο του 2011. Τότε παρατηρήθηκε και η απόλυτη επενδυτική άπνοια, για νέες επενδύσεις στην Ελλάδα. Πρέπει να τονιστεί βέβαια, πως το κακό κλίμα το δυναμίτιζαν και οι εμπρηστικές δηλώσεις αξιωματούχων της Ευρώπης, που σε κάθε ευκαιρία προβλέπανε την άμεση χρεοκοπία της Ελλάδας.
Οι τάσεις στην οικοδομή αυτή τη στιγμή τείνουν να μονιμοποιηθούν. Οι εν δυνάμει αγοραστές διαμερισμάτων, απαιτούν καλύτερες τιμές από τους κατασκευαστές, εγγυημένη ποιότητα υλικών και μάλιστα με αποδείξεις και σίγουρα, δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν επιπλέον υπέρμετρα ποσά για αποθήκες και στεγασμένα γκαράζ. Δυστυχώς όμως, οι τιμές των διαμερισμάτων είναι "εγκλωβισμένες" στο υψηλό ποσοστό αντιπαροχής, που από μόνο του δεν αφήνει περιθώριο στους εμπόρους διαμερισμάτων για μεγάλες μειώσεις τιμών. Αν συνυπολογίσει κανείς και τον μικρό βαθμό έκθεσης των εργολάβων σε τραπεζικά δάνεια, τότε εύκολα συμπεραίνουμε πως μόνο μικρές θα είναι οι μειώσεις των τιμών που θα δούμε από δω και πέρα.
To αντίθετο όμως συμβαίνει στην αγορά οικοπέδου για ανέγερση κατοικίας. Παρατηρούνται σημαντικές μειώσεις στην τιμή ανά τ.μ. οικοπέδου, σε όλη την Ελλάδα. Η μείωση, όχι σπάνια, αγγίζει το 30% σε σχέση με τις τιμές του 2009, με αρνητική προοπτική. Συμπεραίνουμε λοιπόν πως η ανέγερση μονοκατοικίας από τον ιδιώτη, χωρίς τα υπέρμετρα εργολαβικά οφέλη και τα "καπέλα" στην τιμή από το ποσοστό αντιπαροχής των οικοπεδούχων, αποτελεί την πιο συμφέρουσα επιλογή από οικονομικής άποψης και σίγουρα, από λειτουργικής άποψης, αφού αναφερόμαστε για κατοικίες ακριβώς στα θέλω του πελάτη, αλλά και στις οικονομικές του αντοχές.
Οι εταιρίες
Με ποιον τρόπο μπορούν να αντεπεξέλθουν οι εταιρίες του κλάδου στις δύσκολες συνθήκες που βιώνουν;
Για τις εταιρίες που ασχολούνται με δημόσια έργα αποτελεί μονόδρομος η εξωστρέφεια σε αγορές εκτός Ελλάδας, από τις οποίες θα μπορέσουν να διεκδικήσουν μερίδιο από την πίτα του εξωτερικού. Δεν είναι βέβαια εύκολο για όλες. Αρκετές όμως, που είναι καλά οργανωμένες, ήδη έχουν αναδειχτεί μειοδότες έργων, όπως π.χ. στα Βαλκάνια.
Για τις εταιρίες που ασχολούνται με την εμπορία διαμερισμάτων, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Η έλλειψη ρευστότητας από τις τράπεζες έχει επιφέρει ασφυξία στις επιχειρήσεις αυτές και τα περιθώρια ελιγμών είναι ελάχιστα. Μόνα τους όπλα, οι ευκολίες πληρωμής ή η εξόφληση του τιμήματος του διαμερίσματος από τον αγοραστή, με τη μορφή μικρής προκαταβολής και στη συνέχεια με ενοίκιο για κάποια χρόνια, έως ότου ο αγοραστής συνάψει δάνειο με τράπεζα για την οριστική εξόφληση του τιμήματος. Τα παραπάνω πρέπει να λάβουν χώρα τουλάχιστον πάνω από μία τριετία.
Για τις κατασκευαστικές εταιρίες που ασχολούνται με την ανέγερση ιδιωτικών οικοδομικών έργων, τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα. Υπάρχουν ακόμη πελάτες για αυτές τις εταιρίες. Αυτό συμβαίνει γιατί η ανέγερση μονοκατοικίας είναι τελικά φθηνότερη από την αγορά ενός διαμερίσματος. Επίσης, ξένες τράπεζες όπως η HSBC ή η UCI, ακόμη χρηματοδοτούν τέτοια έργα. Επιπλέον, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη στέγη μπορεί να μειώσει το κόστος ανέγερσης μέχρι και 100% του κόστους κατασκευής, δίνοντας ισχυρό κίνητρο σε ιδιώτες να ανεγείρουν οικοδομή.
Τέλος, η δυνατότητα προσανατολισμού των κατασκευαστικών αυτών εταιριών ιδιωτικών έργων, σε εν δυνάμει πελάτες του εξωτερικού, είτε μέσω διαδικτύου, είτε με τη συμμετοχή εκθέσεων του κλάδου, διευρύνει το πελατολόγιό τους και τους δίνει την απαραίτητη αντοχή να συνεχίζουν να ελπίζουν σε καλύτερες ημέρες στην Ελλάδα.
Οι ιδιοκτήτες
Οσον αφορά τις απαιτήσεις των ιδιοκτητών που κτίζουν σπίτια αυτή την περίοδο, πρακτικά ζητούν τα πάντα! Απαιτούν αισθητική, λειτουργικότητα χώρων και πάνω από όλα ζητούν κτίρια χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Αυτά, για ένα καλό γραφείο, είναι τα εύκολα. Τα δύσκολα είναι τα παρακάτω, γιατί κι αυτά είναι επίσης απαιτητά. Δηλαδή, να μπορεί η εταιρία κατασκευής κατοικιών να προσφέρει ταυτόχρονα και κλειδωμένο προϋπολογισμό και εγγύηση κατασκευής. Και όλα αυτά, σε τελικό προϋπολογισμό, όσο το δάνειο μαζί με τα λίγα μετρητά που διατίθενται για την ανέγερση. Ούτε ένα ευρω παραπάνω. Αναφερόμαστε δηλαδή για τη λύση μίας εξίσωσης με πολλούς αγνώστους, που απαιτεί δυνατούς λύτες!
Στο ερώτημα αν λόγω της κρίσης παρατηρείται αύξηση των ανακαινίσεων από ιδιοκτήτες, οι οποίοι δεν έχουν να διαθέσουν τα απαραίτητα κεφάλαια για την αγορά καινούργιου σπιτιού, από τα μέχρι στιγμής δεδομένα που εισπράττω κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται. Ισως γιατί το κόστος μιας ριζικής ανακαίνισης - που θα μπορούσε να ισοδυναμεί με μία καινούργια κατοικία - είναι τόσο μεγάλο, που πρακτικά θα μπορούσε να φτάσει σε ποσοστό 80% της κατασκευής κατοικίας από την αρχή. Αυτό όμως είναι ασύμφορο. Μάλλον, είναι καλύτερα να περιμένει κανείς, ώστε να ανεγείρει οικοδομή, με σκελετό υπολογισμένο με τον τελευταίο αντισεισμικό κανονισμό, αφού οι σεισμοί δεν πρόκειται να λείψουν από τον ελλαδικό χώρο.
Τα υλικά
Κατά πόσο έχει παρατηρηθεί μείωση στις τιμές των κατασκευαστικών υλικών λόγω της κρίσης;
Δυστυχώς, καμία μείωση. To αντίθετο μάλιστα. Αλλωστε, η αύξηση του ΦΠΑ από 19% σε 23%, καθώς και ο διπλασιασμός της τιμής του πετρελαίου, έχοϋν συμπαρασύρει με τη σειρά τους όλα τα υλικά της οικοδομής. Επίσημα στατιστικά στοιχεία μάς πληροφορούν για αύξηση των υλικών κατασκευής κατά 2%, κατά μέσο όρο, σε ετήσια βάση. Εξαίρεση αποτελεί ο δομικός χάλυβας, που η τιμή του αυξομειώνεται από διεθνείς παράγοντες.
Μάλιστα, δεν λείπουν και τα φαινόμενα κερδοσκοπίας, όπως π.χ. οι τιμές των μονωτικών υλικών, όπου τον Ιανουάριο του 2010 αυξήθηκαν κατά 16%, με αφορμή την υποχρεωτική εφαρμογή του ΚΕΝΑΚ στις οικοδομές, που εξασφάλιζε διπλάσιες πωλήσεις. Σκέφτηκαν "τι θα κάνουν; θα υποχρεωθούν να αγοράσουν διπλάσιες ποσότητες μονωτικών υλικών, θέλουνε δεν θέλουνε, αφού στο τέλος του έργου ο ενεργειακός επιθεωρητής θα ελέγξει την εφαρμογή του ΚΕΝΑΚ και θα πιστοποιήσει την αγορά των ποσοτήτων των μονωτικών, μέσω των τιμολογίων". Ωραία ευκαιρία για εύκολο πλουτισμό. Και μάλιστα σε περίοδο κρίσης! Δυστυχώς, οι στρεβλώσεις στην αγορά οικοδομικών υλικών, καλά κρατούν ακόμη.
Πηγή www.buildnet.gr
