Το 33% αξίας τους θα χάσουν τα ακίνητα από το 2008 μέχρι σήμερα, εκτιμά η Fitch και περιμένει περαιτέρω υποχώρηση κατά 10%-12%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι τιμές των ακινήτων μειώθηκαν στο τελευταίο τρίμηνο 2012 κατά 2,8% στην Αθήνα, 2,3% στη Θεσσαλονίκη και 2,6% στις άλλες πόλεις.
Από τα προηγούμενα υψηλά τους, οι τιμές έχουν μειωθεί κατά 24,7% στην Αθήνα, κατά 29,6% στη Θεσσαλονίκη και κατά 22% στις άλλες χώρες.
Μετά από αυτά, όμως, η Fitch εκτιμά ότι η πτώση θα έχει και συνέχεια, καθώς υπολογίζει ότι οι τιμές θα πιάσουν “πάτο” όταν θα έχουν μειωθεί κατά 35% στην Αθήνα, 40% στη Θεσσαλονίκη και 30% στις άλλες πόλεις.
«Η τάση στις τιμές των κατοικιών αντανακλά τη γενικότερη εξασθένιση της ελληνικής οικονομίας κατά τα τελευταία χρόνια. Έπειτα από την ήπια επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών το 2009, οι υφεσιακές πιέσεις εντάθηκαν από το 2010, καθώς τα μέτρα λιτότητας επηρέασαν την ικανότητα και την προθυμία των δανειοληπτών να εξυπηρετήσουν τα υφιστάμενα στεγαστικά δάνεια», εξηγεί η Fitch, προβλέποντας τη συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας κατά 4% φέτος.
Κι όλα αυτά τη στιγμή που καταρρέει η οικοδομή και το απόθεμα των απούλητων σπιτιών έχει φτάσει τα 270.000.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το Νοέμβριο του 2012 εκδόθηκαν μόλις 1.150 οικοδομικές άδειες που αντιστοιχούν σε 189,7 χιλιάδες τ.μ.. Παρουσίασε δηλαδή μείωση κατά 66,5% στον αριθμό των αδειών, κατά 64% στην επιφάνεια και κατά 66,1% στον όγκο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2011.
Σημαντική είναι η υποχώρηση στην οικοδομή και την περίοδο Δεκέμβριος 2011-Νοέμβριος 2012 καθώς καταγράφεται μείωση 37,3% στον αριθμό των αδειών, 35,4% στην επιφάνεια και 33,9% στον όγκο. Τη «χρυσή» περίοδο για την αγορά ακινήτων, το 2005 είναι χαρακτηριστικό ότι σε 10 μήνες είχαν εκδοθεί σχεδόν 70.000 άδειες ενώ το 2012 μόλις 20.000, δηλαδή 50.000 οικοδομικές άδειες λιγότερες.
Ενας μεγάλος αριθμός από τις εκδοθείσες άδειες δεν χτίστηκαν ποτέ ενώ χιλιάδες σπίτια έχουν μείνει ημιτελή, εξαιτίας της παντελούς έλλειψης αγοραστικού ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τις τελευταίες προβλέψεις, σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν περί τα 270.000 ακίνητα που αναζητούν μάταια αγοραστή.
Εντυπωσιακή είναι η ανάλυση που κάνει το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών σχετικά με το πότε θα μπορούσε να επανέλθει ο κλάδος της οικοδομής στα επίπεδα του 2005. Με βάση τον αριθμό των αδειών, αν από σήμερα η κτηματαγορά άρχισε να κινείται με ρυθμό αύξησης αδειών κατά 17,1% ετησίως θα χρειαστεί μια 8ετία για να επανέλθει στη «χρυσή» περίοδο. Ή αλλιώς, για να φτάσει η σημερινή ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα στα επίπεδα του 2005 θα πρέπει να αυξηθεί κατά 254%.
Με βάση τον όγκο, μάλιστα, απαιτείται ετήσιος ρυθμός της τάξης του 22% για 8 χρόνια, δηλαδή για να φτάσει στα επίπεδα του 2005 χρειάζεται αύξηση κατά 389%. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι είναι αδύνατο να συμβεί κάτι τέτοιο, οπότε η οικοδομή για να «αναγεννηθεί» θα πρέπει να περάσουν περισσότερα από 8 χρόνια.
Η κατάρρευση της οικοδομής απειλεί άμεσα την οικονομία, τόσο εξαιτίας της δραματικής υποχώρησης των εσόδων από την κατασκευή νέων κτιρίων αλλά και τις πωλήσεις κατοικιών όσο και λόγω της μεγάλης πτώσης του τζίρου σε δεκάδες επαγγέλματα. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ενωσης Κατασκευαστών Κτιρίων Ελλάδος, Δημ. Καψιμάλη, «14.000 οικοδομικές επιχειρήσεις έχουν παγώσει τη δραστηριότητά τους, ενώ 1 εκατ. εργαζόμενοι στην οικοδομή και σε περισσότερα από 140 συναφή επαγγέλματα είναι στην ουσία άνεργοι».
Οσο για τις άμεσες απώλειες για την ελληνική οικονομία, σύμφωνα με έρευνα της Alpha Bank, από το 2000 μέχρι το 2012, οι επενδύσεις σε κατοικίες μειώθηκαν κατά 70%, δηλαδή χάθηκαν 7 στα 10 ευρώ.
Προβλέψεις
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της εταιρείας συμβούλων ακινήτων, Colliers, το 2013 θα υπάρξει σταθεροποίηση και αργή ανάκαμψη. Ωστόσο, οι προβλέψεις της βασίζονται στο γεγονός ότι θα αποκατασταθεί η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στην ελληνική αγορά και οι αποκρατικοποιήσεις θα αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος. Η εταιρεία εκτιμά ότι οι μεταρρυθμίσεις κτίζουν βάσεις για τη δημιουργία ευκαιριών στην αγορά ακινήτων. Ειδικά για την αγορά γραφείων η Colliers αναμένει σταθεροποίηση στα ενοίκια κεντρικών αγορών και νέα μείωση 15%-25% στις δευτερεύουσες αγορές.
