Η απομόχλευση, θα έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση εποπτικών κεφαλαίων για τις τράπεζες -και εντέλει, την αύξηση των δεικτών επάρκειας εποπτικών κεφαλαίων- όπως επίσης και αύξηση ρευστότητας. Για τους διεθνείς αναλυτές, η απομόχλευση και η εξυγίανση των χαρτοφυλακίων των τραπεζών που καλύπτουν διεθνώς, είναι στην πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων τους.
Οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, ακολουθώντας την τρέχουσα διεθνή πρακτική, προχωρούν σε μείωση των στοιχείων του ενεργητικού τους, καθώς το νέο οικονομικό περιβάλλον προσδιορίζεται πλέον από χαμηλά επίπεδα ρευστότητας, υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις και από έντονους ακόμα ρυθμούς αύξησης των «μη εξυπηρετούμενων δανείων».
Οι ελληνικές τράπεζες ήδη έχοντας «καθαρίσει» τα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια από τα κρατικά ομόλογα, καλούνται τώρα από την τρόικα να εξηγήσουν πώς θα αντιμετωπίσουν τα δάνεια που είναι στο «κόκκινο». Το χρονικό περιθώριο που τους έχει δοθεί, είναι έως τον προσεχή Ιούνιο.
Πώληση «πακέτων»
Γι' αυτό οι ελληνικές τράπεζες εξετάζουν το ενδεχόμενο να πουλήσουν «πακέτα» ναυτιλιακών, επιχειρηματικών, καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων, σε χαμηλότερες τιμές από τις ονομαστικές τους. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι μεγαλύτερες αλλά και μεσαίου μεγέθους ελληνικές τράπεζες, ήδη βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με distress funds για το ενδεχόμενο πώλησης «πακέτων δανείων».
Οι αναλυτές των distress funds που βρίσκονται στη χώρα μας, εστιάζουν την προσοχή τους κυρίως σε υγιείς επιχειρήσεις που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, αν η χώρα δεν αντιμετώπιζε τα έντονα δημοσιονομικά προβλήματα και που λόγω της κρίσης σήμερα οι μετοχές και τα ομόλογα που έχουν μερικές από αυτές εκδώσει, αποτιμώνται ιδιαίτερα χαμηλά.
Την περίοδο αυτή, οι ξένες τράπεζες που λειτουργούν σε χώρες που οι αγορές είναι ανοιχτές γι' αυτές, προχωρούν εύκολα σε πωλήσεις πακέτων δανείων. Και δανείων που εξυπηρετούνται κανονικά, αλλά και «κόκκινων» δανείων.
Για τις ελληνικές τράπεζες, η χαμηλή πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας αποτελεί σημαντικό πρόβλημα. Έτσι, δυσκολεύονται να πουλήσουν εγχώρια «πακέτα» δανείων, ακόμα και αν πρόκειται για καλά δάνεια. Έτσι αναγκάζονται να τα προσφέρουν σε μεγαλύτερο discount (δηλ. σε ακόμα χαμηλότερη τιμή από ό,τι αν η χώρα είχε την ελάχιστη αξιολόγηση που επιτρέπει τις επενδύσεις σε θεσμικούς). Γι' αυτό το κόστος των πωλήσεων αυτών αυξάνεται, κάνοντας τις αποφάσεις των διοικήσεων των τραπεζών δυσκολότερες. Εξαίρεση ωστόσο, αποτελούν τα ναυτιλιακά δάνεια, τα οποία δεν «σχετίζονται» με κανέναν τρόπο με τη χώρα και έτσι πωλούνται πιο εύκολα και σε καλύτερες τιμές.
Οι πωλήσεις δανείων αποτελούν μία σημαντικη λύση για να επιτύχουν οι τράπεζες τη μείωση του ενεργητικού τους, όπως αυτή έχει επιβληθεί από τη μείωση των καταθέσεων, αλλά και από τις προσταγές της τρόικας και κυρίως της ΕΚΤ. Μεταξύ άλλων η ΕΚΤ έχει ζητήσει επανειλημμένα από τις τράπεζες σχέδια στα οποία να αναφέρονται ενέργειες για τη σταδιακή απεξάρτηση των 130 δισ. ευρώ που λαμβάνουν μέσω ευρωσυστήματος.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρά το γεγονός ότι τα distress funds έχουν έρθει παλαιοτέρα στην Ελλάδα προκειμένου να αγοράσουν δάνεια σε χαμηλότερες τιμές από τις ονομαστικές τους, δεν επετεύχθησαν συμφωνίες, καθώς η χώρα τότε παρέπαιε μεταξύ «ευρώ» και «δραχμής».
Τραπεζικοί αναλυτές εκτιμούν ότι τα πιστωτικά ιδρύματα και τα distress funds πιθανώς να έρθουν σε συμφωνίες τώρα, καθώς το κλίμα για τη χώρα έχει βελτιωθεί αισθητά σε σχέση με πριν από ένα ή δύο χρόνια. Το ενδιαφέρον που δείχνουν τα Distress Funds για την αγορά εγχώριων δανείων θεωρείται πολύ καλό σημάδι για την πορεία της χώρας, καθώς τέτοιες κινήσεις γίνονται μόνο όταν αλλάζει το κλίμα και υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η δημοσιονομική προσαρμογή θα επιτευχθεί και η χώρα βρίσκεται σε σταθερή τροχιά εντός ευρώ, λένε οι ίδιοι.
Ωστόσο, εκτιμάται ότι η εγχώρια αγορά δεν είναι έτοιμη να δεχτεί ακόμα τέτοιες συμφωνίες. Θεωρούν δηλαδή ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις από επιχειρηματίες και ιδιώτες δανειολήπτες καθώς τα κριτήρια επανείσπραξης η αναδιάρθρωσης δανείων των Funds δεν θα είναι κατά κανέναν τρόπο ευαίσθητα κοινωνικά, αλλά θα διέπονται από καθαρά χρηματοοικονομικά κριτήρια. Είναι αυτονόητο όμως, ότι o νόμος υπερισχύει των κριτηρίων των funds, που σημαίνει ότι η ρύθμιση που αφορά την απαγόρευση των πλειστηριασμών για ακίνητα έως και 180.000 ευρώ προστατεύει για το 2013 τα εν λόγω ακίνητα. Το γεγονός αυτό σίγουρα δυσκολεύει την εκτέλεση αποδεκτών για τα funds πράξεων πώλησης που με τη σειρά τους δυσκολεύουν τις τράπεζες να κάνουν ουσιαστική πρόοδο στο θέμα της απομόχλευσης.
Για τους λόγους αυτούς, η μείωση του ρυθμού εκταμίευσης νέων δανειων (που ούτως ή άλλως γίνεται σε μεγάλο βαθμό και λόγω έλλειψης ρευστλοτητας) καθλως και οι πωλήσεις μη στρατηγικών θυγατρικών είναι οι κυριότερες μέθοδοι που έχουν οι τράπεζες για να προχωρήσουν στη διαδικασία απομόχλευσης.