Περισσότερο από το ένα πέμπτο της αξίας τους έχουν χάσει στη διάρκεια της κρίσης οι τιμές των κατοικιών, σύμφωνα με τις μάλλον συντηρητικές εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος, ενώ η πτώση των τιμών επιταχύνθηκε δραματικά φέτος. Επιπλέον, η αγορά έχει «παγώσει», με...μείωση των συναλλαγών στο μισό, σε σχέση με πέρσι, όταν είχε καταγραφεί επίσης μεγάλη κάμψη στις αγοραπωλησίες. Τα νεότερα στοιχεία για την αγορά ακινήτων, που δημοσίευσε την Πέμπτη η Τράπεζα της Ελλάδος, δείχνουν ότι η κρίση στον τομέα των κατοικιών βαθαίνει αρκετά, όσο επιδεινώνονται οι συνθήκες στην οικονομία. Μάλιστα, στελέχη ιδιωτικών εταιρειών και τραπεζών, που εμπλέκονται στην αγορά κατοικίας, τονίζουν ότι η ΤτΕ δίνει μια μάλλον «συγκρατημένη» εικόνα της πραγματικότητας καθώς υπολογίζουν ότι η πτώση των τιμών είναι μεγαλύτερη, ενώ σε ορισμένες περιοχές υπάρχουν και ακραίες μειώσεις στην αξία των κατοικιών.
Αλλωστε, η ίδια η ΤτΕ, στην πρόσφατη έκθεση του διοικητή Γ. Προβόπουλου, σημείωνε: «Με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από τα πιστωτικά ιδρύματα, οι τιμές των διαμερισμάτων στις υποβαθμισμένες περιοχές του κέντρου της Αθήνας (Πατήσια, Μεταξουργείο, Πλατεία Βικτωρίας κ.ά.), αλλά και του Πειραιά (Δραπετσώνα, Νίκαια, Κερατσίνι, Πέραμα κ.ά.) παρουσίασαν τετραπλάσια μείωση σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές των πιο αναβαθμισμένων περιοχών του κέντρου της Αθήνας (Φιλοπάππου, Πλάκα, Κολωνάκι κ.ά.)».
Τα νεότερα στοιχεία δείχνουν ότι ο ρυθμός κάμψης των τιμών στις κατοικίες έχει διπλασιαστεί φέτος. Ειδικότερα, ο μέσος όρος μείωσης των τιμών των κατοικιών σε όλη την επικράτεια έφτασε το 10,1% στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2012, που είναι και το μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων ετών. Πέρσι, το ετήσιο ποσοστό μείωσης δεν είχε υπερβεί το 5,4%, ενώ συνολικά από το 2009, όταν άρχισε η υποχώρηση των τιμών, η μείωση υπολογίζεται σε ποσοστό 22%. Οι σοβαρότερες μειώσεις εντοπίζονται στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας (10,8% στην Αθήνα, 12,4% στη Θεσσαλονίκη).
Είναι αξιοσημείωτο, επίσης, ότι μεγάλα ποσοστά μείωσης καταγράφονται στην κατηγορία των νεόδμητων διαμερισμάτων (που έχουν οικοδομηθεί την τελευταία πενταετία). Στην Αθήνα, οι τιμές των νεόδμητων έπεσαν κατά 13,8%, ενώ στη Θεσσαλονίκη κατά 10,7%, καθώς οι κατασκευαστικές εταιρείες, που κατέχουν μεγάλο στοκ απούλητων κατοικιών (υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τις 100.000), υποχρεώνονται να περιορίσουν τις απαιτήσεις τους για να καταφέρουν να βρουν αγοραστές.
Σε ό,τι αφορά τις αγοραπωλησίες, τα στοιχεία δίνουν την εικόνα μιας «νεκρής» αγοράς. Ειδικότερα, ο αριθμός των συναλλαγών που έχουν γίνει μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου με τη διαμεσολάβηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, δηλαδή με δάνεια από τις τράπεζες, ήταν μειωμένος κατά 51,4%, ενώ και πέρσι είχαν μειωθεί κατά 43,2%. Οι συναλλαγές που έγιναν στην Αθήνα με ή χωρίς διαμεσολάβηση τραπεζών, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Δικηγορικού Συλλόγου για τον αριθμό παραστάσεων των μελών του σε κατάρτιση συμβολαίων, μειώθηκαν κατά 43,5%, ενώ και πέρσι είχε καταγραφεί μείωση κατά 34,1%.
Μεγάλος «εχθρός» της αγοράς ακινήτων τα τελευταία χρόνια δεν είναι μόνο η ύφεση και η κατάρρευση της πιστωτικής επέκτασης, αλλά και η σοβαρή αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης. Οπως έχει τονίσει ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, «η σημαντική αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης της ακίνητης περιουσίας τα τελευταία τρία έτη (στο πλαίσιο της προσπάθειας ενίσχυσης των δημόσιων εσόδων) εκτιμάται ότι έχει επιτείνει την ύφεση στην αγορά ακινήτων».
Το μόνο «καλό» νέο μέσα σε αυτή ζοφερή εικόνα κατάρρευσης της αγοράς των κατοικιών είναι ότι οι μεγάλες μειώσεις της αξίας τους, που είναι πλέον καταγεγραμμένες και στα επίσημα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, δεν δικαιολογούν μια μεγάλη και οριζόντια αύξηση των αντικειμενικών τιμών, βάσει των οποίων υπολογίζει η εφορία όλους τους φόρους επί των ακινήτων, κάτι που έχει τονιστεί από τον κ. Προβόπουλο στην τελευταία του έκθεση. Το ίδιο ακριβώς τόνισε πρόσφατα και ο αρμόδιος υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης, προδιαγράφοντας μια ήπια αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών.
