To αίτημα για αλλαγές επί το ευνοϊκότερο στη διαδικασία συγκεντρώνει πολύ μεγάλη υποστήριξη, καθώς το έχουν θέσει μετ' επιτάσεως τόσο το Τεχνικό Επιμελητήριο, όσο και οι εκπρόσωποι των κατασκευαστών.Μέσα στις επόμενες τρεις εβδομάδες αναμένεται να ξεκαθαρίσουν τα σχέδια της κυβέρνησης για τα αυθαίρετα, που είναι πολύ πιθανόν να περιλαμβάνουν μείωση των προστίμων η αύξηση του αριθμού των δόσεων. Εξελίξεις αναμένονται καθώς η προθεσμία που έχει δοθεί στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων για να υποβάλουν αίτηση τακτοποίησης λήγει στις 14 Σεπτεμβρίου, ενώ την ίδια ώρα ελάχιστοι είναι πλέον οι όσοι προσέρχονται προκειμένουνα υπαχθούν στη ρύθμιση.
To αίτημα για αλλαγές επί το ευνοϊκότερο στη διαδικασία συγκεντρώνει πολύ μεγάλη υποστήριξη, καθώς το έχουν θέσει μετ' επιτάσεως τόσο το Τεχνικό Επιμελητήριο, όσο και οι εκπρόσωποι των κατασκευαστών.
Θα πρέπει, πάντως, να σημειώσουμε ότι συνολικά η διαδικασία ρύθμισης των αυθαιρέτων βρίσκεται αντιμέτωπη και με σοβαρά νομικά προσκόμματα και επί τούτων αναμένονται οι σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που θα κληθεί να αποφασίσει τόσο για τη συνταγματικότητα της ρύθμισης, όσο και για το θέμα όσων επιθυμούν να υπαχθούν σε αυτήν αλλά δεν διαθέτουν τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία( αεροφωτογραφίες κλπ.).
Από την πλευρά του αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος, φαίνεται ότι όλες οι λύσεις παραμένουν ανοικτές, καθώς δεν αποκλείεται ταυτόχρονα τη δυνατότητα να αυξηθούν οι δόσεις και να μειωθούν τα πρόστιμα, καθώς κρίνεται ότι πλέον είναι αντικειμενικές οι οικονομικές δυσκολίες των ιδιοκτητών και όχι πρόσχημα για να μην υπαχθούν στη ρύθμιση. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχει ένας υπολογίσιμος αριθμός ιδιοκτητών οι οποίοι, αν και ξεκίνησαν τη διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση, δεν την προχώρησαν λόγω του κόστους των προστίμων, έχοντας μάλιστα κάποιοι εξ αυτών πληρώσει και τα πρώτα χρήματα.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία αναφέρουν ότι έχουν υποβληθεί περίπου 400.000 αιτήσεις για τακτοποίηση αυθαιρέτων και ένας μεγάλος αριθμός αυτών δεν είναι κατοικίες, αλλά πρόκειται για επαγγελματικά ακίνητα. Από τα αυθαίρετα που έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση έχουν εισπραχθεί περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ, ενώ τα συνολικά έσοδα, με την ολοκλήρωση αποπληρωμής των δόσεων, υπολογίζεται ότι θα φτάσουν στα 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τα δεδομένα αυτά, βεβαίως, δεν κρίνονται ικανοποιητικά, καθώς υπολογίζεται ότι ο αριθμός των αυθαιρέτων που υπάρχουνσ τη χώρα ξεπερνά το 1,5 εκατομμύριο.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι το Δημόσιο προσδοκούσε πολύ περισσότερα έσοδα από τη διαδικασία αυτήν, θεωρώντας ότι στη χειρότερη περίπτωση αυτά θα ξεπερνούν τα 4 δισ. ευρώ, ενώ θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμη και στα 10 δισ. ευρώ.
Οι σκέψεις που υπάρχουν για μείωση των προστίμων προκειμένου η ρύθμιση να γίνει εκλυστικότερη σκοντάφτουν στην αρνητική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο θέτει αυστηρούς περιορισμούς στη ρύθμιση. ’λλωστε, η απόφαση του ΣτΕ να συνυποβάλλονται αεροφωτογραφίες και δημόσια έγγραφα προκειμένου να αποδεικνύεται ο χρόνος αποπεράτωσης για να γίνει δεκτή μία αίτηση ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που φρέναρη η διαδικασία. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες δεν διαθέτουν δημόσια έγγραφα και το θέμα παραμένει σε εκκρεμότητα εδώ και περίπου πέντε μήνες. To ζήτημα αφορά περίπου 60.000 ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που υπέβαλαν αίτηση τακτοποίησης με ιδιωτικά έγγραφα.
Εξελίξεις στο θέμα αυτό υπολογίζεται ότι θα υπάρξουν τον επόμενο μήνα. Ωστόσο, η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας θα κληθεί να αποφασίσει συνολικά για τη συνταγματικότητα του Νόμου 4014/11,ο οποίος προβλέπει τη μη κατεδάφιση των αυθαιρέτων έναντι παραβόλου.
Στο ΣτΕ προσέφυγαν 2.009 ιδιοκτήτες οικοδομής στην Ηγουμενίτσα, καταγγέλλοντας ως παράνομη την οικοδομική άδεια γετόνων τους, καθώς δεν είχαν δημιουργηθεί οι προβλεπόμενοι κοινόχρηστοι χώροι. Η άδεια ανακλήθηκε και η οικοδομή χαρακτηρίστηκε αυθαίρετη, ωστόσο κάνοντας χρήση του N. 4014/11 περί ρύθμισης των αυθαιρέτων οι αντίδικοι πέτυχαν έκδοση νέας άδειας το 2012. Κατά της νέας αυτής άδειας έγινε προσφυγή στο Διοικητικό Εφετείο Ιωαννίνων, η οποία θα κριθεί, μαζί με άλλη εκρεμμή υπόθεση, από το ΣτΕ.
Οι προσφεύγοντες επικαλούνται γνωστή νομολογία του ΣτΕ που έκρινε συνταγματικά ανεπίτρεπτη την εξαίρεση από την κατεδάφιση αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν μετά τις 31/3/1983. Επίσης ζητείται να κριθεί αντισυνταγματικόος συγκεκριμένος νόμος, με το σκεπτικό ότι, μεταξύ άλλων, νοθεύει τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Οι προτάσεις των κατασκευαστών
Μείωση κατά 40% των πρόστιμων για τα αυθαίρετα ζητεί από την κυβέρνηση και η Ομοσπονδία Κατασκευαστών και Οικοδομικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, στο πλαίσιο δέσμης προτάσεων για να βελτιωθεί ο νόμος και να αυξηθεί η ανταπόκριση των πολιτών στη ρύθμιση. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τους τελευταίους μήνες ο ρυθμός υποβολής αιτήσεων για την τακτοποίηση τρων αυθαιρέτων έχει σχεδόν παγώσει και κυμαίνεται πολύ χαμηλότερα από τις προσδοκίες του υπουργείου, οι κατασκευαστές εκτιμούν ότι εφόσον υπάρξουν τροποποιήσεις στη διαδικασία θα μπορέσει το ενδιαφέρον των κατόχων αυθαιρέτων να αναθερμανθεί, αφού θεωρούν ότι η αντικειμενική οικονομική αδυναμία είναι αυτή που ευθύνεται για τη μείωση των αιτήσεων.
Οι κατασκευαστές εκτιμούν ότι μια οριζόντια μείωση των προστίμων κατά 40% θα αποτελέσει κίνητρο για την προσέλευση των ιδιοκτητών ακινήτων. Επίσης υποστηρίζουν ότι πρέπει να εκδοθεί εγκύκλιος με την οποία να διευκρινίζεται ότι η ημερομηνία της 28ης Ιουλίου 2011 (οπότε τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος) αφορά ακίνητα που έχουν υποχρέωση έκδοσης άδειας οικοδομής μέχρι την εν λόγω ημερομηνία και έχει γίνει έναρξη εργασιών πιστοποιημένη με δημόσιο έγγραφο.
Η ομοσπονδία τονίζει ότι ο νόμος έχει καταστεί ουσιαστικά ανενεργός για την πλειοψηφία των ιδιοκτητών αυθαιρέτων, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για συνυποβολή υπαγωγής στη ρύθμιση του N. 4014 αεροφωτογραφιών και νομίμων εγγράφων, αφού ελάχιστοι τα διαθέτουν.
Να σημειωθεί ότι οι κατασκευαστές αξιώνουν επίσης να καταργηθεί η υποχρέωση απόδοσης φόρου ακινήτου περιουσίας (ΕΤΑΚ, ΦΜΑΠ, ΦΑΠ) από τις οικοδομικές επιχειρήσεις για τα ακίνητα που δεν έχουν πουλήσει, να μειωθεί ο φόρος μεταβίβασης των ακινήτων στο 4% έως το 2015 και να παγώσουν οι αντικειμενικές αξίες.
