Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011
«Κατάρρευση» των γραφείων και το 2012.
Η αγορά γραφείων στην Ελλάδα θα πιάσει... πάτο μέσα στο 2012. Αυτή την πρόβλεψη έκανε η πρόεδρος της εταιρείας συμβούλων, Αθηναϊκή Οικονομική, Δίκα Αγαπητίδου η οποία, μιλώντας σε πρόσφατο συνέδριο, εξέφρασε την απογοήτευσή της για τον κλάδο. Το επενδυτικό ενδιαφέρον για επαγγελματικά ακίνητα είναι στο ναδίρ, παρά το γεγονός ότι η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται ως το σωστό timing για επενδύσεις
Η έρευνα που παρουσίασε η κ. Δίκα Αγαπητίδου έρχεται να προστεθεί και στην πρόσφατη μελέτης της εταιρείας Cushman & Wakefiled, η οποία ανέφερε ότι η Αθήνα βρίσκεται έξω από το χάρτη των ξένων επενδυτών. Δε θέλουν να έρθουν στην Ελλάδα να επενδύσουν, επομένως ούτε και να ανοίξουν γραφεία, καθώς η οικονομική συγκυρία δεν ευνοεί καθόλου τη χώρα μας. Ετσι, η ελληνική πρωτεύουσα βρίσκεται για ακόμη μία φορά στην 36η θέση μεταξύ 36 μεγαλουπόλεων σε ό,τι αφορά τη δυνατότητά της να προσελκύσει ξένες επιχειρήσεις. Μία σειρά από προβλήματα, όπως το οικονομικό κλίμα, η πρόσβαση στις άλλες αγορές, η αναγνωρισιμότητα της Αθήνας ως δυναμική αγορά, τα μεταφορικά μέσα, η ποιότητα ζωής για τους υπαλλήλους κ.λπ., έχουν βγάλει την πρωτεύουσα από το χάρτη των επενδύσεων σε επαγγελματική στέγη. Η έρευνα της Αθηναϊκής Οικονομικής που εκπροσωπεί στην Ελλάδα την Jones Lang LaSalle επιβεβαιώνει τη δραματική κατάσταση που επικρατεί στην αγορά γραφείων και τη μεγάλη πτώση στις τιμές ενοικίασης.
Μόλις 22,5 ευρώ/τ.μ.
Η κ. Αγαπητίδου προέβλεψε περαιτέρω πτώση τους επόμενους μήνες του 2011, αλλά και την επόμενη χρονιά, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως στην ακριβότερη περιοχή της Αθήνας, τον βασικό επιχειρηματικό άξονα της χώρας, δηλαδή της Λ. Βασιλίσσης Σοφίας, το ανώτατο ενοίκιο που καταγράφηκε πρόσφατα ήταν μόλις 22,5 ευρώ/τ.μ., όταν πριν από μερικά χρόνια είχε αγγίξει τα 40 ευρώ/τ.μ. και τα γραφεία ήταν περιζήτητα. Φέτος, όμως, οι συναλλαγές είναι ελάχιστες, ενώ το γ' τρίμηνο του 2011 δεν καταγράφηκε καμιά μεγάλη μισθωτική συναλλαγή, στοιχείο που δείχνει ότι κανένας δεν ρισκάρει αυτή την περίοδο περιμένοντας τις εξελίξεις στην οικονομία.
Σύμφωνα με την έρευνα που παρουσίασε η κ. Αγαπητίδου: Στο ρολόι της Jones Lang LaSalle, η Αθήνα βρίσκεται στο σημείο όπου ο ρυθμός μείωσης των ενοικίων επιβραδύνεται. Μαζί της είναι πόλεις από χώρες με ανάλογα οικονομικά προβλήματα όπως η Ελλάδα, και συγκεκριμένα η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Λισαβόνα. Οι μόνες πόλεις που βρίσκονται σε αύξηση ενοικίων και κοντά στο ανώτατο επίπεδο είναι το κέντρο του Λονδίνου και το δυτικό Λονδίνο, το Οσλο, η Μόσχα και η Ζυρίχη. Τα ενοίκια κυμαίνονται από 10 έως 23 ευρώ/τ.μ., ενώ μέσα στο 2011 παρατηρείται μεγάλη πτώση από 15% έως 20% από πέρυσι που βρισκόταν στα περίπου 28 ευρώ/τ.μ. το μήνα. Η ελάχιστη κινητικότητα στο εσωτερικό και το επιβαρημένο εξωτερικό περιβάλλον συμβάλλουν στην παντελή έλλειψη επενδυτικού ενδιαφέροντος. Στην άλλοτε «βασίλισσα» της κτηματαγοράς, τη Λ. Κηφισίας, τα ενοίκια κινούνται σταθερά κάτω από τα 20 ευρώ/τ.μ., παρουσιάζοντας, πάντως, φέτος μία σταθερότητα. Σύμφωνα με την έρευνα, υπάρχει κινητικότητα, η πορεία είναι καθοδική, οι ιδιοκτήτες είναι πιο ελαστικοί στα «παζάρια» με τους ενοικιαστές, κυρίως στο retail.
Οι αποδόσεις κινούνται ανοδικά το 2011 αλλά το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι στο ναδίρ, ενώ και οι ξένοι θεσμικοί αποχωρούν σταδιακά από την ελληνική αγορά. Το κτιριακό απόθεμα σε γραφεία Α και Β κατηγορίας στην Αττική έχει υπολογιστεί σε 2.617.000 τ.μ., αυξημένο κατά 1,04% από τον Οκτώβριο του 2010. Μεγάλη είναι η αύξηση του ποσοστού των κενών χώρων, καθώς τα γραφεία που δεν έχουν ενοικιαστή βρίσκονται στο 15,8% του συνόλου, αυξημένα κατά 21,5% από πέρυσι τον Οκτώβριο. Πάνω από 17% το ποσοστό των διαθέσιμων γραφειακών χώρων. Σε ό,τι αφορά το γενικότερο οικονομικό κλίμα καταγράφεται χαμηλό βαρομετρικό επί μία τριετία, ενώ ο δείκτης εμπιστοσύνης στις κατασκευές έχει βουτήξει σε ιστορικά χαμηλά, κοντά στο -80. Μεγάλη φυσικά και η πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας, με την Αττική να αντιστέκεται κάπως περισσότερο. Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κρίση μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία αρκεί να υπάρξει αποκατάσταση εμπιστοσύνης, σταθερό φορολογικό πλαίσιο, λογικοί φορολογικοί συντελεστές, διαφάνεια και σύνεση, προοπτική οικονομικής ανάκαμψης, προοπτική διαχειρίσιμου χρέους.
Πηγή www.imerisia.gr