Χάος, όσον αφορά τη φορολογική μεταχείριση αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων χώρων τα οποία έχουν τακτοποιήσει οι ιδιοκτήτες τους, προκάλεσαν οι δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Π. Οικονόμου σύμφωνα με τις οποίες πρόθεση του υπουργείου είναι να μην υπάρξει επιβάρυνση, δίνοντας την εντύπωση ότι καταργείται το τεκμήριο για τους ημιυπαίθριους ενώ αυτό δεν ισχύει για πατάρια, σοφίτες και υπόγεια.
Σύγχυση σε εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων που «τακτοποίησαν» κλειστούς ημιυπαίθριους χώρους είτε έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση των αυθαιρέτων προκαλούν οι παλινωδίες του υπουργείου Οικονομικών όσον αφορά τη φορολογική μεταχείριση των συγκεκριμένων χώρων. Το χάος ενέτειναν οι χθεσινές δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Π. Οικονόμου ο οποίος μιλώντας στην πρωινή εκπομπή του Mega ανέφερε ότι «δεν θα επιβαρυνθούν όσοι δήλωσαν τους ημιυπαίθριους. Εγώ θα θέσω αυτό το θέμα στην αρμόδια επιτροπή και θα ανακοινώσω την πρόθεσή μου να αποσυρθεί η διάταξη αυτή για λόγους προστασίας της αξιοπιστίας του κράτους».
Αυτή ακριβώς η φράση είναι που επέτεινε τη σύγχυση στους ενδιαφερόμενους αφού αφέθηκε να εννοηθεί ότι «καταργείται» το τεκμήριο για τους ημιυπαίθριους. Ωστόσο, το επίμαχο θέμα δεν έχει να κάνει με τους ημιυπαίθριους χώρους, οι οποίοι έχουν τακτοποιηθεί με το 3843/2010 αλλά αφορά σοφίτες, πατάρια και υπόγεια που τακτοποιούνται με το νόμο 4014/2011 περί αυθαιρέτων. Οι ημιυπαίθριοι χώροι που «τακτοποιήθηκαν» με το νόμο 3843/2010 θα δηλωθούν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, παραμένουν τεκμήριο και μάλιστα προστίθενται στην επιφάνεια των κύριων χώρων της κατοικίας.
Προφανώς ο κ. Οικονόμου αναφερόταν στην επίμαχη διάταξη που απέσυρε άρον άρον χθες η κυβέρνηση, με στόχο να προσέλθει η Ν.Δ. στο διάλογο για το φορολογικό. Η διάταξη είχε περιληφθεί στο τελευταίο νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και προέβλεπε ότι υπόγεια, σοφίτες και πατάρια που τακτοποιήθηκαν με τις διατάξεις για τα αυθαίρετα θα «μετράνε» ως βοηθητικοί χώροι με 40 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο για τον υπολογισμό του τεκμηρίου διαβίωσης.
Τεκμήρια
Παρά την απόσυρση της συγκεκριμένης διάταξης τα υπόγεια, οι σοφίτες και τα πατάρια εξακολουθούν να υπάγονται στο τεκμήριο διαβίωσης αφού προβλέπεται στο νόμο 4014/2011 περί αυθαιρέτων που ισχύει. Σύμφωνα με το άρθρο 24 για την εφαρμογή του τεκμηρίου στους συγκεκριμένους χώρους λαμβάνεται υπόψη το 50% του τεκμηρίου που ισχύει για τους κύριους χώρους της κατοικίας. Μετά την απόσυρση της διάταξης το υπουργείο Οικονομικών, κάλεσε τη Ν.Δ. να επανέλθει στο διάλογο για το νέο φορολογικό σύστημα.
Νέα Δημοκρατία
Oμως η Ν.Δ. ξεκαθάρισε ότι δεν θα επιστρέψει στο φορολογικό διάλογο και ότι η επιμονή της συνέβαλε σε άτακτη υποχώρηση και γλίτωσε τους πολίτες από έναν ακόμη φόρο. Όμως, αυτό που ίσως να μη γνωρίζουν στη Νέα Δημοκρατία είναι ότι εδώ και ενάμιση χρόνο ισχύει τεκμήριο διαβίωσης 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για σοφίτες, πατάρια και υπόγεια που ρυθμίστηκαν με τον αρχικό νόμο για τους ημιυπαίθριους.
Ετσι, για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν μέχρι τις 15 Ιουνίου οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώσουν τα τετραγωνικά των κλειστών ημιυπαίθριων καθώς και τους βοηθητικούς χώρους που έχουν ρυθμίσει με το νόμο 3843/2010.
Δύο φόροι για την ακίνητη περιουσία
Αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων στα επίπεδα των αγοραίων τιμών μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2012 και ανατροπές στη φορολογία των μεταβιβάσεων και της κατοχής ακίνητης περιουσίας με την καθιέρωση δυο ενιαίων φόρων, προετοιμάζει το υπουργείο Οικονομικών. Την Πέμπτη ολοκληρώνεται ο διάλογος για το νέο φορολογικό σύστημα και αναμένεται να παρουσιαστεί ένα κείμενο με τις γενικές αρχές του νέου φορολογικού νομοσχεδίου το οποίο θα πρέπει να έχει ψηφισθεί από τη Βουλή μέχρι το τέλος Ιουνίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη χθεσινή συνεδρίαση της επιτροπής διαλόγου συζητήθηκαν:
Το σχέδιο αύξησης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων ώστε να προσεγγίσουν τις αγοραίες, υποχρέωση που έχει αναληφθεί βάσει Μνημονίου. Αμέσως μετά τις εκλογές η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να υιοθετήσει ένα νέο σύστημα υπολογισμού των αντικειμενικών οι οποίες πλέον θα προσδιορίζονται με «πιλότο» τη βάση δεδομένων της Τράπεζας της Ελλάδας που ενημερώνεται με στοιχεία συναλλαγών από τις εμπορικές τράπεζες.
Η καθιέρωση δύο ενιαίων φόρων στα ακίνητα, ένας για τη χρήση και ένας για τη μεταβίβαση των ακινήτων. Η ενοποίηση των φόρων στην κατοχή ακίνητης περιουσίας θα καλύπτει τους δύο βασικούς φόρους, το Ενιαίο Τέλος και τον ΦΑΠ. Ενιαίο Τέλος και ΦΑΠ θα καταργηθούν και θα αντικατασταθούν από έναν ενιαίο φόρο ο οποίος θα έχει το ίδιο δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Επί της ουσίας δεν θα υπάρξει ελάφρυνση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Για τους φόρους μεταβίβασης στο τραπέζι των συζητήσεων έπεσε η πρόταση για την επιβολή φόρου υπεραξίας. Να επιβάλλεται, δηλαδή ένας φόρος στη διαφορά της αξίας του ακινήτου που προκύπτει μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησής του.
Τι ισχύει για τους ημιυπαίθριους
Ημιυπαίθριοι και άλλοι χώροι που τακτοποιήθηκαν δηλώνονται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1
Οι ημιυπαίθριοι χώροι που έχουν τακτοποιηθεί και μετατραπεί και τυπικά σε χώρο κύριας χρήσης της κατοικίας θα πρέπει να δηλωθούν στη φετινή φορολογική δήλωση καθώς λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των τεκμηρίων διαβίωσης, της έκπτωσης από το φόρο των τόκων στεγαστικών δανείων απόκτησης πρώτης κατοικίας και των τεκμαρτών εισοδημάτων.
Πιο συγκεκριμένα οι «τακτοποιημένοι» ημιυπαίθριοι και άλλοι χώροι (υπόγεια, σοφίτες, πάρκινγκ κ.λπ.) δηλώνονται στον πίνακα 5 του Ε1 όχι ως βοηθητικοί χώροι αλλά ως χώροι κύριας χρήσης και προσαυξάνουν τη συνολική επιφάνεια των κύριων χώρων της κατοικίας και κατά συνέπεια το τεκμήριο διαβίωσης.
Για παράδειγμα για ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. με 30 τ.μ. ημιυπαίθριους χώρους το τεκμήριο διαβίωσης θα υπολογιστεί για τη συνολική επιφάνεια των 130 τ.μ. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, το εισόδημα που προκύπτει βάσει του τεκμηρίου αυξάνεται από 5.700 ευρώ (4.500 ευρώ για τα 100 τ.μ. + 1.200 ευρώ για τα 30 τ.μ.) σε 6.900 ευρώ για τη συνολική επιφάνεια των κύριων χώρων της κατοικίας. Μάλιστα εάν οι τακτοποιημένοι χώροι δεν είχαν δηλωθεί ποτέ στα έντυπα Ε1, Ε2 και Ε9, θα πρέπει να δηλωθούν φέτος.
