Μακροχρόνια πηγή αβεβαιότητας και αμφισβητήσεων τόσο για το Δημόσιο όσο και για τους ιδιώτες όσον αφορά την αγορά ή πώληση γης χαρακτηρίζει, η Task Force για την Ελλάδα, την έλλειψη πλήρους και λειτουργικού κτηματολογίου. Μάλιστα, στην δεύτερη έκθεση της που παρουσιάστηκε χθες αναφέρει: «για να δοθεί μια εικόνα των διαστάσεων του προβλήματος, εκτιμάται ότι δεν είναι σαφώς κατοχυρωμένοι οι τίτλοι ιδιοκτησίας για το ήμισυ της ακίνητης περιουσίας που μεταβιβάστηκε στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων με σκοπό την πώληση».
Σύμφωνα με την έκθεση της ομάδας του κ. Ράιχνεμπαχ, η υφιστάμενη κατάσταση έχει αρνητικές συνέπειες για τα μεγάλα έργα υποδομών, την πώληση ή την ιδιωτικοποίηση ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου στις περιπτώσεις που οι τίτλοι ιδιοκτησίας δεν είναι σαφώς κατοχυρωμένοι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλη τη χώρα υπάρχουν περίπου 35 εκατ. εμπράγματα δικαιώματα προς καταχώριση. Περίπου 6,3 εκατ. (ποσοστό μικρότερο του 20%) έχουν ήδη καταχωριστεί, ενώ άλλα 8,5 εκατ. βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος ζήτησε τη διενέργεια αξιολόγησης από το κτηματολόγιο της Ολλανδίας προκειμένου να χαραχθεί πολιτική για την επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης και την επίλυση ζητημάτων λειτουργίας. Ο στόχος έγκειται στην ολοκλήρωση του κτηματολογίου που αναμένεται να επιτευχθεί μέχρι το τέλος του 2020 όπως ορίζεται στο Μνημόνιο Συνεννόησης.
Η Ολλανδική «συνταγή»
Το πόρισμα των Ολλανδών εμπειρογνώμων κάνει λόγο για πολύπλοκες και χρονοβόρες διαγωνιστικές διαδικασίες με τη προκήρυξη πολλών μελετών για μικρές περιοχές και προτείνει άμεση κτηματογράφηση του υπολοίπου της χώρας σε ένα βήμα, προκηρύσσοντας τις μεγαλύτερες περιοχές.
Επίσης, οι Ολλανδοί στο πόρισμα τους λένε ότι το σύστημα υποθηκών και μεταγραφών δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις και ουσιαστικά προτείνουν την μεταφορά αρμοδιοτήτων για τα κτηματολογικά γραφεία από το υπουργείο Δικαιοσύνης στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Βάζουν, επιπλέον, μία σειρά από γενικότερα ζητήματα και θέματα δομής λειτουργίας που αφορούν κυρίως στη ξεκάθαρη κατανομή αρμοδιοτήτων απότους άμεσα εμπλεκόμενους φορείς, ενω όπως επισημαίνουν πρέπει να επισπευτεί η μείωση των υφισταμένων υποθηκοφυλακείων και η μετατροπή τους σε κτηματολογικά γραφεία.
Τα τρία σενάρια για το Κτηματολόγιο
Στο πλαίσιο αυτό, οι Ολλανδοί εμπειρογνώμονες καταλήγουν σε τρία βασικά σενάρια, για το πώς μπορεί να μετεξελιχθεί από εδώ και πέρα το Κτηματολόγιο, αλλά και ο ΟΚΧΕ που πάει μαζί ως εποπτεύουσα αρχή.
Το 1ο σενάριο κάνει λόγο για την ίδρυση μιας Ανεξάρτητης Δημόσιας Αρχής όπου στην πράξη θα συγχωνευτεί ο ΟΚΧΕ και το Κτηματολόγιο υπό την εποπτεία του υπουργείου Περιβάλλοντος,
Το 2ο σενάριο αφορά τη διακριτή λειτουργία ΟΚΧΕ αφ' ενός και Κτηματολογίου αφ' ετέρου, αλλά με πλήρη ιδιωτικοποίηση της «Κτηματολόγιο Α.Ε.»,
Το 3ο σενάριο είναι μεικτό, με το διακριτό ρόλο ως δημοσίου εποπτικού οργάνου του ΟΚΧΕ, αλλά την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στο «Κτηματολόγιο Α.Ε.».
Τα επόμενα βήματα
Όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γ. Παπακωνσταντίνου λαμβάνοντας υπόψη και την έκθεση των Ολλανδών, το υπουργείο θέλει να διερευνήσει τη λύση του στρατηγικού επενδυτή για το Κτηματολόγιο και τη πρόσληψη συμβούλων για το σκοπό αυτό. Οι πρώτες διερευνητικές κινήσεις σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών έχουν γίνει. Ωστόσο, ακόμη δεν έχουν καταλήξει ούτε στο πιο ακριβώς θα είναι το σχήμα, ούτε για τι ποσοστά θα κρατήσει το Ελληνικό Δημόσιο. Ο ίδιος ο υπουργός, πάντως, έχει μεταθέσει την λήψη αποφάσεων στην επόμενη κυβέρνηση.
Σε ό,τι αφορά τους μετρήσιμους στόχους το υπουργείο και το Κτηματολόγιο στοχεύουν στην άμεση προκήρυξη όλοκληρου του τμήματος της χώρας προς κτηματογράφησης. Δηλαδή, τα υπόλοιπα 15 εκατ. δικαιώματα όλα μαζί, καθώς αυτός θεωρείται ο μόνος τρόπος επιτάχυνσης της διαδικασίας και τήρησης των δεσμεύσεων. Πρόκειται ένα έργο προϋπολογισμού γύρω στα €550 με €600 εκατ. που όπως εκτιμάται θα χρειαστεί είτε κοινοτική χρηματοδότηση είτε ιδιώτη επενδυτή.
Το κτηματολόγιο σε αριθμούς
Τη περίοδο 1995-2007 πραγματοποιήθηκε η πρώτη γενιά κτηματογράφησης. Με πολλά προβλήματα και λάθη που είχαν ως αποτέλεσμα τον επαναπροσδιορισμό των ορίων σε πολλές περιοχές της χώρας όπως είναι η Ζάκυνθος, η Λευκάδα και η Λέσβος. Το 2008-2009 έγινε η πρώτη φάση κτηματογράφησης για τα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ το 2010-2011 επιλύθηκαν εμπλοκές του διαγωνισμού και προχώρησαν οι αναρτήσεις κτηματογράφησης για περιαστικούς ΟΤΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και άλλες οκτώ περιοχές.
Αυτή τη στιγμή είναι ολοκληρωμένο από τη πρώτη γενιά κτηματογράφησης το 6% από πλευράς έκτασης. Σε υλοποίηση είναι το 3%, έχει προκηρυχθεί το 26% και είναι σε αξιολόγηση και μένει προς προκήρυξη εντός του 2012 το υπόλοιπο 65% που είναι 85 εκατ. στρέμματα. Με βάση τα δικαιώματα, ολοκληρωμένο είναι το 18%, σε υλοποίηση είναι το 22%, έχει προκηρυχθεί το 19% και είναι προς προκήρυξη το 41%.
Πηγή www.ered.gr
