Η βιοποικιλότητα -ο περιορισμένος πόρος που συνιστά την ποικιλία ζωής στη Γη- διέρχεται κρίση. Σημειώνεται απώλεια ειδών με άνευ προηγουμένου ρυθμό συνεπεία των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, με μη αναστρέψιμες επιπτώσεις για το μέλλον μας.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση προσπαθεί να ανακόψει την εξέλιξη αυτή και πρόσφατα έθεσε για τον εαυτό της έναν νέο στόχο αναστολής της απώλειας βιοποικιλότητας στην Ευρώπη έως το 2020, με την προστασία υπηρεσιών οικοσυστήματος, όπως η επικονίαση (και με την αποκατάσταση των υπηρεσιών αυτών όπου έχουν υποβαθμιστεί), και με την αύξηση της συμβολής της Ε.Ε. στην αποτροπή της απώλειας βιοποικιλότητας στον πλανήτη. Το Natura 2000 αποτελεί ένα εργαλείο καίριας σημασίας για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.
Το Natura 2000, το δίκτυο προστατευόμενων περιοχών της Ε.Ε., επεκτάθηκε πριν από λίγες μέρες σημαντικά. Προστέθηκαν σχεδόν 18.800 τετραγωνικά χιλιόμετρα, συμπεριλαμβανομένης μιας μείζονος προσθήκης θαλάσσιων περιοχών που καλύπτουν έκταση 17.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με την οποία αυξάνεται η προστασία πολλών, απειλούμενων με εξαφάνιση, ενάλιων ειδών. Το δίκτυο καλύπτει πλέον ποσοστό σχεδόν 18% της χερσαίας έκτασης της Ε.Ε. και πάνω από 145.000 τετρ. χλμ. των θαλασσών της.
Οι κυριότερες χώρες που εμπλέκονται στην τελευταία αυτή επέκταση είναι η Βρετανία, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ουγγαρία, η Λιθουανία και η Ιταλία. Το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί το κύριο όπλο στον αγώνα της Ευρώπης για την αναστολή της απώλειας βιοποικιλότητας και για τη διασφάλιση υπηρεσιών οικοσυστήματος.
Ο αρμόδιος για το περιβάλλον ευρωπαίος επίτροπος, Γιάνεζ Πότοτσνικ, δήλωσε με την ευκαιρία της επέκτασης: «Το Natura 2000 αποτελεί επί του παρόντος ένα από τα αποτελεσματικότερα εργαλεία που διαθέτουμε στην Ευρώπη για να αντιμετωπίσουμε την απώλεια βιοποικιλότητας, διαδραματίζει δε κρίσιμο ρόλο στη στρατηγική μας για την προστασία της φυσικής μας κληρονομιάς. Χαιρετίζω ειδικότερα τη βελτίωση της κάλυψης των ευρωπαϊκών θαλασσών: η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Ευρώπης και των μοναδικών χαρακτηριστικών του αποτελεί πλέον σήμερα πολύ σημαντικότερο ζήτημα παρά ποτέ».
Το Natura 2000 είναι ένα τεράστιο δίκτυο περιοχών διατήρησης της φύσης, το οποίο έχει συγκροτηθεί για να διασφαλίζει την επιβίωση των πλέον ανεκτίμητων και απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών και ενδιαιτημάτων της Ευρώπης. Το δίκτυο απαρτίζεται από περίπου 26.000 τόπους, με τις πρόσφατες δε βελτιώσεις προστίθενται 166 νέοι τόποι, που καλύπτουν περίπου 18.800 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ποσοστό πάνω από 90% της προστιθέμενης έκτασης αποτελείται από θαλάσσιους τόπους (17.000 τετρ. χλμ.), κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά επίσης στη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ιταλία.
Οι νέοι θαλάσσιοι τόποι θα προσφέρουν ζωτικής σημασίας καταφύγιο για πολλά από τα πλέον σπάνια και απειλούμενα με εξαφάνιση είδη στην Ευρώπη. Στον Ατλαντικό Ωκεανό, οι προσθήκες της Βρετανίας περιλαμβάνουν 9 υφάλους ψυχρών υδάτων, συμπεριλαμβανομένων των υφάλων ανοικτά της νήσου Rockall, οι οποίοι αποτελούν εστίες βιοποικιλότητας, αποτελούμενες από κοράλλια, καβουρομάνες και πλήθος ειδών τα οποία δεν έχουν ακόμη κατονομαστεί. Στη Μεσόγειο Θάλασσα, με τους νέους τόπους θα βελτιωθεί η προστασία εμβληματικών ειδών όπως της πράσινης χελώνας Chelonia mydas, της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta και της μεσογειακής φώκιας-μοναχού Monachus monachus, τα οποία διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στο οικοσύστημα που χρησιμοποιούν ως ενδιαίτημα.
Με τις επεκτάσεις θα αυξηθεί επίσης η προστασία για σειρά πολύτιμων χερσαίων ενδιαιτημάτων, συμπεριλαμβανομένων των τυρφώνων στη Λιθουανία, αλατούχων πεδίων στην Ουγγαρία και πλούσιων σε φυσικά είδη ασβεστολιθικών λειμώνων στην Ιταλία και την Κύπρο.
Πηγή: http://www.natura.org
