Οκτώ στους δέκα Έλληνες που ζητούν να αλλάξουν σπίτι αυτήν την περίοδο, επιλέγουν την ενοικίαση και οι υπόλοιποι ψάχνουν για αγορά κατοικίας. Αυτή είναι η εικόνα που επικρατεί καθώς όλο και περισσότεροι πολίτες στρέφονται στο ενοίκιο καθώς αδυνατούν να πληρώσουν για κάποια αγορά, ενώ ακόμη κι όσοι διαθέτουν ρευστό περιμένουν νέα μεγάλη «βουτιά» των τιμών
Η στροφή στην ενοικίαση έχει διαφορετική στόχευση σε σύγκριση με την περίοδο προ του 2006. Τα ενοίκια έχουν υποχωρήσει από 10% έως και 40%, ανάλογα με το ακίνητο ενώ περισσότερη ζήτηση έχουν οι κατοικίες μικρών επιφανειών, με μικρότερο ενοίκιο και λιγότερα λειτουργικά έξοδα.
«Κατώφλι» για τη μίσθωση ενός ακινήτου σε φθηνές περιοχές είναι τα 400 ευρώ, σε μεσαίες περιοχές είναι τα 500 ευρώ, και σε ακριβά προάστια τα 700-800 ευρώ.
Βεβαίως, υπάρχουν και οι πολίτες που μπορούν να διαθέσουν πάνω από 1.000 ευρώ το μήνα όπως και πολλοί που μένουν στριμωγμένοι σε σπίτια 2 και 3 δωματίων με 300 ευρώ το μήνα. Από την άλλη πλευρά, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων έχουν «ρίξει νερό στο κρασί τους» και κάνουν γενναίες μειώσεις στα ενοίκια, τόσο για επέκταση του συμβολαίου όσο και για νέους μισθωτές. Η υπερπροσφορά σπιτιών προς μίσθωση είναι αυτή που πιέζει για χαμηλότερα ενοίκια και όποιος ιδιοκτήτης δεν το αντιληφθεί αυτό μένει με ένα σπίτι που δύσκολα θα ενοικιάσει. Μεγάλες αντοχές δείχνουν οι γκαρσονιέρες και τα δυάρια τα οποία έχουν ζήτηση με αποτέλεσμα τα ενοίκια να μένουν σταθερά ή να μειώνονται 5%-10%.
Αντίστροφη τάση
Το ενδιαφέρον με τις τιμές ενοικίασης είναι ότι όσο μεγαλύτερο είναι το ακίνητο τόσο πέφτει και η τιμή του. Ενώ δηλαδή στα βόρεια προάστια τα ενοίκια κυμαίνονται από 7 έως 9 ευρώ το τ.μ. μηνιαίως, οι μονοκατοικίες και οι μεζονέτες άνω των 200 τ.μ. μισθώνονται κατά μέσο όρο με 5 ευρώ/τ.μ. το μήνα.
Στα ακριβά νότια και βόρεια προάστια εγκαταλείπονται άρον άρον εκατοντάδες σπίτια μεγάλων επιφανειών από στελέχη επιχειρήσεων που έχασαν τη δουλειά τους, από golden boys του Χρηματιστηρίου που «έπεξαν έξω» και από μισθωτούς που είχαν παλαιότερα τη δυνατότητα να δώσουν υψηλά ενοίκια αλλά τώρα αδυνατούν να το κάνουν.
Σε ό,τι αφορά το κέντρο της Αθήνας, εκτός από το Κολωνάκι που ζητά ενοίκια ακόμη και πάνω από 15 ευρώ/τ.μ./μηνιαίως, οι υπόλοιπες γειτονιές είναι σχετικά φθηνές. Από 4 έως 6 ευρώ/τ.μ. κυμαίνεται η ενοικίαση ενώ στις υποβαθμισμένες περιοχές πέφτει ακόμη και κάτω από τα 3 ευρώ/τ.μ.
Μεζονέτες
Στα ανατολικά προάστια, όπου υπάρχουν πολλές μεζονέτες προς ενοικίαση, οι τιμές κυμαίνονται από 5 έως 7 ευρώ/τ.μ. ενώ στα δυτικά προάστια ?που απευθύνονται κυρίως σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα- οι τιμές ενοικίασης κινούνται μεταξύ 4 και 6 ευρώ/τ.μ. το μήνα.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο της αγοράς ακινήτων είναι η νέα μετακίνηση πληθυσμών στην Αττική, αλλά και στη Θεσσαλονίκη, από τα ακριβά προάστια στο κέντρο των πόλεων. Βασικός λόγος είναι η προσπάθεια μείωσης του κόστους ζωής. Τα προάστια «αδειάζουν» και εγκαταλείπονται μεγάλα και κοστοβόρα σπίτια για φθηνότερα, με λιγότερα κοινόχρηστα και με εγγύτητα στα μέσα μεταφοράς ώστε να μη γίνεται χρήση του αυτοκινήτου.
Μεγάλη είναι, επίσης, η ζήτηση για σπίτια που διαθέτουν φυσικό αέριο και βεβαίως για αυτόνομη θέρμανση ώστε να ελέγχεται η χρήση του το χειμώνα. Ετσι, οικογένειες εγκαταλείπουν την Κηφισιά, την Εκάλη, τα Βριλήσσια, τα Μελίσσια, το Ψυχικό και μετακινούνται σε μεσαίας κατηγορίας συνοικίες, όπως Χαλάνδρι, Αγία Παρασκευή, Χολαργό, Παπάγου, Ζωγράφου, Καρέα. Αντίστοιχα, από τα νότια προάστια εγκαταλείπονται οι μακρινές περιοχές της Βούλας, Βάρκιζας, Βουλιαγμένης, Γλυφάδας, για γειτονιές πιο κοντά στο κέντρο όπως Ελληνικό, Ηλιούπολη, Αργυρούπολη, Π. Φάληρο. Με τον τρόπο αυτό μειώνουν έως και 50% τα έξοδά τους για ενοίκια, κοινόχρηστα, καθημερινές μετακινήσεις.
Στο κέντρο
Από τις μεσαίες περιοχές, όπως το Χαλάνδρι ή το Χολαργό από τα βορειοανατολικά και την Πετρούπολη ή το Χαϊδάρι από δυτικά, πολλές οικογένειες αποχωρούν από μισθώματα 500 και 600 ευρώ για ίδια σπίτια σε φθηνές γειτονιές κοντά στο κέντρο με 300 και 400 ευρώ το μήνα. Ανάλογη η κατάσταση στη Θεσσαλονίκη όπου οικογένειες φεύγουν από το Τρίλοφο, την Καρδία, το Ωραιόκαστρο, το Πανόραμα. Εγκαταλείπουν μεγάλα σπίτια που είχαν ενοικιάσει ή πουλάνε τις περιουσίες τους και μετακομίζουν όσο πιο κοντά στο κέντρο μπορούν.
Οι νέες τάσεις στις τιμές
Είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις μισθώσεων την περίοδο της κρίσης:
Ενοικιαστής που πλήρωνε 1.200 ευρώ στο Χαλάνδρι, ζήτησε 300 ευρώ μείωση αλλά ο ιδιοκτήτης αρνήθηκε. Ετσι ο μισθωτής έφυγε, βρήκε διαμέρισμα ίδιων τ.μ. με 550 ευρώ, δηλαδή στη μισή τιμή απ' ό,τι πλήρωνε.
Ενοικιαστής στα Βριλήσσια μίσθωνε δυάρι με 500 ευρώ το μήνα. Όταν αποφάσισε να φύγει βρήκε σε κοντινή περιοχή τριάρι 80 τ.μ. με εντοιχισμένες ηλεκτρικές συσκευές στην ίδια τιμή με το προηγούμενο. Ο ιδιοκτήτης το μίσθωνε 550 ευρώ, αλλά έριξε κατά 50 ευρώ τις απαιτήσεις του.
Ιδιοκτήτης μεζονέτας 100 τ.μ. στο Γέρακα λάμβανε επί χρόνια ενοίκιο 800 ευρώ το μήνα. Όμως, με την κρίση αναγκάστηκε μόνος του να κάνει έκπτωση 100 ευρώ προκειμένου να μη χάσει τον ενοικιαστή.
Ιδιοκτήτης μονοκατοικίας στα βόρεια προάστια που ζητούσε 2.000 ευρώ το μήνα ενοίκιο, αναγκάστηκε να ρίξει τις απαιτήσεις του κατά 500 ευρώ προκειμένου να βρει ενοικιαστή.
ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ ΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ
Καθυστερούν το ενοίκιο οι μισοί μισθωτές έως και 6 μήνες
Ακόμη και οι? εκπτώσεις στα ενοίκια των κατοικιών, πάντως, δεν μπορούν να αποτρέψουν μια ιδιότυπη στάση πληρωμών από την πλευρά των ενοικιαστών. Πολλές οικογένειες αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στο μηνιαίο μίσθωμα και καθυστερούν την καταβολή έως και έξι μήνες ενώ υπάρχουν και οι κατ' επάγγελμα «μπαταχτσήδες» που δεν πληρώνουν και εγκαταλείπουν ύστερα από μερικούς μήνες το ακίνητο αφήνοντας απλήρωτους λογαριασμούς.
Σύμφωνα με στοιχεία των ιδιοκτητών ακινήτων, πάνω από το 50% των Ελλήνων που ενοικιάζουν κάποιο ακίνητο καθυστερεί να πληρώσει το ενοίκιο από δύο έως και έξι μήνες. Χιλιάδες είναι οι μισθωτές που αδυνατούν λόγω της οικονομικής κρίσης να πληρώσουν στην ώρα τους, φέρνοντας σε απόγνωση και τους ιδιοκτήτες των ακινήτων.
Πάνω από 1 δισ.
Στην Αθήνα οι καθυστερήσεις στην πλειονότητά τους ξεπερνούν τους δύο μήνες ενώ στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με την Ενωση Ιδιοκτητών Ακινήτων της πόλης, τέσσερις στους πέντε ενοικιαστές καθυστερούν ακόμη και πέντε μήνες να καταβάλουν τα ενοίκια.
Το φαινόμενο των δύστροπων ενοικιαστών είναι παλιό, αλλά πριν από την κρίση δεν ξεπερνούσε σε ποσοστό το 15%-20%. Την τελευταία διετία καταγράφεται τριπλασιασμός του αριθμού των κακοπληρωτών είτε λόγω αδυναμίας πληρωμής των οφειλών είτε... εξ επαγγέλματος. Αν και είναι δύσκολο να υπολογίσει κανείς τα «φέσια» στην αγορά, εκτιμάται ότι πάνω από 1 δισ. το χρόνο είναι τα χρήματα που δεν θα εισπράξουν φέτος οι ιδιοκτήτες.
Η κατάσταση για τους ιδιοκτήτες είναι χειρότερη καθώς πολλοί ενοικιαστές φεύγουν χωρίς να πληρώσουν ούτε κοινόχρηστα ούτε λογαριασμούς ρεύματος, νερού κ.λπ. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι πρόσφατα οι ιδιοκτήτες ακινήτων πέτυχαν να ενταχθούν ρυθμίσεις στο νόμο για τη δίκαιη δίκη για την αντιμετώπιση των «φεσατζήδων». Πλέον μπορεί να επιτευχθεί η αποβολή του κακοπληρωτή μέσα σε 50 ημέρες και χωρίς δίκη. www.imerisia.gr
