Είκοσι ερωτήσεις και απαντήσεις για το σχέδιο της κυβέρνησης, προκειμένου να διευκολυνθούν συγκεκριμένες κατηγορίες δανειοληπτών στην αποπληρωμή των δανείων τους παρουσιάζει η «Ημερησία του Σαββάτου».
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης ετοιμάζει σχετικό νομοσχέδιο, κατόπιν διαλόγου με τους εκπροσώπους των τραπεζών και θα το παρουσιάσει στην τρόικα, προκειμένου να λάβει την έγκρισή του. Κενά σημεία που δεν διευκρινίζονται ακόμη από το υπουργείο είναι η διάρκεια της ρύθμισης, π.χ. στην Πορτογαλία οι ευνοϊκές διατάξεις ισχύουν μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου του 2015. Επίσης δεν αποσαφηνίζεται αν θα ισχύει εισοδηματικό κριτήριο για τους πολυτέκνους και τους πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή αναπηρία.
Θέμα των τραπεζών φαίνεται ότι είναι οι τροποποιήσεις στο καθεστώς λειτουργίας του Τειρεσία, αν και στις προθέσεις του υπουργείου Ανάπτυξης είναι να καταργηθεί το ποινολόγιο για όσους αδίκως μπήκαν στη «μαύρη λίστα» κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης. Το νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από τις αρχές του νέου έτους.
1 Για ποιο λόγο κρίνεται αναγκαία η νομοθετική παρέμβαση, προκειμένου να διευκολυνθούν οι δανειολήπτες;
Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διευκόλυνσης αλλά και δικαστικής διευθέτησης για όσους δανειολήπτες έχουν βρεθεί σε δεινή οικονομική θέση ή και ακόμη σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των οφειλών τους. Σήμερα παρά τις όποιες πρωτοβουλίες των ίδιων των πιστωτικών ιδρυμάτων για διευκόλυνση των δανειοληπτών δεν διασφαλίζεται ότι οι περισσότερο ευπαθείς κοινωνικές ομάδες έχουν πρόσβαση σε προγράμματα μείωσης των καταβολών τους χωρίς επιπτώσεις. Επίσης η εφαρμογή του ν. 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα ανέδειξε κάποιες σημαντικές αδυναμίες, όπως η μακροχρόνια εκκρεμοδικία ή οποία κρατάει σε ομηρεία χιλιάδες συμπολίτες μας.
2 Πόσοι και ποιοι είναι οι άξονες του σχεδίου της κυβέρνησης για την οικονομική ανακούφιση των δανειοληπτών;
Οι άξονες του σχεδίου της κυβέρνησης είναι τέσσερις και αφορούν: α) πρόγραμμα διευκόλυνσης δανειοληπτών ενυπόθηκων απαιτήσεων, β) βελτίωση της αποτελεσματικότητας του ν. 3869/2010, γ) βελτίωση τους συστήματος υπαγωγής στον Τειρεσία και δ) παράταση της αναστολής των πλειστηριασμών.
3 Τι είναι το πρόγραμμα διευκόλυνσης δανείων για ενυπόθηκες απαιτήσεις;
Σε όσους υπάγονται στο πρόγραμμα διευκόλυνσης, θα χορηγείται περίοδος χάριτος 4 ετών με επανεξέταση στα 2 έτη, κατά τη διάρκεια της οποίας καταβάλλονται μόνο τόκοι υπολογισμένοι με σταθερό επιτόκιο 1,5%. Εάν το ποσό της ως άνω τοκοπληρωμής υπερβαίνει το 30% του φορολογητέου εισοδήματος, η μηνιαία καταβολή περιορίζεται στο ύψος αυτό. Σε περίπτωση μηδενικών εισοδημάτων προβλέπεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών. Η συμβατική διάρκεια του δανείου παρατείνεται ισόχρονα με την περίοδο χάριτος και η εξόφλησή του μετά το πέρας αυτής συνεχίζεται με τους όρους της αρχικής σύμβασης.
4 Ποιοι είναι οι δικαιούχοι και ποια πρέπει να είναι τα εισοδηματικά τους κριτήρια;
Η διευκόλυνση αφορά σε μισθωτούς, συνταξιούχους και όσους έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας, με ενυπόθηκη απαίτηση, οι οποίοι έχουν ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ προερχόμενο από μείωση του εισοδήματός τους κατά 35% από 1.1.2010. Αφορά επίσης ανέργους, πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή/και μόνιμη αναπηρία και πολύτεκνους.
5 Πώς ορίζεται η δεινή οικονομική θέση;
Η μείωση του εισοδήματος κατά 35% από 1.1.2010 η οποία οδήγησε σε ετήσιο οικογενειακό εισόδημα 25.000 ευρώ, όπως ακριβώς έχει ήδη προσδιοριστεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με ανάλογα οικονομικά προβλήματα (Πορτογαλία).
6 Ποια δάνεια υπάγονται στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
Ενυπόθηκα δάνεια που αφορούν μόνο στην κύρια κατοικία του δανειολήπτη.
7 Αφορά μόνο την πρώτη κατοικία και υπάρχει ανώτατο όριο αντικειμενικής αξίας για να υπαχθούν στο πρόγραμμα;
Αφορούν την κύρια κατοικία με αντικειμενική αξία έως 180.000 Ευρώ (200.000 για πολύτεκνους).
8 Τι συμβαίνει αν το ποσό της τοκοπληρωμής ξεπερνά το 30% του φορολογητέου εισοδήματος;
Περιορίζεται στο ύψος αυτό (30% του μηνιαίου εισοδήματος).
9 Οι άνεργοι από τη στιγμή που δεν έχουν εισόδημα, θα πληρώνουν κι αυτοί για τέσσερα χρόνια τόκους;
Θα εφαρμόζεται και σε αυτούς το 30% του μηνιαίου εισοδήματος. Εάν έχουν μηδενικά εισοδήματα θα προκύπτει μηδενική δόση. Στην περίπτωση που τερματιστεί η περίοδος ανεργίας, τότε επανέρχεται χωρίς επιπτώσεις η μηνιαία καταβολή στα προηγούμενα επίπεδα.
10 Εκτός από την τετραετή περίοδο χάριτος, δίνεται κι επιπλέον επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του δανείου;
Η συμβατική διάρκεια του δανείου παρατείνεται ισόχρονα με την περίοδο χάριτος.
11 Όταν λήξει η περίοδος χάριτος, το επιτόκιο και η δόση σε ποια επίπεδα θα επανέλθουν;
Συνεχίζεται με τους όρους της αρχικής σύμβασης.
12 Θα υπάρξει επιβάρυνση στους δανειολήπτες μόλις λήξει η τετραετής περίοδος τοκοπληρωμής;
Όχι, θα συνεχίζουν οι ίδιοι όροι της αρχικής σύμβασης.
13 Πότε αναμένεται να τεθεί σε ισχύ αυτή η νομοθετική παρέμβαση και από τι εξαρτάται η ισχύς της;
Από τις αρχές του 2013.
14 Ποια είναι η αναγκαιότητα της βελτίωσης του νόμου 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά;
Υφίσταται η ανάγκη να καταστεί ο ν. 3869/2010 πιο αποτελεσματικός, καθώς η μακροχρόνια δικαστική εκκρεμότητα οδηγεί σε ομηρεία όσους δανειολήπτες έχουν προσφύγει στην πρόνοια του νόμου.
15 Υπάγονται στις διατάξεις κι άλλες κατηγορίες δανειοληπτών;
Στο ν. 3869/2010 υπάγονται όλες οι κατηγορίες δανειοληπτών, εφόσον βρίσκονται σε αποδεδειγμένη αδυναμία πληρωμής.
16 Ποιες αλλαγές δρομολογούνται στη διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού;
Θα αρκεί η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 50% + 1 των απαιτήσεων της οφειλής και όχι την πλήρη ομοφωνία (100%) που απαιτούσε μέχρι σήμερα.
17 Ο οφειλέτης υποχρεώνεται στην καταβολή δόσης μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του;
Θα προβλέπεται καταβολή δόσης από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, χωρίς καθυστερήσεις εξαιτίας της εκκρεμοδικίας, εφόσον η προσδιοριζόμενη δικάσιμος υπερβαίνει τις προθεσμίες που θέτει ο νόμος. Το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το Δικαστήριο αποδεσμεύοντας τον οφειλέτη ακόμα και με την έκδοση της απόφασης.
18 Αυτή πώς ορίζεται;
Η ελάχιστη καταβολή ορίζεται στο 10% της τρέχουσας δόσης με ελάχιστο ποσό καταβολής τα 40 ευρώ μηνιαίως.
19 Η απαγόρευση των πλειστηριασμών για οφειλές προς τις τράπεζες θα συνεχιστεί;
Ναι, θα δοθεί παράταση της απαγόρευσης πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία αξίας έως 200.000 ευρώ μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου του 2013.
20 Τι αλλαγές έρχονται σχετικά με τις οφειλές των επιχειρηματιών και τον Τειρεσία;
Προβλέπεται η βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου, έτσι ώστε να αναγνωρίζονται οι συνέπειες της δυσχερούς οικονομικής περιόδου και να δίνεται η δυνατότητα μίας πιο ευέλικτης αντιμετώπισης των συναλλασσομένων με τα πιστωτικά ιδρύματα ανάλογα με το συνολικό τους προφίλ και όχι με βάση μεμονωμένα ατυχή περιστατικά.
