Τετάρτη 25 Απριλίου 2012

Κατοικίες στα χαρτοφυλάκια των επενδυτικών εταιρειών.


Εισέρχονται στην αξιοποίηση δημόσιων ακινήτων και σε ξένες αγορές.

Σε πλήρη ετοιμότητα βρίσκονται αυτήν την περίοδο οι εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΕΕΑΠ), καθώς φαίνεται πως θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια αξιοποίησης των ακινήτων του Δημοσίου, που έχουν προκριθεί σε πρώτη φάση. Για να γίνει κάτι τέτοιο, βέβαια, απαιτείται η διεύρυνση του αντικειμένου των εργασιών των εν λόγω εταιρειών, μιας και βάσει νόμου δεν τους επιτρέπεται η επένδυση σε οποιασδήποτε μορφής οικόπεδα, παρά μόνο σε ολοκληρωμένα ακίνητα ή κτίρια των οποίων η κατασκευή βρίσκεται κοντά στο στάδιο της ολοκλήρωσης.
Για τον λόγο αυτό, το τελευταίο διάστημα έχει πραγματοποιηθεί σειρά επαφών και συνομιλιών, μεταξύ των διοικήσεων των ΑΕΕΑΠ και των χρηματιστηριακών αρχών, με βασικό σκοπό τη διεύρυνση του αντικειμένου των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητα, προς την κατεύθυνση της συμμετοχής σε συμβάσεις παραχώρησης εκμετάλλευσης, αλλά και αναπτύξεων ακινήτων. Το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο πάντως δεν πρόλαβε να προωθηθεί στη Βουλή πριν από το κλείσιμό της, περιλαμβάνει τη δυνατότητα στις εταιρείες να εντάξουν στο χαρτοφυλάκιό τους ακόμα και συγκροτήματα κατοικίας.

Αν γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιη η επέκταση των εταιρειών και προς ώριμες αγορές του εξωτερικού, όπως π.χ. η γερμανική, όπου η εκμετάλλευση μισθωμένων συγκροτημάτων κατοικιών αποτελεί πάγια πρακτική από τους θεσμικούς επενδυτές. Ωστόσο, η προσθήκη της κατοικίας στο χαρτοφυλάκιο των ΑΕΕΑΠ θα επιτρέπεται μόνον εφόσον αυτή αποτελεί ένα ποσοστό του ακινήτου (π.χ. ένα συγκρότημα κατοικιών/καταστημάτων ή κατοικιών/γραφείων), κάτι που ουσιαστικά γίνεται ώστε να μην μπορεί ένας κατασκευαστής πολυκατοικίας να μετατρέψει την οικοδομή σε ΑΕΕΑΠ και να απολαμβάνει έτσι το σαφώς ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς που διέπει τις εν λόγω εταιρείες. Η ρύθμιση αυτή επιτρέπει επιπλέον την ένταξη και της τουριστικής κατοικίας στο επενδυτικό προφίλ των ΑΕΕΑΠ, καθώς στο επενδυτικό προϊόν μπορεί να περιλαμβάνονται και ξενοδοχεία/κατοικίες.

Εφόσον τα παραπάνω γίνουν πράξη από την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις προσεχείς εκλογές και δεν «παγώσουν», οι εισηγμένες ΑΕΕΑΠ, δηλαδή η Eurobank Properties και η Trastor (όπου συμμετέχουν η Pasal Development και η Τράπεζα Πειραιώς), αλλά και η Πανγαία του ομίλου της Εθνικής, αναμένεται να επωφεληθούν από τη διαδικασία πώλησης/παραχώρησης των ακινήτων του δημοσίου. Ταυτόχρονα, με την ολοκλήρωση της αναχρηματοδότησής τους, οι τράπεζες θα είναι σε θέση να διαθέσουν μέρος των κεφαλαίων που θα εισρεύσουν μέσω αντίστοιχων αυξήσεων κεφαλαίου και προς την εγχώρια αγορά ακινήτων. Σε μια τέτοια περίπτωση, μια από τις θεωρητικά ασφαλέστερες επενδύσεις θα ήταν η εξασφάλιση μισθωτών του ευρύτερου δημοσίου τομέα.

Στόχος του μέχρι σήμερα οικονομικού επιτελείου ήταν η ένταξη και άλλων «παικτών» στο προσκήνιο, ώστε να μεγιστοποιηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και κατά συνέπεια και τα πιθανά έσοδα από την εκμετάλλευση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας.

Σε κάθε περίπτωση, άμεση προτεραιότητα, εφόσον καταστεί εφικτή η συμμετοχή των ΑΕΕΑΠ στους διαγωνισμούς για δημόσια ακίνητα, θα αποτελέσουν ολοκληρωμένα ακίνητα, τα οποία είτε θα πωληθούν απευθείας στους ενδιαφερόμενους επενδυτές είτε θα αξιοποιηθούν μέσω της μεθόδου του sale and lease back, δηλαδή της αντίστροφης χρηματοδοτικής μίσθωσης, όπου ο ιδιοκτήτης -στην προκειμένη περίπτωση το Δημόσιο- εξασφαλίζει άμεσα ρευστότητα, επαναμισθώνοντας το ακίνητο για προσυμφωνημένη χρονική περίοδο. Η μέθοδος αυτή θεωρείται ότι θα αποδώσει περισσότερα έσοδα, καθώς είναι σαφώς πιο ελκυστική η απόκτηση ενός ακινήτου, που συνοδεύεται από ένα μακροχρόνιο συμβόλαιο ενοικίασης. Ταυτόχρονα, οι ΑΕΕΑΠ θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν σημαντικές αποδόσεις για τα κεφάλαια που θα κληθούν να δαπανήσουν.

Η εξασφάλιση αυτών των κεφαλαίων πάντως είναι ένα ζήτημα, ωστόσο, φορείς της αγοράς εκτιμούν πως, αν διευρυνθεί κατ' αυτόν τον τρόπο το αντικείμενο των ΑΕΕΑΠ, η εύρεση επενδυτών που θα συμμετάσχουν σε μια μελλοντική αύξηση κεφαλαίου, θα αποδειχθεί σχετικά εύκολη υπόθεση. Κεφάλαια χρηματοδότησης τέτοιων επενδύσεων θα μπορούσαν να εισφέρουν ακόμα και οι μητρικές εταιρείες των ΑΕΕΑΠ, όπως η Εθνική Τράπεζα, η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς, ενώ φημολογείται ότι ενδιαφέρον έχει ήδη εκφραστεί και από ξένα επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία θα προτιμούσαν σαφώς περισσότερο, να συμμετάσχουν στην αξιοποίηση των δημόσιων ακινήτων με έμμεσο τρόπο, δηλαδή μέσω της απόκτησης συμμετοχής σε μια ΑΕΕΑΠ. Πηγή www.kathimerini.gr