Κατά 22% έχουν μειωθεί κατά το τελευταίο έτος τα ενοίκια γραφείων στη χώρα μας, με τις τιμές να μην έχουν πιάσει ακόμη "πάτο" και την Ελλάδα να σημειώνει πανευρωπαϊκό αρνητικό ρεκόρ. Αυτό αποτυπώνεται στην τελευταία μελέτη της Jones Lang LaSalle για την εικόνα της ευρωπαϊκής αγοράς γραφείων στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2012, όπου η Αθήνα έχει τη μεγαλύτερη πτώση ενοικίων πανευρωπαϊκά τόσο σε ετήσια βάση όσο και σε τριμηνιαία μεταβολή.Η πτώση σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2011 υπολογίζεται στο 8%, ενώ στο 22% διαμορφώνεται το ποσοστό πτώσης σε σχέση με το τέλος Μαρτίου του 2011. Οι ανώτατες τιμές ενοικίων γραφείων στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας που είναι και ο κεντρικός επιχειρηματικός άξονας διαμορφώθηκαν στα 234 ευρώ ανά τ.μ. κατ' έτος, ενώ η εκτίμηση της Jones Lang LaSalle για το υπόλοιπο του 2012 παραμένει, όπως είναι αναμενόμενο, πτωτική.
Πανευρωπαϊκά, η μελέτη κάνει λόγο για αγορά δύο ταχυτήτων. Οι βασικές οικονομίες, αυτές της Μεγάλης Βρετανίας και της Γερμανίας, δείχνουν σαφή σημάδια ανάκαμψης, με την αγορά της Γαλλίας να παραμένει σταθερή. Στις χώρες που υφίστανται μεγαλύτερες πιέσεις, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία, η πτώση αναμένεται να συνεχισθεί και μάλιστα θα είναι και απότομη.
Πανευρωπαϊκά το πρώτο τρίμηνο του 2012 οι τιμές μειώθηκαν κατά 0,3% σε σχέση με το τέλος του 2011, ενώ ως προς τους διαθέσιμους χώρους κατά μέσο όρο τα κενά γραφεία διαμορφώνονται στο 9,9%. Ως προς τις νέες συμφωνίες για μισθώσεις, αυτές σημειώνουν πτώση κατά 15% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2011, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνει την ανασφάλεια και την επιφυλακτικότητα των επιχειρήσεων πανευρωπαϊκά.
Εντυπωσιακή πιώση παρουσιάζουν και τα ποσοστά των νέων γραφειακών χώρων που προστίθενται στην αγορά: Τα νέα γραφεία που προστέθηκαν στο υφιστάμενο απόθεμα στο τέλος Μαρτίου του 2012 αντιστοιχούσαν στα 600.000 τ.μ.. ποσοστό κατά 54% χαμηλότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας.
Τα γραφεία το μέλλοντος
Εν τω μεταξύ, την εικόνα της αγοράς γραφείων του μέλλοντος επιχειρεί να καταγράψει η διεθνής εταιρία συμβούλων ακινήτων Colliers, η οποία διατηρεί παρουσία και στη χώρα μας. Τα βασικά ευρήματα από τη μελέτη White Paper "Ο σχεδιασμός του χώρου και το μέλλον της διαμόρφωσης του εργασιακού χώρου" είναι τα εξής: Από άποψη εταιρικής προοπτικής, η βελτιστοποίηση χώρου (79%) και η μείωση του κόστους (74%) θεωρούνται οι κύριοι λόγοι για τις εταιρίες να εφαρμόσουν εναλλακτικές εργασιακές στρατηγικές.
Από τη μεριά των υπαλλήλων, η εργασία από το σπίτι (89%) και drop-in spaces/hoteling (82%) κατέχουν την κορυφή της λίστας των ΕΕΣ. Σύμφωνα με την International Data Corporation, ο αριθμός των μετακινούμενων εργαζομένων ξεπέρασε το ένα δισεκατομμύριο διεθνώς το 2010 και προβλέπεται να αυξηθεί κατά 6% ετησίως κατά τα επόμενα χρόνια. Η αυξανόμενη τάση της εξ αποστάσεως εργασίας θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ζήτησης για κέντρα δεδομένων όπως IT κέντρα αποθήκευσης και διαχείρισης που ανατίθενται ολοένα και περισσότερο σε εξωτερικούς φορείς.
Η μελέτη υποστηρίζει ότι δεν θα υπάρξει αξιοσημείωτη μεταβολή (πτώση) στο μέγεθος χώρου που απαιτείται για παραδοσιακή χρήση γραφείου κατά τα επόμενα 15-20 χρόνια, παρά την όποια μείωση της απασχόλησης σε γραφεία. Ωστόσο αυτό που θα δούμε είναι μία σημαντική αλλαγή στον τρόπο χρήσης και διαμόρφωσης του γραφειακού χώρου. Η θέση αυτή οφείλεται στην αυξανόμενη ανάγκη, για πιο ευέλικτο χώρο εργασίας που να εμπνέει η συνεργασία, ενώ ταυτόχρονα ναι προσφέρει τον κατάλληλο "προσωπικό" χώρο για τον κάθε εργαζόμενο;
Οπως έχει επισημανθεί από υπαλλήλους που εργάζονται σε εταιρικά γραφεία αυτή η ζήτηση θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του χώρου εργασίας ανά εργαζόμενο, την αντιστάθμιση της μείωσης του πληθυσμού και την εξέλιξη της ευέλικτης και εξ αποστάσεως εργασίας. Οσον αφορά στην αξιοποίηση του γραφειακού χώρου, δεδομένης της επίδρασης από τη μείωση των εξόδων ενοικίασης, θα προκύψει αυξανόμενη πίεση για αξιοποίηση της τεχνολογίας και πρόσθετων ευέλικτων γραφειακών λύσεων με ταυτόχρονη διατήρηση της ικανοποίησης του προσωπικού και της παραγωγικότητάς του. Τα στοιχεία αυτά θα αποτελέσουν τη σωστή εργασιακή στρατηγική και το κλειδί για τη μελλοντική επιτυχία μίας εταιρίας μέσα σε ολοένα mo ανταγωνιστικές αγορές εργασίας. www.buildnet.gr
