Ειδικό τέλος ακινήτων μέσω ΔΕΗ και νέα τεκμήρια οι βασικές αιτίες.
Διατήρηση της πτωτικής τροχιάς των τιμών των ακινήτων προβλέπουν για το νέο έτος οι αναλυτές της αγοράς, καθώς η οικονομική κρίση δεν επιτρέπει εκτιμήσεις περί ανάκαμψης. Αν αναλογιστεί κανείς και την υπερπροσφορά διαθέσιμων προς πώληση ακινήτων, ιδίως νεόδμητων κατοικιών, αλλά και τη μετριασμένη μέχρι σήμερα υποχώρηση των ζητούμενων τουλάχιστον τιμών, είναι προφανές ότι τα περιθώρια σημαντικών μειώσεων μόνο μικρά δεν είναι.
Οι πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις κάνουν λόγο για περαιτέρω υποχώρηση της τάξεως του 5%-10%, όσον αφορά τις νεόδμητες κατασκευές και ακόμα μεγαλύτερη για τις μεταχειρισμένες κατοικίες, η προσφορά των οποίων σταδιακά αυξάνεται, πιέζοντας ακόμα περισσότερο την αγορά. Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά, οι τιμές των κατοικιών (νέων και μεταχειρισμένων) στην Ελλάδα, έχουν μειωθεί κατά 14% από το απόγειό τους κατά το τρίτο τρίμηνο του 2008 και έχουν επιστρέψει στα επίπεδα που βρίσκονταν στα τέλη του 2005, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Eurobank, που βασίζεται σε στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ). Αντίστοιχα, η κάμψη των τιμών στην Ελλάδα είναι μόλις 10,4% για τις νέες κατασκευές (ηλικίας έως πέντε ετών) και σαφώς μεγαλύτερη για τα παλιότερα ακίνητα, όπου διαμορφώνεται σε 15,8% από την αρχή της κρίσης και μέχρι σήμερα.
Οπως πάντως σημειώνουν φορείς της αγοράς, τους τελευταίους μήνες κι εν μέσω μιας σειράς νέων μέτρων φορολόγησης των ακινήτων, με σημείο αναφοράς το ειδικό τέλος ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και τα υψηλότατα τεκμήρια που θα ισχύσουν το 2012, χιλιάδες είναι τα νοικοκυριά που σπεύδουν να βάλουν πωλητήριο στο ακίνητό τους και στρέφονται στη λύση της ενοικίασης, ή της απόκτησης ενός παλιότερου, μικρότερου και κατά τεκμήριο φθηνότερου ακινήτου. Πρόκειται κυρίως για δανειολήπτες της τελευταίας δεκαετίας, οι οποίοι προχώρησαν σε αγορά ακινήτου, όταν οι τιμές βρίσκονταν στο απόγειό τους. Οι άνθρωποι αυτοί σήμερα, βλέπουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται, τη φορολογία να αυξάνεται και ενδεχομένως κάποιο από τα μέλη της οικογένειάς τους να βρίσκεται πλέον στο ταμείο ανεργίας. Στόχος τους είναι να ενισχύσουν τη ρευστότητά τους, να απαλλαγούν από το στεγαστικό δάνειο που ανέλαβαν προ ολίγων ετών και να αποφύγουν τα πρόσθετα κόστη συντήρησης, που συνεπάγονται οι νέοι φόροι.
Εφόσον κατορθώσουν να βρουν αγοραστή, υπόθεση καθόλου εύκολη, ακόμα κι αν οι απαιτήσεις των πωλητών είναι εξαιρετικά χαμηλές, δεδομένης της αξίας του ακινήτου τους, στρέφονται στην επιλογή της ενοικίασης, με όσο το δυνατόν χαμηλότερο ενοίκιο. Για τον λόγο αυτό, η ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Αρχή) ανέφερε ότι με βάση τα στοιχεία του δεκαμήνου του 2011, τα ενοίκια των κατοικιών σημείωσαν άνοδο, έστω και οριακή, της τάξεως του 1% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2010.
Ωστόσο, κατά το 2012, τα ενοίκια αναμένεται να υποχωρήσουν, παρά την αυξημένη ζήτηση. Αιτία, η εξίσου υψηλή προσφορά και διαθεσιμότητα κατοικιών, καθώς εν μέσω κρίσης, έχουν αποχωρήσει και αρκετοί οικονομικοί μετανάστες, οι οποίοι συντηρούσαν τη ζήτηση σε κάποιες περιοχές του κέντρου. Αντίστοιχα, οι τάσεις φυγής αρκετών απόφοιτων των ελληνικών πανεπιστημίων προς χώρες του εξωτερικού, προκειμένου να εργαστούν, έχει επίσης περιορίσει τη ζήτηση, καθώς οι τελευταίοι ήταν σταθεροί αιμοδότες της αγοράς ενοικίων. Σύμφωνα με φορείς της αγοράς, τα ενοίκια των κατοικιών κατά το 2012 θα κινηθούν πτωτικά, πιθανώς υποχωρώντας κατά 5-10%. Εξαίρεση αναμένεται ότι θα αποτελέσουν τα μικρότερα διαμερίσματα, για τα οποία η ζήτηση είναι μεγάλη. Αιτία το γεγονός ότι οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι στρέφονται σε μικρής επιφάνειας ακίνητα, ώστε να εξασφαλίσουν και μικρότερο ενοίκιο, έναντι π.χ. ενός μεγαλύτερου ακινήτου. Ετσι, τα μικρά διαμερίσματα (έως δυάρια) εκτιμάται ότι μπορεί να ενοικιάζονται ακόμα και σε τιμές υψηλότερες του 2011.
Σε γενικές γραμμές πάντως, η τάση θα είναι πτωτική. Ενας πρόσθετος παράγοντας είναι η σταδιακή επέκταση και στον κλάδο της κατοικίας, του φαινομένου της επαναδιαπραγμάτευσης ενοικίων, που έχει κατακλύσει τις αγορές γραφείων και καταστημάτων, ήδη από τα μέσα του 2010 και μετά. Μάλιστα, λόγω της μεγάλης διαθεσιμότητας κενών κατοικιών, πολλοί ενοικιαστές είναι διατεθειμένοι ακόμα και να αποχωρήσουν από το ακίνητο που νοικιάζουν, εφόσον ο ιδιοκτήτης φανεί αδιαπραγμάτευτος στο αίτημα μείωσης του ενοικίου. Αν όμως ο ενοικιαστής είναι φερέγγυος, η πλειοψηφία των ιδιοκτητών φαίνεται πρόθυμη να συναινέσει σε μείωση του ενοικίου, ώστε να διευκολύνει την κατάσταση. Ετσι, όσο τα εισοδήματα περιορίζονται και η φορολογία αυξάνεται, τόσο αναμένεται να μειώνονται και τα ενοίκια, σε ευθεία αντιστοιχία με τις τιμές των κατοικιών. Πηγή www.kathimerini.gr