«Φρένο» από το ΣτΕ στο σχέδιο της κυβέρνησης για «τακτοποίηση» μέσω εξαγοράς από τους καταπατητές
Αντισυνταγματική θεωρεί το Συμβούλιο της Επικρατείας τη νομοθεσία που επιτρέπει σε αυθαίρετους κατόχους δημοσίων εκτάσεων (εποικιστικών) να τις κάνουν δικές τους εξαγοράζοντας υπό όρους τμήματα γης όπου έχουν κτίσει ή καλλιεργούν τουλάχιστον για μία δεκαετία. Βάζοντας «φρένο» στην παραχώρηση δημόσιας ακίνητης περιουσίας σε αυθαίρετους κατόχους της έναντι τιμήματος, το Συμβούλιο της ορθώνει πολλά νομικά εμπόδια και ενστάσεις κρίνοντας ότι η σχετική νομοθεσία παραβιάζει θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές που κατοχυρώνουν την ισότητα των πολιτών απέναντι στο νόμο, το κράτος δικαίου, την ορθολογική χωροταξική-πολεοδομική οργάνωση της χώρας, την προστασία του περιβάλλοντος.
Ομόφωνα.
Με ομόφωνη απόφαση το Δ΄ τμήμα του ΣτΕ συνεδριάζοντας σε μείζονα σύνθεση έκρινε ότι δεν είναι νόμιμη η παραχώρηση από Επιτροπή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης και με τη μέθοδο της εξαγοράς, μιας έκτασης 3,6 στρεμμάτων σε άτομο που φέρεται ότι την κατείχε και την καλλιεργούσε πάνω από δεκαετία. Κατά το ΣτΕ, ο νόμος 3147/03 που έδωσε τέτοιο δικαίωμα εξαγοράς σε αυθαίρετους κατόχους δημοσίων εκτάσεων επειδή τις καλλιεργούσαν ή είχαν ανεγείρει κάποιο κτίσμα τουλάχιστον πριν από 10 χρόνια, είναι αντίθετος στο Σύνταγμα και οι διατάξεις του πρέπει να θεωρηθούν ανίσχυρες.
Η δικαστική απόφαση αναμένεται να λειτουργήσει ως βραδυφλεγής βόμβα, όχι μόνο γιατί βρίσκονται πλέον «στον αέρα» όλες οι σχετικές παραχωρήσεις και εξαγορές τέτοιων εκτάσεων σε όλη τη χώρα, αλλά και επειδή βάζει ανυπέρβλητα εμπόδια στην προώθηση του νέου κυβερνητικού σχεδίου για παραχώρηση με εξαγορά τεράστιων δημοσίων εκτάσεων καταπατημένων, στους αυθαίρετους κατόχους, με στόχο να εισρεύσουν σημαντικά κονδύλια στα κρατικά ταμεία. Το ανώτατο δικαστήριο στηρίζεται κυρίως στη νομολογία που έχει χαράξει κατά της αυθαίρετης δόμησης και επικρίνει το ν. 3147/03 που θέλησε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της αυθαίρετης κατοχής και δόμησης δημοσίων εποικιστικών εκτάσεων, αλλά και να διατηρήσει κάποιες καλλιέργειες προς το συμφέρον της εθνικής οικονομίας (π.χ. φυτείες αμπέλου, ελαιών, οπωροφόρων δένδρων κ.λπ. Το ΣτΕ τονίζει (142/12) ότι η εκποίηση χωρίς δημοπρασία δημόσιων εποικιστικών εκτάσεων σε όσους τις κατέλαβαν αυθαίρετα, αποτελεί απόκλιση από τις συνταγματικές αρχές του κράτους δικαίου, της ισότητας των πολιτών απέναντι στο νόμο, της προστασίας του περιβάλλοντος.
Επισημαίνοντας ότι το μέτρο δεν έχει αποκαταστατικό χαρακτήρα (δε επιδιώκει στεγαστική αποκατάσταση κοινωνικά ασθενών προσώπων) κρίνει ότι δεν δικαιολογείται και ότι η παραχώρηση εκτάσεων εντός σχεδίου όπου έχει ανεγερθεί κτίσμα σε όσους τις κατέχουν αυθαίρετα, γίνεται χωρίς πολεοδομικά κριτήρια, αποδέχεται την ήδη διαμορφωμένη παράνομη κατάσταση εξυπηρετώντας ιδιωτικά συμφέροντα. Ανάλογες επισημάνσεις κάνει το ΣτΕ και για τις εκτός σχεδίου περιοχές όπου επιτρέπεται η εξαγορά με νομιμοποίηση ή κατεδάφιση ή εξαίρεση από κατεδάφιση των αυθαίρετων κτισμάτων, τονίζοντας ότι ο νόμος δεν λαμβάνει μέριμνα για την προστασία των εκτός σχεδίου περιοχών από περαιτέρω οικιστικές πιέσεις ούτε για την ειδική μεταχείριση περιοχών και φυσικών οικοσυστημάτων που χρειάζεται ειδική προστασία.
Ούτε για καλλιέργεια.
Αντισυνταγματικές κρίνονται και οι ρυθμίσεις που επιτρέπουν εξαγορά, εφόσον οι αυθαίρετοι κάτοχοι καλλιεργούσαν τις εκτάσεις συστηματικά επί δεκαετία. Κατά το ΣτΕ, για να είναι συνταγματικά ανεκτή μία τέτοια ρύθμιση, έπρεπε να επιβάλει στους αυθαίρετα κατέχοντες την υποχρέωση να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις εκποιούμενες εκτάσεις, διασφαλίζοντας με οποιονδήποτε τρόπο ότι θα παραμείνουν καλλιεργούμενες για πάντα ή για μεγάλο διάστημα, τόσο που να εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Το Δ΄ τμήμα παραπέμποντας στην ολομέλεια για επικύρωση την αντισυνταγματικότητα του ν. 3147/03 «μπλόκαρε» την παραχώρηση αγροτεμαχίου με τίμημα 13,19 ευρώ ανά τ.μ. κι ενώ η διαδικασία είχε ανακληθεί ύστερα από ενστάσεις που υπέβαλαν κάτοικοι στην περιοχή Χορτιάτη για το χαμηλό τίμημα, αλλά και από άλλους ενδιαφερόμενους για την εξαγορά της.
Πηγή www.imerisia.gr
Αντισυνταγματική θεωρεί το Συμβούλιο της Επικρατείας τη νομοθεσία που επιτρέπει σε αυθαίρετους κατόχους δημοσίων εκτάσεων (εποικιστικών) να τις κάνουν δικές τους εξαγοράζοντας υπό όρους τμήματα γης όπου έχουν κτίσει ή καλλιεργούν τουλάχιστον για μία δεκαετία. Βάζοντας «φρένο» στην παραχώρηση δημόσιας ακίνητης περιουσίας σε αυθαίρετους κατόχους της έναντι τιμήματος, το Συμβούλιο της ορθώνει πολλά νομικά εμπόδια και ενστάσεις κρίνοντας ότι η σχετική νομοθεσία παραβιάζει θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές που κατοχυρώνουν την ισότητα των πολιτών απέναντι στο νόμο, το κράτος δικαίου, την ορθολογική χωροταξική-πολεοδομική οργάνωση της χώρας, την προστασία του περιβάλλοντος.
Ομόφωνα.
Με ομόφωνη απόφαση το Δ΄ τμήμα του ΣτΕ συνεδριάζοντας σε μείζονα σύνθεση έκρινε ότι δεν είναι νόμιμη η παραχώρηση από Επιτροπή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης και με τη μέθοδο της εξαγοράς, μιας έκτασης 3,6 στρεμμάτων σε άτομο που φέρεται ότι την κατείχε και την καλλιεργούσε πάνω από δεκαετία. Κατά το ΣτΕ, ο νόμος 3147/03 που έδωσε τέτοιο δικαίωμα εξαγοράς σε αυθαίρετους κατόχους δημοσίων εκτάσεων επειδή τις καλλιεργούσαν ή είχαν ανεγείρει κάποιο κτίσμα τουλάχιστον πριν από 10 χρόνια, είναι αντίθετος στο Σύνταγμα και οι διατάξεις του πρέπει να θεωρηθούν ανίσχυρες.
Η δικαστική απόφαση αναμένεται να λειτουργήσει ως βραδυφλεγής βόμβα, όχι μόνο γιατί βρίσκονται πλέον «στον αέρα» όλες οι σχετικές παραχωρήσεις και εξαγορές τέτοιων εκτάσεων σε όλη τη χώρα, αλλά και επειδή βάζει ανυπέρβλητα εμπόδια στην προώθηση του νέου κυβερνητικού σχεδίου για παραχώρηση με εξαγορά τεράστιων δημοσίων εκτάσεων καταπατημένων, στους αυθαίρετους κατόχους, με στόχο να εισρεύσουν σημαντικά κονδύλια στα κρατικά ταμεία. Το ανώτατο δικαστήριο στηρίζεται κυρίως στη νομολογία που έχει χαράξει κατά της αυθαίρετης δόμησης και επικρίνει το ν. 3147/03 που θέλησε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της αυθαίρετης κατοχής και δόμησης δημοσίων εποικιστικών εκτάσεων, αλλά και να διατηρήσει κάποιες καλλιέργειες προς το συμφέρον της εθνικής οικονομίας (π.χ. φυτείες αμπέλου, ελαιών, οπωροφόρων δένδρων κ.λπ. Το ΣτΕ τονίζει (142/12) ότι η εκποίηση χωρίς δημοπρασία δημόσιων εποικιστικών εκτάσεων σε όσους τις κατέλαβαν αυθαίρετα, αποτελεί απόκλιση από τις συνταγματικές αρχές του κράτους δικαίου, της ισότητας των πολιτών απέναντι στο νόμο, της προστασίας του περιβάλλοντος.
Επισημαίνοντας ότι το μέτρο δεν έχει αποκαταστατικό χαρακτήρα (δε επιδιώκει στεγαστική αποκατάσταση κοινωνικά ασθενών προσώπων) κρίνει ότι δεν δικαιολογείται και ότι η παραχώρηση εκτάσεων εντός σχεδίου όπου έχει ανεγερθεί κτίσμα σε όσους τις κατέχουν αυθαίρετα, γίνεται χωρίς πολεοδομικά κριτήρια, αποδέχεται την ήδη διαμορφωμένη παράνομη κατάσταση εξυπηρετώντας ιδιωτικά συμφέροντα. Ανάλογες επισημάνσεις κάνει το ΣτΕ και για τις εκτός σχεδίου περιοχές όπου επιτρέπεται η εξαγορά με νομιμοποίηση ή κατεδάφιση ή εξαίρεση από κατεδάφιση των αυθαίρετων κτισμάτων, τονίζοντας ότι ο νόμος δεν λαμβάνει μέριμνα για την προστασία των εκτός σχεδίου περιοχών από περαιτέρω οικιστικές πιέσεις ούτε για την ειδική μεταχείριση περιοχών και φυσικών οικοσυστημάτων που χρειάζεται ειδική προστασία.
Ούτε για καλλιέργεια.
Αντισυνταγματικές κρίνονται και οι ρυθμίσεις που επιτρέπουν εξαγορά, εφόσον οι αυθαίρετοι κάτοχοι καλλιεργούσαν τις εκτάσεις συστηματικά επί δεκαετία. Κατά το ΣτΕ, για να είναι συνταγματικά ανεκτή μία τέτοια ρύθμιση, έπρεπε να επιβάλει στους αυθαίρετα κατέχοντες την υποχρέωση να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις εκποιούμενες εκτάσεις, διασφαλίζοντας με οποιονδήποτε τρόπο ότι θα παραμείνουν καλλιεργούμενες για πάντα ή για μεγάλο διάστημα, τόσο που να εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Το Δ΄ τμήμα παραπέμποντας στην ολομέλεια για επικύρωση την αντισυνταγματικότητα του ν. 3147/03 «μπλόκαρε» την παραχώρηση αγροτεμαχίου με τίμημα 13,19 ευρώ ανά τ.μ. κι ενώ η διαδικασία είχε ανακληθεί ύστερα από ενστάσεις που υπέβαλαν κάτοικοι στην περιοχή Χορτιάτη για το χαμηλό τίμημα, αλλά και από άλλους ενδιαφερόμενους για την εξαγορά της.
Πηγή www.imerisia.gr