Ενοίκια από κάποιο διαμέρισμα, γραφείο, κατάστημα ή αγροτεμάχιο εμφανίζονται να εισπράττουν κάθε χρόνο σχεδόν τρεις στους δέκα φορολογουμένους.
Εισόδημα από ακίνητα είναι αυτό που προκύπτει ετησίως από την εκμετάλλευση ακινήτων είτε αυτά έχουν κτίσματα είτε όχι. Τα ακίνητα μπορεί να είναι κατοικίες, καταστήματα, γραφεία, αποθήκες, γήπεδα, αγροτεμάχια κ.λπ.
Οι κυριότερες περιπτώσεις εισοδημάτων από ακίνητα είναι αυτές που αφορούν:
Την ενοικίαση ακινήτων
Την υπενοικίαση ακινήτων
Την ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση ακινήτων.
Οι φορολογούμενοι που εισπράττουν εισόδημα από ακίνητα κατά τη συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
1 Μαζί με το βασικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης συμπληρώνεται και υποβάλλεται το έντυπο Ε2 (μισθώματα ακινήτων). Υποβάλλεται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά και σε κάθε περίπτωση πριν από την οριστική υποβολή του εντύπου Ε1. Από την ηλεκτρονική υποβολή εξαιρούνται οι συνταξιούχοι με εισοδήματα έως 12.000 ευρώ.
2 Στο έντυπο Ε2 δηλώνονται αναλυτικά τα στοιχεία των ακινήτων που εκμισθώνονται και τα μισθώματα.
3 Χωριστό έντυπο Ε2 υποβάλλουν οι σύζυγοι όταν και οι δύο αποκτούν εισοδήματα από εκμίσθωση ακινήτων.
4 Στο Ε2 πρέπει να δηλώσετε ξεχωριστά για κάθε ακίνητο την τοποθεσία όπου βρίσκεται, το εμβαδόν του, τα στοιχεία του ενοικιαστή και τα εισοδήματα που εισπράξατε το προηγούμενο έτος.
5 Δεν δηλώνεται στο Ε2 η ιδιοκατοικούμενη κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία (εξοχική ή μη εξοχική).
6 Δεν δηλώνεται το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης κατοικίας από τους γονείς στα παιδιά και αντιστρόφως, επιφάνειας μέχρι 200 τετραγωνικά μέτρα. Το εισόδημα αυτό απαλλάσσεται από τον φόρο. Ομως στο έντυπο Ε2 θα περιληφθεί το συγκεκριμένο ακίνητο με την ένδειξη π.χ. «Δωρεάν παραχώρηση στην κόρη μου, Σοφία». Η κατοικία της οποίας γίνεται η δωρεάν παραχώρηση πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως κύρια και όχι ως δευτερεύουσα ή εξοχική. Αν η επιφάνειά της είναι πάνω από 200 τ.μ. υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα στην επιφάνεια που αντιστοιχεί στα πάνω από τα 200 τ.μ. και το εισόδημα αυτό δηλώνεται από τον ιδιοκτήτη της στη δήλωσή του. Αν το ακίνητο που παραχωρείται χρησιμοποιηθεί ως επαγγελματική στέγη, υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα για ολόκληρη την επιφάνεια του ακινήτου. Σημειώστε ότι υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικιών προς άλλα πρόσωπα όσα τετραγωνικά και αν είναι αυτές, αναγράφεται το εισόδημα πάνω στη δήλωση και φορολογείται κανονικά.
7 Αν δηλώνετε στην εφορία ένα ακίνητο (διαμέρισμα, οικία κ.λπ.) που είναι κενό δεν αρκεί μόνο να γράψετε στο έντυπο Ε2 στη στήλη των στοιχείων του ενοικιαστή τη λέξη «ΚΕΝΟ». Θα πρέπει αν το ακίνητο είναι «κενό» για χρονικό διάστημα πάνω από 6 μήνες να έχετε κρατήσει τους λογαριασμούς της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (άλλοι λογαριασμοί, κοινόχρηστα κ.λπ.), από τα οποία να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό αυτό το διάστημα.
8 Γράψτε σωστά στο έντυπο τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου του ενοικιαστή του ακινήτου σας (διαμέρισμα, γραφείο, κατάστημα κ.λπ.).
9 Το εισόδημα από ακίνητα που γράψατε στο Ε2 θα πρέπει να το μεταφέρετε στον «πίνακα Ε» που βρίσκεται στη δεύτερη σελίδα του βασικού εντύπου Ε1.
10 Πάνω στο έντυπο Ε2 και εν συνεχεία πάνω στη δήλωση γράφεται ως εισόδημα το ποσό των ενοικίων για τα οποία έχει αποκτηθεί το δικαίωμα για την είσπραξη ανεξάρτητα αν εισπράχθηκαν ή όχι. Σε φόρο υποβάλλονται όλα τα δεδουλευμένα ενοίκια ακόμη και αν δεν εισπράχθηκαν μέσα στη χρήση που ανήκουν ή δεν πρόκειται να εισπραχθούν. Ενοίκια τα οποία αποδεδειγμένα δεν έχουν εισπραχθεί από το δικαιούχο είναι δυνατόν να μην περιληφθούν στη φορολογική δήλωση αν εκχωρηθούν στο δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα.
Κατακόρυφη αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός των πολιτών που προχωρούν σε δήλωση εκχώρησης μη εισπραχθέντων μισθωμάτων από ακίνητα, προκειμένου να μη φορολογηθούν γι' αυτά. Με την οικονομική κρίση να βρίσκεται στο ζενίθ, χιλιάδες ενοικιαστές κατοικιών και επαγγελματικών ακινήτων δεν πληρώνουν τα ενοίκια στους ιδιοκτήτες. Ωστόσο, σύμφωνα με το συμβόλαιο που έχει υπογραφεί, οι ιδιοκτήτες πρέπει να δηλώσουν στη φορολογική δήλωση κάθε έτους το σύνολο των μισθωμάτων, ακόμη κι αν δεν τα εισέπραξαν.
Προκειμένου να μη φορολογηθούν, λοιπόν, για χρήματα που δεν πήραν ποτέ, προτιμούν να τα εκχωρήσουν στο Δημόσιο κι αυτό να «τρέξει» να εισπράξει από τους ενοικιαστές και να καρπωθεί τα έσοδα.
Η δήλωση εκχώρησης μη εισπραχθέντων μισθωμάτων ακολουθεί διαφορετική διαδικασία υποβολής από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος και δεν μπορεί να υποβληθεί ηλεκτρονικά, αλλά υποβάλλεται στο Τμήμα Φορολογίας Εισοδήματος με ειδική θεώρηση στο σώμα της οικείας δήλωσης ή με την καταχώρισή της στο γενικό πρωτόκολλο της αρμόδιας ΔΟΥ.
Η δήλωση εκχώρησης μισθωμάτων στο Δημόσιο υποβάλλεται απαραίτητα προσωπικά ή από ειδικά εξουσιοδοτημένο πρόσωπο στην αρμόδια ΔΟΥ, μέσα στον χρόνο φορολογίας των εκχωρούμενων μισθωμάτων, πριν ή μετά την υποβολή της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Δυνατότητα
Αν προηγηθεί η υποβολή της δήλωσης εκχώρησης μισθωμάτων και ακολουθήσει η υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, στη ΔΟΥ ή ταχυδρομικά ή ηλεκτρονικά, υπάρχει δυνατότητα να μη συνυπολογισθούν τα εκχωρηθέντα μισθώματα στο συνολικό σας εισόδημα. Αντίθετα αν η υποβολή της δήλωσης εκχώρησης μισθωμάτων υποβληθεί μετά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, θα φορολογηθείτε και για τα εισοδήματά σας από τα ακίνητα, ο δε φόρος που προκύπτει από τα μισθώματα του ακινήτου που θα κάνετε την εκχώρηση, θα σας επιστραφεί μετά την υποβολή της δήλωσης εκχώρησης.
